Note: This should not be performed when one's father is alive.
ఆవశ్యకాని వస్తూని (Items Needed)
- దర్భాః (Kusa grass)
- Black Seseme Seeds
- Wet raw rice
- అర్ఘ్య పాత్ర
- పంచ పాత్ర (ఆచమన పాత్ర, ఉద్ధరిణి, అరివేణం)
- గంధ
- ఆసనం
- పవిత్రం (ring made of darbha worn on the right ring finger)
యజ్ఞోపవీత ధారణ విధి
- సవ్యం – [యజ్ఞోపవీత worn on left shoulder to right side waist.]
- నివీతీ – [యజ్ఞోపవీత worn like a garland in the center of the neck to stomach on the front.]
- ప్రాచీనావీతీ/అపసవ్యం – [యజ్ఞోపవీత worn on right shoulder to left side waist.]
శివాయ గురవే నమః ।
శుచిః
(తలమీద నీళ్ళను జల్లుకోండి)
అపవిత్రః పవిత్రోవా సర్వావస్థాం గతోఽపి వా
యః స్మరేత్ పుండరీకాక్షం స బాహ్యాభ్యంతరః శుచిః ॥
పుండరీకాక్ష పుండరీకాక్ష పుండరీకాక్ష ॥
ప్రార్థనా
[do Namaskaram and chant these]
శుక్లాంబరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజం
ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్ సర్వ విఘ్నోపశాంతయే ॥
వక్రతుండ మహాకాయ కోటిసూర్యసమప్రభ ।
నిర్విఘ్నం కురు మే దేవ సర్వకార్యేషు సర్వదా ॥
ఓం శ్రీ మహాగణాధిపతయే నమః ।
ఆచమ్య
ఓం కేశవాయ స్వాహా ।
ఓం నారాయణాయ స్వాహా ।
ఓం మాధవాయ స్వాహా ।
ఓం గోవిందాయ నమః ।
ఓం విష్ణవే నమః ।
ఓం మధుసూదనాయ నమః ।
ఓం త్రివిక్రమాయ నమః ।
ఓం వామనాయ నమః ।
ఓం శ్రీధరాయ నమః ।
ఓం హృషీకేశాయ నమః ।
ఓం పద్మనాభాయ నమః ।
ఓం దామోదరాయ నమః ।
ఓం సంకర్షణాయ నమః ।
ఓం వాసుదేవాయ నమః ।
ఓం ప్రద్యుమ్నాయ నమః ।
ఓం అనిరుద్ధాయ నమః ।
ఓం పురుషోత్తమాయ నమః ।
ఓం అధోక్షజాయ నమః ।
ఓం నారసింహాయ నమః ।
ఓం అచ్యుతాయ నమః ।
ఓం జనార్దనాయ నమః ।
ఓం ఉపేంద్రాయ నమః ।
ఓం హరయే నమః ।
ఓం శ్రీ కృష్ణాయ నమః ।
పవిత్రం
ఓం పవిత్రవంతః పరివాజమాసతే పితైషాం ప్రత్నో అభి రక్షతి వ్రతమ్ ।
మహస్సముద్రం వరుణస్తిరో దధే ధీరా ఇచ్ఛేకుర్ధరుణేష్వారభమ్ ॥
పవిత్రం తే వితతం బ్రహ్మణస్పతే ప్రభుర్గాత్రాణి పర్యేషి విశ్వతః ।
అతప్తతనూర్న తదామో అశ్నుతే శృతాస ఇద్వహంతస్తత్సమాశత ॥
పవిత్రం ధృత్వా ॥ [wear Pavithram]
భూతోచ్ఛాటనం
ఉత్తిష్ఠంతు భూతపిశాచాః ఏతే భూమిభారకాః ।
ఏతేషామవిరోధేన బ్రహ్మకర్మ సమారభే ॥
[throw Akshatas on your back]
ప్రాణాయామం
ఓం భూః । ఓం భువః । ఓం సువః । ఓం మహః ।
ఓం జనః । ఓం తపః । ఓం సత్యమ్ ।
తత్సవితుర్వరేణ్యం భర్గో దేవస్య ధీమహి ।
ధియో యో నః ప్రచోదయాత్ ।
ఓమాపో జ్యోతీ రసోమృతం బ్రహ్మ భూర్భువస్సువరోమ్ ।
perform అనులోమ-విలోమ ప్రాణాయామ three times.
సంకల్పం
శ్రీ గోవింద గోవింద గోవింద । శ్రీమహావిష్ణోరాజ్ఞయా ప్రవర్తమానస్య అద్య బ్రహ్మణః ద్వితీయ పరార్థే శ్వేతవరాహ కల్పే వైవస్వత మన్వంతరే కలియుగే ప్రథమపాదే జంబూద్వీపే భారతవర్షే భరతఖండే మేరోః దక్షిణ దిగ్భాగే శ్రీశైలస్య ప్రదేశే , నద్యోః మధ్యే పుణ్యప్రదేశే సమస్త దేవతా బ్రాహ్మణ ఆచార్య హరి హర గురు చరణ సన్నిధౌ అస్మిన్ వర్తమనే వ్యావహరిక చాంద్రమానేన శ్రీ నామ సంవత్సరే అయనే ఋతౌ మాసే పక్షే తిథౌ వాసరే శ్రీవిష్ణు నక్షత్రే శ్రీవిష్ణు యోగే శ్రీవిష్ణు కరణ ఏవం గుణ విశేషణ విశిష్టాయాం పుణ్యతిథౌ ॥ ప్రాచీనావీతీ ॥ అస్మత్ పితౄనుద్దిశ్య అస్మత్ పితౄణాం పుణ్యలోకావాప్త్యర్థం పితృ తర్పణం కరిష్యే ॥ సవ్యమ్ ॥
నమస్కారం
ఈశానః పితృరూపేణ మహాదేవో మహేశ్వరః ।
ప్రీయతాం భగవానీశః పరమాత్మా సదాశివః ॥ 1
దేవతాభ్యః పితృభ్యశ్చ మహాయోగిభ్య ఏవ చ ।
నమస్స్వాహాయై స్వధాయై నిత్యమేవ నమో నమః ॥ 2
మంత్రమధ్యే క్రియామధ్యే విష్ణోస్స్మరణ పూర్వకమ్ ।
యత్కించిత్క్రియతే కర్మ తత్కోటి గుణితం భవేత్ ॥ 3
విష్ణుర్విష్ణుర్విష్ణుః ॥
[sit towards south direction]
అర్ఘ్యపాత్ర
అర్ఘ్యపాత్రయోః అమీగంధాః ।
[add Gandham in Arghyapatra]
పుష్పార్థా ఇమే అక్షతాః ।
[add Akshatas in Arghyapatra]
అమీ కుశాః ।
[Add Darbha in Arghyapatra]
॥ సవ్యమ్ ॥ నమస్కృత్య ।
ఓం ఆయంతు నః పితరస్సోమ్యాసోగ్నిష్వాత్తాః పథిభిర్దేవ యానైః ।
అస్మిన్ యజ్ఞే స్వధయా మదం త్వధి బృవంతు తే అవంత్వ స్మాన్ ॥
ఇదం పితృభ్యో నమో అస్త్వద్య యే పూర్వాసో య ఉపరాస ఈయుః ।
యే పార్థివే రజస్యా నిషత్తా యే వా నూనం సువృజనాసు విక్షు ॥
పితృదేవతాభ్యో నమః ।
ఓం ఆగచ్ఛంతు మే పితర ఇమం గృహ్ణంతు జలాంజలిమ్ ।
[put the Darbha in a plate]
॥ ప్రాచీనావీతీ ॥
సకలోపచారార్థే తిలాన్ సమర్పయామి ।
[put black seseme seeds on the Darbha in the plate]
పిత్రాది తర్పణం
[Apply black seseme seeds to your right thumb and leave water through your right thumb three times as offering to your ancestors.]
[Do this only for the specific persons in your family mentioned below, who have passed away, and not if they are living.]
॥ ప్రాచీనావీతీ ॥
[Father]
అస్మత్ పితరం (గోత్రం) గోత్రం (నామ) శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Father]
అస్మత్ పితామహం గోత్రం శర్మాణం రుద్రరూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Father's Father]
అస్మత్ ప్రపితామహం గోత్రం శర్మాణం ఆదిత్యరూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother]
అస్మత్ మాతరం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Mother]
అస్మత్ పితామహీం గోత్రాం దాం రుద్రరూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Father's Mother]
అస్మత్ ప్రపితామహీం గోత్రాం దాం ఆదిత్యరూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Step Mother, if you have one]
అస్మత్ సాపత్నీమాతరం గోత్రాం దాం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Father]
అస్మత్ మాతామహం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Father's Father]
అస్మత్ మాతుః పితామహం గోత్రం శర్మాణం రుద్రరూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Father's Father's Father]
అస్మత్ మాతుః ప్రపితామహం గోత్రం శర్మాణం ఆదిత్యరూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Mother]
అస్మత్ మాతామహీం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Father's Mother]
అస్మత్ మాతుః పితామహీం గోత్రాం దాం రుద్రరూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Father's Father's Mother]
అస్మత్ మాతుః ప్రపితామహీం గోత్రాం దాం ఆదిత్యరూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[The following is applicable only for married persons. Again, do this only the specific individuals who have passed away, and not if they are living]
[Wife]
అస్మత్ ఆత్మపత్నీం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Son]
అస్మత్ సుతం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Brother]
అస్మత్ భ్రాతరం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Older or Younger Brother]
అస్మత్ జ్యేష్ఠ/కనిష్ఠ పితృవ్యం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Brother]
అస్మత్ మాతులం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Daughter]
అస్మత్ దుహితరం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Sister]
అస్మత్ భగినీం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Daughter's Son]
అస్మత్ దౌహిత్రం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Sister's Son]
అస్మత్ భగినేయకం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Father's Sister]
అస్మత్ పితృష్వసారం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Mother's Older or Younger Sister]
అస్మత్ జ్యేష్ఠ/కనిష్ఠ మాతృష్వసారం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Son-in-law (Daughter's Husband)]
అస్మత్ జామాతరం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Sister's Husband]
అస్మత్ భావుకం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Daughter-in-law (Son's Wife)]
అస్మత్ స్నుషాం గోత్రం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Wife's Father]
అస్మత్ శ్వశురం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Wife's Mother]
అస్మత్ శ్వశ్రూం గోత్రాం దాం వసురూపాం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Wife's Brother]
అస్మత్ స్యాలకం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[Teacher or Guru]
అస్మత్ స్వామినం/ఆచార్యం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[The Guru who has done Brahmopadesam]
అస్మత్ గురుం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
[The person asking for tarpanam]
అస్మత్ రిక్థినం గోత్రం శర్మాణం వసురూపం స్వధా నమస్తర్పయామి తర్పయామి తర్పయామి ।
పితృదేవతాభ్యో నమః ।
సుప్రీతో భవతు ।
కుశోదకం
॥ ప్రాచీనావీతీ ॥
ఏషాన్నమాతా న పితా న బంధుః నాన్య గోత్రిణః ।
తే సర్వే తృప్తిమాయాంతు మయోత్సృష్టైః కుశోదకైః ॥
తృప్యత తృప్యత తృప్యత తృప్యత తృప్యత ।
[Take black seseme seeds and Darbhas in to hand and offer the water in the plate. Leave the Darbha also in the plate and clean hands without any seseme seeds.]
నిష్పీడనోదకం
॥ నివీతీ ॥
యేకే చాస్మత్కులేజాతాః అపుత్రాః గోత్రిణో మృతాః ।
తే గృహ్ణంతు మయా దత్తం వస్త్రనిష్పీడనోదకమ్ ।
[Wear యజ్ఞ్నోపవీత like a garland and pour water on the knots, twist it and take them as how you would take Prasadam to your eyes.]
సమర్పణం
॥ సవ్యమ్ ॥
కాయేన వాచా మనసైంద్రియైర్వా
బుద్ధ్యాత్మనా వా ప్రకృతేస్స్వభావాత్ ।
కరోమి యద్యత్సకలం పరస్మై
నారాయణాయేతి సమర్పయామి ॥
నమో బ్రహ్మణ్యదేవాయ గో బ్రాహ్మణ హితాయ చ ।
జగద్ధితాయ కృష్ణాయ గోవిందాయ నమో నమః ॥
పవిత్రం విసృజ్య ।
[remove the Darbha Pavitram from your finger]
ఓం శాంతిః శాంతిః శాంతిః ।
ఓం తత్సత్ బ్రహ్మార్పణమస్తు ।