View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡ with the right anusvaras marked. View this in ಸರಳ ಕನ್ನಡ, with simplified anusvaras for easier reading.

ಚಾಣಕ್ಯ ನೀತಿ - ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಆಯುಃ ಕರ್ಮ ಚ ವಿತ್ತಂ ಚ ವಿದ್ಯಾ ನಿಧನಮೇವ ಚ ।
ಪಞ್ಚೈತಾನಿ ಹಿ ಸೃಜ್ಯನ್ತೇ ಗರ್ಭಸ್ಥಸ್ಯೈವ ದೇಹಿನಃ ॥ 01 ॥

ಸಾಧುಭ್ಯಸ್ತೇ ನಿವರ್ತನ್ತೇ ಪುತ್ರಮಿತ್ರಾಣಿ ಬಾನ್ಧವಾಃ ।
ಯೇ ಚ ತೈಃ ಸಹ ಗನ್ತಾರಸ್ತದ್ಧರ್ಮಾತ್ಸುಕೃತಂ ಕುಲಮ್ ॥ 02 ॥

ದರ್ಶನಧ್ಯಾನಸಂಸ್ಪರ್ಶೈರ್ಮತ್ಸೀ ಕೂರ್ಮೀ ಚ ಪಕ್ಷಿಣೀ ।
ಶಿಶುಂ ಪಾಲಯತೇ ನಿತ್ಯಂ ತಥಾ ಸಜ್ಜನ-ಸಙ್ಗತಿಃ ॥ 03 ॥

ಯಾವತ್ಸ್ವಸ್ಥೋ ಹ್ಯಯಂ ದೇಹೋ ಯಾವನ್ಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ದೂರತಃ ।
ತಾವದಾತ್ಮಹಿತಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಪ್ರಾಣಾನ್ತೇ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 04 ॥

ಕಾಮಧೇನುಗುಣಾ ವಿದ್ಯಾ ಹ್ಯಕಾಲೇ ಫಲದಾಯಿನೀ ।
ಪ್ರವಾಸೇ ಮಾತೃಸದೃಶೀ ವಿದ್ಯಾ ಗುಪ್ತಂ ಧನಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ॥ 05 ॥

ಏಕೋಽಪಿ ಗುಣವಾನ್ಪುತ್ರೋ ನಿರ್ಗುಣೇನ ಶತೇನ ಕಿಮ್ ।
ಏಕಶ್ಚನ್ದ್ರಸ್ತಮೋ ಹನ್ತಿ ನ ಚ ತಾರಾಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 06 ॥

ಮೂರ್ಖಶ್ಚಿರಾಯುರ್ಜಾತೋಽಪಿ ತಸ್ಮಾಜ್ಜಾತಮೃತೋ ವರಃ ।
ಮೃತಃ ಸ ಚಾಲ್ಪದುಃಖಾಯ ಯಾವಜ್ಜೀವಂ ಜಡೋ ದಹೇತ್ ॥ 07 ॥

ಕುಗ್ರಾಮವಾಸಃ ಕುಲಹೀನಸೇವಾ
ಕುಭೋಜನಂ ಕ್ರೋಧಮುಖೀ ಚ ಭಾರ್ಯಾ ।
ಪುತ್ರಶ್ಚ ಮೂರ್ಖೋ ವಿಧವಾ ಚ ಕನ್ಯಾ
ವಿನಾಗ್ನಿನಾ ಷಟ್ಪ್ರದಹನ್ತಿ ಕಾಯಮ್ ॥ 08 ॥

ಕಿಂ ತಯಾ ಕ್ರಿಯತೇ ಧೇನ್ವಾ ಯಾ ನ ದೋಗ್ಧ್ರೀ ನ ಗರ್ಭಿಣೀ ।
ಕೋಽರ್ಥಃ ಪುತ್ರೇಣ ಜಾತೇನ ಯೋ ನ ವಿದ್ವಾನ್ ನ ಭಕ್ತಿಮಾನ್ ॥ 09 ॥

ಸಂಸಾರತಾಪದಗ್ಧಾನಾಂ ತ್ರಯೋ ವಿಶ್ರಾನ್ತಿಹೇತವಃ ।
ಅಪತ್ಯಂ ಚ ಕಲತ್ರಂ ಚ ಸತಾಂ ಸಙ್ಗತಿರೇವ ಚ ॥ 10 ॥

ಸಕೃಜ್ಜಲ್ಪನ್ತಿ ರಾಜಾನಃ ಸಕೃಜ್ಜಲ್ಪನ್ತಿ ಪಣ್ಡಿತಾಃ ।
ಸಕೃತ್ಕನ್ಯಾಃ ಪ್ರದೀಯನ್ತೇ ತ್ರೀಣ್ಯೇತಾನಿ ಸಕೃತ್ಸಕೃತ್ ॥ 11 ॥

ಏಕಾಕಿನಾ ತಪೋ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಪಠನಂ ಗಾಯನಂ ತ್ರಿಭಿಃ ।
ಚತುರ್ಭಿರ್ಗಮನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಪಞ್ಚಭಿರ್ಬಹುಭೀ ರಣಃ ॥ 12 ॥

ಸಾ ಭಾರ್ಯಾ ಯಾ ಶುಚಿರ್ದಕ್ಷಾ ಸಾ ಭಾರ್ಯಾ ಯಾ ಪತಿವ್ರತಾ ।
ಸಾ ಭಾರ್ಯಾ ಯಾ ಪತಿಪ್ರೀತಾ ಸಾ ಭಾರ್ಯಾ ಸತ್ಯವಾದಿನೀ ॥ 13 ॥

ಅಪುತ್ರಸ್ಯ ಗೃಹಂ ಶೂನ್ಯಂ ದಿಶಃ ಶೂನ್ಯಾಸ್ತ್ವಬಾನ್ಧವಾಃ ।
ಮೂರ್ಖಸ್ಯ ಹೃದಯಂ ಶೂನ್ಯಂ ಸರ್ವಶೂನ್ಯಾ ದರಿದ್ರತಾ ॥ 14 ॥

ಅನಭ್ಯಾಸೇ ವಿಷಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮಜೀರ್ಣೇ ಭೋಜನಂ ವಿಷಮ್ ।
ದರಿದ್ರಸ್ಯ ವಿಷಂ ಗೋಷ್ಠೀ ವೃದ್ಧಸ್ಯ ತರುಣೀ ವಿಷಮ್ ॥ 15 ॥

ತ್ಯಜೇದ್ಧರ್ಮಂ ದಯಾಹೀನಂ ವಿದ್ಯಾಹೀನಂ ಗುರುಂ ತ್ಯಜೇತ್ ।
ತ್ಯಜೇತ್ಕ್ರೋಧಮುಖೀಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ನಿಃಸ್ನೇಹಾನ್ಬಾನ್ಧವಾಂಸ್ತ್ಯಜೇತ್ ॥ 16 ॥

ಅಧ್ವಾ ಜರಾ ದೇಹವತಾಂ ಪರ್ವತಾನಾಂ ಜಲಂ ಜರಾ ।
ಅಮೈಥುನಂ ಜರಾ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ವಸ್ತ್ರಾಣಾಮಾತಪೋ ಜರಾ ॥ 17 ॥

ಕಃ ಕಾಲಃ ಕಾನಿ ಮಿತ್ರಾಣಿ ಕೋ ದೇಶಃ ಕೌ ವ್ಯಯಾಗಮೌ ।
ಕಶ್ಚಾಹಂ ಕಾ ಚ ಮೇ ಶಕ್ತಿರಿತಿ ಚಿನ್ತ್ಯಂ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ॥ 18 ॥

ಅಗ್ನಿರ್ದೇವೋ ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ಮುನೀನಾಂ ಹೃದಿ ದೈವತಮ್ ।
ಪ್ರತಿಮಾ ಸ್ವಲ್ಪಬುದ್ಧೀನಾಂ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮದರ್ಶಿನಃ ॥ 19 ॥




Browse Related Categories: