ಧ್ಯಾನಂ
ವಾಸುದೇವೇನ್ದ್ರಯೋಗೀನ್ದ್ರಂ ನತ್ವಾ ಜ್ಞಾನಪ್ರದಂ ಗುರುಮ್ ।
ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಂ ಹಿತಾರ್ಥಾಯ ತತ್ತ್ವಬೋಧೋಭಿಧೀಯತೇ ॥

ಸಾಧನಚತುಷ್ಟಯಸಮ್ಪನ್ನಾಧಿಕಾರಿಣಾಂ ಮೋಕ್ಷಸಾಧನಭೂತಂ
ತತ್ತ್ವವಿವೇಕಪ್ರಕಾರಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ।

ಸಾಧನಚತುಷ್ಟಯಮ್
ಸಾಧನಚತುಷ್ಟಯಂ ಕಿಮ್ ?
ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯವಸ್ತುವಿವೇಕಃ ।
ಇಹಾಮುತ್ರಾರ್ಥಫಲಭೋಗವಿರಾಗಃ ।
ಶಮಾದಿಷಟ್ಕಸಮ್ಪತ್ತಿಃ ।
ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಂ ಚೇತಿ ।

ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯವಸ್ತುವಿವೇಕಃ
ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯವಸ್ತುವಿವೇಕಃ ಕಃ ?
ನಿತ್ಯವಸ್ತ್ವೇಕಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತದ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಂ ಸರ್ವಮನಿತ್ಯಮ್ ।
ಅಯಮೇವ ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯವಸ್ತುವಿವೇಕಃ ।

ವಿರಾಗಃ
ವಿರಾಗಃ ಕಃ ?
ಇಹಸ್ವರ್ಗಭೋಗೇಷು ಇಚ್ಛಾರಾಹಿತ್ಯಮ್ ।

ಶಮಾದಿಸಾಧನಸಮ್ಪತ್ತಿಃ
ಶಮಾದಿಸಾಧನಸಮ್ಪತ್ತಿಃ ಕಾ ?
ಶಮೋ ದಮ ಉಪರಮಸ್ತಿತಿಕ್ಷಾ ಶ್ರದ್ಧಾ ಸಮಾಧಾನಂ ಚ ಇತಿ ।ಶಮಃ ಕಃ ?
ಮನೋನಿಗ್ರಹಃ ।
ದಮಃ ಕಃ ?
ಚಕ್ಷುರಾದಿಬಾಹ್ಯೇನ್ದ್ರಿಯನಿಗ್ರಹಃ ।
ಉಪರಮಃ ಕಃ ?
ಸ್ವಧರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಮೇವ ।
ತಿತಿಕ್ಷಾ ಕಾ ?
ಶೀತೋಷ್ಣಸುಖದುಃಖಾದಿಸಹಿಷ್ಣುತ್ವಮ್ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಕೀದೃಶೀ ?
ಗುರುವೇದಾನ್ತವಾಕ್ಯಾದಿಷು ವಿಶ್ವಾಸಃ ಶ್ರದ್ಧಾ ।
ಸಮಾಧಾನಂ ಕಿಮ್ ?
ಚಿತ್ತೈಕಾಗ್ರತಾ ।

ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಂ
ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವಂ ಕಿಮ್ ?
ಮೋಕ್ಷೋ ಮೇ ಭೂಯಾದ್ ಇತಿ ಇಚ್ಛಾ ।
ಏತತ್ ಸಾಧನಚತುಷ್ಟಯಮ್ ।
ತತಸ್ತತ್ತ್ವವಿವೇಕಸ್ಯಾಧಿಕಾರಿಣೋ ಭವನ್ತಿ ।

ತತ್ತ್ವವಿವೇಕಃ
ತತ್ತ್ವವಿವೇಕಃ ಕಃ ?
ಆತ್ಮಾ ಸತ್ಯಂ ತದನ್ಯತ್ ಸರ್ವಂ ಮಿಥ್ಯೇತಿ ।ಆತ್ಮಾ ಕಃ ?
ಸ್ಥೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮಕಾರಣಶರೀರಾದ್ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಃ ಪಞ್ಚಕೋಶಾತೀತಃ ಸನ್
ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಸಾಕ್ಷೀ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸ್ವರೂಪಃ ಸನ್
ಯಸ್ತಿಷ್ಠತಿ ಸ ಆತ್ಮಾ ।

ಶರೀರತ್ರಯಂ (ಸ್ಥೂಲಶರೀರಮ್)
ಸ್ಥೂಲಶರೀರಂ ಕಿಮ್ ?
ಪಞ್ಚೀಕೃತಪಞ್ಚಮಹಾಭೂತೈಃ ಕೃತಂ ಸತ್ಕರ್ಮಜನ್ಯಂ
ಸುಖದುಃಖಾದಿಭೋಗಾಯತನಂ ಶರೀರಮ್
ಅಸ್ತಿ ಜಾಯತೇ ವರ್ಧತೇ ವಿಪರಿಣಮತೇ ಅಪಕ್ಷೀಯತೇ ವಿನಶ್ಯತೀತಿ
ಷಡ್ವಿಕಾರವದೇತತ್ಸ್ಥೂಲಶರೀರಮ್ ।

ಶರೀರತ್ರಯಂ (ಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಮ್)
ಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಂ ಕಿಮ್ ?
ಅಪಞ್ಚೀಕೃತಪಞ್ಚಮಹಾಭೂತೈಃ ಕೃತಂ ಸತ್ಕರ್ಮಜನ್ಯಂ
ಸುಖದುಃಖಾದಿಭೋಗಸಾಧನಂ
ಪಞ್ಚಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ಪಞ್ಚಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ಪಞ್ಚಪ್ರಾಣಾದಯಃ
ಮನಶ್ಚೈಕಂ ಬುದ್ಧಿಶ್ಚೈಕಾ
ಏವಂ ಸಪ್ತದಶಾಕಲಾಭಿಃ ಸಹ ಯತ್ತಿಷ್ಠತಿ ತತ್ಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಮ್ ।

ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ
ಶ್ರೋತ್ರಂ ತ್ವಕ್ ಚಕ್ಷುಃ ರಸನಾ ಘ್ರಾಣಂ ಇತಿ ಪಞ್ಚ ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ।
ಶ್ರೋತ್ರಸ್ಯ ದಿಗ್ದೇವತಾ ।
ತ್ವಚೋ ವಾಯುಃ ।
ಚಕ್ಷುಷಃ ಸೂರ್ಯಃ ।
ರಸನಾಯಾ ವರುಣಃ ।
ಘ್ರಾಣಸ್ಯ ಅಶ್ವಿನೌ ।
ಇತಿ ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯದೇವತಾಃ ।
ಶ್ರೋತ್ರಸ್ಯ ವಿಷಯಃ ಶಬ್ದಗ್ರಹಣಮ್ ।
ತ್ವಚೋ ವಿಷಯಃ ಸ್ಪರ್ಶಗ್ರಹಣಮ್ ।
ಚಕ್ಷುಷೋ ವಿಷಯಃ ರೂಪಗ್ರಹಣಮ್ ।
ರಸನಾಯಾ ವಿಷಯಃ ರಸಗ್ರಹಣಮ್ ।
ಘ್ರಾಣಸ್ಯ ವಿಷಯಃ ಗನ್ಧಗ್ರಹಣಂ ಇತಿ ।

ಪಞ್ಚಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ
ವಾಕ್ಪಾಣಿಪಾದಪಾಯೂಪಸ್ಥಾನೀತಿ ಪಞ್ಚಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ ।
ವಾಚೋ ದೇವತಾ ವಹ್ನಿಃ ।
ಹಸ್ತಯೋರಿನ್ದ್ರಃ ।
ಪಾದಯೋರ್ವಿಷ್ಣುಃ ।
ಪಾಯೋರ್ಮೃತ್ಯುಃ ।
ಉಪಸ್ಥಸ್ಯ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಇತಿ ಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯದೇವತಾಃ ।
ವಾಚೋ ವಿಷಯಃ ಭಾಷಣಮ್ ।
ಪಾಣ್ಯೋರ್ವಿಷಯಃ ವಸ್ತುಗ್ರಹಣಮ್ ।
ಪಾದಯೋರ್ವಿಷಯಃ ಗಮನಮ್ ।
ಪಾಯೋರ್ವಿಷಯಃ ಮಲತ್ಯಾಗಃ ।
ಉಪಸ್ಥಸ್ಯ ವಿಷಯಃ ಆನನ್ದ ಇತಿ ।

ಕಾರಣಶರೀರಮ್
ಕಾರಣಶರೀರಂ ಕಿಮ್ ?
ಅನಿರ್ವಾಚ್ಯಾನಾದ್ಯವಿದ್ಯಾರೂಪಂ ಶರೀರದ್ವಯಸ್ಯ ಕಾರಣಮಾತ್ರಂ
ಸತ್ಸ್ವರೂಪಾಽಜ್ಞಾನಂ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪಕರೂಪಂ ಯದಸ್ತಿ ತತ್ಕಾರಣಶರೀರಮ್ ।

ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಮ್
ಅವಸ್ಥಾತ್ರಯಂ ಕಿಮ್ ?
ಜಾಗ್ರತ್ಸ್ವಪ್ನಸುಷುಪ್ತ್ಯವಸ್ಥಾಃ ।

ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾ
ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾ ಕಾ ?
ಶ್ರೋತ್ರಾದಿಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯೈಃ ಶಬ್ದಾದಿವಿಷಯೈಶ್ಚ ಜ್ಞಾಯತೇ ಇತಿ ಯತ್
ಸಾ ಜಾಗ್ರದಾವಸ್ಥಾ ।
ಸ್ಥೂಲ ಶರೀರಾಭಿಮಾನೀ ಆತ್ಮಾ ವಿಶ್ವ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ।

ಸ್ವಪ್ನಾವಸ್ಥಾ
ಸ್ವಪ್ನಾವಸ್ಥಾ ಕೇತಿ ಚೇತ್ ?
ಜಾಗ್ರದವಸ್ಥಾಯಾಂ ಯದ್ದೃಷ್ಟಂ ಯದ್ ಶ್ರುತಮ್
ತಜ್ಜನಿತವಾಸನಯಾ ನಿದ್ರಾಸಮಯೇ ಯಃ ಪ್ರಪಞ್ಚಃ ಪ್ರತೀಯತೇ ಸಾ
ಸ್ವಪ್ನಾವಸ್ಥಾ ।
ಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಾಭಿಮಾನೀ ಆತ್ಮಾ ತೈಜಸ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ।

ಸುಷುಪ್ತ್ಯವಸ್ಥಾ
ಅತಃ ಸುಷುಪ್ತ್ಯವಸ್ಥಾ ಕಾ ?
ಅಹಂ ಕಿಮಪಿ ನ ಜಾನಾಮಿ ಸುಖೇನ ಮಯಾ ನಿದ್ರಾಽನುಭೂಯತ ಇತಿ
ಸುಷುಪ್ತ್ಯವಸ್ಥಾ ।
ಕಾರಣಶರೀರಾಭಿಮಾನೀ ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಾಜ್ಞ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ।

ಪಞ್ಚ ಕೋಶಾಃ
ಪಞ್ಚ ಕೋಶಾಃ ಕೇ ?
ಅನ್ನಮಯಃ ಪ್ರಾಣಮಯಃ ಮನೋಮಯಃ ವಿಜ್ಞಾನಮಯಃ ಆನನ್ದಮಯಶ್ಚೇತಿ ।

ಅನ್ನಮಯಕೋಶಃ
ಅನ್ನಮಯಃ ಕಃ ?
ಅನ್ನರಸೇನೈವ ಭೂತ್ವಾ ಅನ್ನರಸೇನೈವ ವೃದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಅನ್ನರೂಪಪೃಥಿವ್ಯಾಂ
ಯದ್ವಿಲೀಯತೇ ತದನ್ನಮಯಃ ಕೋಶಃ ಸ್ಥೂಲಶರೀರಮ್ ।

ಪ್ರಾಣಮಯಕೋಶಃ
ಪ್ರಾಣಮಯಃ ಕಃ ?
ಪ್ರಾಣಾದ್ಯಾಃ ಪಞ್ಚವಾಯವಃ ವಾಗಾದೀನ್ದ್ರಿಯಪಞ್ಚಕಂ ಪ್ರಾಣಮಯಃ ಕೋಶಃ ।

ಮನೋಮಯಕೋಶಃ
ಮನೋಮಯಃ ಕೋಶಃ ಕಃ ?
ಮನಶ್ಚ ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಪಞ್ಚಕಂ ಮಿಲಿತ್ವಾ ಯೋ ಭವತಿ ಸ ಮನೋಮಯಃ ಕೋಶಃ ।

ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶಃ
ವಿಜ್ಞಾನಮಯಃ ಕಃ ?
ಬುದ್ಧಿಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಪಞ್ಚಕಂ ಮಿಲಿತ್ವಾ ಯೋ ಭವತಿ ಸ ವಿಜ್ಞಾನಮಯಃ ಕೋಶಃ

ಆನನ್ದಮಯಕೋಶಃ
ಆನನ್ದಮಯಃ ಕಃ ?
ಏವಮೇವ ಕಾರಣಶರೀರಭೂತಾವಿದ್ಯಾಸ್ಥಮಲಿನಸತ್ತ್ವಂ
ಪ್ರಿಯಾದಿವೃತ್ತಿಸಹಿತಂ ಸತ್ ಆನನ್ದಮಯಃ ಕೋಶಃ ।
ಏತತ್ಕೋಶಪಞ್ಚಕಮ್ ।

ಪಞ್ಚಕೋಶಾತೀತ
ಮದೀಯಂ ಶರೀರಂ ಮದೀಯಾಃ ಪ್ರಾಣಾಃ ಮದೀಯಂ ಮನಶ್ಚ
ಮದೀಯಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಮದೀಯಂ ಅಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಸ್ವೇನೈವ ಜ್ಞಾಯತೇ
ತದ್ಯಥಾ ಮದೀಯತ್ವೇನ ಜ್ಞಾತಂ ಕಟಕಕುಣ್ಡಲ ಗೃಹಾದಿಕಂ
ಸ್ವಸ್ಮಾದ್ಭಿನ್ನಂ ತಥಾ ಪಞ್ಚಕೋಶಾದಿಕಂ ಸ್ವಸ್ಮಾದ್ಭಿನ್ನಮ್
ಮದೀಯತ್ವೇನ ಜ್ಞಾತಮಾತ್ಮಾ ನ ಭವತಿ ॥

ಆತ್ಮನ್
ಆತ್ಮಾ ತರ್ಹಿ ಕಃ ?
ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸ್ವರೂಪಃ ।
ಸತ್ಕಿಮ್ ?
ಕಾಲತ್ರಯೇಽಪಿ ತಿಷ್ಠತೀತಿ ಸತ್ ।
ಚಿತ್ಕಿಮ್ ?
ಜ್ಞಾನಸ್ವರೂಪಃ ।
ಆನನ್ದಃ ಕಃ ?
ಸುಖಸ್ವರೂಪಃ ।
ಏವಂ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದಸ್ವರೂಪಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ವಿಜಾನೀಯಾತ್ ।

ಜಗತ್
ಅಥ ಚತುರ್ವಿಂಶತಿತತ್ತ್ವೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಕಾರಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ।

ಮಾಯಾ
ಬ್ರಹ್ಮಾಶ್ರಯಾ ಸತ್ತ್ವರಜಸ್ತಮೋಗುಣಾತ್ಮಿಕಾ ಮಾಯಾ ಅಸ್ತಿ ।

ಪಞ್ಚಭೂತಾಃ
ತತಃ ಆಕಾಶಃ ಸಮ್ಭೂತಃ ।
ಆಕಾಶಾದ್ ವಾಯುಃ ।
ವಾಯೋಸ್ತೇಜಃ ।
ತೇಜಸ ಆಪಃ ।
ಅಭ್ಧಯಃ ಪೃಥಿವೀ ।

ಸತ್ತ್ವಗುಣಃ
ಏತೇಷಾಂ ಪಞ್ಚತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಮಧ್ಯೇ
ಆಕಾಶಸ್ಯ ಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್ ಶ್ರೋತ್ರೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ವಾಯೋಃ ಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್ ತ್ವಗಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಅಗ್ನೇಃ ಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್ ಚಕ್ಷುರಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಜಲಸ್ಯ ಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್ ರಸನೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಪೃಥಿವ್ಯಾಃ ಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್ ಘ್ರಾಣೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।

ಅನ್ತಃಕರಣ
ಏತೇಷಾಂ ಪಞ್ಚತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಸಮಷ್ಟಿಸಾತ್ವಿಕಾಂಶಾತ್
ಮನೋಬುದ್ಧ್ಯಹಙ್ಕಾರ ಚಿತ್ತಾನ್ತಃಕರಣಾನಿ ಸಮ್ಭೂತಾನಿ ।
ಸಙ್ಕಲ್ಪವಿಕಲ್ಪಾತ್ಮಕಂ ಮನಃ ।
ನಿಶ್ಚಯಾತ್ಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ।
ಅಹಙ್ಕರ್ತಾ ಅಹಙ್ಕಾರಃ ।
ಚಿನ್ತನಕರ್ತೃ ಚಿತ್ತಮ್ ।
ಮನಸೋ ದೇವತಾ ಚನ್ದ್ರಮಾಃ ।
ಬುದ್ಧೇ ಬ್ರಹ್ಮಾ ।
ಅಹಙ್ಕಾರಸ್ಯ ರುದ್ರಃ ।
ಚಿತ್ತಸ್ಯ ವಾಸುದೇವಃ ।

ರಜೋಗುಣಃ
ಏತೇಷಾಂ ಪಞ್ಚತತ್ತ್ವಾನಾಂ ಮಧ್ಯೇ
ಆಕಾಶಸ್ಯ ರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ವಾಗಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ವಾಯೋಃ ರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ಪಾಣೀನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ವನ್ಹೇಃ ರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ಪಾದೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಜಲಸ್ಯ ರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ಉಪಸ್ಥೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಪೃಥಿವ್ಯಾ ರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ಗುದೇನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।
ಏತೇಷಾಂ ಸಮಷ್ಟಿರಾಜಸಾಂಶಾತ್ ಪಞ್ಚಪ್ರಾಣಾಃ ಸಮ್ಭೂತಾಃ ।

ತಮೋಗುಣಃ
ಏತೇಷಾಂ ಪಞ್ಚತತ್ತ್ವಾನಾಂ ತಾಮಸಾಂಶಾತ್
ಪಞ್ಚೀಕೃತಪಞ್ಚತತ್ತ್ವಾನಿ ಭವನ್ತಿ ।
ಪಞ್ಚೀಕರಣಂ ಕಥಂ ಇತಿ ಚೇತ್ ।
ಏತೇಷಾಂ ಪಞ್ಚಮಹಾಭೂತಾನಾಂ ತಾಮಸಾಂಶಸ್ವರೂಪಮ್
ಏಕಮೇಕಂ ಭೂತಂ ದ್ವಿಧಾ ವಿಭಜ್ಯ ಏಕಮೇಕಮರ್ಧಂ ಪೃಥಕ್
ತೂಷ್ಣೀಂ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪ್ಯ ಅಪರಮಪರಮರ್ಧಂ ಚತುರ್ಧಾಂ ವಿಭಜ್ಯ
ಸ್ವಾರ್ಧಮನ್ಯೇಷು ಅರ್ಧೇಷು ಸ್ವಭಾಗಚತುಷ್ಟಯಸಂಯೋಜನಂ ಕಾರ್ಯಮ್ ।
ತದಾ ಪಞ್ಚೀಕರಣಂ ಭವತಿ ।
ಏತೇಭ್ಯಃ ಪಞ್ಚೀಕೃತಪಞ್ಚಮಹಾಭೂತೇಭ್ಯಃ ಸ್ಥೂಲಶರೀರಂ ಭವತಿ ।
ಏವಂ ಪಿಣ್ಡಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಯೋರೈಕ್ಯಂ ಸಮ್ಭೂತಮ್ ।

ಜೀವಃ, ಈಶ್ವರಃ ಚ
ಸ್ಥೂಲಶರೀರಾಭಿಮಾನಿ ಜೀವನಾಮಕಂ ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರತಿಬಿಮ್ಬಂ ಭವತಿ ।
ಸ ಏವ ಜೀವಃ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ಸ್ವಸ್ಮಾತ್ ಈಶ್ವರಂ ಭಿನ್ನತ್ವೇನ ಜಾನಾತಿ ।
ಅವಿದ್ಯೋಪಾಧಿಃ ಸನ್ ಆತ್ಮಾ ಜೀವ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ।
ಮಾಯೋಪಾಧಿಃ ಸನ್ ಈಶ್ವರ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ।
ಏವಂ ಉಪಾಧಿಭೇದಾತ್ ಜೀವೇಶ್ವರಭೇದದೃಷ್ಟಿಃ ಯಾವತ್ಪರ್ಯನ್ತಂ ತಿಷ್ಠತಿ
ತಾವತ್ಪರ್ಯನ್ತಂ ಜನ್ಮಮರಣಾದಿರೂಪಸಂಸಾರೋ ನ ನಿವರ್ತತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಕಾರಣಾನ್ನ ಜೀವೇಶ್ವರಯೋರ್ಭೇದಬುದ್ಧಿಃ ಸ್ವೀಕಾರ್ಯಾ ।

ತತ್ ತ್ವಂ ಅಸಿ
ನನು ಸಾಹಙ್ಕಾರಸ್ಯ ಕಿಞ್ಚಿಜ್ಜ್ಞಸ್ಯ ಜೀವಸ್ಯ ನಿರಹಙ್ಕಾರಸ್ಯ ಸರ್ವಜ್ಞಸ್ಯ
ಈಶ್ವರಸ್ಯ ತತ್ತ್ವಮಸೀತಿ ಮಹಾವಾಕ್ಯಾತ್ ಕಥಮಭೇದಬುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದುಭಯೋಃ
ವಿರುದ್ಧಧರ್ಮಾಕ್ರಾನ್ತತ್ವಾತ್ ।
ಇತಿ ಚೇನ್ನ । ಸ್ಥೂಲಸೂಕ್ಷ್ಮಶರೀರಾಭಿಮಾನೀ ತ್ವಮ್ಪದವಾಚ್ಯಾರ್ಥಃ ।
ಉಪಾಧಿವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಂ ಸಮಾಧಿದಶಾಸಮ್ಪನ್ನಂ ಶುದ್ಧಂ ಚೈತನ್ಯಂ
ತ್ವಮ್ಪದಲಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥಃ ।
ಏವಂ ಸರ್ವಜ್ಞತ್ವಾದಿವಿಶಿಷ್ಟ ಈಶ್ವರಃ ತತ್ಪದವಾಚ್ಯಾರ್ಥಃ ।
ಉಪಾಧಿಶೂನ್ಯಂ ಶುದ್ಧಚೈತನ್ಯಂ ತತ್ಪದಲಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥಃ ।
ಏವಂ ಚ ಜೀವೇಶ್ವರಯೋ ಚೈತನ್ಯರೂಪೇಣಾಽಭೇದೇ ಬಾಧಕಾಭಾವಃ ।

ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ
ಏವಂ ಚ ವೇದಾನ್ತವಾಕ್ಯೈಃ ಸದ್ಗುರೂಪದೇಶೇನ ಚ ಸರ್ವೇಷ್ವಪಿ
ಭೂತೇಷು ಯೇಷಾಂ
ಬ್ರಹ್ಮಬುದ್ಧಿರುತ್ಪನ್ನಾ ತೇ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಾಃ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।ನನು ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ ಕಃ ?
ಯಥಾ ದೇಹೋಽಹಂ ಪುರುಷೋಽಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽಹಂ ಶೂದ್ರೋಽಹಮಸ್ಮೀತಿ
ದೃಢನಿಶ್ಚಯಸ್ತಥಾ ನಾಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ನ ಶೂದ್ರಃ ನ ಪುರುಷಃ
ಕಿನ್ತು ಅಸಙ್ಗಃ ಸಚ್ಚಿದಾನನ್ದ ಸ್ವರೂಪಃ ಪ್ರಕಾಶರೂಪಃ ಸರ್ವಾನ್ತರ್ಯಾಮೀ
ಚಿದಾಕಾಶರೂಪೋಽಸ್ಮೀತಿ ದೃಢನಿಶ್ಚಯ
ರೂಪೋಽಪರೋಕ್ಷಜ್ಞಾನವಾನ್ ಜೀವನ್ಮುಕ್ತಃ ॥ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮಸ್ಮೀತ್ಯಪರೋಕ್ಷಜ್ಞಾನೇನ ನಿಖಿಲಕರ್ಮಬನ್ಧವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ
ಸ್ಯಾತ್ ।

ಕರ್ಮಾಣಿ
ಕರ್ಮಾಣಿ ಕತಿವಿಧಾನಿ ಸನ್ತೀತಿ ಚೇತ್
ಆಗಾಮಿಸಞ್ಚಿತಪ್ರಾರಬ್ಧಭೇದೇನ ತ್ರಿವಿಧಾನಿ ಸನ್ತಿ ।

ಆಗಾಮಿ ಕರ್ಮ
ಜ್ಞಾನೋತ್ಪತ್ತ್ಯನನ್ತರಂ ಜ್ಞಾನಿದೇಹಕೃತಂ ಪುಣ್ಯಪಾಪರೂಪಂ ಕರ್ಮ
ಯದಸ್ತಿ ತದಾಗಾಮೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।

ಸಞ್ಚಿತ ಕರ್ಮ
ಸಞ್ಚಿತಂ ಕರ್ಮ ಕಿಮ್ ?
ಅನನ್ತಕೋಟಿಜನ್ಮನಾಂ ಬೀಜಭೂತಂ ಸತ್ ಯತ್ಕರ್ಮಜಾತಂ ಪೂರ್ವಾರ್ಜಿತಂ
ತಿಷ್ಠತಿ ತತ್ ಸಞ್ಚಿತಂ ಜ್ಞೇಯಮ್ ।

ಪ್ರಾರಬ್ಧ ಕರ್ಮ
ಪ್ರಾರಬ್ಧಂ ಕರ್ಮ ಕಿಮಿತಿ ಚೇತ್ ।
ಇದಂ ಶರೀರಮುತ್ಪಾದ್ಯ ಇಹ ಲೋಕೇ ಏವಂ ಸುಖದುಃಖಾದಿಪ್ರದಂ ಯತ್ಕರ್ಮ
ತತ್ಪ್ರಾರಬ್ಧಂ
ಭೋಗೇನ ನಷ್ಟಂ ಭವತಿ ಪ್ರಾರಬ್ಧಕರ್ಮಣಾಂ ಭೋಗಾದೇವ ಕ್ಷಯ ಇತಿ ।

ಕರ್ಮ ಮುಕ್ತಃ
ಸಞ್ಚಿತಂ ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಾತ್ಮಕಜ್ಞಾನೇನ ನಶ್ಯತಿ ।ಆಗಾಮಿ ಕರ್ಮ ಅಪಿ ಜ್ಞಾನೇನ ನಶ್ಯತಿ ಕಿಞ್ಚ ಆಗಾಮಿ ಕರ್ಮಣಾಂ
ನಲಿನೀದಲಗತಜಲವತ್ ಜ್ಞಾನಿನಾಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ ನಾಸ್ತಿ ।

ಜ್ಞಾನಿಃ
ಕಿಞ್ಚ ಯೇ ಜ್ಞಾನಿನಂ ಸ್ತುವನ್ತಿ ಭಜನ್ತಿ ಅರ್ಚಯನ್ತಿ ತಾನ್ಪ್ರತಿ
ಜ್ಞಾನಿಕೃತಂ ಆಗಾಮಿ ಪುಣ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ ।
ಯೇ ಜ್ಞಾನಿನಂ ನಿನ್ದನ್ತಿ ದ್ವಿಷನ್ತಿ ದುಃಖಪ್ರದಾನಂ ಕುರ್ವನ್ತಿ ತಾನ್ಪ್ರತಿ
ಜ್ಞಾನಿಕೃತಂ ಸರ್ವಮಾಗಾಮಿ ಕ್ರಿಯಮಾಣಂ ಯದವಾಚ್ಯಂ ಕರ್ಮ
ಪಾಪಾತ್ಮಕಂ ತದ್ಗಚ್ಛತಿ ।
ಸುಹೃದಃ ಪುಣ್ಯಕೃತಂ ದುರ್ಹೃದಃ ಪಾಪಕೃತ್ಯಂ ಗೃಹ್ಣನ್ತಿ ।

ಬ್ರಹ್ಮಾನನ್ದಮ್
ತಥಾ ಚಾತ್ಮವಿತ್ಸಂಸಾರಂ ತೀರ್ತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾನನ್ದಮಿಹೈವ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ।
ತರತಿ ಶೋಕಮಾತ್ಮವಿತ್ ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ।
ತನುಂ ತ್ಯಜತು ವಾ ಕಾಶ್ಯಾಂ ಶ್ವಪಚಸ್ಯ ಗೃಹೇಽಥ ವಾ ।
ಜ್ಞಾನಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ತಿಸಮಯೇ ಮುಕ್ತಾಽಸೌ ವಿಗತಾಶಯಃ । ಇತಿ ಸ್ಮೃತೇಶ್ಚ ।ಇತಿ ಶ್ರೀಶಙ್ಕರಭಗವತ್ಪಾದಾಚಾರ್ಯಪ್ರಣೀತಃ ತತ್ತ್ವಬೋಧಪ್ರಕರಣಂ ಸಮಾಪ್ತಮ್ ।