View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡ with the right anusvaras marked. View this in ಸರಳ ಕನ್ನಡ, with simplified anusvaras for easier reading.

ಶ್ರೀ ಹಯಗ್ರೀವ ಸ್ತೋತ್ರಮ್

ಜ್ಞಾನಾನನ್ದಮಯಂ ದೇವಂ ನಿರ್ಮಲಸ್ಫಟಿಕಾಕೃತಿಂ
ಆಧಾರಂ ಸರ್ವವಿದ್ಯಾನಾಂ ಹಯಗ್ರೀವಮುಪಾಸ್ಮಹೇ ॥1॥

ಸ್ವತಸ್ಸಿದ್ಧಂ ಶುದ್ಧಸ್ಫಟಿಕಮಣಿಭೂ ಭೃತ್ಪ್ರತಿಭಟಂ
ಸುಧಾಸಧ್ರೀಚೀಭಿರ್ದ್ಯುತಿಭಿರವದಾತತ್ರಿಭುವನಂ
ಅನನ್ತೈಸ್ತ್ರಯ್ಯನ್ತೈರನುವಿಹಿತ ಹೇಷಾಹಲಹಲಂ
ಹತಾಶೇಷಾವದ್ಯಂ ಹಯವದನಮೀಡೇಮಹಿಮಹಃ ॥2॥

ಸಮಾಹಾರಸ್ಸಾಮ್ನಾಂ ಪ್ರತಿಪದಮೃಚಾಂ ಧಾಮ ಯಜುಷಾಂ
ಲಯಃ ಪ್ರತ್ಯೂಹಾನಾಂ ಲಹರಿವಿತತಿರ್ಬೋಧಜಲಧೇಃ
ಕಥಾದರ್ಪಕ್ಷುಭ್ಯತ್ಕಥಕಕುಲಕೋಲಾಹಲಭವಂ
ಹರತ್ವನ್ತರ್ಧ್ವಾನ್ತಂ ಹಯವದನಹೇಷಾಹಲಹಲಃ ॥3॥

ಪ್ರಾಚೀ ಸನ್ಧ್ಯಾ ಕಾಚಿದನ್ತರ್ನಿಶಾಯಾಃ
ಪ್ರಜ್ಞಾದೃಷ್ಟೇ ರಞ್ಜನಶ್ರೀರಪೂರ್ವಾ
ವಕ್ತ್ರೀ ವೇದಾನ್ ಭಾತು ಮೇ ವಾಜಿವಕ್ತ್ರಾ
ವಾಗೀಶಾಖ್ಯಾ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಮೂರ್ತಿಃ ॥4॥

ವಿಶುದ್ಧವಿಜ್ಞಾನಘನಸ್ವರೂಪಂ
ವಿಜ್ಞಾನವಿಶ್ರಾಣನಬದ್ಧದೀಕ್ಷಂ
ದಯಾನಿಧಿಂ ದೇಹಭೃತಾಂ ಶರಣ್ಯಂ
ದೇವಂ ಹಯಗ್ರೀವಮಹಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ॥5॥

ಅಪೌರುಷೇಯೈರಪಿ ವಾಕ್ಪ್ರಪಞ್ಚೈಃ
ಅದ್ಯಾಪಿ ತೇ ಭೂತಿಮದೃಷ್ಟಪಾರಾಂ
ಸ್ತುವನ್ನಹಂ ಮುಗ್ಧ ಇತಿ ತ್ವಯೈವ
ಕಾರುಣ್ಯತೋ ನಾಥ ಕಟಾಕ್ಷಣೀಯಃ ॥6॥

ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯರಮ್ಯಾ ಗಿರಿಶಸ್ಯ ಮೂರ್ತಿಃ-
ದೇವೀ ಸರೋಜಾಸನಧರ್ಮಪತ್ನೀ
ವ್ಯಾಸಾದಯೋಽಪಿ ವ್ಯಪದೇಶ್ಯವಾಚಃ
ಸ್ಫುರನ್ತಿ ಸರ್ವೇ ತವ ಶಕ್ತಿಲೇಶೈಃ ॥7॥

ಮನ್ದೋಽಭವಿಷ್ಯನ್ನಿಯತಂ ವಿರಿಞ್ಚಃ
ವಾಚಾಂ ನಿಧೇರ್ವಾಞ್ಛಿತಭಾಗಧೇಯಃ
ದೈತ್ಯಾಪನೀತಾನ್ ದಯಯೈನ ಭೂಯೋಽಪಿ
ಅಧ್ಯಾಪಯಿಷ್ಯೋ ನಿಗಮಾನ್ನಚೇತ್ತ್ವಮ್ ॥8॥

ವಿತರ್ಕಡೋಲಾಂ ವ್ಯವಧೂಯ ಸತ್ತ್ವೇ
ಬೃಹಸ್ಪತಿಂ ವರ್ತಯಸೇ ಯತಸ್ತ್ವಂ
ತೇನೈವ ದೇವ ತ್ರಿದೇಶೇಶ್ವರಾಣಾ
ಅಸ್ಪೃಷ್ಟಡೋಲಾಯಿತಮಾಧಿರಾಜ್ಯಮ್ ॥9॥

ಅಗ್ನೌ ಸಮಿದ್ಧಾರ್ಚಿಷಿ ಸಪ್ತತನ್ತೋಃ
ಆತಸ್ಥಿವಾನ್ಮನ್ತ್ರಮಯಂ ಶರೀರಂ
ಅಖಣ್ಡಸಾರೈರ್ಹವಿಷಾಂ ಪ್ರದಾನೈಃ
ಆಪ್ಯಾಯನಂ ವ್ಯೋಮಸದಾಂ ವಿಧತ್ಸೇ ॥10॥

ಯನ್ಮೂಲ ಮೀದೃಕ್ಪ್ರತಿಭಾತತ್ತ್ವಂ
ಯಾ ಮೂಲಮಾಮ್ನಾಯಮಹಾದ್ರುಮಾಣಾಂ
ತತ್ತ್ವೇನ ಜಾನನ್ತಿ ವಿಶುದ್ಧಸತ್ತ್ವಾಃ
ತ್ವಾಮಕ್ಷರಾಮಕ್ಷರಮಾತೃಕಾಂ ತ್ವಾಮ್ ॥11॥

ಅವ್ಯಾಕೃತಾದ್ವ್ಯಾಕೃತವಾನಸಿ ತ್ವಂ
ನಾಮಾನಿ ರೂಪಾಣಿ ಚ ಯಾನಿ ಪೂರ್ವಂ
ಶಂಸನ್ತಿ ತೇಷಾಂ ಚರಮಾಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಂ
ವಾಗೀಶ್ವರ ತ್ವಾಂ ತ್ವದುಪಜ್ಞವಾಚಃ ॥12॥

ಮುಗ್ಧೇನ್ದುನಿಷ್ಯನ್ದವಿಲೋಭನೀಯಾಂ
ಮೂರ್ತಿಂ ತವಾನನ್ದಸುಧಾಪ್ರಸೂತಿಂ
ವಿಪಶ್ಚಿತಶ್ಚೇತಸಿ ಭಾವಯನ್ತೇ
ವೇಲಾಮುದಾರಾಮಿವ ದುಗ್ಧ ಸಿನ್ಧೋಃ ॥13॥

ಮನೋಗತಂ ಪಶ್ಯತಿ ಯಸ್ಸದಾ ತ್ವಾಂ
ಮನೀಷಿಣಾಂ ಮಾನಸರಾಜಹಂಸಂ
ಸ್ವಯಮ್ಪುರೋಭಾವವಿವಾದಭಾಜಃ
ಕಿಙ್ಕುರ್ವತೇ ತಸ್ಯ ಗಿರೋ ಯಥಾರ್ಹಮ್ ॥14॥

ಅಪಿ ಕ್ಷಣಾರ್ಧಂ ಕಲಯನ್ತಿ ಯೇ ತ್ವಾಂ
ಆಪ್ಲಾವಯನ್ತಂ ವಿಶದೈರ್ಮಯೂಖೈಃ
ವಾಚಾಂ ಪ್ರವಾಹೈರನಿವಾರಿತೈಸ್ತೇ
ಮನ್ದಾಕಿನೀಂ ಮನ್ದಯಿತುಂ ಕ್ಷಮನ್ತೇ ॥15॥

ಸ್ವಾಮಿನ್ಭವದ್ದ್ಯಾನಸುಧಾಭಿಷೇಕಾತ್
ವಹನ್ತಿ ಧನ್ಯಾಃ ಪುಲಕಾನುಬನ್ದಂ
ಅಲಕ್ಷಿತೇ ಕ್ವಾಪಿ ನಿರೂಢ ಮೂಲಂ
ಅಙ್ಗ್ವೇಷ್ವಿ ವಾನನ್ದಥುಮಙ್ಕುರನ್ತಮ್ ॥16॥

ಸ್ವಾಮಿನ್ಪ್ರತೀಚಾ ಹೃದಯೇನ ಧನ್ಯಾಃ
ತ್ವದ್ಧ್ಯಾನಚನ್ದ್ರೋದಯವರ್ಧಮಾನಂ
ಅಮಾನ್ತಮಾನನ್ದಪಯೋಧಿಮನ್ತಃ
ಪಯೋಭಿ ರಕ್ಷ್ಣಾಂ ಪರಿವಾಹಯನ್ತಿ ॥17॥

ಸ್ವೈರಾನುಭಾವಾಸ್ ತ್ವದಧೀನಭಾವಾಃ
ಸಮೃದ್ಧವೀರ್ಯಾಸ್ತ್ವದನುಗ್ರಹೇಣ
ವಿಪಶ್ಚಿತೋನಾಥ ತರನ್ತಿ ಮಾಯಾಂ
ವೈಹಾರಿಕೀಂ ಮೋಹನಪಿಞ್ಛಿಕಾಂ ತೇ ॥18॥

ಪ್ರಾಙ್ನಿರ್ಮಿತಾನಾಂ ತಪಸಾಂ ವಿಪಾಕಾಃ
ಪ್ರತ್ಯಗ್ರನಿಶ್ಶ್ರೇಯಸಸಮ್ಪದೋ ಮೇ
ಸಮೇಧಿಷೀರಂ ಸ್ತವ ಪಾದಪದ್ಮೇ
ಸಙ್ಕಲ್ಪಚಿನ್ತಾಮಣಯಃ ಪ್ರಣಾಮಾಃ ॥19॥

ವಿಲುಪ್ತಮೂರ್ಧನ್ಯಲಿಪಿಕ್ರಮಾಣಾ
ಸುರೇನ್ದ್ರಚೂಡಾಪದಲಾಲಿತಾನಾಂ
ತ್ವದಙ್ಘ್ರಿ ರಾಜೀವರಜಃಕಣಾನಾಂ
ಭೂಯಾನ್ಪ್ರಸಾದೋ ಮಯಿ ನಾಥ ಭೂಯಾತ್ ॥20॥

ಪರಿಸ್ಫುರನ್ನೂಪುರಚಿತ್ರಭಾನು –
ಪ್ರಕಾಶನಿರ್ಧೂತತಮೋನುಷಙ್ಗಾ
ಪದದ್ವಯೀಂ ತೇ ಪರಿಚಿನ್ಮಹೇಽನ್ತಃ
ಪ್ರಬೋಧರಾಜೀವವಿಭಾತಸನ್ಧ್ಯಾಮ್ ॥21॥

ತ್ವತ್ಕಿಙ್ಕರಾಲಙ್ಕರಣೋಚಿತಾನಾಂ
ತ್ವಯೈವ ಕಲ್ಪಾನ್ತರಪಾಲಿತಾನಾಂ
ಮಞ್ಜುಪ್ರಣಾದಂ ಮಣಿನೂಪುರಂ ತೇ
ಮಞ್ಜೂಷಿಕಾಂ ವೇದಗಿರಾಂ ಪ್ರತೀಮಃ ॥22॥

ಸಞ್ಚಿನ್ತಯಾಮಿ ಪ್ರತಿಭಾದಶಾಸ್ಥಾನ್
ಸನ್ಧುಕ್ಷಯನ್ತಂ ಸಮಯಪ್ರದೀಪಾನ್
ವಿಜ್ಞಾನಕಲ್ಪದ್ರುಮಪಲ್ಲವಾಭಂ
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮುದ್ರಾಮಧುರಂ ಕರಂ ತೇ ॥23॥

ಚಿತ್ತೇ ಕರೋಮಿ ಸ್ಫುರಿತಾಕ್ಷಮಾಲಂ
ಸವ್ಯೇತರಂ ನಾಥ ಕರಂ ತ್ವದೀಯಂ
ಜ್ಞಾನಾಮೃತೋದಞ್ಚನಲಮ್ಪಟಾನಾಂ
ಲೀಲಾಘಟೀಯನ್ತ್ರಮಿವಾಽಽಶ್ರಿತಾನಾಮ್ ॥24॥

ಪ್ರಬೋಧಸಿನ್ಧೋರರುಣೈಃ ಪ್ರಕಾಶೈಃ
ಪ್ರವಾಳಸಙ್ಘಾತಮಿವೋದ್ವಹನ್ತಂ
ವಿಭಾವಯೇ ದೇವ ಸ ಪುಸ್ತಕಂ ತೇ
ವಾಮಂ ಕರಂ ದಕ್ಷಿಣಮಾಶ್ರಿತಾನಾಮ್ ॥25॥

ತಮಾಂ ಸಿಭಿತ್ತ್ವಾವಿಶದೈರ್ಮಯೂಖೈಃ
ಸಮ್ಪ್ರೀಣಯನ್ತಂ ವಿದುಷಶ್ಚಕೋರಾನ್
ನಿಶಾಮಯೇ ತ್ವಾಂ ನವಪುಣ್ಡರೀಕೇ
ಶರದ್ಘನೇಚನ್ದ್ರಮಿವ ಸ್ಫುರನ್ತಮ್ ॥26॥

ದಿಶನ್ತು ಮೇ ದೇವ ಸದಾ ತ್ವದೀಯಾಃ
ದಯಾತರಙ್ಗಾನುಚರಾಃ ಕಟಾಕ್ಷಾಃ
ಶ್ರೋತ್ರೇಷು ಪುಂಸಾಮಮೃತಙ್ಕ್ಷರನ್ತೀಂ
ಸರಸ್ವತೀಂ ಸಂಶ್ರಿತಕಾಮಧೇನುಮ್ ॥27॥

ವಿಶೇಷವಿತ್ಪಾರಿಷದೇಷು ನಾಥ
ವಿದಗ್ಧಗೋಷ್ಠೀ ಸಮರಾಙ್ಗಣೇಷು
ಜಿಗೀಷತೋ ಮೇ ಕವಿತಾರ್ಕಿಕೇನ್ದ್ರಾನ್
ಜಿಹ್ವಾಗ್ರಸಿಂಹಾಸನಮಭ್ಯುಪೇಯಾಃ ॥28॥

ತ್ವಾಂ ಚಿನ್ತಯನ್ ತ್ವನ್ಮಯತಾಂ ಪ್ರಪನ್ನಃ
ತ್ವಾಮುದ್ಗೃಣನ್ ಶಬ್ದಮಯೇನ ಧಾಮ್ನಾ
ಸ್ವಾಮಿನ್ಸಮಾಜೇಷು ಸಮೇಧಿಷೀಯ
ಸ್ವಚ್ಛನ್ದವಾದಾಹವಬದ್ಧಶೂರಃ ॥29॥

ನಾನಾವಿಧಾನಾಮಗತಿಃ ಕಲಾನಾಂ
ನ ಚಾಪಿ ತೀರ್ಥೇಷು ಕೃತಾವತಾರಃ
ಧ್ರುವಂ ತವಾಽನಾಧ ಪರಿಗ್ರಹಾಯಾಃ
ನವ ನವಂ ಪಾತ್ರಮಹಂ ದಯಾಯಾಃ ॥30॥

ಅಕಮ್ಪನೀಯಾನ್ಯಪನೀತಿಭೇದೈಃ
ಅಲಙ್ಕೃಷೀರನ್ ಹೃದಯಂ ಮದೀಯಮ್
ಶಙ್ಕಾ ಕಳಙ್ಕಾ ಪಗಮೋಜ್ಜ್ವಲಾನಿ
ತತ್ತ್ವಾನಿ ಸಮ್ಯಞ್ಚಿ ತವ ಪ್ರಸಾದಾತ್ ॥31॥

ವ್ಯಾಖ್ಯಾಮುದ್ರಾಂ ಕರಸರಸಿಜೈಃ ಪುಸ್ತಕಂ ಶಙ್ಖಚಕ್ರೇ
ಭಿಭ್ರದ್ಭಿನ್ನ ಸ್ಫಟಿಕರುಚಿರೇ ಪುಣ್ಡರೀಕೇ ನಿಷಣ್ಣಃ ।
ಅಮ್ಲಾನಶ್ರೀರಮೃತವಿಶದೈರಂಶುಭಿಃ ಪ್ಲಾವಯನ್ಮಾಂ
ಆವಿರ್ಭೂಯಾದನಘಮಹಿಮಾಮಾನಸೇ ವಾಗಧೀಶಃ ॥32॥

ವಾಗರ್ಥಸಿದ್ಧಿಹೇತೋಃಪಠತ ಹಯಗ್ರೀವಸಂಸ್ತುತಿಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ
ಕವಿತಾರ್ಕಿಕಕೇಸರಿಣಾ ವೇಙ್ಕಟನಾಥೇನ ವಿರಚಿತಾಮೇತಾಮ್ ॥33॥




Browse Related Categories: