ਯਾਜ੍ਞਵਲ੍ਕ੍ਯਕ੍ਰੁਰੁਇਤ ਸਰਸ੍ਵਤੀ ਸ੍ਤਵਮ੍
ਯਾਜ੍ਞਵਲ੍ਕ੍ਯ ਉਵਾਚ
ਕ੍ਰੁਰੁਇਪਾਂ ਕੁਰੁ ਜਗਨ੍ਮਾਤਰ੍-ਮਾਮੇਵਂ ਹਤਤੇਜਸਮ੍ ।
ਗੁਰੁਸ਼ਾਪਾਤ੍ ਸ੍ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਿਭ੍ਰਸ਼੍ਟਂ ਵਿਦ੍ਯਾਹੀਨਂ ਚ ਦੁਃਖਿਤਮ੍ ॥ 1 ॥
ਜ੍ਞਾਨਂ ਦੇਹਿ ਸ੍ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਿਂ ਵਿਦ੍ਯਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿਂ ਸ਼ਿਸ਼੍ਯ ਪ੍ਰਬੋਧਿਨੀਮ੍ ।
ਗ੍ਰਂਥਕਰ੍ਤ੍ਰੁਰੁਇਤ੍ਵ ਸ਼ਕ੍ਤਿਂ ਚ ਸੁਸ਼ਿਸ਼੍ਯਂ ਸੁਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਠਿਤਮ੍ ॥ 2 ॥
ਪ੍ਰਤਿਭਾਂ ਸਤ੍ਸਭਾਯਾਂ ਚ ਵਿਚਾਰਕ੍ਸ਼ਮਤਾਂ ਸ਼ੁਭਾਮ੍ ।
ਲੁਪ੍ਤਂ ਸਰ੍ਵਂ ਦੈਵ ਯੋਗਾ-ਨ੍ਨਵੀਭੂਤਂ ਪੁਨਃ ਕੁਰੁ ॥ 3 ॥
ਯਥਾਂਕੁਰਂ ਭਸ੍ਮਨਿ ਚ ਕਰੋਤਿ ਦੇਵਤਾ ਪੁਨਃ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਾ ਪਰਮਾ ਜ੍ਯੋਤੀਰੂਪਾ ਸਨਾਤਨੀ ॥ 4 ॥
ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਯਾਧਿਦੇਵੀ ਯਾ ਤਸ੍ਯੈ ਵਾਣ੍ਯੈ ਨਮੋ ਨਮਃ ।
ਵਿਸਰ੍ਗ ਬਿਂਦੁਮਾਤ੍ਰਾਸੁ ਯਦਧਿਸ਼੍ਠਾਨਮੇਵਚ ॥ 5 ॥
ਤਦਧਿਸ਼੍ਠਾਤ੍ਰੀ ਯਾ ਦੇਵੀ ਤਸ੍ਯੈ ਵਾਣ੍ਯੈ ਨਮੋ ਨਮਃ ।
ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਸ੍ਵਰੂਪਾ ਸਾ ਦੇਵੀ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਧਿਸ਼੍ਠਾਤ੍ਰੁਰੁਇਰੂਪਿਣੀ ॥ 6 ॥
ਯਯਾ ਵਿਨਾ ਪ੍ਰਸਂਖ੍ਯਾਵਾਨ੍ ਸਂਖ੍ਯਾਂ ਕਰ੍ਤੁਂ ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਤੇ ।
ਕਾਲਸਂਖ੍ਯਾ ਸ੍ਵਰੂਪਾ ਯਾ ਤਸ੍ਯੈ ਦੇਵ੍ਯੈ ਨਮੋ ਨਮਃ ॥ 7 ॥
ਭ੍ਰਮ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤਰੂਪਾ ਯਾ ਤਸ੍ਯੈ ਦੇਵ੍ਯੈ ਨਮੋ ਨਮਃ ।
ਸ੍ਮ੍ਰੁਰੁਇਤਿਸ਼ਕ੍ਤਿ ਜ੍ਞਾਨਸ਼ਕ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਿਸ਼ਕ੍ਤਿ ਸ੍ਵਰੂਪਿਣੀ ॥ 8 ॥
ਪ੍ਰਤਿਭਾਕਲ੍ਪਨਾਸ਼ਕ੍ਤਿਰ੍-ਯਾ ਚ ਤਸ੍ਯੈ ਨਮੋਨਮਃ ।
ਸਨਤ੍ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ ਯਤ੍ਰ ਵੈ ॥ 9 ॥
ਬਭੂਵ ਮੂਕਵਤ੍ਸੋਸ੍ਪਿ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤਂ ਕਰ੍ਤੁ ਮਕ੍ਸ਼ਮਃ ।
ਤਦਾਸ਼੍ਜਗਾਮ ਭਗਵਾ-ਨਾਤ੍ਮਾ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਣ ਈਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 10 ॥
ਉਵਾਚ ਸ ਚ ਤਾਂ ਸ੍ਤੌਹਿ ਵਾਣੀ ਮਿਸ਼੍ਟਾਂ ਪ੍ਰਜਾਪਤੇ ।
ਸ ਚ ਤੁਸ਼੍ਟਾਵ ਤਾਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚਾਜ੍ਞਯਾ ਪਰਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 11 ॥
ਚਕਾਰ ਤਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦੇਨ ਤਦਾ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤ ਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਯਦਾਪ੍ਯਨਂਤਂ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ ਜ੍ਞਾਨਮੇਕਂ ਵਸੁਂਧਰਾ ॥ 12 ॥
ਬਭੂਵ ਮੂਕਵਤ੍ਸੋਸ੍ਪਿ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤਂ ਕਰ੍ਤੁ ਮਕ੍ਸ਼ਮਃ ।
ਤਦਾ ਤਾਂ ਚ ਸ ਤੁਸ਼੍ਟਾਵ ਸਂਤ੍ਰਸ੍ਤਃ ਕਸ਼੍ਯਪਾਜ੍ਞਯਾ ॥ 13 ॥
ਤਤ ਸ਼੍ਚਕਾਰ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤਂ ਨਿਰ੍ਮਲਂ ਭ੍ਰਮ ਭਂਜਨਮ੍ ।
ਵ੍ਯਾਸਃ ਪੁਰਾਣਸੂਤ੍ਰਂ ਚ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ ਵਾਲ੍ਮੀਕਿਂ ਯਦਾ ॥ 14 ॥
ਮੌਨੀਭੂਤ ਸ਼੍ਚ ਸਸ੍ਮਾਰ ਤਾਮੇਵ ਜਗਦਂਬਿਕਾਮ੍ ।
ਤਦਾ ਚਕਾਰ ਸਿਦ੍ਧਾਂਤਂ ਤਦ੍ਵਰੇਣ ਮੁਨੀਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 15 ॥
ਸਂਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨਿਰ੍ਮਲਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਭ੍ਰਮਾਂਧ੍ਯ ਧ੍ਵਂਸਦੀਪਕਮ੍ ।
ਪੁਰਾਣਸੂਤ੍ਰਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚ ਵ੍ਯਾਸਃ ਕ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਣਕਲੋਦ੍ਭਵਃ ॥ 16 ॥
ਤਾਂ ਸ਼ਿਵਾਂ ਵੇਦ ਦਧ੍ਯੌ ਚ ਸ਼ਤਵਰ੍ਸ਼ਂ ਚ ਪੁਸ਼੍ਕਰੇ ।
ਤਦਾ ਤ੍ਵਤ੍ਤੋ ਵਰਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸਤ੍ਕਵੀਂਦ੍ਰੋ ਬਭੂਵ ਹ ॥ 17 ॥
ਤਦਾ ਵੇਦਵਿਭਾਗਂ ਚ ਪੁਰਾਣਂ ਚ ਚਕਾਰ ਸਃ ।
ਯਦਾ ਮਹੇਂਦ੍ਰਃ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ ਤਤ੍ਤ੍ਵਜ੍ਞਾਨਂ ਸਦਾਸ਼ਿਵਮ੍ ॥ 18 ॥
ਕ੍ਸ਼ਣਂ ਤਾਮੇਵ ਸਂਚਿਂਤ੍ਯ ਤਸ੍ਮੈ ਜ੍ਞਾਨਂ ਦਦੌ ਵਿਭੁਃ ।
ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ ਸ਼ਬ੍ਦਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਂ ਚ ਮਹੇਂਦ੍ਰ ਸ਼੍ਚ ਬ੍ਰੁਰੁਇਹਸ੍ਪਤਿਮ੍ ॥ 19 ॥
ਦਿਵ੍ਯ ਵਰ੍ਸ਼ ਸਹਸ੍ਰਂ ਚ ਸ ਤ੍ਵਾਂ ਦਧ੍ਯੌ ਚ ਪੁਸ਼੍ਕਰੇ ।
ਤਦਾ ਤ੍ਵਤ੍ਤੋ ਵਰਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਦਿਵ੍ਯਵਰ੍ਸ਼ਸਹਸ੍ਰਕਮ੍ ॥ 20 ॥
ਉਵਾਚ ਸ਼ਬ੍ਦ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਂ ਚ ਤਦਰ੍ਥਂ ਚ ਸੁਰੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਅਧ੍ਯਾਪਿਤਾਸ਼੍ਚ ਯੇ ਸ਼ਿਸ਼੍ਯਾ ਯੈਰਧੀਤਂ ਮੁਨੀਸ਼੍ਵਰੈਃ ॥ 21 ॥
ਤੇ ਚ ਤਾਂ ਪਰਿਸਂਚਿਤ੍ਯ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਂਤੇ ਸੁਰੇਸ਼੍ਵਰੀਮ੍ ।
ਤ੍ਵਂ ਸਂਸ੍ਤੁਤਾ ਪੂਜਿਤਾ ਚ ਮੁਨੀਂਦ੍ਰੈ ਰ੍ਮਨੁ ਮਾਨਵੈਃ ॥ 22 ॥
ਦੈਤ੍ਯੇਂਦ੍ਰੈ ਸ਼੍ਚ ਸੁਰੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਵਿਸ਼੍ਣੁਸ਼ਿਵਾਦਿਭਿਃ ।
ਜਡੀਭੂਤ ਸ੍ਸਹਸ੍ਰਾਸ੍ਯਃ ਪਂਚਵਕ੍ਤ੍ਰ ਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਮੁਖਃ ॥ 23 ॥
ਯਾਂ ਸ੍ਤੋਤੁਂ ਕਿ ਮਹਂ ਸ੍ਤੌਮਿ ਤਾਮੇਕਾਸ੍ਯੇਨ ਮਾਨਵਃ ।
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਯਾਜ੍ਞਵਲ੍ਕ੍ਯ ਸ਼੍ਚ ਭਕ੍ਤਿਨਮ੍ਰਾਤ੍ਮ ਕਂਧਰਃ ॥ 24 ॥
ਪ੍ਰਣਨਾਮ ਨਿਰਾਹਾਰੋ ਰੁਰੋਦ ਚ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਜ੍ਯੋਤੀਰੂਪਾ ਮਹਾਮਾਯਾ ਤੇਨ ਦ੍ਰੁਰੁਇਸ਼੍ਟਾ7ਪ੍ਯੁਵਾਚ ਤਮ੍ ॥ 25 ॥
ਸੁਕਵੀਂਦ੍ਰੋ ਭਵੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਵੈਕੁਂਠਂ ਚ ਜਗਾਮ ਹ ।
ਯਾਜ੍ਞਵਲ੍ਕ੍ਯ ਕ੍ਰੁਰੁਇਤਂ ਵਾਣੀ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮੇਤਤ੍ਤੁ ਯਃ ਪਠੇਤ੍ ॥ 26 ॥
ਸ ਕਵੀਂਦ੍ਰੋ ਮਹਾਵਾਗ੍ਮੀ ਬ੍ਰੁਰੁਇਹਸ੍ਪਤਿਸਮੋ ਭਵੇਤ੍ ।
ਮਹਾ ਮੂਰ੍ਖਸ਼੍ਚ ਦੁਰ੍ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍-ਵਰ੍ਸ਼ਮੇਕਂ ਯਦਾ ਪਠੇਤ੍ ।
ਸ ਪਂਡਿਤਸ਼੍ਚ ਮੇਧਾਵੀ ਸੁਕਵੀਂਦ੍ਰੋ ਭਵੇਦ੍ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 27 ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇਵੀ ਭਾਗਵਤੇ ਮਹਾਪੁਰਾਣੇ ਨਵਮਸ੍ਕਂਧੇ
ਸਰਸ੍ਵਤੀਸ੍ਤਵਂ ਨਾਮ ਪਂਚਮੋਧ੍ਯਾਯਃ ।
ਸਰਸ੍ਵਤੀ ਕਟਾਕ੍ਸ਼ ਸਿਦ੍ਧਿਰਸ੍ਤੁ ।
ਇਦਂ ਮਯਾਕ੍ਰੁਰੁਇਤਂ ਪਾਰਾਯਣਂ
ਸ਼੍ਰੀਸਦ੍ਗੁਰੁ ਚਰਣਾਰਵਿਂਦਾਰ੍ਪਣਮਸ੍ਤੁ ।