యాజ్ఞవల్క్యకృత సరస్వతీ స్తవం

యాజ్ఞవల్క్య ఉవాచ
కృపాం కురు జగన్మాతర్‌-మామేవం హతతేజసం‌ ।
గురుశాపాత్ స్మృతిభ్రష్టం విద్యాహీనం చ దుఃఖితం‌ ॥ 1 ॥

జ్ఞానం దేహి స్మృతిం విద్యాం శక్తిం శిష్య ప్రబోధినీం‌ ।
గ్రంథకర్తృత్వ శక్తిం చ సుశిష్యం సుప్రతిష్ఠితం‌ ॥ 2 ॥

ప్రతిభాం సత్సభాయాం చ విచారక్షమతాం శుభాం‌ ।
లుప్తం సర్వం దైవ యోగా-న్నవీభూతం పునః కురు ॥ 3 ॥

యథాంకురం భస్మని చ కరోతి దేవతా పునః ।
బ్రహ్మస్వరూపా పరమా జ్యోతీరూపా సనాతనీ ॥ 4 ॥

సర్వవిద్యాధిదేవీ యా తస్యై వాణ్యై నమో నమః ।
విసర్గ బిందుమాత్రాసు యదధిష్ఠానమేవచ ॥ 5 ॥

తదధిష్ఠాత్రీ యా దేవీ తస్యై వాణ్యై నమో నమః ।
వ్యాఖ్యాస్వరూపా సా దేవీ వ్యాఖ్యాధిష్ఠాతృరూపిణీ ॥ 6 ॥

యయా వినా ప్రసంఖ్యావాన్ సంఖ్యాం కర్తుం న శక్యతే ।
కాలసంఖ్యా స్వరూపా యా తస్యై దేవ్యై నమో నమః ॥ 7 ॥

భ్రమ సిద్ధాంతరూపా యా తస్యై దేవ్యై నమో నమః ।
స్మృతిశక్తి జ్ఞానశక్తి బుద్ధిశక్తి స్వరూపిణీ ॥ 8 ॥

ప్రతిభాకల్పనాశక్తిర్‌-యా చ తస్యై నమోనమః ।
సనత్కుమారో బ్రహ్మాణం జ్ఞానం పప్రచ్ఛ యత్ర వై ॥ 9 ॥

బభూవ మూకవత్సోస్పి సిద్ధాంతం కర్తు మక్షమః ।
తదాష్జగామ భగవా-నాత్మా శ్రీకృష్ణ ఈశ్వరః ॥ 10 ॥

ఉవాచ స చ తాం స్తౌహి వాణీ మిష్టాం ప్రజాపతే ।
స చ తుష్టావ తాం బ్రహ్మా చాజ్ఞయా పరమాత్మనః ॥ 11 ॥

చకార తత్ప్రసాదేన తదా సిద్ధాంత ముత్తమం‌ ।
యదాప్యనంతం పప్రచ్ఛ జ్ఞానమేకం వసుంధరా ॥ 12 ॥

బభూవ మూకవత్సోస్పి సిద్ధాంతం కర్తు మక్షమః ।
తదా తాం చ స తుష్టావ సంత్రస్తః కశ్యపాజ్ఞయా ॥ 13 ॥

తత శ్చకార సిద్ధాంతం నిర్మలం భ్రమ భంజనం‌ ।
వ్యాసః పురాణసూత్రం చ పప్రచ్ఛ వాల్మీకిం యదా ॥ 14 ॥

మౌనీభూత శ్చ సస్మార తామేవ జగదంబికాం‌ ।
తదా చకార సిద్ధాంతం తద్వరేణ మునీశ్వరః ॥ 15 ॥

సంప్రాప్య నిర్మలం జ్ఞానం భ్రమాంధ్య ధ్వంసదీపకం‌ ।
పురాణసూత్రం శ్రుత్వా చ వ్యాసః కృష్ణకలోద్భవః ॥ 16 ॥

తాం శివాం వేద దధ్యౌ చ శతవర్షం చ పుష్కరే ।
తదా త్వత్తో వరం ప్రాప్య సత్కవీంద్రో బభూవ హ ॥ 17 ॥

తదా వేదవిభాగం చ పురాణం చ చకార సః ।
యదా మహేంద్రః పప్రచ్ఛ తత్త్వజ్ఞానం సదాశివం‌ ॥ 18 ॥

క్షణం తామేవ సంచింత్య తస్మై జ్ఞానం దదౌ విభుః ।
పప్రచ్ఛ శబ్దశాస్త్రం చ మహేంద్ర శ్చ బృహస్పతిం‌ ॥ 19 ॥

దివ్య వర్ష సహస్రం చ స త్వాం దధ్యౌ చ పుష్కరే ।
తదా త్వత్తో వరం ప్రాప్య దివ్యవర్షసహస్రకం‌ ॥ 20 ॥

ఉవాచ శబ్ద శాస్త్రం చ తదర్థం చ సురేశ్వరం‌ ।
అధ్యాపితాశ్చ యే శిష్యా యైరధీతం మునీశ్వరైః ॥ 21 ॥

తే చ తాం పరిసంచిత్య ప్రవర్తంతే సురేశ్వరీం‌ ।
త్వం సంస్తుతా పూజితా చ మునీంద్రై ర్మను మానవైః ॥ 22 ॥

దైత్యేంద్రై శ్చ సురైశ్చాపి బ్రహ్మ విష్ణుశివాదిభిః ।
జడీభూత స్సహస్రాస్యః పంచవక్త్ర శ్చతుర్ముఖః ॥ 23 ॥

యాం స్తోతుం కి మహం స్తౌమి తామేకాస్యేన మానవః ।
ఇత్యుక్త్వా యాజ్ఞవల్క్య శ్చ భక్తినమ్రాత్మ కంధరః ॥ 24 ॥

ప్రణనామ నిరాహారో రురోద చ ముహుర్ముహుః ।
జ్యోతీరూపా మహామాయా తేన దృష్టా7ప్యువాచ తం‌ ॥ 25 ॥

సుకవీంద్రో భవేత్యుక్త్వా వైకుంఠం చ జగామ హ ।
యాజ్ఞవల్క్య కృతం వాణీ స్తోత్రమేతత్తు యః పఠేత్‌ ॥ 26 ॥

స కవీంద్రో మహావాగ్మీ బృహస్పతిసమో భవేత్‌ ।
మహా మూర్ఖశ్చ దుర్బుద్ధిర్‌-వర్షమేకం యదా పఠేత్‌ ।
స పండితశ్చ మేధావీ సుకవీంద్రో భవేద్ధ్రువం‌ ॥ 27 ॥

ఇతి శ్రీ దేవీ భాగవతే మహాపురాణే నవమస్కంధే
సరస్వతీస్తవం నామ పంచమోధ్యాయః ।
సరస్వతీ కటాక్ష సిద్ధిరస్తు ।

ఇదం మయాకృతం పారాయణం
శ్రీసద్గురు చరణారవిందార్పణమస్తు ।