ଅଧ୍ୟାୟ 2
ଵଲ୍ଲୀ 3
ଊର୍ଧ୍ଵମୂଲୋଽଵାକ୍ଶାଖ ଏଷୋଽଶ୍ଵତ୍ଥଃ ସନାତନଃ।
ତଦେଵ ଶୁକ୍ରଂ ତଦ୍ ବ୍ରହ୍ମ ତଦେଵାମୃତମୁଚ୍ୟତେ।
ତସ୍ମିଂଲ୍ଲୋଁକାଃ ଶ୍ରିତାଃ ସର୍ଵେ ତଦୁ ନାତ୍ୟେତି କଶ୍ଚନ। ଏତଦ୍ଵୈ ତତ୍ ॥1॥
ୟଦିଦଂ କିଂ ଚ ଜଗତ୍ସର୍ଵଂ ପ୍ରାଣ ଏଜତି ନିଃସୃତମ୍।
ମହଦ୍ ଭୟଂ-ଵଁଜ୍ରମୁଦ୍ୟତଂ-ୟଁ ଏତଦ୍ଵିଦୁରମୃତାସ୍ତେ ଭଵଂତି ॥2॥
ଭୟାଦସ୍ୟାଗ୍ନିସ୍ତପତି ଭୟାତ୍ତପତି ସୂର୍ୟଃ।
ଭୟାଦିଂଦ୍ରଶ୍ଚ ଵାୟୁଶ୍ଚ ମୃତ୍ୟୁର୍ଧାଵତି ପଂଚମଃ ॥3॥
ଇହ ଚେଦଶକଦ୍ବୋଦ୍ଧୁଂ ପ୍ରାକ୍ ଶରୀରସ୍ୟ ଵିସ୍ରସଃ।
ତତଃ ସର୍ଗେଷୁ ଲୋକେଷୁ ଶରୀରତ୍ଵାୟ କଲ୍ପତେ ॥4॥
ୟଥାଽଽଦର୍ଶେ ତଥାଽଽତ୍ମନି ୟଥା ସ୍ଵପ୍ନେ ତଥା ପିତୃଲୋକେ।
ୟଥାଽପ୍ସୁ ପରୀଵ ଦଦୃଶେ ତଥା ଗଂଧର୍ଵଲୋକେ ଛାୟାତପୟୋରିଵ ବ୍ରହ୍ମଲୋକେ ॥5॥
ଇଂଦ୍ରିୟାଣାଂ ପୃଥଗ୍ଭାଵମୁଦୟାସ୍ତମୟୌ ଚ ୟତ୍।
ପୃଥଗୁତ୍ପଦ୍ୟମାନାନାଂ ମତ୍ଵା ଧୀରୋ ନ ଶୋଚତି ॥6॥
ଇଂଦ୍ରିୟେଭ୍ୟଃ ପରଂ ମନୋ ମନସଃ ସତ୍ତ୍ଵମୁତ୍ତମମ୍।
ସତ୍ତ୍ଵାଦଧି ମହାନାତ୍ମା ମହତୋଽଵ୍ୟକ୍ତମୁତ୍ତମମ୍ ॥7॥
ଅଵ୍ୟକ୍ତାତ୍ତୁ ପରଃ ପୁରୁଷୋ ଵ୍ୟାପକୋଽଲିଂଗ ଏଵ ଚ।
ୟଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ମୁଚ୍ୟତେ ଜଂତୁରମୃତତ୍ଵଂ ଚ ଗଚ୍ଛତି ॥8॥
ନ ସଂଦୃଶେ ତିଷ୍ଠତି ରୂପମସ୍ୟ ନ ଚକ୍ଷୁଷା ପଶ୍ୟତି କଶ୍ଚନୈନମ୍।
ହୃଦା ମନୀଷା ମନସାଽଭିକ୍ଲୃପ୍ତୋ ୟ ଏତଦ୍ଵିଦୁରମୃତାସ୍ତେ ଭଵଂତି ॥9॥
ୟଦା ପଂଚାଵତିଷ୍ଠଂତେ ଜ୍ଞାନାନି ମନସା ସହ।
ବୁଦ୍ଧିଶ୍ଚ ନ ଵିଚେଷ୍ଟତେ ତାମାହୁଃ ପରମାଂ ଗତିମ୍ ॥10॥
ତାଂ-ୟୋଁଗମିତି ମନ୍ୟଂତେ ସ୍ଥିରାମିଂଦ୍ରିୟଧାରଣାମ୍।
ଅପ୍ରମତ୍ତସ୍ତଦା ଭଵତି ୟୋଗୋ ହି ପ୍ରଭଵାପ୍ୟୟୌ ॥11॥
ନୈଵ ଵାଚା ନ ମନସା ପ୍ରାପ୍ତୁଂ ଶକ୍ୟୋ ନ ଚକ୍ଷୁଷା।
ଅସ୍ତୀତି ବ୍ରୁଵତୋଽନ୍ୟତ୍ର କଥଂ ତଦୁପଲଭ୍ୟତେ ॥12॥
ଅସ୍ତୀତ୍ୟେଵୋପଲବ୍ଧଵ୍ୟସ୍ତତ୍ତ୍ଵଭାଵେନ ଚୋଭୟୋଃ।
ଅସ୍ତୀତ୍ୟେଵୋପଲବ୍ଧସ୍ୟ ତତ୍ତ୍ଵଭାଵଃ ପ୍ରସୀଦତି ॥13॥
ୟଦା ସର୍ଵେ ପ୍ରମୁଚ୍ୟଂତେ କାମା ୟେଽସ୍ୟ ହୃଦି ଶ୍ରିତାଃ।
ଅଥ ମର୍ତ୍ୟୋଽମୃତୋ ଭଵତ୍ୟତ୍ର ବ୍ରହ୍ମ ସମଶ୍ନୁତେ ॥14॥
ୟଥା ସର୍ଵେ ପ୍ରଭିଦ୍ୟଂତେ ହୃଦୟସ୍ୟେହ ଗ୍ରଂଥୟଃ।
ଅଥ ମର୍ତ୍ୟୋଽମୃତୋ ଭଵତ୍ୟେତାଵଦ୍ଧ୍ୟନୁଶାସନମ୍ ॥15॥
ଶତଂ ଚୈକା ଚ ହୃଦୟସ୍ୟ ନାଡ୍ୟସ୍ତାସାଂ ମୂର୍ଧାନମଭିନିଃସୃତୈକା।
ତୟୋର୍ଧ୍ଵମାୟନ୍ନମୃତତ୍ଵମେତି ଵିଶ୍ଵଙ୍ଙନ୍ୟା ଉତ୍କ୍ରମଣେ ଭଵଂତି ॥16॥
ଅଂଗୁଷ୍ଠମାତ୍ରଃ ପୁରୁଷୋଽଂତରାତ୍ମା ସଦା ଜନାନାଂ ହୃଦୟେ ସଂନିଵିଷ୍ଟଃ।
ତଂ ସ୍ଵାଚ୍ଛରୀରାତ୍ପ୍ରଵୃହେନ୍ମୁଂଜାଦିଵେଷୀକାଂ ଧୈର୍ୟେଣ।
ତଂ-ଵିଁଦ୍ୟାଚ୍ଛୁକ୍ରମମୃତଂ ତଂ-ଵିଁଦ୍ୟାଚ୍ଛୁକ୍ରମମୃତମିତି ॥17॥
ମୃତ୍ୟୁପ୍ରୋକ୍ତାଂ ନଚିକେତୋଽଥ ଲବ୍ଧ୍ଵା ଵିଦ୍ୟାମେତାଂ-ୟୋଁଗଵିଧିଂ ଚ କୃତ୍ସ୍ନମ୍।
ବ୍ରହ୍ମପ୍ରାପ୍ତୋ ଵିରଜୋଽଭୂଦ୍ଵିମୃତ୍ୟୁ ରନ୍ୟୋଽପ୍ୟେଵଂ-ୟୋଁ ଵିଦଧ୍ୟାତ୍ମମେଵ ॥18॥
