తలపులోన గలుగు దా దైవమే ప్రొద్దు
తలచి చూడనతకు తత్వమగును
వూఱకుణ్డ నేర్వునుత్తమ యోగిరా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 1 ॥

తన విరక్తి యనెడి దాసి చేతను జిక్కి
మిగిలి వెడలవేక మిణుకుచున్న
నరుడి కేడముక్తి వరలెడి చెప్పడీ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 2 ॥

తనదు మనసుచేత దర్కిఞ్చి జ్యోతిష
మెన్త చేసే ననుచు నెఞ్చి చూచు,
తన యదృష్టమన్త దైవ మెఱుఙ్గడా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 3 ॥

టీక వ్రాసినట్లేనేకులు పెద్దలు
లోకమన్దు జెప్పి మఞ్చు
కాకులట్టి జనుల కానరీ మర్మము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 4 ॥

జ్ఞానమెన్న గురువు జ్ఞానహైన్యము బుద్ధి
రెణ్టినన్దు రిమ్మరేచునపుడు
రిమ్మ తెలిపెనేని రెణ్డొక రూపురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 5 ॥

జాణలమని యన్ద్రు చపలాత్ములగువారు
తెలివిలేక తమ్ముతెలియలేరు
కష్టమైన యడవి గాసీలుచున్నారు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 6 ॥

జనన మరణములన స్వప్న సుషుప్తులు
జగములన్దు నెణ్డ జగములుణ్డు
నరుడు జగమునణ్ట నడుబాటు కాదొకో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 7 ॥

ఛాయననొసగుచెట్లు సాధువు బోధట్టు
లడగి దరినిజేరి పడయవచ్చు
నట్టునిట్టు దాటనది పోవునిది రామ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 8 ॥

నరుడెయైన లేక నారాయణుణ్డైన
తత్త్వబద్ధుడైన దరణి నరయ
మరణమున్నదనుచు మదిని నమ్మగవలె
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 9 ॥

ద్వారమ్బన్ధమునకు దలుపులు గడియలు
వలెనె నోటికొప్పుగల నియతులు
ధర్మమెరిగి పలుక ధన్యుణ్డౌ భువిలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 10 ॥

బ్రహ్మఘటము మేను ప్రాణమ్బు తగగాలి
మిత్రచన్ద్ర శిఖులు నేత్రచయము
మఱియు బ్రహ్మమనగ మహిమీద లేదయా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 11 ॥

యోగిననుచు గొన్త యోగముగూర్చక
జగమునెల్లబట్ట చమ్పి తినుచు
ధనము కొఱకు వాడు తగవాడుచుణ్డిన
యోగికాడు వాడె యోగు వేమ! ॥ 12 ॥

అర్ధ యఙ్కణమున కాధారమైనట్టి
యొణ్టిమేడ గుఞ్జు నొనరనిల్పె
నిణ్టికొక మగణ్డె యిల్లాణ్డ్రునేద్గురు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 13 ॥

అన్నదానమునకు నధిక సమ్పదగల్గి
యమరలోక పూజ్యుడగును మీఱు
అన్నమగును బ్రహ్మమది కనలేరయా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 14 ॥

బొన్ది యెవరి సొమ్ము పోషిమ్పబలుమారు
ప్రాణ మెవరి సొమ్ము భక్తిసేయ,
ధనమదెవరిసొమ్ము ధర్మమె తన సొమ్ము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 15 ॥

పణ్డువలన బుట్టె బరగ ప్రపఞ్చము
పణ్డువలన బుట్టె పరము నిహము
పణ్డు మేలెఱిఙ్గె బ్రహ్లాదుడిలలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 16 ॥

తపమువేల? యరయ ధాత్రిజనులకెల్ల
నొనర శివుని జూడ నుపమ గలదు
మనసు చదరనీక మహిలోన జూడరా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 17 ॥

తనగుణము తనకు నుణ్డగ
నెనయఙ్గా నోరుని గుణము నెఞ్చును మదిలో
దన గుణము తెలియ కన్యుని
బనిగొని దూషిఞ్చువాడు వ్యర్థుడు వేమ! ॥ 18 ॥

జాలినొన్దరాదు జవదాటి కనరాదు
అది మూలమైన ఆత్మమఱుగు
పోరిచేరి పొన్ది పూర్ణము నన్దురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 19 ॥

జాతి, మతము విడిచి చని యోగికామేలు
జాతితో నెయున్న నీతివలదె
మతముబట్టి జాతి మానకుణ్ట కొఱన్త
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 20 ॥

నీవనినను నేననినను
భావమ్మున నెఱుకయొక్క పద్ధతియగునా
భావమ్బు దెలిసి మదిని
ర్భావముగా నిన్ను గనుట పరమగు వేమ! ॥ 21 ॥

నీళ్ల మునుగునేల? నిధుల మెట్టగనేల
మొనసి వేల్పులకును మ్రొక్కనేల
కపట కల్మషములు కడుపులో నుణ్డగా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 22 ॥

పఞ్చ ముఖములన్దు బఞ్చాక్షరి జనిఞ్చె
పఞ్చ వర్ణములను ప్రబలె జగము
పఞ్చముఖుని మీరు ప్రస్తుతి చేయుణ్డీ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 23 ॥

నేయి వెన్న కాచి నీడనే యుఞ్చిన
బేరి గట్టిపడును పెరుగురీతి
పోరిపోరి మదిని పోనీక పట్టుము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 24 ॥

మణ్టికుణ్డవణ్టి మాయ శరీరమ్బు
చచ్చునెన్నడైన, చావదాత్మ
ఘటములెన్నియైన గగనమొక్కటేగదా,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 25 ॥

మణ్ట లోహమన్దు మ్రాకుల శిలలన్దు
పటములన్దు గోడప్రతిమలన్దు
తన్నుదెలియు కొఱకుదగులదా పరమాత్మ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 26 ॥

నిమిషమైనను మది నిల్చి నిర్మలముగ
లిఙ్గ జీవావేశులను గాఞ్చి భఙ్గపడక
పూజ మదియన్దు జేరుట పూర్ణపదవి
పరము గోరిన నిదిచేయ బాగు వేమ! ॥ 27 ॥

ధూమాదుల నావృతమై
వ్యోమమ్బునకెగని కలియు నుపములు తనలో
శ్రీమిఞ్చు శివుని జేరును
గామాదుల గలియడతడు ఘనముగ వేమ! ॥ 28 ॥

పగలుడుగ నాసలుడుగును
వగపుడుగం గోర్కెలుడుగు వడి జన్మమ్బుల్
తగులుడుగు భోగముడిగిన
త్రిగుణమ్బును నడుగ ముక్తి తెరువగు వేమ! ॥ 29 ॥

పాల నీటి కలత పరమహంస మెఱుగును
నీరు పాలు నెట్లు నేర్చునెమలి
లజ్ఞుడైన హీనుడల శివు నెఱుగునా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 30 ॥

పుట్టు పుట్టలేదే పుడమిని జనులెల్ల
పుట్టి గిట్టలేదె పూర్వులెవరు
పుట్టి గిట్టుటెల్ల వట్టి భ్రాన్తులు సుమీ,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 31 ॥

పరుల విత్తమన్దు భ్రాన్తి వాసినయట్టి
పురుషుడవనిలోన పుణ్యమూర్తి
పరుల విత్తమరయ పాపసఞ్చితమగు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 32 ॥

పరధనమ్బులకును ప్రాణములిచ్చును
సత్యమన్తలేక జారడగును
ద్విజులమఞ్చు నిన్త్రుతేజమిఞ్చుకలేదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 33 ॥

నోరు పలకవచ్చు నుడి వ్రాయగరాదు
వ్రాతకన్న సాక్షి వలవదన్న
పరగలేని వ్రాత భఙ్గ పాటున్దెచ్చు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 34 ॥

నిజమాకల్ల రెణ్డు నీలకణ్ఠుడెఱుఙ్గు
నిజములాడకున్న నీతిదప్పు
నిజములాడునపుడు నీ రూపమనవచ్చు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 35 ॥

దశగలారినెల్ల దమ బన్ధువు లటణ్డ్రు
దశయలేమి నెన్త్రు తక్కువగను
దశయన గమ ధన దశమొక్కటే దశ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 36 ॥

తామసిఞ్చి చేయదగ దెట్టి కార్యమ్బు
వేగిరిమ్ప నదియు విషమగును
పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనే
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 37 ॥

తల్లిబిడ్డలకును తగవు పుట్టిఞ్చెడి
ధనము సుఖము గూర్చునని గడిన్త్రు
కాని యెల్లయెడల ఘన దుఃఖన్​దమది
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 38 ॥

తల్లిదణ్డ్రులెన్నదగు తొలి గురువులు
పార్వతీభవు లిలబరమగురులు
కూలివాణ్డ్ర జగతి గురులన ద్రోహము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 39 ॥

తామసిఞ్చి చేయదగ దెట్టి కార్యమ్బు
వేగిరిమ్ప నదియు విషమగును
పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనే
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 40 ॥

పుట్టు పుట్టలేదే పుడమిని జనులెల్ల
పుట్టి గిట్టలేదె పూర్వులెవరు
పుట్టి గిట్టుటెల్ల వట్టి భ్రాన్తులు సుమీ,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 41 ॥

పెట్టిపోయలేని వట్టి దేబెలు భూమి
బుట్టిరేమి వారు గిట్టరేమి
పుట్టలోని చెదలు పుట్టదా గిట్టదా!
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 42 ॥

లోకమన్దుబుట్టి లోకమన్దె పెరిగి
లోక విభవమోర్వలేక జనుడు
లోకమన్దు జనికి లోబడి చెడిపోవును
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 43 ॥

మది గలిగిన పూజ మదనారి మెచ్చును
మనసు నిల్సినన్త మహితుడగును
మనసులేని పూజ మట్టి సమానము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 44 ॥

తామును జనులేమను కొన
బూనుదురో దాని సరసి పొన్దిన జడనీ,
రాని పధమ్బున నడిచిన
దాననె ధర్మాత్ముడణ్డ్రు తన్నిట వేమ! ॥ 45 ॥

మదము వలన గలుగు మాటలు మఱిపల్కి
మ్రుచ్చు సద్దులనొగి మోసపుచ్చి
కాసురాబెనగెడు కష్ఠుణ్డు గురుడౌనే?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 46 ॥

మనసే మాయా మృగమౌ
మననేమిటి పైకిగానీ మణిపోనీకా
మనసున మనసును జమ్పిన
మనన్దే ముక్తిగలదు మహిలో వేమ! ॥ 47 ॥

మన్త్రమొకటి చెప్పి మఱి దేవతార్చన
చేసి తమకుగరుణచెన్దినదని
వేదపఠన చేసి వెర్రులై పోదురు,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 48 ॥

మఠములోనియోగి మాయలన్నియుగోసి
ఘటములోన నున్న ఘనునిదెలిసి
మాట మాటకుగురు మరువక తెలుపురా,
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 49 ॥

తిరిగి వచ్చువేళ మరలిపోయెడి వేళ
వెణ్ట దేరు ధనము వణ్టబోరు
తొనెటకు జనునొ ధనమెన్దు బోవునో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 50 ॥

ఆశయనెడు దాని గోసివేయగాలేక
మొహబుద్ది వలన మునుగువారు
కాశివాసులైన గనబోరు మోక్షము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 51 ॥

చిత్తమనేడి వేరే శిథిలమైనప్పుడే
ప్రకృతి యనెడి చెట్టు పడును పిదప
గోర్కులనెడి పెద్దకొమ్మలెణ్డును గదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 52 ॥

భోగమ్బుల కాశిమ్పక
రాగద్వేషమ్బు రఙ్గుడదమలో
వేగమె మోక్ష పదమ్బును
రాగను నాతణ్డు యోగిరాయుడు వేమ! ॥ 53 ॥

చనువారెల్లను జనులం
జనిపోయిన వారి పుణ్య సత్కథలెల్లన్
వినవలె గనవలె మనవలె
నని మషులకు దెలుసగూడ దన్త్యము వేమ! ॥ 54 ॥

ఆశయనెడి త్రాళ్ళ నఖిల జనమ్బులు
కట్టుపడుచు ముక్తిగానరైరి
జ్ఞానఖడ్గమునను ఖణ్డిమ్ప రాదొకో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 55 ॥

అతిథి రాక చూచి యదలిఞ్చి పడవైచి
కఠిన చితులగుచు గానలేరు
కర్మమునకు మున్దు ధర్మము గానరో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 56 ॥

తను వలచిన దావలచును తను
వలవక యున్ననెనడు తావలవ డిలన్
తనదు పటాటోపమ్బులు తన
మాయలు పనికిరావు ధరలోన వేమ! ॥ 57 ॥

మాటలాడ వచ్చు మనసు నిల్వగలేదు
తెలుపవచ్చు దన్ను తెలియలేదు
సురియబట్టవచ్చు శూరుడు కాలేడు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 58 ॥

తనకేనాడు సుభిక్షము
తనకేనాడును భగమ్బు తనరవయునం
చును తన దశకై యెల్లెడ
మనసన్దున జివుకుచుణ్డు మహిలో వేమ! ॥ 59 ॥

ఎణ్డిన మా నొకటడవిని
మణ్డిన నన్దగ్ని పుట్టి యూడ్చును చెట్లన్
దణ్డిగల వంశమెల్లను
చణ్డాలుణ్డొకడు పుట్టి చదుపును వేమ! ॥ 60 ॥

నిజము తెలిసియున్న సుజినుడానిజమునె
పలుకవలయుగాని పరులకొరకు
చావకూడ దిఙ్క నోపదవ్యం పల్క
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 61 ॥

తామును జనులేమను కొన
బూనుదురో దాని సరసి పొన్దిన జడనీ,
రాని పధమ్బున నడిచిన
దాననె ధర్మాత్ముడణ్డ్రు తన్నిట వేమ! ॥ 62 ॥

వినియు వినకయుణ్డు కనియు గనక యుణ్డు
తలచి తలపకుణ్డు తాను యోగి
మనుజవరులచేత మణిపూజ గొనుచుణ్డు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 63 ॥

వెన్న చేతబట్టి వివరమ్బు తెలియక
ఘృతము కోరునట్టి యతని భణ్డి
తాను దైవమయ్యు దైవమ్బు దలచును
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 64 ॥

రూపువఙ్క పేరు రూఢిగా నిలుచును
పేరువఙ్క క్రియలు పెనగుచుణ్డు
నాశమౌను తుదకు నామరూప క్రియల్
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 65 ॥

లోభమోహములను ప్రాభవములు తప్పు
తలచిన పనులెల్ల తప్పి చనును
తానొకటి దలచిన దైవమొణ్డగుచుణ్డు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 66 ॥

శాన్తమే జనులను జయమునొన్దిఞ్చును
శాన్తముననె గురువు జాడ తెలియు
శాన్త భావ మహిమ జర్చిమ్పలేమయా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 67 ॥

వేషధారినెపుడు విశ్వసిమ్పగరాదు
వేషదోషములొక విధయె యగును
రట్టుకాదె మునుపు రావణు వేషమ్బు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 68 ॥

ఇఙ్గలమ్బు తోడ నిల సల్పుతోడను
పరుని యాలితోడ పతితుతోడ
సరసమాడుటెల్ల చావుకు మూలము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 69 ॥

ఐకమత్యమొక్క టావశ్యకం బెప్డు
దాని బలిమి నెన్తయైన గూడు
గడ్డి వెణ్ట బెట్టి కట్టరా యేనుఙ్గు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 70 ॥

తామసిఞ్చి చేయదగదెట్టి కార్యమ్బు
వేగిరిమ్ప నదియు విషమగును
పచ్చికాయదెచ్చి పడవేయ ఫలమౌనా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 71 ॥

తల్లీ బిడ్డలకు తగవు పుట్టిఞ్చెడి
ధనము సుఖము గూర్చునని గడిన్త్రు
కానీయెల్ల యెడల ఘన దుఃఖకరమది
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 72 ॥

దొఙ్గమాటలాడ దొరుకునె మోక్షము
చేతగాని పలుకు చేటుదెచ్చు
గురువుపద్దు కాదు గునహైన్య మదియగు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 73 ॥

నలుగురు కల చోటను దా
దల చూపుచు మెలగుచుణ్డి ధన్యాత గనగా
దలచెడి యాతడు నిచ్చలు
గల మాటలే పలుకుచుణ్డగా దగు వేమ! ॥ 74 ॥

నడుచునిచ్చు నతని బత్తెమిచ్చిన వాని
కడుపు చల్లజేసి ఘనత విడుచు
నడుప నేర నేర నతడు నాలి ముచ్చేగదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 75 ॥

పదుగురాడుమాట పాడియై ధరజెల్లు
నొక్కడాడుమాట యెక్కదెన్దు
వూరకుణ్డు వాని కూరెల్ల నోపదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 76 ॥

పతక మన్దు నొప్పు పలు రత్నముల పెమ్పు
బఙ్గరన్దు కూర్ప బరువు గనును
గాని యితర లోహమైన హీనము గాదె
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 77 ॥

జన్నములను మరియు జన్నియల ననేక
ముల నొనర్చియున్న ఫలముకాన
రాక యుణ్డు నీతి లేకున్న మాత్రాన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 78 ॥

తప్పు పలుకు పలికి తాతోట చేసిన
కూడియున లక్ష్మీ క్రుఙ్గిపోవు
నోటికుణ్డ నీళ్ళు నొనరగా నిలుచునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 79 ॥

భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు
దాన హీనుँ జూచి ధనము నవ్వు
కదన భీతుँ జూచి కాలుँడు నవ్వును
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 80 ॥

నీతి జ్యోతిలేక నిర్మలమ్బగు నేది
ఎట్లు కలగుబర మదెన్తయైన
ధనము గలిగియున్న దైవమ్బు గలుగదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 81 ॥

పగయుడగు గోపముడిగిన
పగయుడుగన్​ కోర్కెలుడుగు బరజన్మమ్పుం
దగులుడుగు భేదముడిగిన
త్రిగుణము లుడుగఙ్గ ముక్తి స్థిరమగు వేమ! ॥ 82 ॥

పప్పులేని కూడు పరులకోసహ్యమే
యుప్పులేని వాడె యధిక బలుడు
ముప్పులేని వాడు మొదటి సుజ్జానిరా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 83 ॥

నిక్కమైన మఞ్చి నీలమొక్కటి చాలు
తళుకు బెళుకు రాలు తట్టెడేల
చదువ పద్యమరయ జాలదా యొక్కటి
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 84 ॥

పరుల దత్తమొప్పి పాలనచేసిన
నిల స్వదత్తమునకు విను మడియగు
నవని పరుల దత్త మహపరిమ్పగ రాదు
విశ్వధాబిరామ వినుర వేమ! ॥ 85 ॥

నిజములాడు వాని నిన్దిఞ్చు జగమెల్ల
నిజము బల్కరాదు నీచులకడ
నిజ మహాత్ముగూడ నిజమాడవలయురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 86 ॥

పదుగురాడుమాట పాడియై ధరజెల్లు
నొక్కడాడుమాట యెక్కదెన్దు
వూరకుణ్డు వాని కూరెల్ల నోపదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 87 ॥

పరుల మేలు చూచి పలుగాకి వలె నెప్పు
వట్టి మాటలాడు వాడధముడు
అట్టి వాని బ్రతుకు టదియేల మణ్టికా
విశ్వధాబిరామ వినుర వేమ! ॥ 88 ॥

భయమన్తయు దేహమునకె
భయ ముడిగిన నిశ్చయమ్బు పరమాత్మునకే
లయమన్తయు జీవునకే
జయమాత్మకు ననుచు జగతిँ జాటుర వేమ! ॥ 89 ॥

భూమి నాది యనిన భూమి ఫక్కున నవ్వు
దాన హీనుँ జూచి ధనము నవ్వు
కదన భీతుँ జూచి కాలుँడు నవ్వును
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 90 ॥

మాటజెప్ప వినని మనుజుడు మూర్ఖుడు
మాట విన్న నరుడు మానుడగును
మాట వినగ జెప్ప మానుట కూడదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 91 ॥

మనసు తెలిసి యొకని మాటకు బ్రతిచెప్ప
సన్తసిఞ్చు నతడు చాలమెచ్చు
మనసు దెలియకున్నడనియుచు ననునేదో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 92 ॥

ఆలిమాటలు విని అన్నదమ్ముల రోసి
వేరేపోవువాడు వెర్రివాడు
కుక్కతోక పట్టి గోదారీదినా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 93 ॥

జ్ఞానియైనవాని మానక పూజిఞ్చు
మనుజుడెప్పుడు పరమునను ముదమ్బు
సుఖమునన్దుచుణ్డుసూరులు మెచ్చగ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 94 ॥

హాని కలుగబోదు హరిమది నెఞ్చెడు
వాని కబ్దు పరము వసుధయన్దు
పూని నిష్ఠమీరి పొదలక యుణ్డుము
విశ్వరాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 95 ॥

అల్పుడెప్పుడు పలుకు నాడమ్బరముగాను
సజ్జనుణ్డు పలుకు చల్లగాను
కఞ్చు మోగినట్లు కనకమ్బు మోగునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 96 ॥

న్యాయశాస్త్ర మరయ నన్యాయమున దిఞ్చు
ధర్మశాస్త్ర మొసగు రుగ్మతమ్బు
జ్యోతిషము జనముల నీతుల దప్పిఞ్చు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 97 ॥

దేవుడనగ వేరే దేశమున్దున్నాడె
దేహితోడ నెపుడు దేహమన్దె
వాహనములనెక్కి పడిదోలుచున్నాడు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 98 ॥

భూమిలోన బుట్టు భూసారమెల్లను
తనువులోన బుట్టు తత్త్వమెల్ల
శ్రమలోన బుట్టు సర్వమ్బు తానౌను
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 99 ॥

వ్రాతకణ్టె హెచ్చు పరమీదు దైవమ్బు
చేతకణ్టె హెచ్చు వ్రాత లేదు
వ్రాత కజుడు కర్త చేతకు దాకర్త
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 100 ॥

చిప్పలోనబడ్డ చినుకు ముత్యమ్బయ్యె
నీట బడ్డ చినుకు నీట గలిసె
బ్రాప్తి గలుగు చోట ఫలమేల తప్పురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 101 ॥

ఇణ్టి ఇణ్టిలోననీశ్వరుడుణ్డగ
నణ్టి చూడలేక యడవులన్దు
నుణ్ట మేటఞ్చునున్దురా జోగులై
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 102 ॥

చిత్తశుద్ధి కలిగిచేసిన పుణ్యమ్బు
కొఞ్చెమైన నదియు కొదవగాదు
విత్తనమ్బు మర్రి వృక్షమ్బునకు నెన్తో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 103 ॥

అగ్నిబానా మేసి యమ్బుధి నిఙ్కిఞ్చు
రాముడవలి కేగ రాక, నిలిచి
చెట్లు గిరులు తెచ్చి సేతువు గట్టడా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 104 ॥

ఐదు వేళ్లు బలిమి హస్తమ్బు పనిచేయు
నం దొకణ్డు విడ్డ పొన్దు చెడును
స్వీయుడొకడు విడిన జెడుకదా పనిబల్మి
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 105 ॥

ఆత్మబుద్ధి వలన నఖిలమ్బ తానయ్యె
జీవబుద్ధి వలన జీవుడయ్యె
మోహబుద్ధిలయము మున్దర గనుగొను
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 106 ॥

గుణములోగలవాని కులమెఞ్చగానేల
గుణము కలిగెనేని కోటిసేయు
గణములేక యున్న గుడ్డిగవ్వయులేదు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 107 ॥

తల్లితణ్డ్రులన్దు దయలేని పుత్రుణ్డు
పుట్టనేమి? వాడు గిట్టనేమి?
పుట్టలోని చెదలు పుట్టదా గిట్టదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 108 ॥

కోపమున ఘనత కొఞ్చెమైపోవును
కోపమునను గుణము కొరతపడును
కోపమణచనేని కోరికలీడేరు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 109 ॥

ఎలుగు తోలు తెచ్చి ఏడాది యుతికినా
నలుపు నలుపేకాని తెలుపుకాదు
కొయ్యబొమ్మ తెచ్చి కొట్టితే గుణియోనె
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 110 ॥

అల్పబుద్ధివానికధికారమిచ్చిన
దొడ్డవారినెల్ల తొలగగొట్టు
చెప్పుదినెడు కుక్క చెరకు తీపెరుగునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 111 ॥

పట్టుపట్టరాదు పట్టివిడువరాదు
పట్టెనేని బిగియ పట్టవలయు
పట్టువిడుటకన్నా పడిచచ్చుటేమేలు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 112 ॥

తుమ్మచెట్టు ముణ్డ్ల తోడనేపుట్టును
విత్తులొననుణ్డు వెడలునట్లు
మూర్ఖునకును బుద్ధి మున్దుగా బుట్టను
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 113 ॥

కపటి వేషమూని కడగణ్డ్లు పడనేల
విపిన భూమి తిరిగి విసుగనేల
యుపముతోనే ముక్తి ఉన్నది చూడరా
విశ్వదాభి రామ వినుర వేమ ॥ 114 ॥

అనువుగాని చోట అధికులమనరాదు
కొఞ్చెమున్దుటెల్ల కొదువకాదు
కొణ్డ యద్దమన్దు కొఞ్చమై ఉణ్డదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 115 ॥

మనసులోనున్న మర్మమన్త ఎరిగి
స్థిరము చేసి ఆత్మ తేటపరిచి
ఘటము నిల్పవలయు, ఘనతలిఙ్కేటికి
విశ్వదాభి రామవినుర వేమ! ॥ 116 ॥

కదలనీయకుణ్డ గట్టిగా లిఙ్గమ్బు
కట్టివేయనేమి ఘనత కలుగు
భావమన్దు శివుని భావిఞ్చి కానరా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 117 ॥

మేక జఙ్కబెట్టిమెలగుచు మన్దలో
బ్రమని తిరుగు గొల్ల పగిదిగాను
దేవునెరుగక పరదవేతల దలచు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 118 ॥

తన కుల గోత్రము లాకృతి
తన సమ్పద కలిమి బలిమి తనకేలనయా?
తన వెణ్టరావు నిజమిది
తన సత్యమే తోడువచ్చు తనతో
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 119 ॥

కలిమిగల్గనేమి కరుణ లేకుణ్డిన
కలిమి తగునె దుష్టకర్ములకును
తేనెగూర్పనీగ తెరువున బోవదా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 120 ॥

ఎణ్డిన మానొకటడవిని
మణ్డిన నన్దగ్ని పుట్టి యూడ్చును చెట్లన్
దణ్డిగల వంశమెల్లను
చణ్డాలుణ్డొకడు పుట్టి చదువును వేమ! ॥ 121 ॥

కనులు పోవువాడు కాళ్లు పోయినవాడు
ఉభయులరయుగూడి యుణ్డినట్లు
పేద పేద గూడి పెనగొని యుణ్డును
విశ్వదాభిరామా వినుర వేమ! ॥ 122 ॥

మాటలాడు గల్గు మర్మములెరిగిన
పిన్నపెద్దతనము లెన్నవలదు
పిన్నచేతి దివ్వె పెద్దగా వెలగదా?
విశ్వధాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 123 ॥

కొణ్డముచ్చు పెణ్డ్లికి కోతి పేరణ్టాలు
మొణ్డి వాని హితుడు బణ్డవాడు
దుణ్డగీడునకును కొణ్డెడు దళవాయి
విశ్వదాభిరామా వినుర వేమ! ॥ 124 ॥

ఝుషము నీరు వెడల జచ్చుటే సిద్ధము
నీటనుణ్డనేని నిక్కిపడును
అణ్డతొలుగు నెడల నన్దర పని అట్లే
విశ్వదాభి రామ వినుర వేమ! ॥ 125 ॥

తల్లియేడ్వ వినక తనయాలు వగచిన
జాలిపడెడు వాడు జడుడు సుమ్మి
తారతమ్య మెరుగనేరని పశువది
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 126 ॥

పరులమేలు చూసి పలుకాకి వలె
వట్టిమాటలాడు వాడు అధముడు
అట్టివాని బతుకుటది ఏల మణ్టికా?
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 127 ॥

గఙ్గి గోవుపాలు గరిటడైనను చాలు
కడవెడైనను నేమి ఖరముపాలు
భక్తికల్గుకూడు పట్టెడైనను చాలు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 128 ॥

చిక్కియున్నవేళ సింహమ్బునైనను
బక్క కుక్కయైనా బాధసేయు
బలిమిలేని వేళ పన్తములు చెల్లవు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 129 ॥

పనసతొనలకన్న పఞ్చదారలకన్న
జుణ్టితేనెకన్న జున్నుకన్న
చెఱుకు రసముకన్న చెలుల మాటలె తీపి
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 130 ॥

నిణ్డునదులు పారు నిలచి గమ్భీరమై
వెఱ్రివాగు పాఱు వేగబొర్లి
అల్పుడాడురీతి నధికుణ్డు నాడునా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 131 ॥

ఉప్పులేనికూర యొప్పదు రుచులకు
పప్పులేని తిణ్డి ఫలములేదు
అప్పులేనివాడె యధిక సమ్పన్నుడు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 132 ॥

పసుల వన్నె వేరు పాలెల్ల ఒక్కటి
పుష్పజాతి వేరు పూజ ఒకటి
దర్శనమ్బులారు దైవమ్బు ఒక్కటి
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 133 ॥

చమ్పదగిన శతృవు తనచేత
చిక్కెనేని కీడు చేయరాదు
పొసగ మేలు చేసి పొమ్మనుటే మేలు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 134 ॥

ఆపదగల వేళ అరసి బన్ధువు జూడు
భయము వేళ జూడు బణ్టుతనము
పేదవేళ జూడు పెణ్డ్లాము గుణము
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 135 ॥

ఉప్పు కప్పురమ్బు ఒక్క పోలికనుణ్డు
చూడ చూడ రుచుల జాడ వేరు
పురుషులన్దు పుణ్య పురుషులు వేరయ
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 136 ॥

ఆత్మ శుద్ది లేని యాచారమదియేల
భాణ్డశుద్ది లేని పాక మేల
చిత్తశుద్దిలేని శివపూజలేలరా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 137 ॥

యినుము విరగనేని యినుమూరు ముమ్మారు
కాచియెతకవచ్చు గ్రమము గాను
మనసు విరిగెనేని మరి చేర్చరాదయా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 138 ॥

కుణ్డ కుమ్భమన్న కొణ్డ పర్వతమన్న
నుప్పు లవణమన్న నొకటి కాదె
భాష లిట్టె వేరు పరతత్వమొకటె
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 139 ॥

అనగ ననగ రాగ మతిశ యిల్లుచునుణ్డు
దినగ దినగ వేము తియ్యనుణ్డు
సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 140 ॥

చెప్పులోని రాయి చెవిలోని జోరీగ
కణ్టిలోని నలుసు కాలి ముల్లు
ఇణ్టిలోని పోరు నిన్తిన్త గాదయా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 141 ॥

తప్పు లెన్నువారు తణ్డోప తణ్డమ్బు
లుర్వి జనులకెల్ల నుణ్డు తప్పు
తప్పు లెన్నువారు తమ తప్పులెరుగరు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 142 ॥

మిరప గిఞ్జ చూడ మీద నల్లగనుణ్డు
కొరికి జూడలోన జురుకుమనును
సజ్జను లగు వారి సార మిట్లుణ్డు
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 143 ॥

మేడిపణ్డు చూడ మేలిమై యుణ్డును
పొట్టవిచ్చి చూడ పురుగులుణ్డు
పిరికివాని మదిని బిఙ్కమీలాగురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 144 ॥

వేరు పురుగు చేరి వృక్షమ్బు జెరుచును
చీడపురుగు చేరి చెట్టు జెరచు
కుత్సితుణ్డు చేరి గుణవన్తు జెరచురా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 145 ॥

వేషభాష లెరిగి కాషయవస్త్రముల్
గట్టగానె ముక్తి గలుగబోదు
తలలు బోడులృన తలపులూ బోడూలా
విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ! ॥ 146 ॥