ఆత్మాపరాధవృక్షస్య ఫలాన్యేతాని దేహినామ్ ।
దారిద్ర్యదుఃఖరోగాణి బన్ధనవ్యసనాని చ ॥ 01 ॥
పునర్విత్తం పునర్మిత్రం పునర్భార్యా పునర్మహీ ।
ఏతత్సర్వం పునర్లభ్యం న శరీరం పునః పునః ॥ 02 ॥
బహూనాం చైవ సత్త్వానాం సమవాయో రిపుఞ్జయః ।
వర్షాధారాధరో మేఘస్తృణైరపి నివార్యతే ॥ 03 ॥
జలే తైలం ఖలే గుహ్యం పాత్రే దానం మనాగపి ।
ప్రాజ్ఞే శాస్త్రం స్వయం యాతి విస్తారం వస్తుశక్తితః ॥ 04 ॥
ధర్మాఖ్యానే శ్మశానే చ రోగిణాం యా మతిర్భవేత్ ।
సా సర్వదైవ తిష్ఠేచ్చేత్కో న ముచ్యేత బన్ధనాత్ ॥ 05 ॥
ఉత్పన్నపశ్చాత్తాపస్య బుద్ధిర్భవతి యాదృశీ ।
తాదృశీ యది పూర్వం స్యాత్కస్య న స్యాన్మహోదయః ॥ 06 ॥
దానే తపసి శౌర్యే వా విజ్ఞానే వినయే నయే ।
విస్మయో నహి కర్తవ్యో బహురత్నా వసున్ధరా ॥ 07 ॥
దూరస్థోఽపి న దూరస్థో యో యస్య మనసి స్థితః ।
యో యస్య హృదయే నాస్తి సమీపస్థోఽపి దూరతః ॥ 08 ॥
యస్మాచ్చ ప్రియమిచ్ఛేత్తు తస్య బ్రూయాత్సదా ప్రియమ్ ।
వ్యాధో మృగవధం కర్తుం గీతం గాయతి సుస్వరమ్ ॥ 09 ॥
అత్యాసన్నా వినాశాయ దూరస్థా న ఫలప్రదా ।
సేవ్యతాం మధ్యభావేన రాజా వహ్నిర్గురుః స్త్రియః ॥ 10 ॥
అగ్నిరాపః స్త్రియో మూర్ఖాః సర్పా రాజకులాని చ ।
నిత్యం యత్నేన సేవ్యాని సద్యః ప్రాణహరాణి షట్ ॥ 11 ॥
స జీవతి గుణా యస్య యస్య ధర్మః స జీవతి ।
గుణధర్మవిహీనస్య జీవితం నిష్ప్రయోజనమ్ ॥ 12 ॥
యదీచ్ఛసి వశీకర్తుం జగదేకేన కర్మణా ।
పురా పఞ్చదశాస్యేభ్యో గాం చరన్తీ నివారయ ॥ 13 ॥
ప్రస్తావసదృశం వాక్యం ప్రభావసదృశం ప్రియమ్ ।
ఆత్మశక్తిసమం కోపం యో జానాతి స పణ్డితః ॥ 14 ॥
ఏక ఏవ పదార్థస్తు త్రిధా భవతి వీక్షితః ।
కుణపం కామినీ మాంసం యోగిభిః కామిభిః శ్వభిః ॥ 15 ॥
సుసిద్ధమౌషధం ధర్మం గృహచ్ఛిద్రం చ మైథునమ్ ।
కుభుక్తం కుశ్రుతం చైవ మతిమాన్న ప్రకాశయేత్ ॥ 16 ॥
తావన్మౌనేన నీయన్తే కోకిలైశ్చైవ వాసరాః ।
యావత్సర్వజనానన్దదాయినీ వాక్ప్రవర్తతే ॥ 17 ॥
ధర్మం ధనం చ ధాన్యం చ గురోర్వచనమౌషధమ్ ।
సుగృహీతం చ కర్తవ్యమన్యథా తు న జీవతి ॥ 18 ॥
త్యజ దుర్జనసంసర్గం భజ సాధుసమాగమమ్ ।
కురు పుణ్యమహోరాత్రం స్మర నిత్యమనిత్యతః ॥ 19 ॥