પંચસ્તવિ – 2 ચર્ચાસ્તવઃ >>
સૌંદર્યવિભ્રમભુવો ભુવનાધિપત્ય-
-સંકલ્પકલ્પતરવસ્ત્રિપુરે જયંતિ ।
એતે કવિત્વકુમદપ્રકરાવબોધ-
-પૂર્ણેંદવસ્ત્વયિ જગજ્જનનિ પ્રણામાઃ ॥ 1 ॥
દેવિ સ્તુતિવ્યતિકરે કૃતબુદ્ધયસ્તે
વાચસ્પતિ પ્રભૃતયોઽપિ જડી ભવંતિ ।
તસ્માન્નિસર્ગજડિમા કતમોઽહમત્ર
સ્તોત્રં તવ ત્રિપુરતાપનપત્નિ કર્તુમ્ ॥ 2 ॥
માતસ્તથાપિ ભવતીં ભવતીવ્રતાપ-
-વિચ્છિત્તયે સ્તુતિમહાર્ણવ કર્ણધારઃ ।
સ્તોતું ભવાનિ સ ભવચ્ચરણારવિંદ-
-ભક્તિગ્રહઃ કિમપિ માં મુખરી કરોતિ ॥ 3 ॥
સૂતે જગંતિ ભવતી ભવતી બિભર્તિ
જાગર્તિ તત્ક્ષયકૃતે ભવતી ભવાનિ ।
મોહં ભિનત્તિ ભવતી ભવતી રુણદ્ધિ
લીલાયિતં જયતિ ચિત્રમિદં ભવત્યાઃ ॥ 4 ॥
યસ્મિન્મનાગપિ નવાંબુજપત્રગૌરીં
ગૌરીં પ્રસાદમધુરાં દૃશમાદધાસિ ।
તસ્મિન્નિરંતરમનંગશરાવકીર્ણ-
-સીમંતિનીનયનસંતતયઃ પતંતિ ॥ 5 ॥
પૃથ્વીભુજોઽપ્યુદયનપ્રભવસ્ય તસ્ય
વિદ્યાધર પ્રણતિ ચુંબિત પાદપીઠઃ ।
તચ્ચક્રવર્તિપદવીપ્રણયઃ સ એષઃ
ત્વત્પાદપંકજરજઃ કણજઃ પ્રસાદઃ ॥ 6 ॥
ત્વત્પાદપંકજરજ પ્રણિપાતપૂર્વૈઃ
પુણ્યૈરનલ્પમતિભિઃ કૃતિભિઃ કવીંદ્રૈઃ ।
ક્ષીરક્ષપાકરદુકૂલહિમાવદાતા
કૈરપ્યવાપિ ભુવનત્રિતયેઽપિ કીર્તિઃ ॥ 7 ॥
કલ્પદ્રુમપ્રસવકલ્પિતચિત્રપૂજાં
ઉદ્દીપિત પ્રિયતમામદરક્તગીતિમ્ ।
નિત્યં ભવાનિ ભવતીમુપવીણયંતિ
વિદ્યાધરાઃ કનકશૈલગુહાગૃહેષુ ॥ 8 ॥
લક્ષ્મીવશીકરણકર્મણિ કામિનીનાં
આકર્ષણવ્યતિકરેષુ ચ સિદ્ધમંત્રઃ ।
નીરંધ્રમોહતિમિરચ્છિદુરપ્રદીપો
દેવિ ત્વદંઘ્રિજનિતો જયતિ પ્રસાદઃ ॥ 9 ॥
દેવિ ત્વદંઘ્રિનખરત્નભુવો મયૂખાઃ
પ્રત્યગ્રમૌક્તિકરુચો મુદમુદ્વહંતિ ।
સેવાનતિવ્યતિકરે સુરસુંદરીણાં
સીમંતસીમ્નિ કુસુમસ્તબકાયિતં યૈઃ ॥ 10 ॥
મૂર્ધ્નિ સ્ફુરત્તુહિનદીધિતિદીપ્તિદીપ્તં
મધ્યે લલાટમમરાયુધરશ્મિચિત્રમ્ ।
હૃચ્ચક્રચુંબિ હુતભુક્કણિકાનુકારિ
જ્યોતિર્યદેતદિદમંબ તવ સ્વરૂપમ્ ॥ 11 ॥
રૂપં તવ સ્ફુરિતચંદ્રમરીચિગૌરં
આલોકતે શિરસિ વાગધિદૈવતં યઃ ।
નિઃસીમસૂક્તિરચનામૃતનિર્ઝરસ્ય
તસ્ય પ્રસાદમધુરાઃ પ્રસરંતિ વાચઃ ॥ 12 ॥
સિંદૂરપાંસુપટલચ્છુરિતામિવ દ્યાં
ત્વત્તેજસા જતુરસસ્નપિતામિવોર્વીમ્ ।
યઃ પશ્યતિ ક્ષણમપિ ત્રિપુરે વિહાય
વ્રીડાં મૃડાનિ સુદૃશસ્તમનુદ્રવંતિ ॥ 13 ॥
માતર્મુહૂર્તમપિ યઃ સ્મરતિ સ્વરૂપં
લાક્ષારસપ્રસરતંતુનિભં ભવત્યાઃ ।
ધ્યાયંત્યનન્યમનસસ્તમનંગતપ્તાઃ
પ્રદ્યુમ્નસીમ્નિ સુભગત્વગુણં તરુણ્યઃ ॥ 14 ॥
યોઽયં ચકાસ્તિ ગગનાર્ણવરત્નમિંદુઃ
યોઽયં સુરાસુરગુરુઃ પુરુષઃ પુરાણઃ ।
યદ્વામમર્ધમિદમંધકસૂદનસ્ય
દેવિ ત્વમેવ તદિતિ પ્રતિપાદયંતિ ॥ 15 ॥
ઇચ્છાનુરૂપમનુરૂપગુણપ્રકર્ષ
સંકર્ષિણિ ત્વમભિમૃશ્ય યદા બિભર્ષિ ।
જાયેત સ ત્રિભુવનૈક ગુરુસ્તદાનીં
દેવઃ શિવોઽપિ ભુવનત્રયસૂત્રધારઃ ॥ 16 ॥
ધ્યાતાસિ હૈમવતિ યેન હિમાંશુરશ્મિ-
-માલામલદ્યુતિરકલ્મષમાનસેન ।
તસ્યાવિલંબમનવદ્યમનંતકલ્પં
અલ્પૈર્દિનૈઃ સૃજસિ સુંદરિ વાગ્વિલાસમ્ ॥ 17 ॥
આધારમારુતનિરોધવશેન યેષાં
સિંદૂરરંજિતસરોજગુણાનુકારિ ।
દીપ્તં હૃદિ સ્ફુરતિ દેવિ વપુસ્ત્વદીયં
ધ્યાયંતિ તાનિહ સમીહિતસિદ્ધિસાર્થાઃ ॥ 18 ॥
યે ચિંતયંત્યરુણમંડલમધ્યવર્તિ
રૂપં તવાંબ નવયાવકપંકપિંગમ્ ।
તેષાં સદૈવ કુસુમાયુધબાણભિન્ન-
-વક્ષઃસ્થલા મૃગદૃશો વશગા ભવંતિ ॥ 19 ॥
ત્વામૈંદવીમિવ કલામનુફાલદેશં
ઉદ્ભાસિતાંબરતલામવલોકયંતઃ ।
સદ્યો ભવાનિ સુધિયઃ કવયો ભવંતિ
ત્વં ભાવનાહિતધિયાં કુલકામધેનુઃ ॥ 20 ॥
શર્વાણિ સર્વજનવંદિતપાદપદ્મે
પદ્મચ્છદદ્યુતિવિડંબિતનેત્રલક્ષ્મિ ।
નિષ્પાપમૂર્તિજનમાનસરાજહંસિ
હંસિ ત્વમાપદમનેકવિધાં જનસ્ય ॥ 21 ॥
ઉત્તપ્તહેમરુચિરે ત્રિપુરે પુનીહિ
ચેતશ્ચિરંતનમઘૌઘવનં લુનીહિ ।
કારાગૃહે નિગલબંધનયંત્રિતસ્ય
ત્વત્સંસ્મૃતૌ ઝટિતિ મે નિગલાસ્ત્રુટંતિ ॥ 22 ॥
ત્વાં વ્યાપિનીતિ સુમના ઇતિ કુંડલીતિ
ત્વાં કામિનીતિ કમલેતિ કલાવતીતિ ।
ત્વાં માલિનીતિ લલિતેત્યપરાજિતેતિ
દેવિ સ્તુવંતિ વિજયેતિ જયેત્યુમેતિ ॥ 23 ॥
ઉદ્દામકામપરમાર્થસરોજખંડ-
ચંડદ્યુતિદ્યુતિમપાસિતષડ્વિકારામ્ ।
મોહદ્વિપેંદ્રકદનોદ્યતબોધસિંહ-
-લીલાગુહાં ભગવતીં ત્રિપુરાં નમામિ ॥ 24 ॥
ગણેશવટુકસ્તુતા રતિસહાયકામાન્વિતા
સ્મરારિવરવિષ્ટરા કુસુમબાણબાણૈર્યુતા ।
અનંગકુસુમાદિભિઃ પરિવૃતા ચ સિદ્ધૈસ્ત્રિભિઃ
કદંબવનમધ્યગા ત્રિપુરસુંદરી પાતુ નઃ ॥ 25 ॥
રુદ્રાણિ વિદ્રુમમયીં પ્રતિમામિવ ત્વાં
યે ચિંતયંત્યરુણકાંતિમનન્યરૂપામ્ ।
તાનેત્ય પક્ષ્મલદૃશઃ પ્રસભં ભજંતે
કંઠાવસક્તમૃદુબાહુલતાસ્તરુણ્યઃ ॥ 26 ॥
ત્વદ્રૂપૈકનિરૂપણપ્રણયિતાબંધો દૃશોસ્ત્વદ્ગુણ-
-ગ્રામાકર્ણનરાગિતા શ્રવણયોસ્ત્વત્સંસ્મૃતિશ્ચેતસિ ।
ત્વત્પાદાર્ચનચાતુરી કરયુગે ત્વત્કીર્તિતં વાચિ મે
કુત્રાપિ ત્વદુપાસનવ્યસનિતા મે દેવિ મા શામ્યતુ ॥ 27 ॥
ત્વદ્રૂપમુલ્લસિતદાડિમપુષ્પરક્તં
ઉદ્ભાવયેન્મદનદૈવતમક્ષરં યઃ ।
તં રૂપહીનમપિ મન્મથનિર્વિશેષં
આલોકયંત્યુરુનિતંબતટાસ્તરુણ્યઃ ॥ 28 ॥
બ્રહ્મેંદ્રરુદ્રહરિચંદ્રસહસ્રરશ્મિ-
-સ્કંદદ્વિપાનનહુતાશનવંદિતાયૈ ।
વાગીશ્વરિ ત્રિભુવનેશ્વરિ વિશ્વમાતઃ
અંતર્બહિશ્ચ કૃતસંસ્થિતયે નમસ્તે ॥ 29 ॥
કસ્તોત્રમેતદનુવાસરમીશ્વરાયાઃ
શ્રેયસ્કરં પઠતિ વા યદિ વા શૃણોતિ ।
તસ્યેપ્સિતં ફલતિ રાજભિરીડ્યતેઽસૌ
જાયેત સ પ્રિયતમો મદિરેક્ષણાનામ્ ॥ 30 ॥
ઇતિ શ્રીકાળિદાસ વિરચિત પંચસ્તવ્યાં દ્વિતીયઃ ચર્ચાસ્તવઃ ।
