| English | | Devanagari | | Telugu | | Tamil | | Kannada | | Malayalam | | Gujarati | | Odia | | Bengali | | |
| Marathi | | Assamese | | Punjabi | | Hindi | | Samskritam | | Konkani | | Nepali | | Sinhala | | Grantha | | |
સરસ્વતી સહસ્ર નામ સ્તોત્રમ્ ધ્યાનમ્ । શ્રી નારદ ઉવાચ – કથં દેવ્યા મહાવાણ્યાસ્સતત્પ્રાપ સુદુર્લભમ્ । શ્રી સનત્કુમાર ઉવાચ – પુરા પિતામહં દૃષ્ટ્વા જગત્સ્થાવરજંગમમ્ । સૃષ્ટ્વા ત્રૈલોક્યમખિલં વાગભાવાત્તથાવિધમ્ । દિવ્યવર્ષાયુતં તેન તપો દુષ્કરમુત્તમમ્ । અહમસ્મિ મહાવિદ્યા સર્વવાચામધીશ્વરી । અનેન સંસ્તુતા નિત્યં પત્ની તવ ભવામ્યહમ્ । ઇદં રહસ્યં પરમં મમ નામસહસ્રકમ્ । મહાકવિત્વદં લોકે વાગીશત્વપ્રદાયકમ્ । તસ્યાહં કિંકરી સાક્ષાદ્ભવિષ્યામિ ન સંશયઃ । સ્તુત્વા સ્તોત્રેણ દિવ્યેન તત્પતિત્વમવાપ્તવાન્ । તત્તેહં સંપ્રવક્ષ્યામિ શૃણુ યત્નેન નારદ । [ ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] વાગ્વાણી વરદા વંદ્યા વરારોહા વરપ્રદા । વિશ્વેશ્વરી વિશ્વવંદ્યા વિશ્વેશપ્રિયકારિણી । વૃદ્ધિર્વૃદ્ધા વિષઘ્ની ચ વૃષ્ટિર્વૃષ્ટિપ્રદાયિની । વિશ્વશક્તિર્વિશ્વસારા વિશ્વા વિશ્વવિભાવરી । વેદજ્ઞા વેદજનની વિશ્વા વિશ્વવિભાવરી । વિશ્વતોવદના વ્યાપ્તા વ્યાપિની વ્યાપકાત્મિકા । વેદવેદાંતસંવેદ્યા વેદાંતજ્ઞાનરૂપિણી । વરિષ્ઠા વિપ્રકૃષ્ટા ચ વિપ્રવર્યપ્રપૂજિતા । [ ઓં હ્રીં ગુરુરૂપે માં ગૃહ્ણ ગૃહ્ણ ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] ગૌરી ગુણવતી ગોપ્યા ગંધર્વનગરપ્રિયા । ગુરુવિદ્યા ગાનતુષ્ટા ગાયકપ્રિયકારિણી । [ ગિરિવિદ્યા ] ગિરિજ્ઞા જ્ઞાનવિદ્યા ચ ગિરિરૂપા ગિરીશ્વરી । ગૂઢરૂપા ગુહા ગોપ્યા ગોરૂપા ગૌર્ગુણાત્મિકા । ગૃહિણી ગૃહદોષઘ્ની ગવઘ્ની ગુરુવત્સલા । ગંગા ગિરિસુતા ગમ્યા ગજયાના ગુહસ્તુતા । [ ઓં ઐં નમઃ શારદે શ્રીં શુદ્ધે નમઃ શારદે વં ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] શારદા શાશ્વતી શૈવી શાંકરી શંકરાત્મિકા । શર્મિષ્ઠા શમનઘ્ની ચ શતસાહસ્રરૂપિણી । શુચિષ્મતી શર્મકરી શુદ્ધિદા શુદ્ધિરૂપિણી । શ્રીમતી શ્રીમયી શ્રાવ્યા શ્રુતિઃ શ્રવણગોચરા । શીલલભ્યા શીલવતી શ્રીમાતા શુભકારિણી । શ્રીકરી શ્રુતપાપઘ્ની શુભાક્ષી શુચિવલ્લભા । શારી શિરીષપુષ્પાભા શમનિષ્ઠા શમાત્મિકા । શુદ્ધિઃ શુદ્ધિકરી શ્રેષ્ઠા શ્રુતાનંતા શુભાવહા । [ ઓં ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] સરસ્વતી ચ સાવિત્રી સંધ્યા સર્વેપ્સિતપ્રદા । સર્વેશ્વરી સર્વપુણ્યા સર્ગસ્થિત્યંતકારિણી । સર્વૈશ્વર્યપ્રદા સત્યા સતી સત્વગુણાશ્રયા । સહસ્રાક્ષી સહસ્રાસ્યા સહસ્રપદસંયુતા । સહસ્રશીર્ષા સદ્રૂપા સ્વધા સ્વાહા સુધામયી । સ્તુત્યા સ્તુતિમયી સાધ્યા સવિતૃપ્રિયકારિણી । સિદ્ધિદા સિદ્ધસંપૂજ્યા સર્વસિદ્ધિપ્રદાયિની । સર્વાઽશુભઘ્ની સુખદા સુખસંવિત્સ્વરૂપિણી । સર્વપ્રિયંકરી સર્વશુભદા સર્વમંગળા । સર્વપુણ્યમયી સર્વવ્યાધિઘ્ની સર્વકામદા । સર્વમંત્રકરી સર્વલક્ષ્મીઃ સર્વગુણાન્વિતા । સર્વજ્ઞાનમયી સર્વરાજ્યદા સર્વમુક્તિદા । સુભગા સુંદરી સિદ્ધા સિદ્ધાંબા સિદ્ધમાતૃકા । સુરૂપિણી સુખમયી સેવકપ્રિયકારિણી । સારરૂપા સરોરૂપા સત્યભૂતા સમાશ્રયા । સરોરુહાભા સર્વાંગી સુરેંદ્રાદિપ્રપૂજિતા । [ ઓં હ્રીં ઐં મહાસરસ્વતિ સારસ્વતપ્રદે ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] મહાદેવી મહેશાની મહાસારસ્વતપ્રદા ॥ 38 ॥ મહાસરસ્વતી મુક્તા મુક્તિદા મોહનાશિની । [ મલનાશિની ] મહાલક્ષ્મીર્મહાવિદ્યા માતા મંદરવાસિની । મહામુક્તિર્મહાનિત્યા મહાસિદ્ધિપ્રદાયિની । મહી મહેશ્વરી મૂર્તિર્મોક્ષદા મણિભૂષણા । મદિરાક્ષી મદાવાસા મખરૂપા મખેશ્વરી । [ મહેશ્વરી ] મહાપુણ્યા મુદાવાસા મહાસંપત્પ્રદાયિની । મહાસૂક્ષ્મા મહાશાંતા મહાશાંતિપ્રદાયિની । મા મહાદેવસંસ્તુત્યા મહિષીગણપૂજિતા । મતિર્મતિપ્રદા મેધા મર્ત્યલોકનિવાસિની । મહિળા મહિમા મૃત્યુહારી મેધાપ્રદાયિની । મહાપ્રભાભા મહતી મહાદેવપ્રિયંકરી । માણિક્યભૂષણા મંત્રા મુખ્યચંદ્રાર્ધશેખરા । મહાકારુણ્યસંપૂર્ણા મનોનમનવંદિતા । મનોન્મની મહાસ્થૂલા મહાક્રતુફલપ્રદા । મહાનસા મહામેધા મહામોદા મહેશ્વરી । મહામંગળસંપૂર્ણા મહાદારિદ્ર્યનાશિની । મહાભૂષા મહાદેહા મહારાજ્ઞી મુદાલયા । [ ઓં હ્રીં ઐં નમો ભગવતિ ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] ભૂરિદા ભાગ્યદા ભોગ્યા ભોગ્યદા ભોગદાયિની ॥ 55 ॥ ભવાની ભૂતિદા ભૂતિઃ ભૂમિર્ભૂમિસુનાયિકા । ભુક્તિર્ભુક્તિપ્રદા ભોક્ત્રી ભક્તિર્ભક્તિપ્રદાયિની । [ભેકી] ભાગીરથી ભવારાધ્યા ભાગ્યાસજ્જનપૂજિતા । ભૂતિર્ભૂષા ચ ભૂતેશી ભાલલોચનપૂજિતા । [ ફાલલોચનપૂજિતા ] બાધાપહારિણી બંધુરૂપા ભુવનપૂજિતા । ભક્તાર્તિશમની ભાગ્યા ભોગદાનકૃતોદ્યમા । ભાવિની ભ્રાતૃરૂપા ચ ભારતી ભવનાયિકા । ભૂતિર્ભાસિતસર્વાંગી ભૂતિદા ભૂતિનાયિકા । ભિક્ષુરૂપા ભક્તિકરી ભક્તલક્ષ્મીપ્રદાયિની । ભિક્ષણીયા ભિક્ષુમાતા ભાગ્યવદ્દૃષ્ટિગોચરા । ભોગશ્રાંતા ભાગ્યવતી ભક્તાઘૌઘવિનાશિની । [ ઓં ઐં ક્લીં સૌઃ બાલે બ્રાહ્મી બ્રહ્મપત્ની ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] બ્રાહ્મી બ્રહ્મસ્વરૂપા ચ બૃહતી બ્રહ્મવલ્લભા ॥ 66 ॥ બ્રહ્મદા બ્રહ્મમાતા ચ બ્રહ્માણી બ્રહ્મદાયિની । બાલેંદુશેખરા બાલા બલિપૂજાકરપ્રિયા । બ્રહ્મરૂપા બ્રહ્મમયી બ્રધ્નમંડલમધ્યગા । બંધક્ષયકરી બાધાનાશિની બંધુરૂપિણી । બીજરૂપા બીજમાતા બ્રહ્મણ્યા બ્રહ્મકારિણી । બ્રહ્મસ્તુત્યા બ્રહ્મવિદ્યા બ્રહ્માંડાધિપવલ્લભા । બુદ્ધિરૂપા બુધેશાની બંધી બંધવિમોચની । [ ઓં હ્રીં ઐં અં આં ઇં ઈં ઉં ઊં ઋં ૠં ~લું ~લૂં એં ઐં ઓં ઔં કં ખં ગં ઘં ઙં ચં છં જં ઝં ઞં ટં ઠં ડં ઢં ણં તં થં દં ધં નં પં ફં બં ભં મં યં રં લં વં શં ષં સં હં ળં ક્ષં અક્ષમાલે અક્ષરમાલિકા સમલંકૃતે વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] અક્ષમાલાઽક્ષરાકારાઽક્ષરાઽક્ષરફલપ્રદા ॥ 73 ॥ અનંતાઽનંદસુખદાઽનંતચંદ્રનિભાનના । અદૃષ્ટાઽદૃષ્ટદાઽનંતાદૃષ્ટભાગ્યફલપ્રદા । [ દૃષ્ટિદા ] અનેકભૂષણાઽદૃશ્યાઽનેકલેખનિષેવિતા । અશેષદેવતારૂપાઽમૃતરૂપાઽમૃતેશ્વરી । અનેકવિઘ્નસંહર્ત્રી ત્વનેકાભરણાન્વિતા । અભિરૂપાનવદ્યાંગી હ્યપ્રતર્ક્યગતિપ્રદા । અંબરસ્થાઽંબરમયાઽંબરમાલાઽંબુજેક્ષણા । અંબુજાઽનવરાઽખંડાઽંબુજાસનમહાપ્રિયા । અતુલાર્થપ્રદાઽર્થૈક્યાઽત્યુદારાત્વભયાન્વિતા । અંબુજાક્ષ્યંબુરૂપાઽંબુજાતોદ્ભવમહાપ્રિયા । અજેયા ત્વજસંકાશાઽજ્ઞાનનાશિન્યભીષ્ટદા । અનંતસારાઽનંતશ્રીરનંતવિધિપૂજિતા । આસ્તિકસ્વાંતનિલયાઽસ્ત્રરૂપાઽસ્ત્રવતી તથા । અસ્ખલત્સિદ્ધિદાઽઽનંદાઽંબુજાતાઽઽમરનાયિકા । [ ઓં જ્યાં હ્રીં જય જય જગન્માતઃ ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] જયા જયંતી જયદા જન્મકર્મવિવર્જિતા । જાતિર્જયા જિતામિત્રા જપ્યા જપનકારિણી । જાહ્નવી જ્યા જપવતી જાતિરૂપા જયપ્રદા । જગજ્જ્યેષ્ઠા જગન્માયા જીવનત્રાણકારિણી । જાડ્યવિધ્વંસનકરી જગદ્યોનિર્જયાત્મિકા । જયંતી જંગપૂગઘ્ની જનિતજ્ઞાનવિગ્રહા । જપકૃત્પાપસંહર્ત્રી જપકૃત્ફલદાયિની । જનની જન્મરહિતા જ્યોતિર્વૃત્યભિદાયિની । જગત્ત્રાણકરી જાડ્યધ્વંસકર્ત્રી જયેશ્વરી । જન્માંત્યરહિતા જૈત્રી જગદ્યોનિર્જપાત્મિકા । જંભરાદ્યાદિસંસ્તુત્યા જંભારિફલદાયિની । જગત્ત્રયાંબા જગતી જ્વાલા જ્વાલિતલોચના । જિતારાતિસુરસ્તુત્યા જિતક્રોધા જિતેંદ્રિયા । જલજાભા જલમયી જલજાસનવલ્લભા । [ ઐં ક્લીં સૌઃ કલ્યાણી કામધારિણી વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] કામિની કામરૂપા ચ કામ્યા કામ્યપ્રદાયિની । [ કામપ્રદાયિની ] કૃતઘ્નઘ્ની ક્રિયારૂપા કાર્યકારણરૂપિણી । કલ્યાણકારિણી કાંતા કાંતિદા કાંતિરૂપિણી । કુમુદ્વતી ચ કલ્યાણી કાંતિઃ કામેશવલ્લભા । [ કાંતા ] કામધેનુઃ કાંચનાક્ષી કાંચનાભા કળાનિધિઃ । ક્રતુસર્વક્રિયાસ્તુત્યા ક્રતુકૃત્પ્રિયકારિણી । કર્મબંધહરી કૃષ્ટા ક્લમઘ્ની કંજલોચના । ક્લીંકારિણી કૃપાકારા કૃપાસિંધુઃ કૃપાવતી । ક્રિયાશક્તિઃ કામરૂપા કમલોત્પલગંધિની । કાળિકા કલ્મષઘ્ની ચ કમનીયજટાન્વિતા । કૌશિકી કોશદા કાવ્યા કર્ત્રી કોશેશ્વરી કૃશા । [ કન્યા ] કલ્પોદ્યાનવતી કલ્પવનસ્થા કલ્પકારિણી । કદંબોદ્યાનમધ્યસ્થા કીર્તિદા કીર્તિભૂષણા । કુલનાથા કામકળા કળાનાથા કળેશ્વરી । કવિત્વદા કામ્યમાતા કવિમાતા કળાપ્રદા । [કાવ્યમાતા] [ ઓં સૌઃ ક્લીં ઐં તતો વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] તરુણી તરુણીતાતા તારાધિપસમાનના ॥ 116 ॥ તૃપ્તિસ્તૃપ્તિપ્રદા તર્ક્યા તપની તાપિની તથા । ત્રિદિવેશી ત્રિજનની ત્રિમાતા ત્ર્યંબકેશ્વરી । ત્રિપુરશ્રીસ્ત્રયીરૂપા ત્રયીવેદ્યા ત્રયીશ્વરી । તમાલસદૃશી ત્રાતા તરુણાદિત્યસન્નિભા । તુર્યા ત્રૈલોક્યસંસ્તુત્યા ત્રિગુણા ત્રિગુણેશ્વરી । તૃષ્ણાચ્છેદકરી તૃપ્તા તીક્ષ્ણા તીક્ષ્ણસ્વરૂપિણી । ત્રાણકર્ત્રી ત્રિપાપઘ્ની ત્રિદશા ત્રિદશાન્વિતા । તેજસ્કરી ત્રિમૂર્ત્યાદ્યા તેજોરૂપા ત્રિધામતા । તેજસ્વિની તાપહારી તાપોપપ્લવનાશિની । તન્વી તાપસસંતુષ્ટા તપનાંગજભીતિનુત્ । ત્રિસુંદરી ત્રિપથગા તુરીયપદદાયિની । [ ઓં હ્રીં શ્રીં ક્લીં ઐં નમશ્શુદ્ધફલદે ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] શુભા શુભાવતી શાંતા શાંતિદા શુભદાયિની ॥ 127 ॥ શીતલા શૂલિની શીતા શ્રીમતી ચ શુભાન્વિતા । [ ઓં ઐં યાં યીં યૂં યૈં યૌં યઃ ઐં વદ વદ વાગ્વાદિની સ્વાહા ] યોગસિદ્ધિપ્રદા યોગ્યા યજ્ઞેનપરિપૂરિતા ॥ 128 ॥ યજ્ઞા યજ્ઞમયી યક્ષી યક્ષિણી યક્ષિવલ્લભા । યામિનીયપ્રભા યામ્યા યજનીયા યશસ્કરી । યજ્ઞેશી યજ્ઞફલદા યોગયોનિર્યજુસ્સ્તુતા । યોગિની યોગરૂપા ચ યોગકર્તૃપ્રિયંકરી । યોગજ્ઞાનમયી યોનિર્યમાદ્યષ્ટાંગયોગતા । યષ્ટિવ્યષ્ટીશસંસ્તુત્યા યમાદ્યષ્ટાંગયોગયુક્ । યોગારૂઢા યોગમયી યોગરૂપા યવીયસી । યુગકર્ત્રી યુગમયી યુગધર્મવિવર્જિતા । યાતાયાતપ્રશમની યાતનાનાંનિકૃંતની । યોગક્ષેમમયી યંત્રા યાવદક્ષરમાતૃકા । યત્તદીયા યક્ષવંદ્યા યદ્વિદ્યા યતિસંસ્તુતા । યોગિહૃત્પદ્મનિલયા યોગિવર્યપ્રિયંકરી । યક્ષવંદ્યા યક્ષપૂજ્યા યક્ષરાજસુપૂજિતા । યંત્રારાધ્યા યંત્રમધ્યા યંત્રકર્તૃપ્રિયંકરી । યજનીયા યમસ્તુત્યા યોગયુક્તા યશસ્કરી । યોગિજ્ઞાનપ્રદા યક્ષી યમબાધાવિનાશિની । ફલશ્રુતિઃ યઃ પઠેચ્છૃણુયાદ્ભક્ત્યાત્ત્રિકાલં સાધકઃ પુમાન્ । લભતે સંપદઃ સર્વાઃ પુત્રપૌત્રાદિસંયુતાઃ । ભૂત્વા પ્રાપ્નોતિ સાન્નિધ્યં અંતે ધાતુર્મુનીશ્વર । મહાકવિત્વદં પુંસાં મહાસિદ્ધિપ્રદાયકમ્ । મહારહસ્યં સતતં વાણીનામસહસ્રકમ્ । ઇતિ શ્રીસ્કાંદપુરાણાંતર્ગત શ્રીસનત્કુમાર સંહિતાયાં નારદ સનત્કુમાર સંવાદે શ્રી સરસ્વતી સહસ્રનામ સ્તોત્રં સંપૂર્ણમ્ ॥
|