(ಶ್ರೀದೇವೀಭಾಗವತಂ, ದ್ವಾದಶ ಸ್ಕನ್ಧಂ, ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ, ಮಣಿದ್ವೀಪ ವರ್ಣನ - 2)
ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಪುಷ್ಪರಾಗಮಯಾದಗ್ರೇ ಕುಙ್ಕುಮಾರುಣವಿಗ್ರಹಃ ।
ಪದ್ಮರಾಗಮಯಃ ಸಾಲೋ ಮಧ್ಯೇ ಭೂಶ್ಚೈವತಾದೃಶೀ ॥ 1 ॥
ದಶಯೋಜನವಾನ್ದೈರ್ಘ್ಯೇ ಗೋಪುರದ್ವಾರಸಂಯುತಃ ।
ತನ್ಮಣಿಸ್ತಮ್ಭಸಂಯುಕ್ತಾ ಮಣ್ಡಪಾಃ ಶತಶೋ ನೃಪ ॥ 2 ॥
ಮಧ್ಯೇ ಭುವಿಸಮಾಸೀನಾಶ್ಚತುಃಷಷ್ಟಿಮಿತಾಃ ಕಲಾಃ ।
ನಾನಾಯುಧಧರಾವೀರಾ ರತ್ನಭೂಷಣಭೂಷಿತಾಃ ॥ 3 ॥
ಪ್ರತ್ಯೇಕಲೋಕಸ್ತಾಸಾಂ ತು ತತ್ತಲ್ಲೋಕಸ್ಯನಾಯಕಾಃ ।
ಸಮನ್ತಾತ್ಪದ್ಮರಾಗಸ್ಯ ಪರಿವಾರ್ಯಸ್ಥಿತಾಃ ಸದಾ ॥ 4 ॥
ಸ್ವಸ್ವಲೋಕಜನೈರ್ಜುಷ್ಟಾಃ ಸ್ವಸ್ವವಾಹನಹೇತಿಭಿಃ ।
ತಾಸಾಂ ನಾಮಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಶೃಣು ತ್ವಂ ಜನಮೇಜಯ ॥ 5 ॥
ಪಿಙ್ಗಳಾಕ್ಷೀ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ಸಮೃದ್ಧಿ ವೃದ್ಧಿರೇವ ಚ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಸ್ವಾಹಾ ಸ್ವಧಾಭಿಖ್ಯಾ ಮಾಯಾ ಸಞ್ಜ್ಞಾ ವಸುನ್ಧರಾ ॥ 6 ॥
ತ್ರಿಲೋಕಧಾತ್ರೀ ಸಾವಿತ್ರೀ ಗಾಯತ್ರೀ ತ್ರಿದಶೇಶ್ವರೀ ।
ಸುರೂಪಾ ಬಹುರೂಪಾ ಚ ಸ್ಕನ್ದಮಾತಾಽಚ್ಯುತಪ್ರಿಯಾ ॥ 7 ॥
ವಿಮಲಾ ಚಾಮಲಾ ತದ್ವದರುಣೀ ಪುನರಾರುಣೀ ।
ಪ್ರಕೃತಿರ್ವಿಕೃತಿಃ ಸೃಷ್ಟಿಃ ಸ್ಥಿತಿಃ ಸಂಹೃತಿರೇವ ಚ ॥ 8 ॥
ಸನ್ಧ್ಯಾಮಾತಾ ಸತೀ ಹಂಸೀ ಮರ್ದಿಕಾ ವಜ್ರಿಕಾ ಪರಾ ।
ದೇವಮಾತಾ ಭಗವತೀ ದೇವಕೀ ಕಮಲಾಸನಾ ॥ 9 ॥
ತ್ರಿಮುಖೀ ಸಪ್ತಮುಖ್ಯನ್ಯಾ ಸುರಾಸುರವಿಮರ್ದಿನೀ ।
ಲಮ್ಬೋಷ್ಟೀ ಚೋರ್ಧ್ವಕೇಶೀ ಚ ಬಹುಶೀರ್ಷಾ ವೃಕೋದರೀ ॥ 10 ॥
ರಥರೇಖಾಹ್ವಯಾ ಪಶ್ಚಾಚ್ಛಶಿರೇಖಾ ತಥಾ ಪರಾ ।
ಗಗನವೇಗಾ ಪವನವೇಗಾ ಚೈವ ತತಃ ಪರಮ್ ॥ 11 ॥
ಅಗ್ರೇ ಭುವನಪಾಲಾ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪಶ್ಚಾನ್ಮದನಾತುರಾ ।
ಅನಙ್ಗಾನಙ್ಗಮಥನಾ ತಥೈವಾನಙ್ಗಮೇಖಲಾ ॥ 12 ॥
ಅನಙ್ಗಕುಸುಮಾ ಪಶ್ಚಾದ್ವಿಶ್ವರೂಪಾ ಸುರಾದಿಕಾ ।
ಕ್ಷಯಙ್ಕರೀ ಭವೇಚ್ಛಕ್ತಿ ರಕ್ಷೋಭ್ಯಾ ಚ ತತಃ ಪರಮ್ ॥ 13 ॥
ಸತ್ಯವಾದಿನ್ಯಥ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಬಹುರೂಪಾ ಶುಚಿವ್ರತಾ ।
ಉದಾರಾಖ್ಯಾ ಚ ವಾಗೀಶೀ ಚತುಷ್ಷಷ್ಟಿಮಿತಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 14 ॥
ಜ್ವಲಜ್ಜಿಹ್ವಾನನಾಃ ಸರ್ವಾವಮನ್ತ್ಯೋ ವಹ್ನಿಮುಲ್ಬಣಮ್ ।
ಜಲಂ ಪಿಬಾಮಃ ಸಕಲಂ ಸಂಹರಾಮೋವಿಭಾವಸುಮ್ ॥ 15 ॥
ಪವನಂ ಸ್ತಮ್ಭಯಾಮೋದ್ಯ ಭಕ್ಷಯಾಮೋಽಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।
ಇತಿ ವಾಚಂ ಸಙ್ಗಿರತೇ ಕ್ರೋಧ ಸಂರಕ್ತಲೋಚನಾಃ ॥ 16 ॥
ಚಾಪಬಾಣಧರಾಃ ಸರ್ವಾಯುದ್ಧಾಯೈವೋತ್ಸುಕಾಃ ಸದಾ ।
ದಂಷ್ಟ್ರಾ ಕಟಕಟಾರಾವೈರ್ಬಧಿರೀಕೃತ ದಿಙ್ಮುಖಾಃ ॥ 17 ॥
ಪಿಙ್ಗೋರ್ಧ್ವಕೇಶ್ಯಃ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಾಶ್ಚಾಪಬಾಣಕರಾಃ ಸದಾ ।
ಶತಾಕ್ಷೌಹಿಣಿಕಾ ಸೇನಾಪ್ಯೇಕೈಕಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾ ॥ 18 ॥
ಏಕೈಕ ಶಕ್ತೇಃ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ಲಕ್ಷಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡನಾಶನೇ ।
ಶತಾಕ್ಷೌಹಿಣಿಕಾಸೇನಾ ತಾದೃಶೀ ನೃಪ ಸತ್ತಮ ॥ 19 ॥
ಕಿಂ ನ ಕುರ್ಯಾಜ್ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ನಶಕ್ಯಂ ವಕ್ತುಮೇವ ತತ್ ।
ಸರ್ವಾಪಿ ಯುದ್ಧಸಾಮಗ್ರೀ ತಸ್ಮಿನ್ಸಾಲೇ ಸ್ಥಿತಾ ಮುನೇ ॥ 20 ॥
ರಥಾನಾಂ ಗಣನಾ ನಾಸ್ತಿ ಹಯಾನಾಂ ಕರಿಣಾಂ ತಥಾ ॥
ಶಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ಗಣನಾ ತದ್ವದ್ಗಣಾನಾಂ ಗಣನಾ ತಥಾ ॥ 21 ॥
ಪದ್ಮರಾಗಮಯಾದಗ್ರೇ ಗೋಮೇದಮಣಿನಿರ್ಮಿತಃ ।
ದಶಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯೇಣ ಪ್ರಾಕಾರೋ ವರ್ತತೇ ಮಹಾನ್ ॥ 22 ॥
ಭಾಸ್ವಜ್ಜಪಾಪ್ರಸೂನಾಭೋ ಮಧ್ಯಭೂಸ್ತಸ್ಯ ತಾದೃಶೀ ।
ಗೋಮೇದಕಲ್ಪಿತಾನ್ಯೇವ ತದ್ವಾಸಿ ಸದನಾನಿ ಚ ॥ 23 ॥
ಪಕ್ಷಿಣಃ ಸ್ತಮ್ಭವರ್ಯಾಶ್ಚ ವೃಕ್ಷಾವಾಪ್ಯಃ ಸರಾಂಸಿ ಚ ।
ಗೋಮೇದಕಲ್ಪಿತಾ ಏವ ಕುಙ್ಕುಮಾರುಣವಿಗ್ರಹಾಃ ॥ 24 ॥
ತನ್ಮಧ್ಯಸ್ಥಾ ಮಹಾದೇವ್ಯೋ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶಚ್ಛಕ್ತಯಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ನಾನಾ ಶಸ್ತ್ರಪ್ರಹರಣಾ ಗೋಮೇದಮಣಿಭೂಷಿತಾಃ ॥ 25 ॥
ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಲೋಕ ವಾಸಿನ್ಯಃ ಪರಿವಾರ್ಯ ಸಮನ್ತತಃ ।
ಗೋಮೇದಸಾಲೇ ಸನ್ನದ್ಧಾ ಪಿಶಾಚವದನಾ ನೃಪ ॥ 26 ॥
ಸ್ವರ್ಲೋಕವಾಸಿಭಿರ್ನಿತ್ಯಂ ಪೂಜಿತಾಶ್ಚಕ್ರಬಾಹವಃ ।
ಕ್ರೋಧರಕ್ತೇಕ್ಷಣಾ ಭಿನ್ಧಿ ಪಚ ಚ್ಛಿನ್ಧಿ ದಹೇತಿ ಚ ॥ 27 ॥
ವದನ್ತಿ ಸತತಂ ವಾಚಂ ಯುದ್ಧೋತ್ಸುಕಹೃದನ್ತರಾಃ ।
ಏಕೈಕಸ್ಯಾ ಮಹಾಶಕ್ತೇರ್ದಶಾಕ್ಷೌಹಿಣಿಕಾ ಮತಾ ॥ 28 ॥
ಸೇನಾ ತತ್ರಾಪ್ಯೇಕಶಕ್ತಿರ್ಲಕ್ಷಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡನಾಶಿನೀ ।
ತಾದೃಶೀನಾಂ ಮಹಾಸೇನಾ ವರ್ಣನೀಯಾ ಕಥಂ ನೃಪ ॥ 29 ॥
ರಥಾನಾಂ ನೈವ ಗಣಾನಾ ವಾಹನಾನಾಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಸರ್ವಯುದ್ಧಸಮಾರಮ್ಭಸ್ತತ್ರ ದೇವ್ಯಾ ವಿರಾಜತೇ ॥ 30 ॥
ತಾಸಾಂ ನಾಮಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪಾಪನಾಶಕರಾಣಿ ಚ ।
ವಿದ್ಯಾ ಹ್ರೀ ಪುಷ್ಟ ಯಃ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸಿನೀವಾಲೀ ಕುಹೂಸ್ತಥಾ ॥ 31 ॥
ರುದ್ರಾವೀರ್ಯಾ ಪ್ರಭಾನನ್ದಾ ಪೋಷಿಣೀ ಋದ್ಧಿದಾ ಶುಭಾ ।
ಕಾಲರಾತ್ರಿರ್ಮಹಾರಾತ್ರಿರ್ಭದ್ರಕಾಲೀ ಕಪರ್ದಿನೀ ॥ 32 ॥
ವಿಕೃತಿರ್ದಣ್ಡಿಮುಣ್ಡಿನ್ಯೌ ಸೇನ್ದುಖಣ್ಡಾ ಶಿಖಣ್ಡಿನೀ ।
ನಿಶುಮ್ಭಶುಮ್ಭಮಥಿನೀ ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನೀ ॥ 33 ॥
ಇನ್ದ್ರಾಣೀ ಚೈವ ರುದ್ರಾಣೀ ಶಙ್ಕರಾರ್ಧಶರೀರಿಣೀ ।
ನಾರೀ ನಾರಾಯಣೀ ಚೈವ ತ್ರಿಶೂಲಿನ್ಯಪಿ ಪಾಲಿನೀ ॥ 34 ॥
ಅಮ್ಬಿಕಾಹ್ಲಾದಿನೀ ಪಶ್ಚಾದಿತ್ಯೇವಂ ಶಕ್ತಯಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಯದ್ಯೇತಾಃ ಕುಪಿತಾ ದೇವ್ಯಸ್ತದಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡನಾಶನಮ್ ॥ 35 ॥
ಪರಾಜಯೋ ನ ಚೈತಾಸಾಂ ಕದಾಚಿತ್ಕ್ವಚಿದಸ್ತಿ ಹಿ ।
ಗೋಮೇದಕಮಯಾದಗ್ರೇ ಸದ್ವಜ್ರಮಣಿನಿರ್ಮಿತಃ ॥ 36 ॥
ದಶಯೋಜನ ತುಙ್ಗೋಽಸೌ ಗೋಪುರದ್ವಾರಸಂಯುತಃ ।
ಕಪಾಟಶೃಙ್ಖಲಾಬದ್ಧೋ ನವವೃಕ್ಷ ಸಮುಜ್ಜ್ವಲಃ ॥ 37 ॥
ಸಾಲಸ್ತನ್ಮಧ್ಯಭೂಮ್ಯಾದಿ ಸರ್ವಂ ಹೀರಮಯಂ ಸ್ಮೃತಮ್ ।
ಗೃಹಾಣಿವೀಥಯೋ ರಥ್ಯಾ ಮಹಾಮಾರ್ಗಾಂ ಗಣಾನಿ ಚ ॥ 38 ॥
ವೃಕ್ಷಾಲವಾಲ ತರವಃ ಸಾರಙ್ಗಾ ಅಪಿ ತಾದೃಶಾಃ ।
ದೀರ್ಘಿಕಾಶ್ರೇಣಯೋವಾಪ್ಯಸ್ತಡಾಗಾಃ ಕೂಪ ಸಂಯುತಾಃ ॥ 39 ॥
ತತ್ರ ಶ್ರೀಭುವನೇಶ್ವರ್ಯಾ ವಸನ್ತಿ ಪರಿಚಾರಿಕಾಃ ।
ಏಕೈಕಾ ಲಕ್ಷದಾಸೀಭಿಃ ಸೇವಿತಾ ಮದಗರ್ವಿತಾಃ ॥ 40 ॥
ತಾಲವೃನ್ತಧರಾಃ ಕಾಶ್ಚಿಚ್ಚಷಕಾಢ್ಯ ಕರಾಮ್ಬುಜಾಃ ।
ಕಾಶ್ಚಿತ್ತಾಮ್ಬೂಲಪಾತ್ರಾಣಿ ಧಾರಯನ್ತ್ಯೋಽತಿಗರ್ವಿತಾಃ ॥ 41 ॥
ಕಾಶ್ಚಿತ್ತಚ್ಛತ್ರಧಾರಿಣ್ಯಶ್ಚಾಮರಾಣಾಂ ವಿಧಾರಿಕಾಃ ।
ನಾನಾ ವಸ್ತ್ರಧರಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಕಾಶ್ಚಿತ್ಪುಷ್ಪ ಕರಾಮ್ಬುಜಾಃ ॥ 42 ॥
ನಾನಾದರ್ಶಕರಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಕಾಶ್ಚಿತ್ಕುಙ್ಕುಮಲೇಪನಮ್ ।
ಧಾರಯನ್ತ್ಯಃ ಕಜ್ಜಲಂ ಚ ಸಿನ್ದೂರ ಚಷಕಂ ಪರಾಃ ॥ 43 ॥
ಕಾಶ್ಚಿಚ್ಚಿತ್ರಕ ನಿರ್ಮಾತ್ರ್ಯಃ ಪಾದ ಸಂವಾಹನೇ ರತಾಃ ।
ಕಾಶ್ಚಿತ್ತು ಭೂಷಾಕಾರಿಣ್ಯೋ ನಾನಾ ಭೂಷಾಧರಾಃ ಪರಾಃ ॥ 44 ॥
ಪುಷ್ಪಭೂಷಣ ನಿರ್ಮಾತ್ರ್ಯಃ ಪುಷ್ಪಶೃಙ್ಗಾರಕಾರಿಕಾಃ ।
ನಾನಾ ವಿಲಾಸಚತುರಾ ಬಹ್ವ್ಯ ಏವಂ ವಿಧಾಃ ಪರಾಃ ॥ 45 ॥
ನಿಬದ್ಧ ಪರಿಧಾನೀಯಾ ಯುವತ್ಯಃ ಸಕಲಾ ಅಪಿ ।
ದೇವೀ ಕೃಪಾ ಲೇಶವಶಾತ್ತುಚ್ಛೀಕೃತ ಜಗತ್ತ್ರಯಾಃ ॥ 46 ॥
ಏತಾ ದೂತ್ಯಃ ಸ್ಮೃತಾ ದೇವ್ಯಃ ಶೃಙ್ಗಾರಮದಗರ್ವಿತಾಃ ।
ತಾಸಾಂ ನಾಮಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಶೃಣು ಮೇ ನೃಪಸತ್ತಮ ॥ 47 ॥
ಅನಙ್ಗರೂಪಾ ಪ್ರಥಮಾಪ್ಯನಙ್ಗಮದನಾ ಪರಾ ।
ತೃತೀಯಾತು ತತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಸುನ್ದರೀ ಮದನಾತುರಾ ॥ 48 ॥
ತತೋ ಭುವನವೇಗಾಸ್ಯಾತ್ತಥಾ ಭುವನಪಾಲಿಕಾ ।
ಸ್ಯಾತ್ಸರ್ವಶಿಶಿರಾನಙ್ಗವೇದನಾನಙ್ಗಮೇಖಲಾ ॥ 49 ॥
ವಿದ್ಯುದ್ದಾಮಸಮಾನಾಙ್ಗ್ಯಃ ಕ್ವಣತ್ಕಾಞ್ಚೀಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ।
ರಣನ್ಮಞ್ಜೀರಚರಣಾ ಬಹಿರನ್ತರಿತಸ್ತತಃ ॥ 50 ॥
ಧಾವಮಾನಾಸ್ತು ಶೋಭನ್ತೇ ಸರ್ವಾ ವಿದ್ಯುಲ್ಲತೋಪಮಾಃ ।
ಕುಶಲಾಃ ಸರ್ವಕಾರ್ಯೇಷು ವೇತ್ರಹಸ್ತಾಃ ಸಮನ್ತತಃ ॥ 51 ॥
ಅಷ್ಟದಿಕ್ಷುತಥೈತಾಸಾಂ ಪ್ರಾಕಾರಾದ್ಬಹಿರೇವ ಚ ।
ಸದನಾನಿ ವಿರಾಜನ್ತೇ ನಾನಾ ವಾಹನಹೇತಿಭಿಃ ॥ 52 ॥
ವಜ್ರಸಾಲಾದಗ್ರಭಾಗೇ ಸಾಲೋ ವೈದೂರ್ಯನಿರ್ಮಿತಃ ।
ದಶಯೋಜನತುಙ್ಗೋಽಸೌ ಗೋಪುರದ್ವಾರಭೂಷಿತಃ ॥ 53 ॥
ವೈದೂರ್ಯಭೂಮಿಃ ಸರ್ವಾಪಿಗೃಹಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ವೀಥ್ಯೋ ರಥ್ಯಾ ಮಹಾಮಾರ್ಗಾಃ ಸರ್ವೇ ವೇದೂರ್ಯನಿರ್ಮಿತಾಃ ॥ 54 ॥
ವಾಪೀ ಕೂಪ ತಡಾಗಾಶ್ಚ ಸ್ರವನ್ತೀನಾಂ ತಟಾನಿ ಚ ।
ವಾಲುಕಾ ಚೈವ ಸರ್ವಾಽಪಿ ವೈದೂರ್ಯಮಣಿನಿರ್ಮಿತಾ ॥ 55 ॥
ತತ್ರಾಷ್ಟದಿಕ್ಷುಪರಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮ್ಯಾದೀನಾಂ ಚ ಮಣ್ಡಲಮ್ ।
ನಿಜೈರ್ಗಣೈಃ ಪರಿವೃತಂ ಭ್ರಾಜತೇ ನೃಪಸತ್ತಮ ॥ 56 ॥
ಪ್ರತಿಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಮಾತೃಣಾಂ ತಾಃ ಸಮಷ್ಟಯ ಈರಿತಾಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಮಾಹೇಶ್ವರೀ ಚೈವ ಕೌಮಾರೀ ವೈಷ್ಣವೀ ತಥಾ ॥57 ॥
ವಾರಾಹೀ ಚ ತಥೇನ್ದ್ರಾಣೀ ಚಾಮುಣ್ಡಾಃ ಸಪ್ತಮಾತರಃ ।
ಅಷ್ಟಮೀ ತು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀರ್ನಾಮ್ನಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾಸ್ತು ಮಾತರಃ ॥ 58 ॥
ಬ್ರಹ್ಮರುದ್ರಾದಿದೇವಾನಾಂ ಸಮಾಕಾರಾ ಸ್ತುತಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಜಗತ್ಕಳ್ಯಾಣಕಾರಿಣ್ಯಃ ಸ್ವಸ್ವಸೇನಾಸಮಾವೃತಾಃ ॥ 59 ॥
ತತ್ಸಾಲಸ್ಯ ಚತುರ್ದ್ವಾರ್ಷು ವಾಹನಾನಿ ಮಹೇಶಿತುಃ ।
ಸಜ್ಜಾನಿ ನೃಪತೇ ಸನ್ತಿ ಸಾಲಙ್ಕಾರಾಣಿ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 60 ॥
ದನ್ತಿನಃ ಕೋಟಿಶೋ ವಾಹಾಃ ಕೋಟಿಶಃ ಶಿಬಿಕಾಸ್ತಥಾ ।
ಹಂಸಾಃ ಸಿಂಹಾಶ್ಚ ಗರುಡಾ ಮಯೂರಾ ವೃಷಭಾಸ್ತಥಾ ॥ 61 ॥
ತೈರ್ಯುಕ್ತಾಃ ಸ್ಯನ್ದನಾಸ್ತದ್ವತ್ಕೋಟಿಶೋ ನೃಪನನ್ದನ ।
ಪಾರ್ಷ್ಣಿಗ್ರಾಹಸಮಾಯುಕ್ತಾ ಧ್ವಜೈರಾಕಾಶಚುಮ್ಬಿನಃ ॥ 62 ॥
ಕೋಟಿಶಸ್ತು ವಿಮಾನಾನಿ ನಾನಾ ಚಿಹ್ನಾನ್ವಿತಾನಿ ಚ ।
ನಾನಾ ವಾದಿತ್ರಯುಕ್ತಾನಿ ಮಹಾಧ್ವಜಯುತಾನಿ ಚ ॥ 63 ॥
ವೈದೂರ್ಯಮಣಿ ಸಾಲಸ್ಯಾಪ್ಯಗ್ರೇ ಸಾಲಃ ಪರಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ದಶಯೋಜನ ತುಙ್ಗೋಽಸಾವಿನ್ದ್ರನೀಲಾಶ್ಮನಿರ್ಮಿತಃ ॥ 64 ॥
ತನ್ಮಧ್ಯ ಭೂಸ್ತಥಾ ವೀಥ್ಯೋ ಮಹಾಮಾರ್ಗಾ ಗೃಹಾಣಿ ಚ ।
ವಾಪೀ ಕೂಪ ತಡಾಗಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ತನ್ಮಣಿನಿರ್ಮಿತಾಃ ॥ 65 ॥
ತತ್ರ ಪದ್ಮ ತು ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಬಹುಯೋಜನ ವಿಸ್ತೃತಮ್ ।
ಷೋಡಶಾರಂ ದೀಪ್ಯಮಾನಂ ಸುದರ್ಶನಮಿವಾಪರಮ್ ॥ 66 ॥
ತತ್ರ ಷೋಡಶಶಕ್ತೀನಾಂ ಸ್ಥಾನಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಸರ್ವೋಪಸ್ಕರಯುಕ್ತಾನಿ ಸಮೃದ್ಧಾನಿ ವಸನ್ತಿ ಹಿ ॥ 67 ॥
ತಾಸಾಂ ನಾಮಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಶೃಣು ಮೇ ನೃಪಸತ್ತಮ ।
ಕರಾಳೀ ವಿಕರಾಳೀ ಚ ತಥೋಮಾ ಚ ಸರಸ್ವತೀ ॥ 68 ॥
ಶ್ರೀ ದುರ್ಗೋಷಾ ತಥಾ ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಶ್ರುತಿಶ್ಚೈವ ಸ್ಮೃತಿರ್ಧೃತಿಃ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಮೇಧಾ ಮತಿಃ ಕಾನ್ತಿರಾರ್ಯಾ ಷೋಡಶಶಕ್ತಯಃ ॥ 69 ॥
ನೀಲಜೀಮೂತಸಙ್ಕಾಶಾಃ ಕರವಾಲ ಕರಾಮ್ಬುಜಾಃ ।
ಸಮಾಃ ಖೇಟಕಧಾರಿಣ್ಯೋ ಯುದ್ಧೋಪಕ್ರಾನ್ತ ಮಾನಸಾಃ ॥ 70 ॥
ಸೇನಾನ್ಯಃ ಸಕಲಾ ಏತಾಃ ಶ್ರೀದೇವ್ಯಾ ಜಗದೀಶಿತುಃ ।
ಪ್ರತಿಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಸಂಸ್ಥಾನಾಂ ಶಕ್ತೀನಾಂ ನಾಯಿಕಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 71 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಕ್ಷೋಭಕಾರಿಣ್ಯೋ ದೇವೀ ಶಕ್ತ್ಯುಪಬೃಂಹಿತಾಃ ।
ನಾನಾ ರಥಸಮಾರೂಢಾ ನಾನಾ ಶಕ್ತಿಭಿರನ್ವಿತಾಃ ॥ 72 ॥
ಏತತ್ಪರಾಕ್ರಮಂ ವಕ್ತುಂ ಸಹಸ್ರಾಸ್ಯೋಽಪಿ ನ ಕ್ಷಮಃ ।
ಇನ್ದ್ರನೀಲಮಹಾಸಾಲಾದಗ್ರೇ ತು ಬಹುವಿಸ್ತೃತಃ ॥ 73 ॥
ಮುಕ್ತಾಪ್ರಾಕಾರ ಉದಿತೋ ದಶಯೋಜನ ದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ಮಧ್ಯಭೂಃ ಪೂರ್ವವತ್ಪ್ರೋಕ್ತಾ ತನ್ಮಧ್ಯೇಽಷ್ಟದಳಾಮ್ಬುಜಮ್ ॥ 74 ॥
ಮುಕ್ತಾಮಣಿಗಣಾಕೀರ್ಣಂ ವಿಸ್ತೃತಂ ತು ಸಕೇಸರಮ್ ।
ತತ್ರ ದೇವೀಸಮಾಕಾರಾ ದೇವ್ಯಾಯುಧಧರಾಃ ಸದಾ ॥ 75 ॥
ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಅಷ್ಟಮನ್ತ್ರಿಣ್ಯೋ ಜಗದ್ವಾರ್ತಾಪ್ರಬೋಧಿಕಾಃ ।
ದೇವೀಸಮಾನಭೋಗಾಸ್ತಾ ಇಙ್ಗಿತಜ್ಞಾಸ್ತುಪಣ್ಡಿತಾಃ ॥ 76 ॥
ಕುಶಲಾಃ ಸರ್ವಕಾರ್ಯೇಷು ಸ್ವಾಮಿಕಾರ್ಯಪರಾಯಣಾಃ ।
ದೇವ್ಯಭಿಪ್ರಾಯ ಬೋಧ್ಯಸ್ತಾಶ್ಚತುರಾ ಅತಿಸುನ್ದರಾಃ ॥ 77 ॥
ನಾನಾ ಶಕ್ತಿಸಮಾಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರತಿಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡವರ್ತಿನಾಮ್ ।
ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ತಾಃ ಸಮಾಚಾರಂ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತ್ಯಾವಿದನ್ತಿ ಚ ॥ 78 ॥
ತಾಸಾಂ ನಾಮಾನಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮತ್ತಃ ಶೃಣು ನೃಪೋತ್ತಮ ।
ಅನಙ್ಗಕುಸುಮಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾಪ್ಯನಙ್ಗಕುಸುಮಾತುರಾ ॥ 79 ॥
ಅನಙ್ಗಮದನಾ ತದ್ವದನಙ್ಗಮದನಾತುರಾ ।
ಭುವನಪಾಲಾ ಗಗನವೇಗಾ ಚೈವ ತತಃ ಪರಮ್ ॥ 80 ॥
ಶಶಿರೇಖಾ ಚ ಗಗನರೇಖಾ ಚೈವ ತತಃ ಪರಮ್ ।
ಪಾಶಾಙ್ಕುಶವರಾಭೀತಿಧರಾ ಅರುಣವಿಗ್ರಹಾಃ ॥ 81 ॥
ವಿಶ್ವಸಮ್ಬನ್ಧಿನೀಂ ವಾರ್ತಾಂ ಬೋಧಯನ್ತಿ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣಮ್ ।
ಮುಕ್ತಾಸಾಲಾದಗ್ರಭಾಗೇ ಮಹಾಮಾರಕತೋ ಪರಃ ॥ 82 ॥
ಸಾಲೋತ್ತಮಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟೋ ದಶಯೋಜನ ದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ನಾನಾ ಸೌಭಾಗ್ಯಸಂಯುಕ್ತೋ ನಾನಾ ಭೋಗಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 83 ॥
ಮಧ್ಯಭೂಸ್ತಾದೃಶೀ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಸದನಾನಿ ತಥೈವ ಚ ।
ಷಟ್ಕೋಣಮತ್ರವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಕೋಣಸ್ಥಾ ದೇವತಾಃ ಶೃಣುಃ ॥ 84 ॥
ಪೂರ್ವಕೋಣೇ ಚತುರ್ವಕ್ತ್ರೋ ಗಾಯತ್ರೀ ಸಹಿತೋ ವಿಧಿಃ ।
ಕುಣ್ಡಿಕಾಕ್ಷಗುಣಾಭೀತಿ ದಣ್ಡಾಯುಧಧರಃ ಪರಃ ॥ 85 ॥
ತದಾಯುಧಧರಾ ದೇವೀ ಗಾಯತ್ರೀ ಪರದೇವತಾ ।
ವೇದಾಃ ಸರ್ವೇ ಮೂರ್ತಿಮನ್ತಃ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ॥ 86 ॥
ಸ್ಮೃತಯಶ್ಚ ಪುರಾಣಾನಿ ಮೂರ್ತಿಮನ್ತಿ ವಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ಯೇ ಬ್ರಹ್ಮವಿಗ್ರಹಾಃ ಸನ್ತಿ ಗಾಯತ್ರೀವಿಗ್ರಹಾಶ್ಚ ಯೇ ॥ 87 ॥
ವ್ಯಾಹೃತೀನಾಂ ವಿಗ್ರಹಾಶ್ಚ ತೇ ನಿತ್ಯಂ ತತ್ರ ಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ರಕ್ಷಃ ಕೋಣೇ ಶಙ್ಖಚಕ್ರಗದಾಮ್ಬುಜ ಕರಾಮ್ಬುಜಾ ॥ 88 ॥
ಸಾವಿತ್ರೀ ವರ್ತತೇ ತತ್ರ ಮಹಾವಿಷ್ಣುಶ್ಚ ತಾದೃಶಃ ।
ಯೇ ವಿಷ್ಣುವಿಗ್ರಹಾಃ ಸನ್ತಿ ಮತ್ಸ್ಯಕೂರ್ಮಾದಯೋಖಿಲಾಃ ॥ 89 ॥
ಸಾವಿತ್ರೀ ವಿಗ್ರಹಾ ಯೇ ಚ ತೇ ಸರ್ವೇ ತತ್ರ ಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ವಾಯುಕೋಣೇ ಪರಶ್ವಕ್ಷಮಾಲಾಭಯವರಾನ್ವಿತಃ ॥ 90 ॥
ಮಹಾರುದ್ರೋ ವರ್ತತೇಽತ್ರ ಸರಸ್ವತ್ಯಪಿ ತಾದೃಶೀ ।
ಯೇ ಯೇ ತು ರುದ್ರಭೇದಾಃ ಸ್ಯುರ್ದಕ್ಷಿಣಾಸ್ಯಾದಯೋ ನೃಪ ॥ 91 ॥
ಗೌರೀ ಭೇದಾಶ್ಚ ಯೇ ಸರ್ವೇ ತೇ ತತ್ರ ನಿವಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ಚತುಃಷಷ್ಟ್ಯಾಗಮಾ ಯೇ ಚ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇಪ್ಯಾಗಮಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 92 ॥
ತೇ ಸರ್ವೇ ಮೂರ್ತಿಮನ್ತಶ್ಚ ತತ್ರ ವೈ ನಿವಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ಅಗ್ನಿಕೋಣೇ ರತ್ನಕುಮ್ಭಂ ತಥಾ ಮಣಿಕರಣ್ಡಕಮ್ ॥ 93 ॥
ದಧಾನೋ ನಿಜಹಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಕುಬೇರೋ ಧನದಾಯಕಃ ।
ನಾನಾ ವೀಥೀ ಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 94 ॥
ದೇವ್ಯಾ ನಿಧಿಪತಿಸ್ತ್ವಾಸ್ತೇ ಸ್ವಗುಣೈಃ ಪರಿವೇಷ್ಟಿತಃ ।
ವಾರುಣೇ ತು ಮಹಾಕೋಣೇ ಮದನೋ ರತಿಸಂಯುತಃ ॥ 95 ॥
ಪಾಶಾಙ್ಕುಶಧನುರ್ಬಾಣಧರೋ ನಿತ್ಯಂ ವಿರಾಜತೇ ।
ಶೃಙ್ಗಾರಮೂರ್ತಿಮನ್ತಸ್ತು ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಾಃ ಸದಾ ॥ 96 ॥
ಈಶಾನಕೋಣೇ ವಿಘ್ನೇಶೋ ನಿತ್ಯಂ ಪುಷ್ಟಿಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಪಾಶಾಙ್ಕುಶಧರೋ ವೀರೋ ವಿಘ್ನಹರ್ತಾ ವಿರಾಜತೇ ॥ 97 ॥
ವಿಭೂತಯೋ ಗಣೇಶಸ್ಯ ಯಾಯಾಃ ಸನ್ತಿ ನೃಪೋತ್ತಮ ।
ತಾಃ ಸರ್ವಾ ನಿವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ಮಹೈಶ್ವರ್ಯಸಮನ್ವಿತಾಃ ॥ 98 ॥
ಪ್ರತಿಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಸಂಸ್ಥಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಾದೀನಾಂ ಸಮಷ್ಟಯಃ ।
ಏತೇ ಬ್ರಹ್ಮಾದಯಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾಃ ಸೇವನ್ತೇ ಜಗದೀಶ್ವರೀಮ್ ॥ 99 ॥
ಮಹಾಮಾರಕತಸ್ಯಾಗ್ರೇ ಶತಯೋಜನ ದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ಪ್ರವಾಲಶಾಲೋಸ್ತ್ಯಪರಃ ಕುಙ್ಕುಮಾರುಣವಿಗ್ರಹಃ ॥ 100 ॥
ಮಧ್ಯಭೂಸ್ತಾದೃಶೀ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಸದನಾನಿ ಚ ಪೂರ್ವವತ್ ।
ತನ್ಮಧ್ಯೇ ಪಞ್ಚಭೂತಾನಾಂ ಸ್ವಾಮಿನ್ಯಃ ಪಞ್ಚ ಸನ್ತಿ ಚ ॥ 101 ॥
ಹೃಲ್ಲೇಖಾ ಗಗನಾ ರಕ್ತಾ ಚತುರ್ಥೀ ತು ಕರಾಳಿಕಾ ।
ಮಹೋಚ್ಛುಷ್ಮಾ ಪಞ್ಚಮೀ ಚ ಪಞ್ಚಭೂತಸಮಪ್ರಭಾಃ ॥ 102 ॥
ಪಾಶಾಙ್ಕುಶವರಾಭೀತಿಧಾರಿಣ್ಯೋಮಿತಭೂಷಣಾಃ ।
ದೇವೀ ಸಮಾನವೇಷಾಢ್ಯಾ ನವಯೌವನಗರ್ವಿತಾಃ ॥ 103 ॥
ಪ್ರವಾಲಶಾಲಾದಗ್ರೇ ತು ನವರತ್ನ ವಿನಿರ್ಮಿತಃ ।
ಬಹುಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣೋ ಮಹಾಶಾಲೋಽಸ್ತಿ ಭೂಮಿಪ ॥ 104 ॥
ತತ್ರ ಚಾಮ್ನಾಯದೇವೀನಾಂ ಸದನಾನಿ ಬಹೂನ್ಯಪಿ ।
ನವರತ್ನಮಯಾನ್ಯೇವ ತಡಾಗಾಶ್ಚ ಸರಾಂಸಿ ಚ ॥ 105 ॥
ಶ್ರೀದೇವ್ಯಾ ಯೇಽವತಾರಾಃ ಸ್ಯುಸ್ತೇ ತತ್ರ ನಿವಸನ್ತಿ ಹಿ ।
ಮಹಾವಿದ್ಯಾ ಮಹಾಭೇದಾಃ ಸನ್ತಿ ತತ್ರೈವ ಭೂಮಿಪ ॥ 106 ॥
ನಿಜಾವರಣದೇವೀಭಿರ್ನಿಜಭೂಷಣವಾಹನೈಃ ।
ಸರ್ವದೇವ್ಯೋ ವಿರಾಜನ್ತೇ ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಸಮಪ್ರಭಾಃ ॥ 107 ॥
ಸಪ್ತಕೋಟಿ ಮಹಾಮನ್ತ್ರದೇವತಾಃ ಸನ್ತಿ ತತ್ರ ಹಿ ।
ನವರತ್ನಮಯಾದಗ್ರೇ ಚಿನ್ತಾಮಣಿಗೃಹಂ ಮಹತ್ ॥ 108 ॥
ತತ್ರ ತ್ಯಂ ವಸ್ತು ಮಾತ್ರಂ ತು ಚಿನ್ತಾಮಣಿ ವಿನಿರ್ಮಿತಮ್ ।
ಸೂರ್ಯೋದ್ಗಾರೋಪಲೈಸ್ತದ್ವಚ್ಚನ್ದ್ರೋದ್ಗಾರೋಪಲೈಸ್ತಥಾ ॥ 109 ॥
ವಿದ್ಯುತ್ಪ್ರಭೋಪಲೈಃ ಸ್ತಮ್ಭಾಃ ಕಲ್ಪಿತಾಸ್ತು ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ಯೇಷಾಂ ಪ್ರಭಾಭಿರನ್ತಸ್ಥಂ ವಸ್ತು ಕಿಞ್ಚಿನ್ನ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 110 ॥
ಇತಿ ಶ್ರೀದೇವೀಭಾಗವತೇ ಮಹಾಪುರಾಣೇ ದ್ವಾದಶಸ್ಕನ್ಧೇ ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ।