ಅಥ ಪಞ್ಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ।

ರಾಜಾ ಉವಾಚ ।
ಭಗವನ್ತಂ ಹರಿಂ ಪ್ರಾಯಃ ನ ಭಜನ್ತಿ ಆತ್ಮವಿತ್ತಮಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ಅಶಾನ್ತಕಾಮಾನಾಂ ಕಾ ನಿಷ್ಠಾ ಅವಿಜಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ॥ 1॥

ಚಮಸಃ ಉವಾಚ ।
ಮುಖಬಾಹೂರೂಪಾದೇಭ್ಯಃ ಪುರುಷಸ್ಯ ಆಶ್ರಮೈಃ ಸಹ ।
ಚತ್ವಾರಃ ಜಜ್ಞಿರೇ ವರ್ಣಾಃ ಗುಣೈಃ ವಿಪ್ರಾದಯಃ ಪೃಥಕ್ ॥ 2॥

ಯಃ ಏಷಾಂ ಪುರುಷಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಆತ್ಮಪ್ರಭವಂ ಈಶ್ವರಮ್ ।
ನ ಭಜನ್ತಿ ಅವಜಾನನ್ತಿ ಸ್ಥಾನಾತ್ ಭ್ರಷ್ಟಾಃ ಪತನ್ತಿ ಅಧಃ ॥ 3॥

ದೂರೇ ಹರಿಕಥಾಃ ಕೇಚಿತ್ ದೂರೇ ಚ ಅಚ್ಯುತಕೀರ್ರ್ತನಾಃ ।
ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಶೂದ್ರಾದಯಃ ಚ ಏವ ತೇ ಅನುಕಮ್ಪ್ಯಾ ಭವಾದೃಶಾಮ್ ॥ 4॥

ವಿಪ್ರಃ ರಾಜನ್ಯವೈಶ್ಯೌ ಚ ಹರೇಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಪದಾನ್ತಿಕಮ್ ।
ಶ್ರೌತೇನ ಜನ್ಮನಾ ಅಥ ಅಪಿ ಮುಹ್ಯನ್ತಿ ಆಮ್ನಾಯವಾದಿನಃ ॥ 5॥

ಕರ್ಮಣಿ ಅಕೋವಿದಾಃ ಸ್ತಬ್ಧಾಃ ಮೂರ್ಖಾಃ ಪಣ್ಡಿತಮಾನಿನಃ ।
ವದನ್ತಿ ಚಾಟುಕಾತ್ ಮೂಢಾಃ ಯಯಾ ಮಾಧ್ವ್ಯಾ ಗಿರ ಉತ್ಸುಕಾಃ ॥ 6॥

ರಜಸಾ ಘೋರಸಙ್ಕಲ್ಪಾಃ ಕಾಮುಕಾಃ ಅಹಿಮನ್ಯವಃ ।
ದಾಮ್ಭಿಕಾಃ ಮಾನಿನಃ ಪಾಪಾಃ ವಿಹಸನ್ತಿ ಅಚ್ಯುತಪ್ರಿಯಾನ್ ॥ 7॥

ವದನ್ತಿ ತೇ ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ಉಪಾಸಿತಸ್ತ್ರಿಯಃ
ಗೃಹೇಷು ಮೈಥುನ್ಯಸುಖೇಷು ಚ ಆಶಿಷಃ ।
ಯಜನ್ತಿ ಅಸೃಷ್ಟಾನ್ ಅವಿಧಾನ್ ಅದಕ್ಷಿಣಮ್
ವೃತ್ತ್ಯೈ ಪರಂ ಘ್ನನ್ತಿ ಪಶೂನ್ ಅತದ್ವಿದಃ ॥ 8॥

ಶ್ರಿಯಾ ವಿಭೂತ್ಯಾ ಅಭಿಜನೇನ ವಿದ್ಯಯಾ
ತ್ಯಾಗೇನ ರೂಪೇಣ ಬಲೇನ ಕರ್ಮಣಾ
ಸತಃ ಅವಮನ್ಯನ್ತಿ ಹರಿಪ್ರಿಯಾನ್ ಖಲಾಃ ॥ 9॥

ಸರ್ವೇಷು ಶಶ್ವತ್ ತನುಭೃತ್ ಸ್ವವಸ್ಥಿತಮ್
ಯಥಾ ಸ್ವಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಅಭೀಷ್ಟಂ ಈಶ್ವರಮ್ ।
ವೇದೋಪಗೀತಂ ಚ ನ ಶ್ರುಣ್ವತೇ ಅಬುಧಾಃ
ಮನೋರಥಾನಾಂ ಪ್ರವದನ್ತಿ ವಾರ್ತಯಾ ॥ 10॥

ಲೋಕೇ ವ್ಯವಾಯ ಆಮಿಷಂ ಅದ್ಯಸೇವಾ
ನಿತ್ಯಾಃ ತು ಜನ್ತೋಃ ನ ಹಿ ತತ್ರ ಚೋದನಾ ।
ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ತೇಷು ವಿವಾಹಯಜ್ಞ
ಸುರಾಗ್ರಹೈಃ ಆಸು ನಿವೃತ್ತಿಃ ಇಷ್ಟಾ ॥ 11॥

ಧನಂ ಚ ಧರ್ಮೇಕಫಲಂ ಯತಃ ವೈ
ಜ್ಞಾನಂ ಸವಿಜ್ಞಾನಂ ಅನುಪ್ರಶಾನ್ತಿ ।
ಗೃಹೇಷು ಯುಞ್ಜನ್ತಿ ಕಲೇವರಸ್ಯ
ಮೃತ್ಯುಂ ನ ಪಶ್ಯನ್ತಿ ದುರನ್ತವೀರ್ಯಮ್ ॥ 12॥

ಯತ್ ಘ್ರಾಣಭಕ್ಷಃ ವಿಹಿತಃ ಸುರಾಯಾಃ
ತಥಾ ಪಶೋಃ ಆಲಭನಂ ನ ಹಿಂಸಾ ।
ಏವಂ ವ್ಯವಾಯಃ ಪ್ರಜಯಾ ನ ರತ್ಯಾ
ಇಅಮಂ ವಿಶುದ್ಧಂ ನ ವಿದುಃ ಸ್ವಧರ್ಮಮ್ ॥ 13॥

ಯೇ ತು ಅನೇವಂವಿದಃ ಅಸನ್ತಃ ಸ್ತಬ್ಧಾಃ ಸತ್ ಅಭಿಮಾನಿನಃ ।
ಪಶೂನ್ ದ್ರುಹ್ಯನ್ತಿ ವಿಸ್ರಬ್ಧಾಃ ಪ್ರೇತ್ಯ ಖಾದನ್ತಿ ತೇ ಚ ತಾನ್ ॥ 14॥

ದ್ವಿಷನ್ತಃ ಪರಕಾಯೇಷು ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಹರಿಂ ಈಶ್ವರಮ್ ।
ಮೃತಕೇ ಸಾನುಬನ್ಧೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಬದ್ಧಸ್ನೇಹಾಃ ಪತನ್ತಿ ಅಧಃ ॥ 15॥

ಯೇ ಕೈವಲ್ಯಂ ಅಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಯೇ ಚ ಅತೀತಾಃ ಚ ಮೂಢತಾಮ್ ।
ತ್ರೈವರ್ಗಿಕಾಃ ಹಿ ಅಕ್ಷಣಿಕಾಃ ಆತ್ಮಾನಂ ಘಾತಯನ್ತಿ ತೇ ॥ 16॥

ಏತಃ ಆತ್ಮಹನಃ ಅಶಾನ್ತಾಃ ಅಜ್ಞಾನೇ ಜ್ಞಾನಮಾನಿನಃ ।
ಸೀದನ್ತಿ ಅಕೃತಕೃತ್ಯಾಃ ವೈ ಕಾಲಧ್ವಸ್ತಮನೋರಥಾಃ ॥ 17॥

ಹಿತ್ವಾ ಆತ್ಯಾಯ ಅಸರಚಿತಾಃ ಗೃಹ ಅಪತ್ಯಸುಹೃತ್ ಶ್ರಿಯಃ ।
ತಮಃ ವಿಶನ್ತಿ ಅನಿಚ್ಛನ್ತಃ ವಾಸುದೇವಪರಾಙ್ಮುಖಾಃ ॥ 18॥

ರಾಜಾ ಉವಾಚ ।
ಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾಲೇ ಸಃ ಭಗವಾನ್ ಕಿಂ ವರ್ಣಃ ಕೀದೃಶಃ ನೃಭಿಃ ।
ನಾಮ್ನಾ ವಾ ಕೇನ ವಿಧಿನಾ ಪೂಜ್ಯತೇ ತತ್ ಇಹ ಉಚ್ಯತಾಮ್ ॥ 19॥

ಕರಭಾಜನಃ ಉವಾಚ ।
ಕೃತಂ ತ್ರೇತಾ ದ್ವಾಪರಂ ಚ ಕಲಿಃ ಇತ್ಯೇಷು ಕೇಶವಃ ।
ನಾನಾವರ್ಣ ಅಭಿಧಾಕಾರಃ ನಾನಾ ಏವ ವಿಧಿನಾ ಇಜ್ಯತೇ ॥ 20॥

ಕೃತೇ ಶುಕ್ಲಃ ಚತುರ್ಬಾಹುಃ ಜಟಿಲಃ ವಲ್ಕಲಾಮ್ಬರಃ ।
ಕೃಷ್ಣಾಜಿನೌಪವೀತಾಕ್ಷಾನ್ ಬಿಭ್ರತ್ ದಣ್ಡಕಮಣ್ಡಲೂನ್ ॥ 21॥

ಮನುಷ್ಯಾಃ ತು ತದಾ ಶಾನ್ತಾಃ ನಿರ್ವೈರಾಃ ಸುಹೃದಃ ಸಮಾಃ ।
ಯಜನ್ತಿ ತಪಸಾ ದೇವಂ ಶಮೇನ ಚ ದಮೇನ ಚ ॥ 22॥

ಹಂಸಃ ಸುಪರ್ಣಃ ವೈಕುಣ್ಠಃ ಧರ್ಮಃ ಯೋಗೇಶ್ವರಃ ಅಮಲಃ ।
ಈಶ್ವರಃ ಪುರುಷಃ ಅವ್ಯಕ್ತಃ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಇತಿ ಗೀಯತೇ ॥ 23॥

ತ್ರೇತಾಯಾಂ ರಕ್ತವರ್ಣಃ ಅಸೌ ಚತುರ್ಬಾಹುಃ ತ್ರಿಮೇಖಲಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಕೇಶಃ ತ್ರಯೀ ಆತ್ಮಾ ಸ್ರುಕ್ಸ್ರುವಾದಿ ಉಪಲಕ್ಷಣಃ ॥ 24॥

ತಂ ತದಾ ಮನುಜಾ ದೇವಂ ಸರ್ವದೇವಮಯಂ ಹರಿಮ್ ।
ಯಜನ್ತಿ ವಿದ್ಯಯಾ ತ್ರಯ್ಯಾ ಧರ್ಮಿಷ್ಠಾಃ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ॥ 25॥

ವಿಷ್ಣುಃ ಯಜ್ಞಃ ಪೃಷ್ಣಿಗರ್ಭಃ ಸರ್ವದೇವಃ ಉರುಕ್ರಮಃ ।
ವೃಷಾಕಪಿಃ ಜಯನ್ತಃ ಚ ಉರುಗಾಯ ಇತಿ ಈರ್ಯತೇ ॥ 26॥

ದ್ವಾಪರೇ ಭಗವಾನ್ ಶ್ಯಾಮಃ ಪೀತವಾಸಾ ನಿಜಾಯುಧಃ ।
ಶ್ರೀವತ್ಸಾದಿಭಿಃ ಅಙ್ಕೈಃ ಚ ಲಕ್ಷಣೈಃ ಉಪಲಕ್ಷಿತಃ ॥ 27॥

ತಂ ತದಾ ಪುರುಷಂ ಮರ್ತ್ಯಾ ಮಹಾರಾಜೌಪಲಕ್ಷಣಮ್ ।
ಯಜನ್ತಿ ವೇದತನ್ತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ಪರಂ ಜಿಜ್ಞಾಸವಃ ನೃಪ ॥ 28॥

ನಮಃ ತೇ ವಾಸುದೇವಾಯ ನಮಃ ಸಙ್ಕರ್ಷಣಾಯ ಚ ।
ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನಾಯ ಅನಿರುದ್ಧಾಯ ತುಭ್ಯಂ ಭಗವತೇ ನಮಃ ॥ 29॥

ನಾರಾಯಣಾಯ ಋಷಯೇ ಪುರುಷಾಯ ಮಹಾತ್ಮನೇ ।
ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಾಯ ವಿಶ್ವಾಯ ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮನೇ ನಮಃ ॥ 30॥

ಇತಿ ದ್ವಾಪರಃ ಉರ್ವೀಶ ಸ್ತುವನ್ತಿ ಜಗದೀಶ್ವರಮ್ ।
ನಾನಾತನ್ತ್ರವಿಧಾನೇನ ಕಲೌ ಅಪಿ ಯಥಾ ಶ್ರುಣು ॥ 31॥

ಕೃಷ್ಣವರ್ಣಂ ತ್ವಿಷಾಕೃಷ್ಣಂ ಸಾಙ್ಗೌಪಾಙ್ಗಾಸ್ತ್ರ
ಪಾರ್ಷದಮ್ ।
ಯಜ್ಞೈಃ ಸಙ್ಕೀರ್ತನಪ್ರಾಯೈಃ ಯಜನ್ತಿ ಹಿ ಸುಮೇಧಸಃ ॥ 32॥

ಧ್ಯೇಯಂ ಸದಾ ಪರಿಭವಘ್ನಂ ಅಭೀಷ್ಟದೋಹಮ್
ತೀರ್ಥಾಸ್ಪದಂ ಶಿವವಿರಿಞ್ಚಿನುತಂ ಶರಣ್ಯಮ್ ।
ಭೃತ್ಯಾರ್ತಿಹನ್ ಪ್ರಣತಪಾಲ ಭವಾಬ್ಧಿಪೋತಮ್
ವನ್ದೇ ಮಹಾಪುರುಷ ತೇ ಚರಣಾರವಿನ್ದಮ್ ॥ 33॥

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸುದುಸ್ತ್ಯಜಸುರೈಪ್ಸಿತರಾಜ್ಯಲಕ್ಷ್ಮೀಮ್
ಧರ್ಮಿಷ್ಠಃ ಆರ್ಯವಚಸಾ ಯತ್ ಅಗಾತ್ ಅರಣ್ಯಮ್ ।
ಮಾಯಾಮೃಗಂ ದಯಿತಯಾ ಇಪ್ಸಿತಂ ಅನ್ವಧಾವತ್
ವನ್ದೇ ಮಹಾಪುರುಷ ತೇ ಚರಣಾರವಿನ್ದಮ್ ॥ 34॥

ಏವಂ ಯುಗಾನುರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಭಗವಾನ್ ಯುಗವರ್ತಿಭಿಃ ।
ಮನುಜೈಃ ಇಜ್ಯತೇ ರಾಜನ್ ಶ್ರೇಯಸಾಂ ಈಶ್ವರಃ ಹರಿಃ ॥ 35॥

ಕಲಿಂ ಸಭಾಜಯನ್ತಿ ಆರ್ಯಾ ಗುಣಜ್ಞಾಃ ಸಾರಭಾಗಿನಃ ।
ಯತ್ರ ಸಙ್ಕೀರ್ತನೇನ ಏವ ಸರ್ವಃ ಸ್ವಾರ್ಥಃ ಅಭಿಲಭ್ಯತೇ ॥ 36॥

ನ ಹಿ ಅತಃ ಪರಮಃ ಲಾಭಃ ದೇಹಿನಾಂ ಭ್ರಾಮ್ಯತಾಂ ಇಹ ।
ಯತಃ ವಿನ್ದೇತ ಪರಮಾಂ ಶಾನ್ತಿಂ ನಶ್ಯತಿ ಸಂಸೃತಿಃ ॥ 37॥

ಕೃತಾದಿಷು ಪ್ರಜಾ ರಾಜನ್ ಕಲೌ ಇಚ್ಛನ್ತಿ ಸಮ್ಭವಮ್ ।
ಕಲೌ ಖಲು ಭವಿಷ್ಯನ್ತಿ ನಾರಾಯಣಪರಾಯಣಾಃ ॥ 38॥

ಕ್ವಚಿತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ಮಹಾರಾಜ ದ್ರವಿಡೇಷು ಚ ಭೂರಿಶಃ ।
ತಾಮ್ರಪರ್ಣೀ ನದೀ ಯತ್ರ ಕೃತಮಾಲಾ ಪಯಸ್ವಿನೀ ॥ 39॥

ಕಾವೇರೀ ಚ ಮಹಾಪುಣ್ಯಾ ಪ್ರತೀಚೀ ಚ ಮಹಾನದೀ ।
ಯೇ ಪಿಬನ್ತಿ ಜಲಂ ತಾಸಾಂ ಮನುಜಾ ಮನುಜೇಶ್ವರ ।
ಪ್ರಾಯಃ ಭಕ್ತಾಃ ಭಗವತಿ ವಾಸುದೇವಃ ಅಮಲ ಆಶಯಾಃ ॥ 40॥

ದೇವರ್ಷಿಭೂತಾಪ್ತನೃಣಾ ಪಿತೄಣಾಂ
ನ ಕಿಙ್ಕರಃ ನ ಅಯಂ ಋಣೀ ಚ ರಾಜನ್ ।
ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ಯಃ ಶರಣಂ ಶರಣ್ಯಮ್
ಗತಃ ಮುಕುನ್ದಂ ಪರಿಹೃತ್ಯ ಕರ್ತುಮ್ ॥ 41॥

ಸ್ವಪಾದಮೂಲಂ ಭಜತಃ ಪ್ರಿಯಸ್ಯ
ತ್ಯಕ್ತಾನ್ಯಭಾವಸ್ಯ ಹರಿಃ ಪರೇಶಃ ।
ವಿಕರ್ಮ ಯತ್ ಚ ಉತ್ಪತಿತಂ ಕಥಞ್ಚಿತ್
ಧುನೋತಿ ಸರ್ವಂ ಹೃದಿ ಸನ್ನಿವಿಷ್ಟಃ ॥ 42॥

ನಾರದಃ ಉವಾಚ ।
ಧರ್ಮಾನ್ ಭಾಗವತಾನ್ ಇತ್ಥಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಅಥ ಮಿಥಿಲೇಶ್ವರಃ ।
ಜಾಯನ್ತ ಇಯಾನ್ ಮುನೀನ್ ಪ್ರೀತಃ ಸೋಪಾಧ್ಯಾಯಃ ಹಿ ಅಪೂಜಯತ್ ॥ 43॥

ತತಃ ಅನ್ತಃ ದಧಿರೇ ಸಿದ್ಧಾಃ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ ।
ರಾಜಾ ಧರ್ಮಾನ್ ಉಪಾತಿಷ್ಠನ್ ಅವಾಪ ಪರಮಾಂ ಗತಿಮ್ ॥ 44॥

ತ್ವಂ ಅಪಿ ಏತಾನ್ ಮಹಾಭಾಗ ಧರ್ಮಾನ್ ಭಾಗವತಾನ್ ಶ್ರುತಾನ್ ।
ಆಸ್ಥಿತಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತಃ ನಿಃಸಙ್ಗಃ ಯಾಸ್ಯಸೇ ಪರಮ್ ॥ 45॥

ಯುವಯೋಃ ಖಲು ದಮ್ಪತ್ಯೋಃ ಯಶಸಾ ಪೂರಿತಂ ಜಗತ್ ।
ಪುತ್ರತಾಂ ಅಗಮತ್ ಯತ್ ವಾಂ ಭಗವಾನ್ ಈಶ್ವರಃ ಹರಿಃ ॥ 46॥

ದರ್ಶನಾಲಿಙ್ಗನಾಲಾಪೈಃ ಶಯನಾಸನಭೋಜನೈಃ ।
ಆತ್ಮಾ ವಾಂ ಪಾವಿತಃ ಕೃಷ್ಣೇ ಪುತ್ರಸ್ನೇಹ ಪ್ರಕುರ್ವತೋಃ ॥ 47॥

ವೈರೇಣ ಯಂ ನೃಪತಯಃ ಶಿಶುಪಾಲಪೌಣ್ಡ್ರ
ಶಾಲ್ವಾದಯಃ ಗತಿವಿಲಾಸವಿಲೋಕನಾದಯೈಃ ।
ಧ್ಯಾಯನ್ತಃ ಆಕೃತಧಿಯಃ ಶಯನಾಸನಾದೌ
ತತ್ ಸಾಮ್ಯಂ ಆಪುಃ ಅನುರಕ್ತಧಿಯಾಂ ಪುನಃ ಕಿಮ್ ॥ 48॥

ಮಾ ಅಪತ್ಯಬುದ್ಧಿಂ ಅಕೃಥಾಃ ಕೃಷ್ಣೇ ಸರ್ವಾತ್ಮನೀಶ್ವರೇ ।
ಮಾಯಾಮನುಷ್ಯಭಾವೇನ ಗೂಢ ಐಶ್ವರ್ಯೇ ಪರೇ ಅವ್ಯಯೇ ॥ 49॥

ಭೂಭಾರರಾಜನ್ಯಹನ್ತವೇ ಗುಪ್ತಯೇ ಸತಾಮ್ ।
ಅವತೀರ್ಣಸ್ಯ ನಿರ್ವೃತ್ಯೈ ಯಶಃ ಲೋಕೇ ವಿತನ್ಯತೇ ॥ 50॥

ಶ್ರೀಶುಕಃ ಉವಾಚ ।
ಏತತ್ ಶ್ರುತ್ವಾ ಮಹಾಭಾಗಃ ವಸುದೇವಃ ಅತಿವಿಸ್ಮಿತಃ ।
ದೇವಕೀ ಚ ಮಹಾಭಾಗಾಃ ಜಹತುಃ ಮೋಹಂ ಆತ್ಮನಃ ॥ 51॥

ಇತಿಹಾಸಂ ಇಮಂ ಪುಣ್ಯಂ ಧಾರಯೇತ್ ಯಃ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸಃ ವಿಧೂಯ ಇಹ ಶಮಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 52॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಾಗವತೇ ಮಹಾಪುರಾಣೇ ಪಾರಮಹಂಸ್ಯಾಂ
ಸಂಹಿತಾಯಾಮೇಕಾದಶಸ್ಕನ್ಧೇ ವಸುದೇವನಾರದಸಂವಾದೇ
ಪಞ್ಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥