(ಶ್ರೀದೇವೀಭಾಗವತಂ, ದ್ವಾದಶ ಸ್ಕನ್ಧಂ, ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ, , ಮಣಿದ್ವೀಪ ವರ್ಣನ - 1)

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ –
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾದೂರ್ಧ್ವಭಾಗೇ ಸರ್ವಲೋಕೋಽಸ್ತಿ ಯಃ ಶ್ರುತಃ ।
ಮಣಿದ್ವೀಪಃ ಸ ಏವಾಸ್ತಿ ಯತ್ರ ದೇವೀ ವಿರಾಜತೇ ॥ 1 ॥

ಸರ್ವಸ್ಮಾದಧಿಕೋ ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಲೋಕಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಪುರಾ ಪರಾಮ್ಬಯೈವಾಯಂ ಕಲ್ಪಿತೋ ಮನಸೇಚ್ಛಯಾ ॥ 2 ॥

ಸರ್ವಾದೌ ನಿಜವಾಸಾರ್ಥಂ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ಮೂಲಭೂತಯಾ ।
ಕೈಲಾಸಾದಧಿಕೋ ಲೋಕೋ ವೈಕುಣ್ಠಾದಪಿ ಚೋತ್ತಮಃ ॥ 3 ॥

ಗೋಲೋಕಾದಪಿ ಸರ್ವಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಲೋಕೋಽಧಿಕಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ನೈತತ್ಸಮಂ ತ್ರಿಲೋಕ್ಯಾಂ ತು ಸುನ್ದರಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 4 ॥

ಛತ್ರೀಭೂತಂ ತ್ರಿಜಗತೋ ಭವಸನ್ತಾಪನಾಶಕಮ್ ।
ಛಾಯಾಭೂತಂ ತದೇವಾಸ್ತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಡಾನಾಂ ತು ಸತ್ತಮ ॥ 5 ॥

ಬಹುಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣೋ ಗಮ್ಭೀರಸ್ತಾವದೇವ ಹಿ ।
ಮಣಿದ್ವೀಪಸ್ಯ ಪರಿತೋ ವರ್ತತೇ ತು ಸುಧೋದಧಿಃ ॥ 6 ॥

ಮರುತ್ಸಙ್ಘಟ್ಟನೋತ್ಕೀರ್ಣತರಙ್ಗ ಶತಸಙ್ಕುಲಃ ।
ರತ್ನಾಚ್ಛವಾಲುಕಾಯುಕ್ತೋ ಝಷಶಙ್ಖಸಮಾಕುಲಃ ॥ 7 ॥

ವೀಚಿಸಙ್ಘರ್ಷಸಞ್ಜಾತಲಹರೀಕಣಶೀತಲಃ ।
ನಾನಾಧ್ವಜಸಮಾಯುಕ್ತಾ ನಾನಾಪೋತಗತಾಗತೈಃ ॥ 8 ॥

ವಿರಾಜಮಾನಃ ಪರಿತಸ್ತೀರರತ್ನದ್ರುಮೋ ಮಹಾನ್ ।
ತದುತ್ತರಮಯೋಧಾತುನಿರ್ಮಿತೋ ಗಗನೇ ತತಃ ॥ 9 ॥

ಸಪ್ತಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಃ ಪ್ರಾಕಾರೋ ವರ್ತತೇ ಮಹಾನ್ ।
ನಾನಾಶಸ್ತ್ರಪ್ರಹರಣಾ ನಾನಾಯುದ್ಧವಿಶಾರದಾಃ ॥ 10 ॥

ರಕ್ಷಕಾ ನಿವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ಮೋದಮಾನಾಃ ಸಮನ್ತತಃ ।
ಚತುರ್ದ್ವಾರಸಮಾಯುಕ್ತೋ ದ್ವಾರಪಾಲಶತಾನ್ವಿತಃ ॥ 11 ॥

ನಾನಾಗಣೈಃ ಪರಿವೃತೋ ದೇವೀಭಕ್ತಿಯುತೈರ್ನೃಪ ।
ದರ್ಶನಾರ್ಥಂ ಸಮಾಯಾನ್ತಿ ಯೇ ದೇವಾ ಜಗದೀಶಿತುಃ ॥ 12 ॥

ತೇಷಾಂ ಗಣಾ ವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ವಾಹನಾನಿ ಚ ತತ್ರ ಹಿ ।
ವಿಮಾನಶತಸಙ್ಘರ್ಷಘಣ್ಟಾಸ್ವನಸಮಾಕುಲಃ ॥ 13 ॥

ಹಯಹೇಷಾಖುರಾಘಾತಬಧಿರೀಕೃತದಿಮ್ಮುಖಃ ।
ಗಣೈಃ ಕಿಲಕಿಲಾರಾವೈರ್ವೇತ್ರಹಸ್ತೈಶ್ಚ ತಾಡಿತಾಃ ॥ 14 ॥

ಸೇವಕಾ ದೇವಸಙ್ಗಾನಾಂ ಭ್ರಾಜನ್ತೇ ತತ್ರ ಭೂಮಿಪ ।
ತಸ್ಮಿಙ್ಕೋಲಾಹಲೇ ರಾಜನ್ನಶಬ್ದಃ ಕೇನಚಿತ್ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 15 ॥

ಕಸ್ಯಚಿಚ್ಛ್ರೂಯತೇಽತ್ಯನ್ತಂ ನಾನಾಧ್ವನಿಸಮಾಕುಲೇ ।
ಪದೇ ಪದೇ ಮಿಷ್ಟವಾರಿಪರಿಪೂರ್ಣಸರಾನ್ಸಿ ಚ ॥ 16 ॥

ವಾಟಿಕಾ ವಿವಿಧಾ ರಾಜನ್ ರತ್ನದ್ರುಮವಿರಾಜಿತಾಃ ।
ತದುತ್ತರಂ ಮಹಾಸಾರಧಾತುನಿರ್ಮಿತಮಣ್ಡಲಃ ॥ 17 ॥

ಸಾಲೋಽಪರೋ ಮಹಾನಸ್ತಿ ಗಗನಸ್ಪರ್ಶಿ ಯಚ್ಛಿರಃ ।
ತೇಜಸಾ ಸ್ಯಾಚ್ಛತಗುಣಃ ಪೂರ್ವಸಾಲಾದಯಂ ಪರಃ ॥ 18 ॥

ಗೋಪುರದ್ವಾರಸಹಿತೋ ಬಹುವೃಕ್ಷಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಯಾ ವೃಕ್ಷಜಾತಯಃ ಸನ್ತಿ ಸರ್ವಾಸ್ತಾಸ್ತತ್ರ ಸನ್ತಿ ಚ ॥ 19 ॥

ನಿರನ್ತರಂ ಪುಷ್ಪಯುತಾಃ ಸದಾ ಫಲಸಮನ್ವಿತಾಃ ।
ನವಪಲ್ಲವಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಪರಸೌರಭಸಙ್ಕುಲಾಃ ॥ 20 ॥

ಪನಸಾ ಬಕುಲಾ ಲೋಧ್ರಾಃ ಕರ್ಣಿಕಾರಾಶ್ಚ ಶಿಂಶಪಾಃ ।
ದೇವದಾರುಕಾಞ್ಚನಾರಾ ಆಮ್ರಾಶ್ಚೈವ ಸುಮೇರವಃ ॥ 21 ॥

ಲಿಕುಚಾ ಹಿಙ್ಗುಲಾಶ್ಚೈಲಾ ಲವಙ್ಗಾಃ ಕಟ್ಫಲಾಸ್ತಥಾ ।
ಪಾಟಲಾ ಮುಚುಕುನ್ದಾಶ್ಚ ಫಲಿನ್ಯೋ ಜಘನೇಫಲಾಃ ॥ 22 ॥

ತಾಲಾಸ್ತಮಾಲಾಃ ಸಾಲಾಶ್ಚ ಕಙ್ಕೋಲಾ ನಾಗಭದ್ರಕಾಃ ।
ಪುನ್ನಾಗಾಃ ಪೀಲವಃ ಸಾಲ್ವಕಾ ವೈ ಕರ್ಪೂರಶಾಖಿನಃ ॥ 23 ॥

ಅಶ್ವಕರ್ಣಾ ಹಸ್ತಿಕರ್ಣಾಸ್ತಾಲಪರ್ಣಾಶ್ಚ ದಾಡಿಮಾಃ ।
ಗಣಿಕಾ ಬನ್ಧುಜೀವಾಶ್ಚ ಜಮ್ಬೀರಾಶ್ಚ ಕುರಣ್ಡಕಾಃ ॥ 24 ॥

ಚಾಮ್ಪೇಯಾ ಬನ್ಧುಜೀವಾಶ್ಚ ತಥಾ ವೈ ಕನಕದ್ರುಮಾಃ ।
ಕಾಲಾಗುರುದ್ರುಮಾಶ್ಚೈವ ತಥಾ ಚನ್ದನಪಾದಪಾಃ ॥ 25 ॥

ಖರ್ಜೂರಾ ಯೂಥಿಕಾಸ್ತಾಲಪರ್ಣ್ಯಶ್ಚೈವ ತಥೇಕ್ಷವಃ ।
ಕ್ಷೀರವೃಕ್ಷಾಶ್ಚ ಖದಿರಾಶ್ಚಿಞ್ಚಾಭಲ್ಲಾತಕಾಸ್ತಥಾ ॥ 26 ॥

ರುಚಕಾಃ ಕುಟಜಾ ವೃಕ್ಷಾ ಬಿಲ್ವವೃಕ್ಷಾಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ತುಲಸೀನಾಂ ವನಾನ್ಯೇವಂ ಮಲ್ಲಿಕಾನಾಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 27 ॥

ಇತ್ಯಾದಿತರುಜಾತೀನಾಂ ವನಾನ್ಯುಪವನಾನಿ ಚ ।
ನಾನಾವಾಪೀಶತೈರ್ಯುಕ್ತಾನ್ಯೇವಂ ಸನ್ತಿ ಧರಾಧಿಪ ॥ 28 ॥

ಕೋಕಿಲಾರಾವಸಂಯುಕ್ತಾ ಗುನ್ಜದ್ಭ್ರಮರಭೂಷಿತಾಃ ।
ನಿರ್ಯಾಸಸ್ರಾವಿಣಃ ಸರ್ವೇ ಸ್ನಿಗ್ಧಚ್ಛಾಯಾಸ್ತರೂತ್ತಮಾಃ ॥ 29 ॥

ನಾನಾಋತುಭವಾ ವೃಕ್ಷಾ ನಾನಾಪಕ್ಷಿಸಮಾಕುಲಾಃ ।
ನಾನಾರಸಸ್ರಾವಿಣೀಭಿರ್ನದೀಭಿರತಿಶೋಭಿತಾಃ ॥ 30 ॥

ಪಾರಾವತಶುಕವ್ರಾತಸಾರಿಕಾಪಕ್ಷಮಾರುತೈಃ ।
ಹಂಸಪಕ್ಷಸಮುದ್ಭೂತ ವಾತವ್ರಾತೈಶ್ಚಲದ್ದ್ರುಮಮ್ ॥ 31 ॥

ಸುಗನ್ಧಗ್ರಾಹಿಪವನಪೂರಿತಂ ತದ್ವನೋತ್ತಮಮ್ ।
ಸಹಿತಂ ಹರಿಣೀಯೂಥೈರ್ಧಾವಮಾನೈರಿತಸ್ತತಃ ॥ 32 ॥

ನೃತ್ಯದ್ಬರ್ಹಿಕದಮ್ಬಸ್ಯ ಕೇಕಾರಾವೈಃ ಸುಖಪ್ರದೈಃ ।
ನಾದಿತಂ ತದ್ವನಂ ದಿವ್ಯಂ ಮಧುಸ್ರಾವಿ ಸಮನ್ತತಃ ॥ 33 ॥

ಕಾಂಸ್ಯಸಾಲಾದುತ್ತರೇ ತು ತಾಮ್ರಸಾಲಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ।
ಚತುರಸ್ರಸಮಾಕಾರ ಉನ್ನತ್ಯಾ ಸಪ್ತಯೋಜನಃ ॥ 34 ॥

ದ್ವಯೋಸ್ತು ಸಾಲಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಕಲ್ಪವಾಟಿಕಾ ।
ಯೇಷಾಂ ತರೂಣಾಂ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಕಾಞ್ಚನಾಭಾನಿ ಭೂಮಿಪ ॥ 35 ॥

ಪತ್ರಾಣಿ ಕಾಞ್ಚನಾಭಾನಿ ರತ್ನಬೀಜಫಲಾನಿ ಚ ।
ದಶಯೋಜನಗನ್ಧೋ ಹಿ ಪ್ರಸರ್ಪತಿ ಸಮನ್ತತಃ ॥ 36 ॥

ತದ್ವನಂ ರಕ್ಷಿತಂ ರಾಜನ್ವಸನ್ತೇನರ್ತುನಾನಿಶಮ್ ।
ಪುಷ್ಪಸಿಂಹಾಸನಾಸೀನಃ ಪುಷ್ಪಚ್ಛತ್ರವಿರಾಜಿತಃ ॥ 37 ॥

ಪುಷ್ಪಭೂಷಾಭೂಷಿತಶ್ಚ ಪುಷ್ಪಾಸವವಿಘೂರ್ಣಿತಃ ।
ಮಧುಶ್ರೀರ್ಮಾಧವಶ್ರೀಶ್ಚ ದ್ವೇ ಭಾರ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಸಮ್ಮತೇ ॥ 38 ॥

ಕ್ರೀಡತಃ ಸ್ಮೇರವದನೇ ಸುಮಸ್ತಬಕಕನ್ದುಕೈಃ ।
ಅತೀವ ರಮ್ಯಂ ವಿಪಿನಂ ಮಧುಸ್ರಾವಿ ಸಮನ್ತತಃ ॥ 39 ॥

ದಶಯೋಜನಪರ್ಯನ್ತಂ ಕುಸುಮಾಮೋದವಾಯುನಾ ।
ಪೂರಿತಂ ದಿವ್ಯಗನ್ಧರ್ವೈಃ ಸಾಙ್ಗನೈರ್ಗಾನಲೋಲುಪೈಃ ॥ 40 ॥

ಶೋಭಿತಂ ತದ್ವನಂ ದಿವ್ಯಂ ಮತ್ತಕೋಕಿಲನಾದಿತಮ್ ।
ವಸನ್ತಲಕ್ಷ್ಮೀಸಂಯುಕ್ತಂ ಕಾಮಿಕಾಮಪ್ರವರ್ಧನಮ್ ॥ 41 ॥

ತಾಮ್ರಸಾಲಾದುತ್ತರತ್ರ ಸೀಸಸಾಲಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ।
ಸಮುಚ್ಛ್ರಾಯಃ ಸ್ಮೃತೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ಸಪ್ತಯೋಜನಸಙ್ಖ್ಯಯಾ ॥ 42 ॥

ಸನ್ತಾನವಾಟಿಕಾಮಧ್ಯೇ ಸಾಲಯೋಸ್ತು ದ್ವಯೋರ್ನೃಪ ।
ದಶಯೋಜನಗನ್ಧಸ್ತು ಪ್ರಸೂನಾನಾಂ ಸಮನ್ತತಃ ॥ 43 ॥

ಹಿರಣ್ಯಾಭಾನಿ ಕುಸುಮಾನ್ಯುತ್ಫುಲ್ಲಾನಿ ನಿರನ್ತರಮ್ ।
ಅಮೃತದ್ರವಸಂಯುಕ್ತಫಲಾನಿ ಮಧುರಾಣಿ ಚ ॥ 44 ॥

ಗ್ರೀಷ್ಮರ್ತುರ್ನಾಯಕಸ್ತಸ್ಯಾ ವಾಟಿಕಾಯಾ ನೃಪೋತ್ತಮ ।
ಶುಕ್ರಶ್ರೀಶ್ಚ ಶುಚಿಶ್ರೀಶ್ಚ ದ್ವೇ ಭಾರ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಸಮ್ಮತೇ ॥ 45 ॥

ಸನ್ತಾಪತ್ರಸ್ತಲೋಕಾಸ್ತು ವೃಕ್ಷಮೂಲೇಷು ಸಂಸ್ಥಿತಾಃ ।
ನಾನಾಸಿದ್ಧೈಃ ಪರಿವೃತೋ ನಾನಾದೇವೈಃ ಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 46 ॥

ವಿಲಾಸಿನೀನಾಂ ಬೃನ್ದೈಸ್ತು ಚನ್ದನದ್ರವಪಙ್ಕಿಲೈಃ ।
ಪುಷ್ಪಮಾಲಾಭೂಷಿತೈಸ್ತು ತಾಲವೃನ್ತಕರಾಮ್ಬುಜೈಃ ॥ 47 ॥

[ಪಾಠಭೇದಃ- ಪ್ರಾಕಾರಃ]
ಪ್ರಕಾರಃ ಶೋಭಿತೋ ಏಜಚ್ಛೀತಲಾಮ್ಬುನಿಷೇವಿಭಿಃ ।
ಸೀಸಸಾಲಾದುತ್ತರತ್ರಾಪ್ಯಾರಕೂಟಮಯಃ ಶುಭಃ ॥ 48 ॥

ಪ್ರಾಕಾರೋ ವರ್ತತೇ ರಾಜನ್ಮುನಿಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ಹರಿಚನ್ದನವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ವಾಟೀ ಮಧ್ಯೇ ತಯೋಃ ಸ್ಮೃತಾ ॥ 49 ॥

ಸಾಲಯೋರಧಿನಾಥಸ್ತು ವರ್ಷರ್ತುರ್ಮೇಘವಾಹನಃ ।
ವಿದ್ಯುತ್ಪಿಙ್ಗಲನೇತ್ರಶ್ಚ ಜೀಮೂತಕವಚಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 50 ॥

ವಜ್ರನಿರ್ಘೋಷಮುಖರಶ್ಚೇನ್ದ್ರಧನ್ವಾ ಸಮನ್ತತಃ ।
ಸಹಸ್ರಶೋ ವಾರಿಧಾರಾ ಮುಞ್ಚನ್ನಾಸ್ತೇ ಗಣಾವೃತಃ ॥ 51 ॥

ನಭಃ ಶ್ರೀಶ್ಚ ನಭಸ್ಯಶ್ರೀಃ ಸ್ವರಸ್ಯಾ ರಸ್ಯಮಾಲಿನೀ ।
ಅಮ್ಬಾ ದುಲಾ ನಿರತ್ನಿಶ್ಚಾಭ್ರಮನ್ತೀ ಮೇಘಯನ್ತಿಕಾ ॥ 52 ॥

ವರ್ಷಯನ್ತೀ ಚಿಬುಣಿಕಾ ವಾರಿಧಾರಾ ಚ ಸಮ್ಮತಾಃ ।
ವರ್ಷರ್ತೋರ್ದ್ವಾದಶ ಪ್ರೋಕ್ತಾಃ ಶಕ್ತಯೋ ಮದವಿಹ್ವಲಾಃ ॥ 53 ॥

ನವಪಲ್ಲವವೃಕ್ಷಾಶ್ಚ ನವೀನಲತಿಕಾನ್ವಿತಾಃ ।
ಹರಿತಾನಿ ತೃಣಾನ್ಯೇವ ವೇಷ್ಟಿತಾ ಯೈರ್ಧರಾಽಖಿಲಾ ॥ 54 ॥

ನದೀನದಪ್ರವಾಹಾಶ್ಚ ಪ್ರವಹನ್ತಿ ಚ ವೇಗತಃ ।
ಸರಾಂಸಿ ಕಲುಷಾಮ್ಬೂನಿ ರಾಗಿಚಿತ್ತಸಮಾನಿ ಚ ॥ 55 ॥

ವಸನ್ತಿ ದೇವಾಃ ಸಿದ್ಧಾಶ್ಚ ಯೇ ದೇವೀಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ ।
ವಾಪೀಕೂಪತಡಾಗಾಶ್ಚ ಯೇ ದೇವ್ಯರ್ಥಂ ಸಮರ್ಪಿತಾಃ ॥ 56 ॥

ತೇ ಗಣಾ ನಿವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ಸವಿಲಾಸಾಶ್ಚ ಸಾಙ್ಗನಾಃ ।
ಆರಕೂಟಮಯಾದಗ್ರೇ ಸಪ್ತಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ॥ 57 ॥

ಪಞ್ಚಲೋಹಾತ್ಮಕಃ ಸಾಲೋ ಮಧ್ಯೇ ಮನ್ದಾರವಾಟಿಕಾ ।
ನಾನಾಪುಷ್ಪಲತಾಕೀರ್ಣಾ ನಾನಾಪಲ್ಲವಶೋಭಿತಾ ॥ 58 ॥

ಅಧಿಷ್ಠಾತಾಽತ್ರ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಶರದೃತುರನಾಮಯಃ ।
ಇಷಲಕ್ಷ್ಮೀರೂರ್ಜಲಕ್ಷ್ಮೀರ್ದ್ವೇ ಭಾರ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಸಮ್ಮತೇ ॥ 59 ॥

ನಾನಾಸಿದ್ಧಾ ವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ಸಾಙ್ಗನಾಃ ಸಪರಿಚ್ಛದಾಃ ।
ಪಞ್ಚಲೋಹಮಯಾದಗ್ರೇ ಸಪ್ತಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ॥ 60 ॥

ದೀಪ್ಯಮಾನೋ ಮಹಾಶೃಙ್ಗೈರ್ವರ್ತತೇ ರೌಪ್ಯಸಾಲಕಃ ।
ಪಾರಿಜಾತಾಟವೀಮಧ್ಯೇ ಪ್ರಸೂನಸ್ತಬಕಾನ್ವಿತಾ ॥ 61 ॥

ದಶಯೋಜನಗನ್ಧೀನಿ ಕುಸುಮಾನಿ ಸಮನ್ತತಃ ।
ಮೋದಯನ್ತಿ ಗಣಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಯೇ ದೇವೀಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ ॥ 62 ॥

ತತ್ರಾಧಿನಾಥಃ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಹೇಮನ್ತರ್ತುರ್ಮಹೋಜ್ಜ್ವಲಃ ।
ಸಗಣಃ ಸಾಯುಧಃ ಸರ್ವಾನ್ ರಾಗಿಣೋ ರಞ್ಜಯನ್ನಪಃ ॥ 63 ॥

ಸಹಶ್ರೀಶ್ಚ ಸಹಸ್ಯಶ್ರೀರ್ದ್ವೇ ಭಾರ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಸಮ್ಮತೇ ।
ವಸನ್ತಿ ತತ್ರ ಸಿದ್ಧಾಶ್ಚ ಯೇ ದೇವೀವ್ರತಕಾರಿಣಃ ॥ 64 ॥

ರೌಪ್ಯಸಾಲಮಯಾದಗ್ರೇ ಸಪ್ತಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ಸೌವರ್ಣಸಾಲಃ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತಪ್ತಹಾಟಕಕಲ್ಪಿತಃ ॥ 65 ॥

ಮಧ್ಯೇ ಕದಮ್ಬವಾಟೀ ತು ಪುಷ್ಪಪಲ್ಲವಶೋಭಿತಾ ।
ಕದಮ್ಬಮದಿರಾಧಾರಾಃ ಪ್ರವರ್ತನ್ತೇ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 66 ॥

ಯಾಭಿರ್ನಿಪೀತಪೀತಾಭಿರ್ನಿಜಾನನ್ದೋಽನುಭೂಯತೇ ।
ತತ್ರಾಧಿನಾಥಃ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಶೈಶಿರರ್ತುರ್ಮಹೋದಯಃ ॥ 67 ॥

ತಪಃಶ್ರೀಶ್ಚ ತಪಸ್ಯಶ್ರೀರ್ದ್ವೇ ಭಾರ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಸಮ್ಮತೇ ।
ಮೋದಮಾನಃ ಸಹೈತಾಭ್ಯಾಂ ವರ್ತತೇ ಶಿಶಿರಾಕೃತಿಃ ॥ 68 ॥

ನಾನಾವಿಲಾಸಸಂಯುಕ್ತೋ ನಾನಾಗಣಸಮಾವೃತಃ ।
ನಿವಸನ್ತಿ ಮಹಾಸಿದ್ಧಾ ಯೇ ದೇವೀದಾನಕಾರಿಣಃ ॥ 69 ॥

ನಾನಾಭೋಗಸಮುತ್ಪನ್ನಮಹಾನನ್ದಸಮನ್ವಿತಾಃ ।
ಸಾಙ್ಗನಾಃ ಪರಿವಾರೈಸ್ತು ಸಙ್ಘಶಃ ಪರಿವಾರಿತಾಃ ॥ 70 ॥

ಸ್ವರ್ಣಸಾಲಮಯಾದಗ್ರೇ ಮುನಿಯೋಜನದೈರ್ಘ್ಯವಾನ್ ।
ಪುಷ್ಪರಾಗಮಯಃ ಸಾಲಃ ಕುಙ್ಕುಮಾರುಣವಿಗ್ರಹಃ ॥ 71 ॥

ಪುಷ್ಪರಾಗಮಯೀ ಭೂಮಿರ್ವನಾನ್ಯುಪವನಾನಿ ಚ ।
ರತ್ನವೃಕ್ಷಾಲವಾಲಾಶ್ಚ ಪುಷ್ಪರಾಗಮಯಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 72 ॥

ಪ್ರಾಕಾರೋ ಯಸ್ಯ ರತ್ನಸ್ಯ ತದ್ರತ್ನರಚಿತಾ ದ್ರುಮಾಃ ।
ವನಭೂಃ ಪಕ್ಷಿನಶ್ಚೈವ ರತ್ನವರ್ಣಜಲಾನಿ ಚ ॥ 73 ॥

ಮಣ್ಡಪಾ ಮಣ್ಡಪಸ್ತಮ್ಭಾಃ ಸರಾನ್ಸಿ ಕಮಲಾನಿ ಚ ।
ಪ್ರಾಕಾರೇ ತತ್ರ ಯದ್ಯತ್ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಸರ್ವಂ ತತ್ಸಮಂ ಭವೇತ್ ॥ 74 ॥

ಪರಿಭಾಷೇಯಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ರತ್ನಸಾಲಾದಿಷು ಪ್ರಭೋ ।
ತೇಜಸಾ ಸ್ಯಾಲ್ಲಕ್ಷಗುಣಃ ಪೂರ್ವಸಾಲಾತ್ಪರೋ ನೃಪ ॥ 75 ॥

ದಿಕ್ಪಾಲಾ ನಿವಸನ್ತ್ಯತ್ರ ಪ್ರತಿಬ್ರಹ್ಮಾನ್ಡವರ್ತಿನಾಮ್ ।
ದಿಕ್ಪಾಲಾನಾಂ ಸಮಷ್ಟ್ಯಾತ್ಮರೂಪಾಃ ಸ್ಫೂರ್ಜದ್ವರಾಯುಧಾಃ ॥ 76 ॥

ಪೂರ್ವಾಶಾಯಾಂ ಸಮುತ್ತುಙ್ಗಶೃಙ್ಗಾ ಪೂರಮರಾವತೀ ।
ನಾನೋಪವನಸಂಯುಕ್ತಾ ಮಹೇನ್ದ್ರಸ್ತತ್ರ ರಾಜತೇ ॥ 77 ॥

ಸ್ವರ್ಗಶೋಭಾ ಚ ಯಾ ಸ್ವರ್ಗೇ ಯಾವತೀ ಸ್ಯಾತ್ತತೋಽಧಿಕಾ ।
ಸಮಷ್ಟಿಶತನೇತ್ರಸ್ಯ ಸಹಸ್ರಗುಣತಃ ಸ್ಮೃತಾ ॥ 78 ॥

ಐರಾವತಸಮಾರೂಢೋ ವಜ್ರಹಸ್ತಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ದೇವಸೇನಾಪರಿವೃತೋ ರಾಜತೇಽತ್ರ ಶತಕ್ರತುಃ ॥ 79 ॥

ದೇವಾಙ್ಗನಾಗಣಯುತಾ ಶಚೀ ತತ್ರ ವಿರಾಜತೇ ।
ವಹ್ನಿಕೋಣೇ ವಹ್ನಿಪುರೀ ವಹ್ನಿಪೂಃ ಸದೃಶೀ ನೃಪ ॥ 80 ॥

ಸ್ವಾಹಾಸ್ವಧಾಸಮಾಯುಕ್ತೋ ವಹ್ನಿಸ್ತತ್ರ ವಿರಾಜತೇ ।
ನಿಜವಾಹನಭೂಷಾಢ್ಯೋ ನಿಜದೇವಗಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 81 ॥

ಯಾಮ್ಯಾಶಾಯಾಂ ಯಮಪುರೀ ತತ್ರ ದಣ್ಡಧರೋ ಮಹಾನ್ ।
ಸ್ವಭಟೈರ್ವೇಷ್ಟಿತೋ ರಾಜನ್ ಚಿತ್ರಗುಪ್ತಪುರೋಗಮೈಃ ॥ 82 ॥

ನಿಜಶಕ್ತಿಯುತೋ ಭಾಸ್ವತ್ತನಯೋಽಸ್ತಿ ಯಮೋ ಮಹಾನ್ ।
ನೈರೃತ್ಯಾಂ ದಿಶಿ ರಾಕ್ಷಸ್ಯಾಂ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 83 ॥

ಖಡ್ಗಧಾರೀ ಸ್ಫುರನ್ನಾಸ್ತೇ ನಿರೃತಿರ್ನಿಜಶಕ್ತಿಯುಕ್ ।
ವಾರುಣ್ಯಾಂ ವರುಣೋ ರಾಜಾ ಪಾಶಧಾರೀ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ॥ 84 ॥

ಮಹಾಝಶಸಮಾರೂಢೋ ವಾರುಣೀಮಧುವಿಹ್ವಲಃ ।
ನಿಜಶಕ್ತಿಸಮಾಯುಕ್ತೋ ನಿಜಯಾದೋಗಣಾನ್ವಿತಃ ॥ 85 ॥

ಸಮಾಸ್ತೇ ವಾರುಣೇ ಲೋಕೇ ವರುಣಾನೀರತಾಕುಲಃ ।
ವಾಯುಕೋಣೇ ವಾಯುಲೋಕೋ ವಾಯುಸ್ತತ್ರಾಧಿತಿಷ್ಠತಿ ॥ 86 ॥

ವಾಯುಸಾಧನಸಂಸಿದ್ಧಯೋಗಿಭಿಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ।
ಧ್ವಜಹಸ್ತೋ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೋ ಮೃಗವಾಹನಸಂಸ್ಥಿತಃ ॥ 87 ॥

ಮರುದ್ಗಣೈಃ ಪರಿವೃತೋ ನಿಜಶಕ್ತಿಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಉತ್ತರಸ್ಯಾಂ ದಿಶಿ ಮಹಾನ್ಯಕ್ಷಲೋಕೋಽಸ್ತಿ ಭೂಮಿಪ ॥ 88 ॥

ಯಕ್ಷಾಧಿರಾಜಸ್ತತ್ರಾಽಽಸ್ತೇ ವೃದ್ಧಿಋದ್ಧ್ಯಾದಿಶಕ್ತಿಭಿಃ ।
ನವಭಿರ್ನಿಧಿಭಿರ್ಯುಕ್ತಸ್ತುನ್ದಿಲೋ ಧನನಾಯಕಃ ॥ 89 ॥

ಮಣಿಭದ್ರಃ ಪೂರ್ಣಭದ್ರೋ ಮಣಿಮಾನ್ಮಣಿಕನ್ಧರಃ ।
ಮಣಿಭೂಷೋ ಮಣಿಸ್ರಗ್ವೀ ಮಣಿಕಾರ್ಮುಕಧಾರಕಃ ॥ 90 ॥

ಇತ್ಯಾದಿಯಕ್ಷಸೇನಾನೀಸಹಿತೋ ನಿಜಶಕ್ತಿಯುಕ್ ।
ಈಶಾನಕೋಣೇ ಸಮ್ಪ್ರೋಕ್ತೋ ರುದ್ರಲೋಕೋ ಮಹತ್ತರಃ ॥ 91 ॥

ಅನರ್ಘ್ಯರತ್ನಖಚಿತೋ ಯತ್ರ ರುದ್ರೋಽಧಿದೈವತಮ್ ।
ಮನ್ಯುಮಾನ್ದೀಪ್ತನಯನೋ ಬದ್ಧಪೃಷ್ಠಮಹೇಷುಧಿಃ ॥ 92 ॥

ಸ್ಫೂರ್ಜದ್ಧನುರ್ವಾಮಹಸ್ತೋಽಧಿಜ್ಯಧನ್ವಭಿರಾವೃತಃ ।
ಸ್ವಸಮಾನೈರಸಙ್ಖ್ಯಾತರುದ್ರೈಃ ಶೂಲವರಾಯುಧೈಃ ॥ 93 ॥

ವಿಕೃತಾಸ್ಯೈಃ ಕರಾಲಾಸ್ಯೈರ್ವಮದ್ವಹ್ನಿಭಿರಾಸ್ಯತಃ ।
ದಶಹಸ್ತೈಃ ಶತಕರೈಃ ಸಹಸ್ರಭುಜಸಂಯುತೈಃ ॥ 94 ॥

ದಶಪಾದೈರ್ದಶಗ್ರೀವೈಸ್ತ್ರಿನೇತ್ರೈರುಗ್ರಮೂರ್ತಿಭಿಃ ।
ಅನ್ತರಿಕ್ಷಚರಾ ಯೇ ಚ ಯೇ ಚ ಭೂಮಿಚರಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 95 ॥

ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯೇ ಸ್ಮೃತಾ ರುದ್ರಾಸ್ತೈಃ ಸರ್ವೈಶ್ಚ ಸಮಾವೃತಃ ।
ರುದ್ರಾಣೀಕೋಟಿಸಹಿತೋ ಭದ್ರಕಾಲ್ಯಾದಿಮಾತೃಭಿಃ ॥ 96 ॥

ನಾನಾಶಕ್ತಿಸಮಾವಿಷ್ಟಡಾಮರ್ಯಾದಿಗಣಾವೃತಃ ।
ವೀರಭದ್ರಾದಿಸಹಿತೋ ರುದ್ರೋ ರಾಜನ್ವಿರಾಜತೇ ॥ 97 ॥

ಮುಣ್ಡಮಾಲಾಧರೋ ನಾಗವಲಯೋ ನಾಗಕನ್ಧರಃ ।
ವ್ಯಾಘ್ರಚರ್ಮಪರೀಧಾನೋ ಗಜಚರ್ಮೋತ್ತರೀಯಕಃ ॥ 98 ॥

ಚಿತಾಭಸ್ಮಾಙ್ಗಲಿಪ್ತಾಙ್ಗಃ ಪ್ರಮಥಾದಿಗಣಾವೃತಃ ।
ನಿನದಡ್ಡಮರುಧ್ವಾನೈರ್ಬಧಿರೀಕೃತದಿಮ್ಮುಖಃ ॥ 99 ॥

ಅಟ್ಟಹಾಸಾಸ್ಫೋಟಶಬ್ದೈಃ ಸನ್ತ್ರಾಸಿತನಭಸ್ತಲಃ ।
ಭೂತಸಙ್ಘಸಮಾವಿಷ್ಟೋ ಭೂತಾವಾಸೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 100 ॥

ಈಶಾನದಿಕ್ಪತಿಃ ಸೋಽಯಂ ನಾಮ್ನಾ ಚೇಶಾನ ಏವ ಚ ॥ 101 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀದೇವೀಭಾಗವತೇ ಮಹಾಪುರಾಣೇ ದ್ವಾದಶಸ್ಕನ್ಧೇ ಮಣಿದ್ವೀಪವರ್ಣನಂ ನಾಮ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥