శ్లోకః
ఆదౌ హైరణ్యగర్భీం తనుమవికలజీవాత్మికామాస్థితస్త్వం
జీవత్వం ప్రాప్య మాయాగుణగణఖచితో వర్తసే విశ్వయోనే ।
తత్రోద్వృద్ధేన సత్త్వేన తు గుణయుగలం భక్తిభావం గతేన
ఛిత్వా సత్త్వం చ హిత్వా పునరనుపహితో వర్తితాహే త్వమేవ ॥1॥
Meaning
ఆదౌ హైరణ్యగర్భీం తనుం- - in the beginning as Hiranyagarbha form; అవికల-జీవాత్మికాం- - undivided (collective) state of all jivas; ఆస్థితః-త్వం - manifested Thou; జీవత్వం ప్రాప్య - becoming (separate) jivas; మాయా-గుణ-గణ-ఖచితః - with Maayaa and its various Gunas associated; వర్తసే విశ్వయోనే - (Thou do) manifest, O Thou Origin of All!; తత్ర-ఉద్వృద్ధేన సత్త్వేన - there, by well developed Sattva Guna; తు గుణ-యుగలం - indeed the other two (Rajas and Tamas); భక్తి-భావం గతేన - when devotion attitude is got; ఛిత్వా సత్త్వం చ హిత్వా - destroying (the other two) and Sattva also leaving behind; పునః-అనుపహితః - again unobstructed; వర్తితాహే త్వం-ఏవ - shall remain Thyself only;
Translation
O Thou! The Origin of All! In the beginning Thou were in an undivided state of all jivas in the Hiranyagarbha form. Then Thou do manifest Thyself in multiplicity of jivas, and become associated with Maayaa and its various Gunas. With the well developed and dominant Sattva, devotional attitude is reached, by which the other two gunas Rajas and Tamas are destroyed. By and by when Sattva also is abandoned I (the jiva) shall, again, unobstructed, realise myself as Thyself only.
శ్లోకః
సత్త్వోన్మేషాత్ కదాచిత్ ఖలు విషయరసే దోషబోధేఽపి భూమన్
భూయోఽప్యేషు ప్రవృత్తిస్సతమసి రజసి ప్రోద్ధతే దుర్నివారా ।
చిత్తం తావద్గుణాశ్చ గ్రథితమిహ మిథస్తాని సర్వాణి రోద్ధుం
తుర్యే త్వయ్యేకభక్తిశ్శరణమితి భవాన్ హంసరూపీ న్యగాదీత్ ॥2॥
Meaning
సత్త్వ-ఉన్మేషాత్ - when Sattva upsurges (predominates); కదాచిత్ ఖలు - sometimes indeed; విషయ-రసే - in sense enjoyments; దోష-బోధే-అపి - harmfulness is realised even; భూమన్ - O Infinite Being!; భూయః-అపి-ఏషు - again also in these (beings); ప్రవృత్తిః-సతమసి రజసి - preponderous in Tamas and Rajas; ప్రోద్ధతే దుర్నివారా - attraction is difficult to overcome; చిత్తం తావత్-గుణాః-చ - then the mind and the gunas; గ్రథితం-ఇహ మిథః- - interlocked here mutually; తాని సర్వాణి రోద్ధుం - all these to control; తుర్యే త్వయి-ఏక-భక్తిః- - in the Turiya Thee alone devotion; శరణం-ఇతి - is the refuge, thus; భవాన్ హంస-రూపీ న్యగాదీత్ - Thou, in the form of a swan instructed;
Translation
O Infinite Being! When the Sattva Guna predominates, the harmfulness of sense enjoyments is realised. Whereas when the Rajas and Tamas are predominant, to abstain from worldly enjoyments becomes difficult, because the mind and the gunas are mutually interlinked. To control all these, devotion in Thy Tureeya state alone is the only refuge. Thus, in the form of a swan Thou instructed.
శ్లోకః
సంతి శ్రేయాంసి భూయాంస్యపి రుచిభిదయా కర్మిణాం నిర్మితాని
క్షుద్రానందాశ్చ సాంతా బహువిధగతయః కృష్ణ తేభ్యో భవేయుః ।
త్వం చాచఖ్యాథ సఖ్యే నను మహితతమాం శ్రేయసాం భక్తిమేకాం
త్వద్భక్త్యానందతుల్యః ఖలు విషయజుషాం సమ్మదః కేన వా స్యాత్ ॥3॥
Meaning
సంతి శ్రేయాంసి భూయాంసి-అపి - there are for welfare many (paths) also; రుచి-భిదయా కర్మిణాం - suited to taste of people; నిర్మితాని క్షుద్ర-ఆనందాః- - and are created trivial joy giving; చ సాంతా బహు-విధ-గతయః - and are ephemerals and many kinds of results; కృష్ణ తేభ్యః భవేయుః - O Krishna! From them can be had; త్వం చ-ఆచఖ్యథా సఖ్యే - and Thou did say to Thy friend; నను మహితతమాం - indeed super glorious; శ్రేయసాం భక్తిం-ఏకాం - and welfare bringing devotion alone; త్వత్-భక్తి-ఆనంద-తుల్యః - Thy devotion's bliss in comparison; ఖలు విషయ-జుషాం సమ్మదః - for people engrossed in worldly pleasures; కేన వా స్యత్ - by what can there be;
Translation
There are many paths of welfare laid down to suit varying tastes of people as means of fulfilment. O Krishna! They lead to goals that yield only temporary and trivial pleasures. Thou did describe to Thy friend, Uddhava, devotion as the most glorious path for attainment of supreme spiritual welfare of man. Where does the joy that people get by worldly pursuits, stand in comparison to the bliss of devotion to Thee!
శ్లోకః
త్వత్భక్త్యా తుష్టబుద్ధేః సుఖమిహ చరతో విచ్యుతాశస్య చాశాః
సర్వాః స్యుః సౌఖ్యమయ్యః సలిలకుహరగస్యేవ తోయైకమయ్యః ।
సోఽయం ఖల్వింద్రలోకం కమలజభవనం యోగసిద్ధీశ్చ హృద్యాః
నాకాంక్షత్యేతదాస్తాం స్వయమనుపతితే మోక్షసౌఖ్యేఽప్యనీహః ॥4॥
Meaning
త్వత్-భక్త్యా తుష్ట-బుద్ధేః - in Thy devotion (whose) satisfied is the mind; సుఖం-ఇహ చరతః - happily in this world moving about; విచ్యుత-ఆశస్య - whose all desires have dropped; చ-ఆశాః సర్వాః స్యుః - and for whom all directions become; సౌఖ్యమయ్యః - full of joy; సలిల-కుహరగస్య-ఏవ - in the waters' depths going (creatures) (living); తోయ-ఏకమయ్యః - water is everywhere; సః-అయం ఖలు- - that this (person) indeed,; ఇంద్రలోకం కమలజ-భవనం - Indraloka or Brahamaa's residence; యోగ-సిద్ధీః-చ హృద్యాః - or Yogic powers attractive; న-ఆకాంక్షతి- - does not covet for; ఏతత్-ఆస్తాం - may this be so; స్వయం-అనుపతితే - by itself coming (to him); మోక్ష-సౌఖ్యే-అపి-అనీహః - the liberation bliss also is not desired for;
Translation
A person whose mind is satisfied in Thy devotion, moves about happily in this world. One who has dropped all desires, for him, every place is full of joy, just like an aquatic creature living in deep waters, finds water everywhere. Such a person does not covet Indraloka or Brahmaa's residence or the attractive Yogic powers. This may be so. The bliss of liberation coming of its own to him is also without his seeking.
శ్లోకః
త్వద్భక్తో బాధ్యమానోఽపి చ విషయరసైరింద్రియాశాంతిహేతో-
ర్భక్త్యైవాక్రమ్యమాణైః పునరపి ఖలు తైర్దుర్బలైర్నాభిజయ్యః ।
సప్తార్చిర్దీపితార్చిర్దహతి కిల యథా భూరిదారుప్రపంచం
త్వద్భక్త్యోఘే తథైవ ప్రదహతి దురితం దుర్మదః క్వేంద్రియాణామ్ ॥5॥
Meaning
త్వత్-భక్తః - and Thy devotee; బాధ్యమానః-అపి చ - ensnared, though; విషయ-రసైః-ఇంద్రియ- - by sense pleasures, (because of) the senses; అశాంతి-హేతోః- - not in control because of; భక్త్యా-ఏవ-ఆక్రమ్యమాణైః - by devotion alone (when) they are confronted; పునః-అపి ఖలు - again also indeed; తైః-దుర్బలైః-న-అభిజయ్యః - by them, the weak senses are not conquered; సప్తార్చిః-దీపితార్చిః-దహతి - the fire well lit burns down; కిల యథా భూరి-దారు-ప్రపంచం - indeed, just as, a great heap of wood; త్వత్-భక్తి-ఓఘే తథా-ఏవ - in Thy devotion's stream in the same manner; ప్రదహతి దురితం - burns up sins (and sinful tendencies); దుర్మదః క్వ-ఇంద్రియాణాం - the false power, of senses, where (does it stand);
Translation
If Thy devotee is sometimes ensnared by sense pleasure, because of his senses not being in his control fully, they by nature weak, cannot stand the onslaught of devotion and so Thy devotee cannot be conquered by the senses. Just as a well lit blazing fire burns down stacks and heaps of wood, in the same way Thy devotion burns away stacks of sins and sinful tendencies. When this happens, the false power of the senses do not stand any chance.
శ్లోకః
చిత్తార్ద్రీభావముచ్చైర్వపుషి చ పులకం హర్షవాష్పం చ హిత్వా
చిత్తం శుద్ధ్యేత్కథం వా కిము బహుతపసా విద్యయా వీతభక్తేః ।
త్వద్గాథాస్వాదసిద్ధాంజనసతతమరీమృజ్యమానోఽయమాత్మా
చక్షుర్వత్తత్త్వసూక్ష్మం భజతి న తు తథాఽభ్యస్తయా తర్కకోట్యా॥6॥
Meaning
చిత్త-ఆర్ద్రీ-భావం- - the mind's melting in love; ఉచ్చైః-వపుషి చ పులకం - standing on end on the body, the hair; హర్ష-వాష్పం చ హిత్వా - and joyous tears flooding, without these; చిత్తం శుద్ధ్యేత్-కథం వా - the mind becomes pure, in what manner; కిము బహు-తపసా - what is the use of many austerities; విద్యయా వీత-భక్తేః - or of learning, devoid of devotion; త్వత్-గాథా-ఆస్వాద- - Thy narrations imbibing; సిద్ధ-అంజన-సతత- - is sure collyrium for constant; మరీమృజ్యమానః-అయం-ఆత్మా - purification of this soul; చక్షుః-వత్-తత్త్వ-సూక్ష్మం - like the eyes (which reveal the objects), the subtle truth; భజతి న తు తథా- - is revealed, not so indeed; అభ్యస్తయా తర్కకోట్యా - by the study of highly sophisticated arguments;
Translation
Unless the heart melts with love, the hair of the whole body stand on end or tears of joy flow, how can the mind be purified. Of what use are austerities or learning devoid of devotion. Just as, by constant use of collyrium the eyes can see the objects, the mind intuits Thy subtle truth by constant imbibing of Thy narrations and so purifying the soul. It is not so indeed by the study of highly sophisticated arguments.
శ్లోకః
ధ్యానం తే శీలయేయం సమతనుసుఖబద్ధాసనో నాసికాగ్ర-
న్యస్తాక్షః పూరకాద్యైర్జితపవనపథశ్చిత్తపద్మం త్వవాంచం।
ఊర్ధ్వాగ్రం భావయిత్వా రవివిధుశిఖినః సంవిచింత్యోపరిష్టాత్
తత్రస్థం భావయే త్వాం సజలజలధరశ్యామలం కోమలాంగమ్ ॥7॥
Meaning
ధ్యానం తే శీలయేయం - meditation on Thee (I) will practice; సమ-తను-సుఖ-బద్ధ-ఆసనః - with body erect and sitting in sukhaasana; నాసికా-అగ్ర-న్యస్త-ఆక్షః - on the nose tip gazing eyes; పూరక-ఆద్యైః-జిత-పవన-పథః- - with Pooraka etc., controlling the vital breath energies; చిత్త-పద్మం తు-అవాంచం - the heart lotus indeed facing downwards; ఊర్ధ్వ-అగ్రం భావయిత్వా - fully blown and upward imagining; రవి-విధు-శిఖినః - in sun moon and fire; సంవిచింత్య-ఉపరిష్టాత్ - imagining above it; తత్రస్థం భావయే త్వాం - there placed will meditate on Thee; సజల-జలధర-శ్యామలం - like water bearing cloud dark blue; కోమలాంగం - Thy delicate form;
Translation
To practice meditation, I will sit erect in a comfortable pose (sukhaasana) and gaze on the tip of the nose. Controlling my vital breath energies by doing Pooraka etc., praanaayaam (breath control) I will imagine the downward lotus in the heart as facing upward. I will imagine the sun, moon and fire above it and Thee in a delicate dark blue form as the water bearing clouds, seated on the top.
శ్లోకః
ఆనీలశ్లక్ష్ణకేశం జ్వలితమకరసత్కుండలం మందహాస-
స్యందార్ద్రం కౌస్తుభశ్రీపరిగతవనమాలోరుహారాభిరామమ్ ।
శ్రీవత్సాంకం సుబాహుం మృదులసదుదరం కాంచనచ్ఛాయచేలం
చారుస్నిగ్ధోరుమంభోరుహలలితపదం భావయేఽహం భవంతమ్ ॥8॥
Meaning
ఆనీల-శ్లక్ష్ణ-కేశం - blue and lustrous hair; జ్వలిత-మకర-సత్కుండలం - shining fish shaped beautiful earrings; మంద-హాస-స్యంద-ఆర్ద్రం - gentle smile with compassion flowing; కౌస్తుభ-శ్రీ-పరిగత- - the lustrous beauty of Kaustubha covering; వనమాల-ఉరు-హార-అభిరామం - the garlands and big necklaces attractive; శ్రీవత్స-అంకం సుబాహుం - the Shreevatsa mark, beautiful arms; మృదు-లసత్-ఉదరం - soft and charming abdomen; కాంచన-చ్ఛాయ-చేలం - golden hued garment; చారు-స్నిగ్ధ-ఉరుం- - comely well shaped thighs; అంభోరుహ-లలిత పదం - like the lotus tender feet; భావయే-అహం భవంతం - I shall meditate on Thee;
Translation
I meditate on Thy blue form which has lustrous hair, shining fish shaped earrings, a gentle smile with compassion flowing, lustre of Kaustubha spreading over the garlands and the big pearl necklaces, the Shreevatsa mark, a soft and charming abdomen, golden hued garment, comely well shaped thighs and lotus like tender feet.
శ్లోకః
సర్వాంగేష్వంగ రంగత్కుతుకమితి ముహుర్ధారయన్నీశ చిత్తం
తత్రాప్యేకత్ర యుంజే వదనసరసిజే సుందరే మందహాసే
తత్రాలీనం తు చేతః పరమసుఖచిదద్వైతరూపే వితన్వ-
న్నన్యన్నో చింతయేయం ముహురితి సముపారూఢయోగో భవేయమ్ ॥9॥
Meaning
సర్వ-అంగేషు-అంగ - on all Thy limbs, O Beloved!; రంగత్-కుతుకం-ఇతి - with growing eagerness, thus; ముహుః-ధారయన్-ఈశ చిత్తం - again and again concentrating, O Lord! My mind; తత్ర-అపి-ఏకత్ర యుంజే - there also on one place will fix (the mind); వదన-సరసిజే - on Thy face lotus like; సుందరే మందహాసే - beautiful with a gentle smile; తత్ర-ఆలీనం తు చేతః - there absorbed indeed, the mind; పరమ-సుఖ-చిత్- - Eternal Bliss Consciousness; అద్వైత-రూపే వితన్వన్- - non-dual form immersing; అన్యత్-నో చింతయేయం - anything else will not think; ముహుః-ఇతి - again and again thus; సముపారూఢ-యోగో భవేయం - I shall remain steady in the advanced state of communion;
Translation
O Beloved Lord! Again and again I will concentrate with growing eagerness on all Thy limbs. Then I will fix my mind on Thy lotus like face with a gentle smile. The fully absorbed mind in the Eternal Bliss Consciousness in a non-dual form will not think of anything else. Thus I shall remain steady in the advanced state of communion, by repeated effort.
శ్లోకః
ఇత్థం త్వద్ధ్యానయోగే సతి పునరణిమాద్యష్టసంసిద్ధయస్తాః
దూరశ్రుత్యాదయోఽపి హ్యహమహమికయా సంపతేయుర్మురారే ।
త్వత్సంప్రాప్తౌ విలంబావహమఖిలమిదం నాద్రియే కామయేఽహం
త్వామేవానందపూర్ణం పవనపురపతే పాహి మాం సర్వతాపాత్ ॥10॥
Meaning
ఇత్థం త్వత్ - in this manner, in Thy; ధ్యాన-యోగే సతి పునః- - meditation having mastered, again; అణిమా-ఆది- - Animaa etc.,; అష్ట-సంసిద్ధయః-తాః - the eight bodied Sidhdhis, they; దూర-శ్రుతి-ఆదయః-అపి - from far, hearing etc., also; హి-అహం-అహమికయా - indeed, competing with one another; సంపతేయుః-మురారే - will come, O Slayer of Mura!; త్వత్-సంప్రాప్తౌ - to Thee having reached; విలంబ-ఆవహం- - delay causing; అఖిలం-ఇదం న-ఆద్రియే - all this is, will not accept; కామయే-అహం త్వాం-ఏవ- - I long for Thee alone; ఆనందపూర్ణం పవనపురపతే - the Plentitude of Bliss! O Lord of Guruvaayur!; పాహి మాం సర్వ-తాపాత్ - save me from all miseries;
Translation
O Slayer of Mura! As I master meditation on Thee, the eight bodied Sidhdhis - Animaa etc., will indeed come to me jostling one another. Realising that they only cause delay in one's attainment of Thee, I shall not accept them. I long for Thee alone, the Plentitude of Bliss. O Lord of Guruvaayur! save me from all miseries.
Browse Related Categories:
