భజ గోవిందం భజ గోవిందం
గోవిందం భజ మూఢమతే ।
సంప్రాప్తే సన్నిహితే కాలే
నహి నహి రక్షతి డుకృంకరణే ॥ 1 ॥
Worship Govinda, worship Govinda, worship Govinda, Oh fool! Rules of grammar will not save you at the time of your death.
మూఢ జహీహి ధనాగమతృష్ణాం
కురు సద్బుద్ధిం మనసి వితృష్ణామ్ ।
యల్లభసే నిజకర్మోపాత్తం
విత్తం తేన వినోదయ చిత్తమ్ ॥ 2 ॥
Oh fool! Give up your thirst to amass wealth, devote your mind to thoughts to the Real. Be content with what comes through actions already performed in the past.
నారీస్తనభర-నాభీదేశం
దృష్ట్వా మా గా మోహావేశమ్ ।
ఏతన్మాంసవసాదివికారం
మనసి విచింతయ వారం వారమ్ ॥ 3 ॥
Do not get drowned in delusion by going wild with passions and lust by seeing a woman's navel and chest. These are nothing but a modification of flesh. Fail not to remember this again and again in your mind.
నలినీదల-గతజలమతితరలం
తద్వజ్జీవితమతిశయ-చపలమ్ ।
విద్ధి వ్యాధ్యభిమానగ్రస్తం
లోకం శోకహతం చ సమస్తమ్ ॥ 4 ॥
The life of a person is as uncertain as rain drops trembling on a lotus leaf. Know that the whole world remains prey to disease, ego and grief.
యావద్విత్తోపార్జనసక్తః
తావన్నిజపరివారో రక్తః ।
పశ్చాజ్జీవతి జర్జరదేహే
వార్తాం కోఽపి న పృచ్ఛతి గేహే ॥ 5 ॥
So long as a man is fit and able to support his family, see what affection all those around him show. But no one at home cares to even have a word with him when his body totters due to old age.
యావత్పవనో నివసతి దేహే
తావత్పృచ్ఛతి కుశలం గేహే ।
గతవతి వాయౌ దేహాపాయే
భార్యా బిభ్యతి తస్మిన్కాయే ॥ 6 ॥
When one is alive, his family members enquire kindly about his welfare. But when the soul departs from the body, even his wife runs away in fear of the corpse.
బాలస్తావత్క్రీడాసక్తః
తరుణస్తావత్తరుణీసక్తః ।
వృద్ధస్తావచ్చింతాసక్తః
పరమే బ్రహ్మణి కోఽపి న సక్తః ॥ 7 ॥
The childhood is lost by attachment to playfulness. Youth is lost by attachment to woman. Old age passes away by thinking over many things. But there is hardly anyone who wants to be lost in parabrahman.
కా తే కాంతా కస్తే పుత్రః
సంసారోఽయమతీవ విచిత్రః ।
కస్య త్వం కః కుత ఆయాతః
తత్త్వం చింతయ తదిహ భ్రాతః ॥ 8 ॥
Who is your wife? Who is your son? Strange is this samsAra, the world. Of whom are you? From where have you come? Brother, ponder over these truths.
సత్సంగత్వే నిస్సంగత్వం
నిస్సంగత్వే నిర్మోహత్వమ్ ।
నిర్మోహత్వే నిశ్చలతత్త్వం
నిశ్చలతత్త్వే జీవన్ముక్తిః ॥ 9 ॥
From satsanga, company of good people, comes non-attachment, from non-attachment comes freedom from delusion, which leads to self-settledness. From self-settledness comes the ultimate liberation.
వయసి గతే కః కామవికారః
శుష్కే నీరే కః కాసారః ।
క్షీణే విత్తే కః పరివారః
జ్ఞాతే తత్త్వే కః సంసారః ॥ 10 ॥
What good is lust when youth has fled?
What use is a lake which has no water?
Where are the relatives when wealth is gone?
Where is samsAra, the world, when the Truth is known?
మా కురు ధన-జన-యౌవన-గర్వం
హరతి నిమేషాత్కాలః సర్వమ్ ।
మాయామయమిదమఖిలం హిత్వా
బ్రహ్మపదం త్వం ప్రవిశ విదిత్వా ॥ 11 ॥
Do not boast of wealth, friends, and youth. Each one of these is destroyed within a minute of time. Free yourself from the illusion of the world of Maya and attain the timeless Truth.
దినయామిన్యౌ సాయం ప్రాతః
శిశిరవసంతౌ పునరాయాతః ।
కాలః క్రీడతి గచ్ఛత్యాయుః
తదపి న ముంచత్యాశావాయుః ॥ 12 ॥
Daylight and darkness, dusk and dawn, winter and springtime come and go. Time plays and life ebbs away. But the storm of desire never leaves.
కా తే కాంతా ధనగతచింతా
వాతుల కిం తవ నాస్తి నియంతా ।
త్రిజగతి సజ్జనసంగతిరేకా
భవతి భవార్ణవతరణే నౌకా ॥ 13 ॥
Oh mad man! Why this engrossment in thoughts of wealth? Is there no one to guide you? There is only one thing in three worlds that can save you from the ocean of samsAra, get into the boat of satsanga, company of good people, quickly.
ద్వాదశ-మంజరికాభిరశేషః
కథితో వైయాకరణస్యైషః ।
ఉపదేశోఽభూద్విద్యా-నిపుణైః
శ్రీమచ్ఛంకర-భగవచ్ఛరణైః ॥ 14 ॥
This bouquet of twelve verses (2-13) was imparted to a grammarian by the all-knowing Shankara, adored as the bhagavadpada.
The following 14 form చతుర్దశమంజరికా.
జటిలో ముండీ లుంఛితకేశః
కాషాయాంబర-బహుకృతవేషః ।
పశ్యన్నపి చ న పశ్యతి మూఢః
ఉదరనిమిత్తం బహుకృతవేషః ॥ 15 ॥
There are many who go with matted locks, many who have clean shaven heads, many whose hairs have been plucked out; some are clothed in orange, yet others in various colors -all just for a livelihood. Seeing truth revealed before them, still the foolish ones see it not.
అంగం గలితం పలితం ముండం
దశనవిహీనం జాతం తుండమ్ ।
వృద్ధో యాతి గృహీత్వా దండం
తదపి న ముంచత్యాశాపిండమ్ ॥ 16 ॥
Strength has left the old man's body; his head has become bald, his gums toothless and leaning on crutches. Even then the attachment is strong and he clings firmly to fruitless desires.
అగ్రే వహ్నిః పృష్ఠే భానుః
రాత్రౌ చుబుక-సమర్పిత-జానుః ।
కరతల-భిక్షస్తరుతలవాసః
తదపి న ముంచత్యాశాపాశః ॥ 17 ॥
Behold there lies the man who sits warming up his body with the fire in front and the sun at the back; at night he curls up the body to keep out of the cold; he eats his beggar's food from the bowl of his hand and sleeps beneath the tree. Still in his heart, he is a wretched puppet at the hands of passions.
కురుతే గంగాసాగరగమనం
వ్రత-పరిపాలనమథవా దానమ్ ।
జ్ఞానవిహీనః సర్వమతేన
భజతి న ముక్తిం జన్మశతేన ॥ 18 ॥
One may go to Ganga river, observe fasts, and give away riches in charity ! Yet, devoid of the true knowledge, nothing can give mukti even at the end of a hundred births.
సురమందిర-తరు-మూల-నివాసః
శయ్యా భూతలమజినం వాసః ।
సర్వ-పరిగ్రహ-భోగత్యాగః
కస్య సుఖం న కరోతి విరాగః ॥ 19 ॥
Take your residence in a temple or below a tree, wear the deerskin for the dress, and sleep with mother earth as your bed. Give up all attachments and renounce all comforts. Blessed with such vairgya, could any fail to be content?
యోగరతో వా భోగరతో వా
సంగరతో వా సంగవిహీనః ।
యస్య బ్రహ్మణి రమతే చిత్తం
నందతి నందతి నందత్యేవ ॥ 20 ॥
One may take delight in yoga or bhoga, may have attachment or detachment. But only he whose mind steadily delights in Brahman enjoys bliss, no one else.
భగవద్గీతా కించిదధీతా
గంగాజల-లవకణికా పీతా ।
సకృదపి యేన మురారిసమర్చా
క్రియతే తస్య యమేన న చర్చా ॥ 21 ॥
Let a man read but a little from bhagavadgItA, drink just a drop of water from the Ganges, worship but once murAri. He then will have no altercation with Yama.
పునరపి జననం పునరపి మరణం
పునరపి జననీజఠరే శయనమ్ ।
ఇహ సంసారే బహుదుస్తారే
కృపయాఽపారే పాహి మురారే ॥ 22 ॥
Born again, death again, again to stay in the mother's womb! It is indeed hard to cross this boundless ocean of samsAra. Oh Murari! Redeem me through Thy mercy.
రథ్యాచర్పట-విరచిత-కంథః
పుణ్యాపుణ్య-వివర్జిత-పంథః ।
యోగీ యోగనియోజిత-చిత్తః
రమతే బాలోన్మత్తవదేవ ॥ 23 ॥
There is no shortage of clothing for a monk so long as there are rags cast off the road. Freed from vices and virtues, onward he wanders. One who lives in communion with god enjoys bliss, pure and uncontaminated, like a child and as an intoxicated.
కస్త్వం కోఽహం కుత ఆయాతః
కా మే జననీ కో మే తాతః ।
ఇతి పరిభావయ సర్వమసారం
విశ్వం త్యక్త్వా స్వప్నవిచారమ్ ॥ 24 ॥
Who are you? Who am I? From where do I come? Who is my mother, who is my father? Ponder thus, look at everything as essence-less and give up the world as an idle dream.
త్వయి మయి చాన్యత్రైకో విష్ణుః
వ్యర్థం కుప్యసి మయ్యసహిష్ణుః ।
భవ సమచిత్తః సర్వత్ర త్వం
వాంఛస్యచిరాద్యది విష్ణుత్వమ్ ॥ 25 ॥
In me, in you and in everything, none but the same Vishnu dwells. Your anger and impatience is meaningless. If you wish to attain the status of Vishnu, have samabhAva, equanimity, always.
శత్రౌ మిత్రే పుత్రే బంధౌ
మా కురు యత్నం విగ్రహసంధౌ ।
సర్వస్మిన్నపి పశ్యాత్మానం
సర్వత్రోత్సృజ భేదాజ్ఞానమ్ ॥ 26 ॥
Waste not your efforts to win the love of or to fight against friend and foe, children and relatives. See yourself in everyone and give up all feelings of duality completely.
కామం క్రోధం లోభం మోహం
త్యక్త్వాఽఽత్మానం పశ్యతి సోఽహమ్ ।
ఆత్మజ్ఞానవిహీనా మూఢాః
తే పచ్యంతే నరకనిగూఢాః ॥ 27 ॥
Give up lust, anger, infatuation, and greed. Ponder over your real nature. Fools are they who are blind to the Self. Cast into hell, they suffer there endlessly.
గేయం గీతా-నామసహస్రం
ధ్యేయం శ్రీపతి-రూపమజస్రమ్ ।
నేయం సజ్జన-సంగే చిత్తం
దేయం దీనజనాయ చ విత్తమ్ ॥ 28 ॥
Regularly recite from the Gita, meditate on Vishnu in your heart, and chant His thousand glories. Take delight to be with the noble and the holy. Distribute your wealth in charity to the poor and the needy.
సుఖతః క్రియతే కామాభోగః
పశ్చాదంత శరీరే రోగః ।
యద్యపి లోకే మరణం శరణం
తదపి న ముంచతి పాపాచరణమ్ ॥ 29 ॥
He who yields to lust for pleasure leaves his body a prey to disease. Though death brings an end to everything, man does not give-up the sinful path.
అర్థమనర్థం భావయ నిత్యం
నాస్తితతః సుఖలేశః సత్యమ్ ।
పుత్రాదపి ధనభాజాం భీతిః
సర్వత్రైషా విహితా రీతిః ॥ 30 ॥
Wealth is not welfare, truly there is no joy in it. Reflect thus at all times. A rich man fears even his own son. This is the way of wealth everywhere.
ప్రాణాయామం ప్రత్యాహారం
నిత్యానిత్య వివేకవిచారమ్ ।
జాప్యసమేతసమాధివిధానం
కుర్వవధానం మహదవధానమ్ ॥ 31 ॥
Regulate the prANa-s, life forces, remain unaffected by external influences and discriminate between the real and the fleeting. Chant the holy name of God and silence the turbulent mind. Perform these with care, with extreme care.
గురుచరణాంబుజ-నిర్భరభక్తః
సంసారాదచిరాద్భవ ముక్తః ।
సేంద్రియమానస-నియమాదేవం
ద్రక్ష్యసి నిజహృదయస్థం దేవమ్ ॥ 32 ॥
Oh devotee of the lotus feet of the Guru! May thou be soon free from Samsara. Through disciplined senses and controlled mind, thou shalt come to experience the indwelling Lord of your heart!
మూఢః కశ్చన వైయాకరణో
డుఃకృంకరణాధ్యయనధురీణః ।
శ్రీమచ్ఛంకర-భగవచ్ఛిష్యైః
బోధిత ఆసీచ్ఛోధిత-కరణః ॥ 33 ॥
Thus a silly grammarian lost in rules cleansed of his narrow vision and shown the Light by Shankara's apostles.
భజ గోవిందం భజ గోవిందం
గోవిందం భజ మూఢమతే ।
నామస్మరణాదన్యముపాయం
నహి పశ్యామో భవతరణే ॥ 34 ॥
Worship Govinda, worship Govinda, worship Govinda, Oh fool! Other than chanting the Lord's names, there is no other way to cross the life's ocean.
Browse Related Categories:
