శ్లోకః
కదాచన వ్రజశిశుభిః సమం భవాన్
వనాశనే విహితమతిః ప్రగేతరామ్ ।
సమావృతో బహుతరవత్సమండలైః
సతేమనైర్నిరగమదీశ జేమనైః ॥1॥
Meaning
కదాచన - once; వ్రజశిశుభిః సమం - along with the children of Gokul; భవాన్ వన-అశనే - Thou, eating in the woods (picnic); విహిత-మతిః - making up the mind; ప్రగేతరాం సమావృతః - early in the morning surrounded by; బహుతర-వత్స-మండలైః - many herds of calves; సతేమనైః-నిరగమత్- - with eatables set out; ఈశ జేమనైః - O Lord! (also taking along) cooked rice;
Translation
Once Thou decided to have a picnic in the woods. Along with the children of Gokul and surrounded by a large herd of calves, Thou set out early in the morning. O Lord Thou also took along eatables, cooked rice and other delicacies.
శ్లోకః
వినిర్యతస్తవ చరణాంబుజద్వయా-
దుదంచితం త్రిభువనపావనం రజః ।
మహర్షయః పులకధరైః కలేబరై-
రుదూహిరే ధృతభవదీక్షణోత్సవాః ॥2॥
Meaning
వినిర్యతః తవ - Thy having set out; చరణ-అంబుజ-ద్వయాత్- - from Thy two lotus like feet; ఉదంచితం - risen up; త్రిభువన-పావనం రజః - (that which) sanctifies the three worlds, dust; మహర్షయః పులకధరైః - the great sages with horripilation; కలేబరైః-ఉదూహిరే - on their bodies received; ధృత-భవత్-ఈక్షణ- - holding Thy sight; ఉత్సవాః - as celebration;
Translation
When Thou set out for the woods, from Thy lotus like two feet the dust arose which sanctifies the three worlds. The great sages received that dust on their bodies with great joy and horripilation as they feasted their eyes on Thy sight.
శ్లోకః
ప్రచారయత్యవిరలశాద్వలే తలే
పశూన్ విభో భవతి సమం కుమారకైః ।
అఘాసురో న్యరుణదఘాయ వర్తనీ
భయానకః సపది శయానకాకృతిః ॥3॥
Meaning
ప్రచారయతి- - grazing; అవిరల-శాద్వలే తలే - on the thick grass land; పశూన్ విభో - the cattle, O Lord!; భవతి సమం కుమారకైః - Thee with the lads; అఘాసురః న్యరుణత్- - Aghaasura blocked; అఘాయ వర్తనీ - for an evil deed the path; భయానకః సపది - most terrifying, suddenly; శయానక-ఆకృతిః - in a python form;
Translation
Thou and the lads were grazing the cattle on the thick grass lands. Suddenly the most terrifying demon Aghaasura, in the form of a formidable python, with an evil intention blocked the way.
శ్లోకః
మహాచలప్రతిమతనోర్గుహానిభ-
ప్రసారితప్రథితముఖస్య కాననే ।
ముఖోదరం విహరణకౌతుకాద్గతాః
కుమారకాః కిమపి విదూరగే త్వయి ॥4॥
Meaning
మహాచల-ప్రతిమ-తనోః- - with a mountain like body; గుహా-నిభ-ప్రసారిత- - cave like spread out; ప్రథిత-ముఖస్య - extended mouth; కాననే - in the forest; ముఖ-ఉదరం - in the mouth cavity; విహరణ-కౌతుకాత్- - to explore in eagerness; గతాః కుమారకాః - entered the lads; కిం-అపి - (when) somewhat; విదూరగే త్వయి - ahead had gone, Thee;
Translation
Thou had gone a little ahead. The lads mistook the huge body of the Asura for a mountain and its large spread out mouth for a cave. In their eagerness to explore the woods, they entered the python's open mouth.
శ్లోకః
ప్రమాదతః ప్రవిశతి పన్నగోదరం
క్వథత్తనౌ పశుపకులే సవాత్సకే ।
విదన్నిదం త్వమపి వివేశిథ ప్రభో
సుహృజ్జనం విశరణమాశు రక్షితుమ్ ॥5॥
Meaning
ప్రమాదతః ప్రవిశతి - by mistake, had entered; పన్నగ-ఉదరం - the snake's belly; క్వథత్-తనౌ - (they) felt heat on their bodies; పశుపకులే సవాత్సకే - the Gopa boys along with the calves; విదన్-ఇదం త్వం-అపి - knowing this, Thou also; వివేశిథ ప్రభో - entered O Lord!; సుహృత్-జనం - the friend folk; విశరణం- - who were helpless; ఆశు రక్షితుం - immediately to save;
Translation
The Gopa boys along with the calves had entered the belly of the snake by mistake and started to feel the heat therein. O Lord! Apprehending the situation, Thou also entered immediately to save the helpless friends.
శ్లోకః
గలోదరే విపులితవర్ష్మణా త్వయా
మహోరగే లుఠతి నిరుద్ధమారుతే ।
ద్రుతం భవాన్ విదలితకంఠమండలో
విమోచయన్ పశుపపశూన్ వినిర్యయౌ ॥6॥
Meaning
గల-ఉదరే - in the throat's cavity; విపులిత-వర్ష్మణా - with (Thy) increased body; త్వయా - by Thee; మహోరగే లుఠతి - (when) the python was wreathing; నిరుద్ధ-మారుతే - because of the obstruction of the breath; ద్రుతం భవాన్ - quickly Thou; విదలిత-కంఠ-మండలః - tearing asunder the neck portion; విమోచయన్ పశుప-పశూన్ - released the Gopa boys and the calves; వినిర్యయౌ - and came out;
Translation
In the cavity of the throat of the python, Thou increased Thy size of Thy body, thus obstructing its breath. It began to wreath in agony, then Thou tore open its neck portion and releasing the Gopa boys and the calves, Thou also came out.
శ్లోకః
క్షణం దివి త్వదుపగమార్థమాస్థితం
మహాసురప్రభవమహో మహో మహత్ ।
వినిర్గతే త్వయి తు నిలీనమంజసా
నభఃస్థలే ననృతురథో జగుః సురాః ॥7॥
Meaning
క్షణం దివి - for an instant, in the sky; త్వత్-ఉపగమ-అర్థం-ఆస్థితం - Thy emergence awaiting; మహా-అసుర-ప్రభవం- - from the great Asura emerging; అహో మహః మహత్ - Oh! A brilliance great; వినిర్గతే త్వయి తు - came out as Thou; నిలీనం-అంజసా - merged immediately (into Thee only); నభః-స్థలే - in the skies; ననృతుః-అథః - danced and then; జగుః సురాః - sang the gods;
Translation
A great brilliance emerged from the Asura and rose, in the sky and awaited Thy emerging from the body of the python. Oh! What a wonder, as soon as Thou came out the brilliance merged into Thee, while the gods danced and sang.
శ్లోకః
సవిస్మయైః కమలభవాదిభిః సురై-
రనుద్రుతస్తదను గతః కుమారకైః ।
దినే పునస్తరుణదశాముపేయుషి
స్వకైర్భవానతనుత భోజనోత్సవమ్ ॥8॥
Meaning
సవిస్మయైః - wonderstruck; కమలభవ-ఆదిభిః - Brahamaa and other; సురైః-అనుద్రుతః - gods (watching and) following (Thee); తదను గతః - after that (Thou) went; కుమారకైః దినే పునః- - with the Gopa boys (when) the day again; తరుణ-దశాం-ఉపేయుషి - youthful state attained (it became noon); స్వకైః భవాన్- - with (Thy) own people Thou; అతనుత భోజన-ఉత్సవం - carried out the food celebration (picnic lunch);
Translation
Brahmaa and other gods were wonderstruck and watched Thee and followed Thee in the skies. After that Thou went with the Gopa boys when the day had reached noontime and with Thy own people Thou celebrated the food festival, the picnic lunch.
శ్లోకః
విషాణికామపి మురలీం నితంబకే
నివేశయన్ కబలధరః కరాంబుజే ।
ప్రహాసయన్ కలవచనైః కుమారకాన్
బుభోజిథ త్రిదశగణైర్ముదా నుతః ॥9॥
Meaning
విషాణికాం-అపి - the horn and also; మురలీం నితంబకే - the flute, in the waist band; నివేశయన్ - tucking; కబలధరః కరాంబుజే - a ball of rice holding in the lotus like hand; ప్రహాసయన్ - making (them) laugh; కలవచనైః - by humorous talks; కుమారకాన్ బుభోజిథ - the boys, (Thou) ate; త్రిదశగణైః - by the gods; ముదా నుతః - joyfully praised;
Translation
The horn and the flute were tucked in Thy waist band. Thou were holding a ball of rice in Thy lotus like hand and provoked peals of laughter among the boys by Thy humorous talks. As Thou took Thy meal the gods joyfully sang Thy praises.
శ్లోకః
సుఖాశనం త్విహ తవ గోపమండలే
మఖాశనాత్ ప్రియమివ దేవమండలే ।
ఇతి స్తుతస్త్రిదశవరైర్జగత్పతే
మరుత్పురీనిలయ గదాత్ ప్రపాహి మామ్ ॥10॥
Meaning
సుఖ-అశనం తు -ఇహ - the happy meal indeed here; తవ గోప-మండలే - to Thee amidst the Gopas; మఖ-అశనాత్ - than the offerings of the sacrifices; ప్రియం-ఇవ - is more pleasing; దేవ-మండలే - amidst the gods; ఇతి స్తుతః-త్రిదశవరైః- - thus praised by the great gods; జగత్పతే - O Lord of the universe!; మరుత్పురీనిలయ - residing in Guruvaayur; గదాత్ ప్రపాహి మాం - from ailments save me;
Translation
O Lord of the Universe! The great gods praised Thee saying that the meal taken happily with the Gopa boys gave Thee more pleasure than the sacrificial offerings which Thou had received with the gods. O Thou Residing in Guruvaayur! Save me from my ailments.
Browse Related Categories:
