శ్లోకః
మధ్యోద్భవే భువ ఇలావృతనామ్ని వర్షే
గౌరీప్రధానవనితాజనమాత్రభాజి ।
శర్వేణ మన్త్రనుతిభిః సముపాస్యమానం
సఙ్కర్షణాత్మకమధీశ్వర సంశ్రయే త్వామ్ ॥1॥
Meaning
మధ్య-ఉద్భవే భువః - in the middle of the earth; ఇలావృత-నామ్ని వర్షే - in the region called Ilaavrata; గౌరీ-ప్రధాన-వనితాజన-మాత్ర-భాజి - Gauri as their chief, inhabited solely by women; శర్వేణ - by Lord Shiva (as Ardhnaareeshwara); మన్త్ర-నుతిభిః - by mantras and hymns; సముపాస్యమానం - (Thou) being worshipped; సఙ్కర్షణ-ఆత్మకమ్- - in the form of Sankarshana; అధీశ్వర - O Almighty Lord!; సంశ్రయే - (I) seek refuge (in); త్వామ్ - Thee;
Translation
In the middle of the earth is the region called Ilaavrata which is inhabited exclusively by women with Gauri as their chief. I seek refuge in Thee O Lord! Who are present there as Sankarshana and are worshipped with holy chants by Sharva (Shiva) in his 'man-woman' form known as Ardhanaareeshwara.
శ్లోకః
భద్రాశ్వనామక ఇలావృతపూర్వవర్షే
భద్రశ్రవోభిః ఋషిభిః పరిణూయమానమ్ ।
కల్పాన్తగూఢనిగమోద్ధరణప్రవీణం
ధ్యాయామి దేవ హయశీర్షతనుం భవన్తమ్ ॥2॥
Meaning
భద్రాశ్వ-నామక - (known) by rhe name Bhadraashva; ఇలావృత-పూర్వ-వర్షే - in the region east of Ilaavrata; భద్రశ్రవోభిః ఋషిభిః - (where) by the Rishis known as Bhadraashwaras; పరిణూయమానమ్ - praised (Thou); కల్పాన్త-గూఢ-నిగమ-ఉద్ధరణ-ప్రవీణం - at the end of the Kalpa, (which were) lost, the Vedas, in restoring, who is expert, (Thou),; ధ్యాయామి - I meditate on (Thee); దేవ - O Lord!; హయశీర్ష-తనుం భవన్తమ్ - Thou who has taken the form of Hayagreeva;
Translation
In the region known as Bhadraashva, situated to the east of Ilaavrata, O Lord! Thou resides as Hayagreeva. I meditate on this horse-necked form of Thine which is famed as the restorer of the Vedas lost in the deluge at the end of the cosmic cycle. This Hayagreeva form of Thine is worshipped by the Rishis Bhadraashwara with hymns of praises.
శ్లోకః
ధ్యాయామి దక్షిణగతే హరివర్షవర్షే
ప్రహ్లాదముఖ్యపురుషైః పరిషేవ్యమాణమ్ ।
ఉత్తుఙ్గశాన్తధవలాకృతిమేకశుద్ధ-
జ్ఞానప్రదం నరహరిం భగవన్ భవన్తమ్ ॥3॥
Meaning
ధ్యాయామి - I meditate (on Thee); దక్షిణగతే హరివర్షవర్షే - towards the south (of Ilaavrata) in Harivarsha; ప్రహ్లాద-ముఖ్య-పురుషైః - by Prahlaad and other leading people; పరిషేవ్యమాణమ్ - (being) worshipped; ఉత్తుఙ్గ-ధవల-ఆకృతిమ్- - (as one) who is very tall, calm and white in color; ఏకశుద్ధ-జ్ఞాన-ప్రదమ్ - who bestows the highest pure knowledge; నరహరిం - in the form of Narahari; భగవన్ - O Lord!; భవన్తం - Thee (I meditate on);
Translation
To the south of Ilaavrata is Harivarsha. There Thou are worshipped by Prahlaad and other leading devotees as Narahari, whose body is tall and white and who is calm and bestows the knowledge of Supreme Brahman. O Lord! I meditate on that form of Thee.
శ్లోకః
వర్షే ప్రతీచి లలితాత్మని కేతుమాలే
లీలావిశేషలలితస్మితశోభనాఙ్గమ్ ।
లక్ష్మ్యా ప్రజాపతిసుతైశ్చ నిషేవ్యమాణం
తస్యాః ప్రియాయ ధృతకామతనుం భజే త్వామ్ ॥4॥
Meaning
వర్షే ప్రతీచి - in the region to the west of Ilaavrata; లలిత-ఆత్మని - in the very beautiful; కేతుమాలే - Ketumaala; లీలా-విశేష-లలిత-స్మిత-శోభన-అఙ్గమ్ - with a divine sporting and charming smile, having a resplendent form (Thou); లక్ష్మ్యా - by Lakshmi; ప్రజాపతిసుతైః చ - and by the sons of Prajaapati; నిషేవ్యమాణమ్ - worshipped; తస్యాః ప్రియాయ - for her pleasure; ధృత-కామ-తనుమ్ - taking the form of Kaamadeva; భజే త్వామ్ - I worship Thee;
Translation
To the west of Ilaavrata, in the beautiful region of Ketumaalaa, Thou resides as Kaamadeva, for the pleasure of Lakshmi. Thy form is resplendent with a divine sportive and charming smile. Thou are worshipped by Lakshmi and the sons of Prajaapati. I worship Thee.
శ్లోకః
రమ్యే హ్యుదీచి ఖలు రమ్యకనామ్ని వర్షే
తద్వర్షనాథమనువర్యసపర్యమాణమ్ ।
భక్తైకవత్సలమమత్సరహృత్సు భాన్తం
మత్స్యాకృతిం భువననాథ భజే భవన్తమ్ ॥5॥
Meaning
రమ్యే హి ఉదీచి ఖలు - In the beautiful (region) to the north of Ilaavrata; రమ్యక-నామ్ని వర్షే - in the region called Ramyak; తత్-వర్ష-నాథ-మనువర్య- - by that region's ruler, Manu; సపర్యమాణమ్ - (Thou) being worshipped; భక్త-ఏక-వత్సలమ్- - (Thou) who is benevolent to His devotees; అమత్సర-హృత్సు భన్తం - in the hearts of all pure hearted people (thou) who shines,; మత్స్య-ఆకృతిం - in a fish form; భువననాథ - O Lord of the Universe!; భజే భవన్తం - I worship Thee;
Translation
In the beautiful region of Ramyak to the north of Ilaavrata whose ruler Vaivaswata Manu worships Thee in Thy form of a fish. Thou who are very benevolent to Thy devotees and who shine in the hearts of those who are free from attachments, I worship Thee in the form of the fish.
శ్లోకః
వర్షం హిరణ్మయసమాహ్వయమౌత్తరాహ-
మాసీనమద్రిధృతికర్మఠకామఠాఙ్గమ్ ।
సంసేవతే పితృగణప్రవరోఽర్యమా యం
తం త్వాం భజామి భగవన్ పరచిన్మయాత్మన్ ॥6॥
Meaning
వర్షం - the region; హిరణ్మయ-సమాహ్వయమ్- - Hiranmaya', known as; ఔత్తరాహమ్- - to the north (of Ramyak); ఆసీనమ్- - residing there; అద్రి-ధృతి-కర్మఠ-కామఠ-అఙ్గమ్ - the mountain (Mandaar) bearing, capable of, in the form of the tortoise, on the back; సంసేవతే - who is worshipped by; పితృగణ-ప్రవరః-అర్యమా - the chief of the Pitriganas, Aryamaa,; యం తం త్వాం - Which,That Thee; భజామి భగవన్ - I worship O Lord!; పరచిన్మయ-ఆత్మన్ - O Supreme Light of Consciousness!;
Translation
The region called Hiranmaya which is to the north of Ramyak, Thou reside there in the form of the huge tortoise that could bear the Mandara mountain on its back. There Thou are worshipped by Aryamaa the famous chief of the Pitris. O Lord! O Supreme Pure Consciousness! I worship Thy that form.
శ్లోకః
కిఞ్చోత్తరేషు కురుషు ప్రియయా ధరణ్యా
సంసేవితో మహితమన్త్రనుతిప్రభేదైః ।
దంష్ట్రాగ్రఘృష్టఘనపృష్ఠగరిష్ఠవర్ష్మా
త్వం పాహి బిజ్ఞనుత యజ్ఞవరాహమూర్తే ॥7॥
Meaning
కిమ్-చ - further; ఉత్తరేషు - to the north (of Hiranmaya); కురుషు - (in the region known as) in Kuru; ప్రియయా ధరణ్యా - by Thy consort the Earth; సంసేవితః - well worshipped; మహిత-మన్త్ర-నుతి-ప్రభేదైః - by various great mantras and hymns; దంష్ట్ర-అగ్ర-ఘృష్ట-ఘన-పృష్ఠ-గరిష్ష్ఠ-వర్ష్మా - (Thou whose) tusks' ends touched the clouds with such a huge body; త్వం పాహి - Thou protect me; విజ్ఞ-నుత యజ్ఞ-వరాహ-మూర్తే - by the enlightened ones adored, (O Thou) in the form of the Yanjya Varaaha;
Translation
To the north of Hiranmaya, Thou are worshipped by Thy dear consort the Earth, with the utterances of holy Mantras and hymns of praise. Thou are adored by the wise in the form of Yanjya Varaaha (the divine boar) whose gigantic body rose so high that the tusks' edges rubbed against the clouds. Do protect Thy devotees.
శ్లోకః
యామ్యాం దిశం భజతి కిమ్పురుషాఖ్యవర్షే
సంసేవితో హనుమతా దృఢభక్తిభాజా ।
సీతాభిరామపరమాద్భుతరూపశాలీ
రామాత్మకః పరిలసన్ పరిపాహి విష్ణో ॥8॥
Meaning
యామ్యాం దిశం భజతి - situated to the south (of Ilaavrata); కిమ్పురుష-ఆఖ్య-వర్షే - 'Kimpurusha', known as, in that region; సంసేవితః - worshipped; హనుమతా - by Hanumaan; దృఢ-భక్తిభాజా - who has firm devotion to Thee; సీతా-అభిరామ-పరమ-అద్భుత-రూప-శాలీ - (and) Sita is captivated by (Thy) form which is most wonderful and resplendent; రమాత్మకః పరిలసన్ - as Raama shining; పరిపాహి - do protect; విష్ణో - O Lord! Vishnu!;
Translation
Towards the south of Ilaavrata, residing in the region known as Kimpurusha, Thou are worshipped by Hanumaan with firm and unwavering devotion. O Lord Vishnu! Thou as Raama do shine with a wonderful and resplendent form form that captivates Sita and is made more charming by her presence. Do protect us, O Vishnu!
శ్లోకః
శ్రీనారదేన సహ భారతఖణ్డముఖ్యై-
స్త్వం సాఙ్ఖ్యయోగనుతిభిః సముపాస్యమానః ।
ఆకల్పకాలమిహ సాధుజనాభిరక్షీ
నారాయణో నరసఖః పరిపాహి భూమన్ ॥9॥
Meaning
శ్రీ-నారదేన సహ - along with Shree Naarada; భారత-ఖణ్డ-ముఖ్యైః- - by the foremost (devotees) of Bhaaratavarsha; త్వం - Thou; సాఙ్ఖ్య-యోగ-నుతిభిః - with the hymns based on Saankhya and Yoga systems; సముపాస్యమానః - well meditated upon; ఆకల్ప-కాలమ్-ఇహ - till Pralaya time, here (in Bhaaratavarsha); సాధుజన-అభిరక్షీ - the virtuous protecting,; నారాయణః నరసఖః - (Thou) Naaraayana (who has) and Nara as companion; పరిపాహి - do protect; భూమన్ - O Lord of the Universe!;
Translation
Along with Naarada, by the leading devotees of Bhaarata region Thou are meditated upon and praised with hymns based on Saankhya and Yoga. In Bhaaratavarsha as Naaraayana with Nara as companion, Thou do reside till Pralaya (deluge) time,for the protection of the virtuous. Deign to protect all devotees.
శ్లోకః
ప్లాక్షేఽర్కరూపమయి శాల్మల ఇన్దురూపం
ద్వీపే భజన్తి కుశనామని వహ్నిరూపమ్ ।
క్రౌఞ్చేఽమ్బురూపమథ వాయుమయం చ శాకే
త్వాం బ్రహ్మరూపమపి పుష్కరనామ్ని లోకాః ॥10॥
Meaning
ప్లాక్షే-అర్క-రూపమ్- - in Plaaksha, in the form of the Sun; అయి - O Thou!; శాల్మలే ఇన్దురూపం - in Shaalmala, in the form of the moon; ద్వీపే భజన్తి కుశ-నామని - in the island named Kusha, people worship,; వహ్ని-రూపమ్ - (Thee) in the form of Fire; క్రౌఞ్చే-అమ్బు-రూపమ్- - in Kraunch as water; అథ వాయు-మయం చ శాకే - and then as wind in Shaaka; త్వాం బ్రహ్మ-రూపమ్-అపి - Thee also in the form of Brahmaa; పుష్కర-నామ్ని లోకాః - in (the place) called Pushkara by people (are worshipped);
Translation
O Lord! Thou are worshipped by the people in the form of the sun in Plaaksha, as the Moon in Shaalmala, as fire in Kushadveep, as water in Kraunch, as wind in Shaaka and as Brahmaa in the place named Pushkara.
శ్లోకః
సర్వైర్ధ్రువాదిభిరుడుప్రకరైర్గ్రహైశ్చ
పుచ్ఛాదికేష్వవయవేష్వభికల్ప్యమానైః ।
త్వం శింశుమారవపుషా మహతాముపాస్యః
సన్ధ్యాసు రున్ధి నరకం మమ సిన్ధుశాయిన్ ॥11॥
Meaning
సర్బైః-ధ్రువ-ఆదిభిః-ఉడుప్రకరైః- - by all, Dhruva etc., the groups of stars; గ్రహైః-చ - and by the planets; పుచ్ఛ-ఆదికేషు అవయవేషు- - as tail etc., in the limbs; అభికల్ప్యమానైః - imagined; త్వం శింశుమార-వపుషా - Thou, the great Fish Sinshumaar bodied; మహతామ్-ఉపాస్యః - by the enlightened meditated upon; సన్ధ్యాసు - at the (three) Sandhyaas; రున్ధి నరకం మమ - eradicate hell (sufferings) of mine; సిన్ధుశాయిన్ - O Resident of the Milk Ocean;
Translation
Dhruva - the Pole star, and all the groups of stars and planets who are imagined as forming the limbs and tail of the great Fish Shinshumaar, in that form , Thou are meditated upon by the enlightened ones, at the three Sandhyaas. O Lord! Reposing on the Milk Ocean! deign to eradicate my suffering and my sins.
శ్లోకః
పాతాలమూలభువి శేషతనుం భవన్తం
లోలైకకుణ్డలవిరాజిసహస్రశీర్షమ్ ।
నీలామ్బరం ధృతహలం భుజగాఙ్గనాభి-
ర్జుష్టం భజే హర గదాన్ గురుగేహనాథ ॥12॥
Meaning
పాతాల-మూల-భువి - of Paataala's bottom surface; శేష-తనుం భవన్తం - in Aadishesha's form, Thee; లోల-ఐక-కుణ్డల-విరాజి-సహస్ర-శీర్షమ్ - (weith)dangling one earring and shining in the thousand heads; నీలామ్బరం - wearring a blue garment; ధృత-హలం - armed with a plough; భుజగ-అఙ్గనాభిః-జుష్టం - by serpent women worshipped; భజే - I adore; శేషతనుం భవన్తం - the Aadishesha bodied Thee; హర గదాన్ - eradicate my ailments; గురుగేహనాథ - O Lord of Guruvaayur!;
Translation
I worship Thee as Aadishesha the great serpent. Thou residing at the bottom of Paataal, having a thousand heads, which shine with a single ever quivering earing, wearing a blue garment, and having a plough as weapon, are worshipped by Naaga (serpent) damsels. May Thou O Lord of Guruvaayur be pleased to relieve me of my ailments.
Browse Related Categories:
