శ్లోకః
త్రిదివవర్ధకివర్ధితకౌశలం త్రిదశదత్తసమస్తవిభూతిమత్ ।
జలధిమధ్యగతం త్వమభూషయో నవపురం వపురఞ్చితరోచిషా ॥1॥
Meaning
త్రిదివ-వర్ధకి- - heaven's architect; వర్ధిత-కౌశలం - excelling the skill; త్రిదశ-దత్త- - by the gods given; సమస్త-విభూతిమత్ - all the majesties; జలధి-మధ్యగతం - in the ocean's middle situated; త్వమ్-అభూషయః - Thou adorned; నవ-పురం - the new city; వపుః-అఞ్చిత- - by Thy form's marked; రోచిషా - resplendence;
Translation
Even though Vishwakarmaa, the divine architect had employed all his excellent skills in building it and the gods had lavished all their divine embellishments on the city, which was situated in the middle of the ocean, it was adorned by the marked resplendence of Thy form.
శ్లోకః
దదుషి రేవతభూభృతి రేవతీం హలభృతే తనయాం విధిశాసనాత్ ।
మహితముత్సవఘోషమపూపుషః సముదితైర్ముదితైః సహ యాదవైః ॥2॥
Meaning
దదుషి - (when) was given; రేవత-భూభృతి - by the Revata king; రేవతీం హలభృతే - Revatee for Balaraam; తనయాం - the daughter; విధి-శాసనాత్ - by Brahmaa's instructions; మహితమ్-ఉత్సవ- - great festive; ఘోషమ్-అపూపుషః - celebration was performed by Thee; సముదితైః-ముదితైః - who had gathered happily; సహ యాదవైః - with the Yaadavas;
Translation
At the instructions of Brahmaa, the king of Revata gave his daughter Revatee in marriage to Balaraam. On this event with all the Yaadavaas, who had assembled, Thou happily performed a great festive celebration.
శ్లోకః
అథ విదర్భసుతాం ఖలు రుక్మిణీం ప్రణయినీం త్వయి దేవ సహోదరః ।
స్వయమదిత్సత చేదిమహీభుజే స్వతమసా తమసాధుముపాశ్రయన్ ॥3॥
Meaning
అథ విదర్భ-సుతాం - then, king of Vidarbh's (Bheeshmaka's) daughter; ఖలు రుక్మిణీం - indeed Rukmini; ప్రణయినీం త్వయి - in love with Thee; దేవ సహోదరః - O Lord! Her brother; స్వయమ్-అదిత్సత - of his own will decided to give; చేది-మహీభుజే - to the Chedi king (Shishupaal); స్వ-తమసా - because of his Tamas guna, ignorance; తమ్-అసాధుమ్- - him the non virtuous; ఉపాశ్రయన్ - having made him a friend;
Translation
The daughter of the king of Vidarbh (Bheeshmaka), Rukmini was indeed in love with Thee. O Lord! Her brother,Rukmi, due to his ignorance caused by his Tamas guna, of his own will resolved to give her to the Chedi king Shishupaal. Rukmi had made friends with Shishupaal who was totally non virtuous.
శ్లోకః
చిరధృతప్రణయా త్వయి బాలికా సపది కాఙ్క్షితభఙ్గసమాకులా ।
తవ నివేదయితుం ద్విజమాదిశత్ స్వకదనం కదనఙ్గవినిర్మితమ్ ॥4॥
Meaning
చిర-ధృత-ప్రణయా - for long holding love; త్వయి బాలికా - for Thee, the girl; సపది - at once; కాఙ్క్షిత-భఙ్గ- - (her) desire being broken; సమాకులా - (foreseeing) and distressed; తవ నివేదయితుమ్ - to Thee, to communicate; ద్విజమ్-ఆదిశత్ - a Braahmin instructed; స్వ-కదనం - her distress; కదన-అఙ్గ- - the cruel Cupid; వినిర్మితమ్ - caused by;
Translation
For a long time holding love for Thee, which was brought about by the cruel Cupid, the girl at once instructed a Brahmin to acquaint Thee of her distress by the immanent threat to the fulfillment of her desire,
శ్లోకః
ద్విజసుతోఽపి చ తూర్ణముపాయయౌ తవ పురం హి దురాశదురాసదమ్ ।
ముదమవాప చ సాదరపూజితః స భవతా భవతాపహృతా స్వయమ్ ॥5॥
Meaning
ద్విజ-సుతః-అపి - the Brahmin boy also; చ తూర్ణమ్-ఉపాయయౌ - and soon reached; తవ పురం హి - Thy city indeed; దురాశ-దురాసదం - for the wicked inaccessible; ముదమ్-అవాప చ - and great joy attained; సాదర-పూజితః - with the honour received; స భవతా - he (was) by Thee; భవ-తాప-హృతా - (who are) from worldly afflictions, the remover; స్వయమ్ - Thyself;
Translation
The Brahmin boy soon reached Thy city which is inaccessible to wicked minded people. He was highly delighted and attained great joy on being received with honour by Thyself the remover of the worldly travails and afflictions of men.
శ్లోకః
స చ భవన్తమవోచత కుణ్డినే నృపసుతా ఖలు రాజతి రుక్మిణీ ।
త్వయి సముత్సుకయా నిజధీరతారహితయా హి తయా ప్రహితోఽస్మ్యహమ్ ॥6॥
Meaning
స చ - he and; భవన్తమ్-అవోచత - to Thee said; కుణ్డినే - in Kundina; నృప-సుతా ఖలు - the king's daughter indeed; రాజతి రుక్మిణీ - shines Rukmini; త్వయి సముత్సుకయా - in Thee deeply in love; నిజ-ధీరతా-రహితయా - her own restrain loosing; హి తయా ప్రహితః- - indeed by her sent; అస్మి-అహమ్ - am I;
Translation
And he said to Thee 'In Kundinaa (capital of Vidarbha) lives the noble princess Rukmini. She is deeply in love with Thee. She who has lost her own restrain has indeed sent me here.'
శ్లోకః
తవ హృతాఽస్మి పురైవ గుణైరహం హరతి మాం కిల చేదినృపోఽధునా ।
అయి కృపాలయ పాలయ మామితి ప్రజగదే జగదేకపతే తయా ॥7॥
Meaning
తవ హృతా-అస్మి - by Thee captivated am I; పురా-ఏవ - since long even; గుణైః-అహం - by (Thy) excellences, I; హరతి మాం కిల - capturing me indeed is; చేది-నృపః-అధునా - the Chedi king now; అయి కృపాలయ (కృపా-ఆలయ) - O Abode of Compassion!; పాలయ మామ్-ఇతి - save me, thus; ప్రజగదే - was prayed; జగదేకపతే (జగత్-ఏక-పతే) - O Lord of the worlds!; తయా - by her;
Translation
From long since I am a captive of Thy excellences. Now the king of Chedi (Shishupaal) is going to captivate me. O Abode of Compassion! Save me.' O Lord of the worlds! Thus she prayed to Thee.
శ్లోకః
అశరణాం యది మాం త్వముపేక్షసే సపది జీవితమేవ జహామ్యహమ్ ।
ఇతి గిరా సుతనోరతనోత్ భృశం సుహృదయం హృదయం తవ కాతరమ్ ॥8॥
Meaning
అశరణామ్ - helpless; యది మాం - if me; త్వమ్-ఉపేక్షసే - Thou forsake; సపది జీవితమ్-ఏవ - soon life itself; జహామి-అహమ్ - will kill I; ఇతి గిరా సుతనోః- - these words of the fair one; అతనోత్ భృశం - brought about deep; సుహృత్-అయం - by this good hearted (Braahmin); హృదయం తవ కాతరమ్ - (in) heart Thy agitation;
Translation
If Thou will forsake me, the helpless one, I will certainly end my life soon.' This massage of the fair Rukmini from the good hearted Braahmin, brought about deep agitation in Thy heart.
శ్లోకః
అకథయస్త్వమథైనమయే సఖే తదధికా మమ మన్మథవేదనా ।
నృపసమక్షముపేత్య హరామ్యహం తదయి తాం దయితామసితేక్షణామ్ ॥9॥
Meaning
అకథయః- - told; త్వమ్-అథ-ఏనమ్- - Thou then to him; అయే సఖే - O friend!; తత్-అధికా - more than her; మమ మన్మథ-వేదనా - (are) my love pangs; నృప సమక్షమ్- - in the front of the kings; ఉపేత్య హరామి-అహం - coming there will take away I; తత్-అయి తాం - so it is, O (friend), that; దయితామ్-అసిత-ఈక్షణామ్ - dear dark eyed one;
Translation
Thou then told him, 'O friend! My love pangs are more intense than hers. Therefore, I will come, and in presence of the kings, take away the dear dark eyed one.'
శ్లోకః
ప్రముదితేన చ తేన సమం తదా రథగతో లఘు కుణ్డినమేయివాన్ ।
గురుమరుత్పురనాయక మే భవాన్ వితనుతాం తనుతాం నిఖిలాపదామ్ ॥10॥
Meaning
ప్రముదితేన చ - and with the delighted; తేన సమం తదా - with him then; రథ-గతః లఘు - getting into the chariot immediately; కుణ్డినమ్-ఏయివాన్ - to Kundina (Thou) reached; గురుమరుత్పురనాయక - O Lord of Guruvaayur!; మే భవాన్ - of me, Thou; వితనుతాం తనుతాం - deign to bring about relief; నిఖిల-ఆపదామ్ - from all my afflictions;
Translation
O Lord of Guruvaayur! Along with the highly delighted Braahmin, Thou immediately got into the chariot and soon reached Kundina. May Thou deign to bring about relief for me from all my afflictions.
Browse Related Categories:
