శ్లోకః
గత్వా సాన్దీపనిమథ చతుష్షష్టిమాత్రైరహోభిః
సర్వజ్ఞస్త్వం సహ ముసలినా సర్వవిద్యా గృహీత్వా ।
పుత్రం నష్టం యమనిలయనాదాహృతం దక్షిణార్థం
దత్వా తస్మై నిజపురమగా నాదయన్ పాఞ్చజన్యమ్ ॥1॥
Meaning
గత్వా సాన్దీపనిమ్-అథ - going to the sage Saandipani, then; చతుః-షష్టి-మాత్రైః-అహోభిః - in 64 days only; సర్వజ్ఞః-త్వం - Omniscient Thou; సహ ముసలినా - along with Balaraama; సర్వ-విద్యా గృహీత్వా - all knowledge mastering; పుత్రం నష్టం - the dead son; యమ-నిలయనాత్-ఆహృతం - from Yama's abode bringing; దక్షిణా-అర్థం - by way of dakshinaa (to the teacher Sandipini); దత్వా తస్మై - giving him; నిజ-పురమ్-అగా - to Thy city went back; నాదయన్ పాఞ్చజన్యమ్ - sounding the conch Paanchajanya;
Translation
Along with Balaraama Thou went to sage Sandipani's aashram and mastered all knowledge in just 64 days. Thou brought back Thy guru Sandipani's dead son from Yama's abode and gave him by way of Guru-dakshinaa. Thou then went back to Thy city sounding the conch Paanchajanya.
శ్లోకః
స్మృత్వా స్మృత్వా పశుపసుదృశః ప్రేమభారప్రణున్నాః
కారుణ్యేన త్వమపి వివశః ప్రాహిణోరుద్ధవం తమ్ ।
కిఞ్చాముష్మై పరమసుహృదే భక్తవర్యాయ తాసాం
భక్త్యుద్రేకం సకలభువనే దుర్లభం దర్శయిష్యన్ ॥2॥
Meaning
స్మృత్వా స్మృత్వా - remembering again and again; పశుప-సుదృశః - the beautiful Gopikas; ప్రేమ-భార-ప్రణున్నాః - who were overwhelmed with love for Thee; కారుణ్యేన - with compassion; త్వమ్-అపి వివశః - Thou also were overcome; ప్రాహిణోః-ఉద్ధవం తమ్ - (Thou) sent that Uddhava; కిమ్-చ-అముష్మై - and besides to him; పరమ-సుహృదే - (Thy) very dear friend; భక్తవర్యాయ తాసాం - those great devotees; భక్తి-ఉద్రేకం - intense devotion; స్కల-భువనే దుర్లభం - rare in the whole world; దర్శయిష్యన్ - wishing to show;
Translation
Again and again Thou remembered the overwhelming love of the beautiful Gopikas for Thee. Thou were also overpowered with compassion for them. Thou sent Thy very dear friend Uddhava to them with a message. Also with the desire to demonstrate to him the intense devotion of those great devotees which was rare in the whole world.
శ్లోకః
త్వన్మాహాత్మ్యప్రథిమపిశునం గోకులం ప్రాప్య సాయం
త్వద్వార్తాభిర్బహు స రమయామాస నన్దం యశోదామ్ ।
ప్రాతర్ద్దృష్ట్వా మణిమయరథం శఙ్కితాః పఙ్కజాక్ష్యః
శ్రుత్వా ప్రాప్తం భవదనుచరం త్యక్తకార్యాః సమీయుః ॥3॥
Meaning
త్వత్-మాహాత్మ్య- - Thy greatness (and); ప్రథిమ-పిశునం - magnitude indicating; గోకులం ప్రాప్య సాయం - to Gokula reaching in the evening; త్వత్-వార్తాభిః-బహు - with Thy many news; స రమయామాస - he (Uddhava) delighted; నన్దం యశోదామ్ - Nanda and Yashodaa; ప్రాతః-దృష్ట్వా - in the morning seeing; మణిమయ-రథం - the bejewelled chariot; శఙ్కితాః పఙ్కజాక్ష్యః - suspecting, the lotus eyed women; శ్రుత్వా ప్రాప్తం - hearing (that) had come; భవత్-అనుచరం - Thy emissary (follower); త్యక్త-కార్యాః - abandoning their work; సమీయుః - gathered;
Translation
Gokula's prosperity was an indication of the magnitude of Thy greatness. Reaching there in the evening, Uddhava delighted Nanda and Yashodaa with Thy many news. In the morning the lotus eyed women of Gokula saw the bejewelled chariot and suspected Thy arrival. They came to know that one of Thy emissaries had come. Abandoning their work, they gathered at the house of Nandagopa.
శ్లోకః
దృష్ట్వా చైనం త్వదుపమలసద్వేషభూషాభిరామం
స్మృత్వా స్మృత్వా తవ విలసితాన్యుచ్చకైస్తాని తాని ।
రుద్ధాలాపాః కథమపి పునర్గద్గదాం వాచమూచుః
సౌజన్యాదీన్ నిజపరభిదామప్యలం విస్మరన్త్యః ॥4॥
Meaning
దృష్ట్వా చ-ఏనం - and seeing him; త్వత్-ఉపమ- - similar to Thee; లసత్-వేష-భూషా-అభిరామం - donning clothes and ornaments charming; స్మృత్వా స్మృత్వా - remembering again and again; తవ విలసితాని- - Thy various deeds; ఉచ్చకైః-తాని తాని - thoroughly all of them; రుద్ధ-ఆలాపాః - choking for words; కథమ్-అపి - somehow; పునః-గద్గదాం - again with faltering; వాచమ్-ఊచుః - words spoke; సౌజన్య-ఆదీన్ - behaviour etc.,; నిజ-పర-భిదామ్- - self and others' difference; అపి-అలం - also completely; విస్మరన్త్యః - forgetting;
Translation
The Gopikas saw Uddhava donning charming clothes and ornaments similar to Thine. They remembered Thee again and again and Thy various deeds and sports very thoroughly. They were full of emotions and were choking for words, and somehow managed to speak to Uddhava with faltering words. They had forgotten to observe the norms of behaviour and courtesies, and the differences between themselves and others.
శ్లోకః
శ్రీమాన్ కిం త్వం పితృజనకృతే ప్రేషితో నిర్దయేన
క్వాసౌ కాన్తో నగరసుదృశాం హా హరే నాథ పాయాః ।
ఆశ్లేషాణామమృతవపుషో హన్త తే చుమ్బనానా-
మున్మాదానాం కుహకవచసాం విస్మరేత్ కాన్త కా వా ॥5॥
Meaning
శ్రీమాన్ కిం త్వం - O Sir! Is it (that) you; పితృజన-కృతే - for the sake of the parents; ప్రేషితః నిర్దయేన - are sent by the heart-less one; క్వ-అసౌ కాన్తః - where is that (Krishna) beloved; నగర-సుదృశాం - of the city beauties; హా హరే నాథ పాయాః - O Hari! O Lord! protect us; ఆశ్లేషాణామ్- - of the embraces; అమృత-వపుషః - of that nectarine form; హన్త తే - alas! Of Thee; చుమ్బనానామ్ - the kisses; ఉన్మాదానాం - the intense love; కుహక-వచసాం - and sly words; విస్మరేత్ కాన్త - will forget O beloved; కా వా - which one (woman);
Translation
O Sir! Is it that you are sent by the heartless Krishna for the sake of his parents? Where is the beloved one of the beauties of the city? O Lord! O Hari! Protect us. Alas which one of us women can forget the embrace of the nectarine form, the kisses of intense love and the frolicsome words of the beloved one?'
శ్లోకః
రాసక్రీడాలులితలలితం విశ్లథత్కేశపాశం
మన్దోద్భిన్నశ్రమజలకణం లోభనీయం త్వదఙ్గమ్ ।
కారుణ్యాబ్ధే సకృదపి సమాలిఙ్గితుం దర్శయేతి
ప్రేమోన్మాదాద్భువనమదన త్వత్ప్రియాస్త్వాం విలేపుః ॥6॥
Meaning
రాస-క్రీడా - during the Raasa dance; లులిత-లలితం - which was done up, the beautiful; విశ్లథత్-కేశ-పాశం - dishevelled untied (loosened) hair; మన్ద-ఉద్భిన్న- - the slight appearance (of); శ్రమజల-కణం - of the sweat drops due to exertion; లోభనీయం త్వత్-అఙ్గమ్ - enchanting Thy form; కారుణ్య-అబ్ధే - O Ocean of Compassion!; సకృత్-అపి - at least once; సమాలిఙ్గితుం దర్శయ- - to embrace (kindly) show; ఇతి ప్రేమ-ఉన్మాదాత్- - thus out of intense love; భువనమదన - O Enchanter of all the worlds!; త్వత్-ప్రియాః- - Thy dear ones; త్వాం విలేపుః - implored Thee;
Translation
During the Raasa dance the done up beautiful hair which were dishevelled and had loosened, and with the appearance of sweat drops, Thy form was rendered enchanting. O Ocean of Compassion! Reveal to us once that form, so that we may once more embrace that form of Thee! O Enchanter of all the worlds!', thus Thy dear ones implored Thee out of intense love.
శ్లోకః
ఏవమ్ప్రాయైర్వివశవచనైరాకులా గోపికాస్తా-
స్త్వత్సన్దేశైః ప్రకృతిమనయత్ సోఽథ విజ్ఞానగర్భైః ।
భూయస్తాభిర్ముదితమతిభిస్త్వన్మయీభిర్వధూభి-
స్తత్తద్వార్తాసరసమనయత్ కానిచిద్వాసరాణి ॥7॥
Meaning
ఏవం-ప్రాయైః- - of such kind; వివశ-వచనైః- - of despairful words; ఆకులాః గోపికాః-తాః- - overwhelmed with grief, those Gopikaas; త్వత్-సన్దేశైః - with Thy messages (of deep knowledge); ప్రకృతిమ్-అనయత్ - came to their own selves (became normal); సః-అథ - he (Uddhava) then; విజ్ఞాన-గర్భైః - with knowledge of self full of; భూయః- - thereafter; తాభిః-ముదితమతిభిః- - with them who were delighted; త్వత్-మయీభిః-వధూభిః- - and who were absorbed in Thee, with (those) women; తత్-తత్-వార్తా- - all those tales; సరసమ్-అనయత్ - happily narrating spent; కానిచిత్-వాసరాణి - some days;
Translation
The Gopikas bemoaned their fate with such words of despair and were overwhelmed with grief. Uddhava comforted them with Thy message of deep spiritual import. They came to their normal selves and thereafter experienced Thy inner presence. Uddhava spent some days with the totally devoted Gopikas joyfully and happily narrating various incidents about Thee.
శ్లోకః
త్వత్ప్రోద్గానైః సహితమనిశం సర్వతో గేహకృత్యం
త్వద్వార్తైవ ప్రసరతి మిథః సైవ చోత్స్వాపలాపాః ।
చేష్టాః ప్రాయస్త్వదనుకృతయస్త్వన్మయం సర్వమేవం
దృష్ట్వా తత్ర వ్యముహదధికం విస్మయాదుద్ధవోఽయమ్ ॥8॥
Meaning
త్వత్-ప్రోద్గానైః సహితమ్- - with songs about Thee; అనిశం సర్వతః - always everywhere; గేహ-కృత్యం - household chores; త్వత్-వార్తా-ఏవ - Thy tale alone; ప్రసరతి - goes on; మిథః సా-ఏవ - amongst them that alone; చ-ఉత్స్వ-అపలాపాః - in dreams speaking; చేష్టాః ప్రాయః- - actions mostly; త్వత్-అనుకృతయః- - were Thy imitations; త్వత్-మయం - Thyself personified; సర్వమ్-ఏవం - everything altogether; దృష్ట్వా తత్ర - seeing there; వ్యముహత్-అధికం - was stunned very greatly; విస్మయాత్-ఉద్ధవః-అయమ్ - with wonder.that Uddhava;
Translation
The Gopikas always sang songs about Thee. Everywhere while doing their household chores, they narrated Thine tales, amongst themselves. They even spoke about Thee in their dreams.Their actions were mostly imitations of Thy actions as they tried to personify Thee. Everything that there, was permeated by Thy presence. Observing all this that great devotee Uddhava was wonderstruck and left stunned.
శ్లోకః
రాధాయా మే ప్రియతమమిదం మత్ప్రియైవం బ్రవీతి
త్వం కిం మౌనం కలయసి సఖే మానినీమత్ప్రియేవ।
ఇత్యాద్యేవ ప్రవదతి సఖి త్వత్ప్రియో నిర్జనే మా-
మిత్థంవాదైరరమదయం త్వత్ప్రియాముత్పలాక్షీమ్ ॥9॥
Meaning
రాధాయాః మే - for Raadhaa of Mine; ప్రియతమమ్-ఇదం - this is the favourite; మత్-ప్రియా-ఏవం బ్రవీతి - my dear one speaks like this; త్వం కిం మౌనం కలయసి - you are why silence maintaining; సఖే - Oh! Friend; మానినీ-మత్-ప్రియా-ఇవ - like my dear and proud one (Raadhaa); ఇతి-ఆది-ఏవ - in this way only; ప్రవదతి సఖి - says O friend (Raadhaa); త్వత్-ప్రియః - your beloved (Krishna); నిర్జనే మామ్- - when alone, to me; ఇత్థం-వాదైః- - with such words; అరమత్-అయం - gladdened he (Uddhava); త్వత్-ప్రియామ్- - Thy dear one (Raadhaa); ఉత్పల-ఆక్షీమ్ - the lotus eyed;
Translation
This is my Raadhaa's favourite. My dear one speaks like this. My dear friend! Why are you silent like my dear proud one (Raadhaa)?' 'In this way O dear friend (Raadhaa) your beloved (Krishna) speaks to me when we are alone.' With these words Uddhava gladdened Thy dear lotus eyed Raadhaa.
శ్లోకః
ఏష్యామి ద్రాగనుపగమనం కేవలం కార్యభారా-
ద్విశ్లేషేఽపి స్మరణదృఢతాసమ్భవాన్మాస్తు ఖేదః ।
బ్రహ్మానన్దే మిలతి నచిరాత్ సఙ్గమో వా వియోగ-
స్తుల్యో వః స్యాదితి తవ గిరా సోఽకరోన్నిర్వ్యథాస్తాః ॥10॥
Meaning
ఏష్యామి ద్రాక్- - I will come soon; అనుపగమనం - (my) not coming is; కేవలం కార్యభారాత్- - only due to work pressure; విశ్లేషే-అపి - in separation also; స్మరణ-దృఢతా-సమ్భవాత్- - because of firm remembrance; మా-అస్తు ఖేదః - let there be no grief; బ్రహ్మానన్దే మిలతి - when Brahmaananda is attained; న-చిరాత్ - without long (soon); సఙ్గమః వా వియోగః- - meeting or separation; తుల్యః వః స్యాత్- - same for you will be; ఇతి తవ గిరా - thus by Thy words; సః-అకరోత్- - he made; నిర్వ్యథాః-తాః - them free of sorrow;
Translation
I shall come soon. My not coming is only due to work pressure. When there is firm remembrance, in separation also there is no grief. Before long when Brahmaananda is attained, you will experience the separation and union equally blissful.' By such words of Thine Uddhava appeased them.
శ్లోకః
ఏవం భక్తి సకలభువనే నేక్షితా న శ్రుతా వా
కిం శాస్త్రౌఘైః కిమిహ తపసా గోపికాభ్యో నమోఽస్తు ।
ఇత్యానన్దాకులముపగతం గోకులాదుద్ధవం తం
దృష్ట్వా హృష్టో గురుపురపతే పాహి మామామయౌఘాత్ ॥11॥
Meaning
ఏవం భక్తిః - such devotion; సకల-భువనే - in the whole world; న-ఈక్షితా - is not seen; న శ్రుతా వా - or is not heard of; కిం శాస్త్ర-ఔఘైః - of what use are so many scriptures; కిమ్-ఇహ తపసా - of what use here is penance; గోపికాభ్యః నమః-అస్తు - for the Gopikaasa may there be salutations; ఇతి-ఆది- - thus and so; ఆనన్ద-ఆకులమ్- - overwhelmed with joy; ఉపగతం గోకులాత్- - who had returned from Gokula; ఉద్ధవం తం - that Uddhava; దృష్ట్వా హృష్టః - seeing, very happy (Thou); గురుపురపతే పాహి - O Lord of Guruvaayur! Save me; మామ్-ఆమయ-ఔఘాత్ - from my so many afflictions;
Translation
Such devotion is neither seen nor heard of in the whole world. Of what use is the study of so many scriptures and the practices there in. And what is the use here of all penances. May there be salutations to the Gopikaas.' Thus Uddhava joyfully exclaimed when he returned from Gokula and met Thee. O Lord of Guruvaayur! Who were happy to see Uddhava, save me from so many of my afflictions.
Browse Related Categories:
