శ్లోకః
అర్జున ఉవాచ
యే శాస్త్రవిధిముత్సృజ్య యజన్తే శ్రద్ధయాన్వితాః ।
తేషాం నిష్ఠా తు కా కృష్ణ సత్త్వమాహో రజస్తమః ॥ 1 ॥
Meaning
అర్జునః ఉవాచ — Arjuna said; యే — those who; శాస్త్ర-విధిమ్ — the regulations of scripture; ఉత్సృజ్య — giving up; యజన్తే — worship; శ్రద్ధయా — full faith; అన్వితాః — possessed of; తేషామ్ — of them; నిష్ఠా — the faith; తు — but; కా — what; కృష్ణ — O Kriṣṇa; సత్త్వమ్ — in goodness; ఆహో — or else; రజః — in passion; తమః — in ignorance.
Translation
Arjuna inquired: O Kriṣṇa, what is the situation of those who do not follow the principles of scripture but worship according to their own imagination? Are they in goodness, in passion or in ignorance?
శ్లోకః
శ్రీభగవానువాచ
త్రివిధా భవతి శ్రద్ధా దేహినాం సా స్వభావజా ।
సాత్త్వికీ రాజసీ చైవ తామసీ చేతి తాం శ‍ఋణు ॥ 2 ॥
Meaning
శ్రీ-భగవాన్ ఉవాచ — Bhagavan Sri Krishna said; త్రి-విధా — of three kinds; భవతి — becomes; శ్రద్ధా — the faith; దేహినామ్ — of the embodied; సా — that; స్వ-భావ-జా — according to his mode of material nature; సాత్త్వికీ — in the mode of goodness; రాజసీ — in the mode of passion; చ — also; ఏవ — certainly; తామసీ — in the mode of ignorance; చ — and; ఇతి — thus; తామ్ — that; శృణు — hear from Me.
Translation
Bhagavan Sri Krishna said: According to the modes of nature acquired by the embodied soul, one’s faith can be of three kinds – in goodness, in passion or in ignorance. Now hear about this.
శ్లోకః
సత్త్వానురూపా సర్వస్య శ్రద్ధా భవతి భారత ।
శ్రద్ధామయోఽయం పురుషో యో యచ్ఛ్రద్ధః స ఏవ సః ॥ 3 ॥
Meaning
సత్త్వ-అనురూపా — according to the existence; సర్వస్య — of everyone; శ్రద్ధా — faith; భవతి — becomes; భారత — O son of Bharata; శ్రద్ధా — faith; మయః — full of; అయమ్ — this; పురుషః — living entity; యః — who; యత్ — having which; శ్రద్ధః — faith; సః — thus; ఏవ — certainly; సః — he.
Translation
O son of Bharata, according to one’s existence under the various modes of nature, one evolves a particular kind of faith. The living being is said to be of a particular faith according to the modes he has acquired.
శ్లోకః
యజన్తే సాత్త్వికా దేవాన్యక్షరక్షాంసి రాజసాః ।
ప్రేతాన్భూతగణాంశ్చాన్యే యజన్తే తామసా జనాః ॥ 4 ॥
Meaning
యజన్తే — worship; సాత్త్వికాః — those who are in the mode of goodness; దేవాన్ — demigods; యక్ష-రక్షాంసి — demons; రాజసాః — those who are in the mode of passion; ప్రేతాన్ — spirits of the dead; భూత-గణాన్ — ghosts; చ — and; అన్యే — others; యజన్తే — worship; తామసాః — in the mode of ignorance; జనాః — people.
Translation
Men in the mode of goodness worship the demigods; those in the mode of passion worship the demons; and those in the mode of ignorance worship ghosts and spirits.
శ్లోకః
అశాస్త్రవిహితం ఘోరం తప్యన్తే యే తపో జనాః ।
దమ్భాహఙ్కారసంయుక్తాః కామరాగబలాన్వితాః ॥ 5 ॥
కర్షయన్తః శరీరస్థం భూతగ్రామమచేతసః ।
మాం చైవాన్తః శరీరస్థం తాన్విద్ధ్యాసురనిశ్చయాన్ ॥ 6 ॥
Meaning
అశాస్త్ర — not in the scriptures; విహితమ్ — directed; ఘోరమ్ — harmful to others; తప్యన్తే — undergo; యే — those who; తపః — austerities; జనాః — persons; దమ్భ — with pride; అహఙ్కార — and egoism; సంయుక్తాః — engaged; కామ — of lust; రాగ — and attachment; బల — by the force; అన్వితాః — impelled; కర్షయన్తః — tormenting; శరీర-స్థమ్ — situated within the body; భూత-గ్రామమ్ — the combination of material elements; అచేతసః — having a misled mentality; మామ్ — Me; చ — also; ఏవ — certainly; అన్తః — within; శరీర-స్థమ్ — situated in the body; తాన్ — them; విద్ధి — understand; ఆసుర-నిశ్చయాన్ — demons.
Translation
Those who undergo severe austerities and penances not recommended in the scriptures, performing them out of pride and egoism, who are impelled by lust and attachment, who are foolish and who torture the material elements of the body as well as the Supersoul dwelling within, are to be known as demons.
శ్లోకః
ఆహారస్త్వపి సర్వస్య త్రివిధో భవతి ప్రియః ।
యజ్ఞస్తపస్తథా దానం తేషాం భేదమిమం శ‍ఋణు ॥ 7 ॥
Meaning
ఆహారః — eating; తు — certainly; అపి — also; సర్వస్య — of everyone; త్రి-విధః — of three kinds; భవతి — there is; ప్రియః — dear; యజ్ఞః — sacrifice; తపః — austerity; తథా — also; దానమ్ — charity; తేషామ్ — of them; భేదమ్ — the differences; ఇమమ్ — this; శృణు — hear.
Translation
Even the food each person prefers is of three kinds, according to the three modes of material nature. The same is true of sacrifices, austerities and charity. Now hear of the distinctions between them.
శ్లోకః
ఆయుఃసత్త్వబలారోగ్యసుఖప్రీతివివర్ధనాః ।
రస్యాః స్నిగ్ధాః స్థిరా హృద్యా ఆహారాః సాత్త్వికప్రియాః ॥ 8 ॥
Meaning
ఆయుః — duration of life; సత్త్వ — existence; బల — strength; ఆరోగ్య — health; సుఖ — happiness; ప్రీతి — and satisfaction; వివర్ధనాః — increasing; రస్యాః — juicy; స్నిగ్ధాః — fatty; స్థిరాః — enduring; హృద్యాః — pleasing to the heart; ఆహారాః — food; సాత్త్విక — to one in goodness; ప్రియాః — palatable.
Translation
Foods dear to those in the mode of goodness increase the duration of life, purify one’s existence and give strength, health, happiness and satisfaction. Such foods are juicy, fatty, wholesome, and pleasing to the heart.
శ్లోకః
కట్‌వమ్లలవణాత్యుష్ణతీక్ష్ణరూక్షవిదాహినః ।
ఆహారా రాజసస్యేష్టా దుఃఖశోకామయప్రదాః ॥ 9 ॥
Meaning
కటు — bitter; అమ్ల — sour; లవణ — salty; అతి-ఉష్ణ — very hot; తీక్ష్ణ — pungent; రూక్ష — dry; విదాహినః — burning; ఆహారాః — food; రాజసస్య — to one in the mode of passion; ఇష్టాః — palatable; దుఃఖ — distress; శోక — misery; ఆమయ — disease; ప్రదాః — causing.
Translation
Foods that are too bitter, too sour, salty, hot, pungent, dry and burning are dear to those in the mode of passion. Such foods cause distress, misery and disease.
శ్లోకః
యాతయామం గతరసం పూతి పర్యుషితం చ యత్ ।
ఉచ్ఛిష్టమపి చామేధ్యం భోజనం తామసప్రియమ్ ॥ 10 ॥
Meaning
యాత-యామమ్ — food cooked three hours before being eaten; గత-రసమ్ — tasteless; పూతి — bad-smelling; పర్యుషితమ్ — decomposed; చ — also; యత్ — that which; ఉచ్చిష్టమ్ — remnants of food eaten by others; అపి — also; చ — and; అమేధ్యమ్ — untouchable; భోజనమ్ — eating; తామస — to one in the mode of darkness; ప్రియమ్ — dear.
Translation
Food prepared more than three hours before being eaten, food that is tasteless, decomposed and putrid, and food consisting of remnants and untouchable things is dear to those in the mode of darkness.
శ్లోకః
అఫలాకాఙ్‌‍క్షిభిర్యజ్ఞో విధిదిష్టో య ఇజ్యతే ।
యష్టవ్యమేవేతి మనః సమాధాయ స సాత్త్వికః ॥ 11 ॥
Meaning
అఫల-ఆకాఙ్క్షిభిః — by those devoid of desire for result; యజ్ఞః — sacrifice; విధి-దిష్టః — according to the direction of scripture; యః — which; ఇజ్యతే — is performed; యష్టవ్యమ్ — must be performed; ఏవ — certainly; ఇతి — thus; మనః — mind; సమాధాయ — fixing; సః — it; సాత్త్వికః — in the mode of goodness.
Translation
Of sacrifices, the sacrifice performed according to the directions of scripture, as a matter of duty, by those who desire no reward, is of the nature of goodness.
శ్లోకః
అభిసన్ధాయ తు ఫలం దమ్భార్థమపి చైవ యత్ ।
ఇజ్యతే భరతశ్రేష్ఠ తం యజ్ఞం విద్ధి రాజసమ్ ॥ 12 ॥
Meaning
అభిసన్ధాయ — desiring; తు — but; ఫలమ్ — the result; దమ్భ — pride; అర్థమ్ — for the sake of; అపి — also; చ — and; ఏవ — certainly; యత్ — that which; ఇజ్యతే — is performed; భరత-శ్రేష్ఠ — O chief of the Bhāratas; తమ్ — that; యజ్ఞమ్ — sacrifice; విద్ధి — know; రాజసమ్ — in the mode of passion.
Translation
But the sacrifice performed for some material benefit, or for the sake of pride, O chief of the Bhāratas, you should know to be in the mode of passion.
శ్లోకః
విధిహీనమసృష్టాన్నం మన్‍త్రహీనమదక్షిణమ్ ।
శ్రద్ధావిరహితం యజ్ఞం తామసం పరిచక్షతే ॥ 13 ॥
Meaning
విధి-హీనమ్ — without scriptural direction; అసృష్ట-అన్నమ్ — without distribution of prasādam; మన్త్ర-హీనమ్ — with no chanting of the Vedic hymns; అదక్షిణమ్ — with no remunerations to the priests; శ్రద్ధా — faith; విరహితమ్ — without; యజ్ఞమ్ — sacrifice; తామసమ్ — in the mode of ignorance; పరిచక్షతే — is to be considered.
Translation
Any sacrifice performed without regard for the directions of scripture, without distribution of prasādam [spiritual food], without chanting of Vedic hymns and remunerations to the priests, and without faith is considered to be in the mode of ignorance.
శ్లోకః
దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనం శౌచమార్జవమ్ ।
బ్రహ్మచర్యమహింసా చ శారీరం తప ఉచ్యతే ॥ 14 ॥
Meaning
దేవ — of the Supreme Lord; ద్విజ — the brāhmaṇas; గురు — the spiritual master; ప్రాజ్ఞ — and worshipable personalities; పూజనమ్ — worship; శౌచమ్ — cleanliness; ఆర్జవమ్ — simplicity; బ్రహ్మచర్యమ్ — celibacy; అహింసా — nonviolence; చ — also; శారీరమ్ — pertaining to the body; తపః — austerity; ఉచ్యతే — is said to be.
Translation
Austerity of the body consists in worship of the Supreme Lord, the brāhmaṇas, the spiritual master, and superiors like the father and mother, and in cleanliness, simplicity, celibacy and nonviolence.
శ్లోకః
అనుద్వేగకరం వాక్యం సత్యం ప్రియహితం చ యత్ ।
స్వాధ్యాయాభ్యసనం చైవ వాఙ్‍మయం తప ఉచ్యతే ॥ 15 ॥
Meaning
అనుద్వేగ-కరమ్ — not agitating; వాక్యమ్ — words; సత్యమ్ — truthful; ప్రియ — dear; హితమ్ — beneficial; చ — also; యత్ — which; స్వాధ్యాయ — of Vedic study; అభ్యసనమ్ — practice; చ — also; ఏవ — certainly; వాక్-మయమ్ — of the voice; తపః — austerity; ఉచ్యతే — is said to be.
Translation
Austerity of speech consists in speaking words that are truthful, pleasing, beneficial, and not agitating to others, and also in regularly reciting Vedic literature.
శ్లోకః
మనఃప్రసాదః సౌమ్యత్వం మౌనమాత్మవినిగ్రహః ।
భావసంశ‍ఉద్ధిరిత్యేతత్తపో మానసముచ్యతే ॥ 16 ॥
Meaning
మనః-ప్రసాదః — satisfaction of the mind; సౌమ్యత్వమ్ — being without duplicity towards others; మౌనమ్ — gravity; ఆత్మ — of the self; వినిగ్రహః — control; భావ — of one’s nature; సంశుద్ధిః — purification; ఇతి — thus; ఏతత్ — this; తపః — austerity; మానసమ్ — of the mind; ఉచ్యతే — is said to be.
Translation
And satisfaction, simplicity, gravity, self-control and purification of one’s existence are the austerities of the mind.
శ్లోకః
శ్రద్ధయా పరయా తప్‍తం తపస్తత్‍త్రివిధం నరైః ।
అఫలాకాఙ్‌‍క్షిభిర్యుక్తైః సాత్త్వికం పరిచక్షతే ॥ 17 ॥
Meaning
శ్రద్ధయా — with faith; పరయా — transcendental; తప్తమ్ — executed; తపః — austerity; తత్ — that; త్రి-విధమ్ — of three kinds; నరైః — by men; అఫల-ఆకాఙ్క్షిభిః — who are without desires for fruits; యుక్తైః — engaged; సాత్త్వికమ్ — in the mode of goodness; పరిచక్షతే — is called.
Translation
This threefold austerity, performed with transcendental faith by men not expecting material benefits but engaged only for the sake of the Supreme, is called austerity in goodness.
శ్లోకః
సత్కారమానపూజార్థం తపో దమ్భేన చైవ యత్ ।
క్రియతే తదిహ ప్రోక్తం రాజసం చలమధ్రువమ్ ॥ 18 ॥
Meaning
సత్-కార — respect; మాన — honor; పూజా — and worship; అర్థమ్ — for the sake of; తపః — austerity; దమ్భేన — with pride; చ — also; ఏవ — certainly; యత్ — which; క్రియతే — is performed; తత్ — that; ఇహ — in this world; ప్రోక్తమ్ — is said; రాజసమ్ — in the mode of passion; చలమ్ — flickering; అధ్రువమ్ — temporary.
Translation
Penance performed out of pride and for the sake of gaining respect, honor and worship is said to be in the mode of passion. It is neither stable nor permanent.
శ్లోకః
మూఢగ్రాహేణాత్మనో యత్పీడయా క్రియతే తపః ।
పరస్యోత్సాదనార్థం వా తత్తామసముదాహృతమ్ ॥ 19 ॥
Meaning
మూఢ — foolish; గ్రాహేణ — with endeavor; ఆత్మనః — of one’s own self; యత్ — which; పీడయా — by torture; క్రియతే — is performed; తపః — penance; పరస్య — to others; ఉత్సాదన-అర్థమ్ — for the sake of causing annihilation; వా — or; తత్ — that; తామసమ్ — in the mode of darkness; ఉదాహృతమ్ — is said to be.
Translation
Penance performed out of foolishness, with self-torture or to destroy or injure others, is said to be in the mode of ignorance.
శ్లోకః
దాతవ్యమితి యద్దానం దీయతేఽనుపకారిణే ।
దేశే కాలే చ పాత్రే చ తద్దానం సాత్త్వికం స్మృతమ్ ॥ 20 ॥
Meaning
దాతవ్యమ్ — worth giving; ఇతి — thus; యత్ — that which; దానమ్ — charity; దీయతే — is given; అనుపకారిణే — irrespective of return; దేశే — in a proper place; కాలే — at a proper time; చ — also; పాత్రే — to a suitable person; చ — and; తత్ — that; దానమ్ — charity; సాత్త్వికమ్ — in the mode of goodness; స్మృతమ్ — is considered.
Translation
Charity given out of duty, without expectation of return, at the proper time and place, and to a worthy person is considered to be in the mode of goodness.
శ్లోకః
యత్తు ప్రత్యుపకారార్థం ఫలముద్దిశ్య వా పునః ।
దీయతే చ పరిక్ల‍ఇ‍ష్టం తద్దానం రాజసం స్మృతమ్ ॥ 21 ॥
Meaning
యత్ — that which; తు — but; ప్రతి-ఉపకార-అర్థమ్ — for the sake of getting some return; ఫలమ్ — a result; ఉద్దిశ్య — desiring; వా — or; పునః — again; దీయతే — is given; చ — also; పరిక్లిష్టమ్ — grudgingly; తత్ — that; దానమ్ — charity; రాజసమ్ — in the mode of passion; స్మృతమ్ — is understood to be.
Translation
But charity performed with the expectation of some return, or with a desire for fruitive results, or in a grudging mood is said to be charity in the mode of passion.
శ్లోకః
అదేశకాలే యద్దానమపాత్రేభ్యశ్చ దీయతే ।
అసత్కృతమవజ్ఞాతం తత్తామసముదాహృతమ్ ॥ 22 ॥
Meaning
అదేశ — at an unpurified place; కాలే — and unpurified time; యత్ — that which; దానమ్ — charity; అపాత్రేభ్యః — to unworthy persons; చ — also; దీయతే — is given; అసత్-కృతమ్ — without respect; అవజ్ఞాతమ్ — without proper attention; తత్ — that; తామసమ్ — in the mode of darkness; ఉదాహృతమ్ — is said to be.
Translation
And charity performed at an impure place, at an improper time, to unworthy persons, or without proper attention and respect is said to be in the mode of ignorance.
శ్లోకః
ఓం తత్సదితి నిర్దేశో బ్రహ్మణస్త్రివిధః స్మృతః ।
బ్రాహ్మణాస్తేన వేదాశ్చ యజ్ఞాశ్చ విహితాః పురా ॥ 23 ॥
Meaning
ఓం — indication of the Supreme; తత్ — that; సత్ — eternal; ఇతి — thus; నిర్దేశః — indication; బ్రహ్మణః — of the Supreme; త్రి-విధః — threefold; స్మృతః — is considered; బ్రాహ్మణాః — the brāhmaṇas; తేన — with that; వేదాః — the Vedic literature; చ — also; యజ్ఞాః — sacrifice; చ — also; విహితాః — used; పురా — formerly.
Translation
From the beginning of creation, the three words oM tat sat were used to indicate the Supreme Absolute Truth. These three symbolic representations were used by brāhmaṇas while chanting the hymns of the Vedas and during sacrifices for the satisfaction of the Supreme.
శ్లోకః
తస్మాద్ ఓం ఇత్యుదాహృత్య యజ్ఞదానతపఃక్రియాః ।
ప్రవర్తన్తే విధానోక్తాః సతతం బ్రహ్మవాదినామ్ ॥ 24 ॥
Meaning
తస్మాత్ — therefore; ఓం — beginning with oM; ఇతి — thus; ఉదాహృత్య — indicating; యజ్ఞ — of sacrifice; దాన — charity; తపః — and penance; క్రియాః — performances; ప్రవర్తన్తే — begin; విధాన-ఉక్తాః — according to scriptural regulation; సతతమ్ — always; బ్రహ్మ-వాదినామ్ — of the transcendentalists.
Translation
Therefore, transcendentalists undertaking performances of sacrifice, charity and penance in accordance with scriptural regulations begin always with oM, to attain the Supreme.
శ్లోకః
తదిత్యనభిసన్ధాయ ఫలం యజ్ఞతపఃక్రియాః ।
దానక్రియాశ్చ వివిధాః క్రియన్తే మోక్షకాఙ్‌‍క్షిభిః ॥ 25 ॥
Meaning
తత్ — that; ఇతి — thus; అనభిసన్ధాయ — without desiring; ఫలమ్ — the fruitive result; యజ్ఞ — of sacrifice; తపః — and penance; క్రియాః — activities; దాన — of charity; క్రియాః — activities; చ — also; వివిధాః — various; క్రియన్తే — are done; మోక్ష-కాఙ్క్షిభిః — by those who actually desire liberation.
Translation
Without desiring fruitive results, one should perform various kinds of sacrifice, penance and charity with the word tat. The purpose of such transcendental activities is to get free from material entanglement.
శ్లోకః
సద్భ‍ఆవే సాధుభావే చ సదిత్యేతత్ప్రయుజ్యతే ।
ప్రశస్తే కర్మణి తథా సచ్ఛబ్దః పార్థ యుజ్యతే ॥ 26 ॥
యజ్ఞే తపసి దానే చ స్థితిః సదితి చోచ్యతే ।
కర్మ చైవ తదర్థీయం సదిత్యేవాభిధీయతే ॥ 27 ॥
Meaning
సత్-భావే — in the sense of the nature of the Supreme; సాధు-భావే — in the sense of the nature of the devotee; చ — also; సత్ — the word sat; ఇతి — thus; ఏతత్ — this; ప్రయుజ్యతే — is used; ప్రశస్తే — in bona fide; కర్మణి — activities; తథా — also; సత్-శబ్దః — the sound sat; పార్థ — O son of Prithā; యుజ్యతే — is used; యజ్ఞే — in sacrifice; తపసి — in penance; దానే — in charity; చ — also; స్థితిః — the situation; సత్ — the Supreme; ఇతి — thus; చ — and; ఉచ్యతే — is pronounced; కర్మ — work; చ — also; ఏవ — certainly; తత్ — for that; అర్థీయమ్ — meant; సత్ — the Supreme; ఇతి — thus; ఏవ — certainly; అభిధీయతే — is indicated.
Translation
The Absolute Truth is the objective of devotional sacrifice, and it is indicated by the word sat. The performer of such sacrifice is also called sat, as are all works of sacrifice, penance and charity which, true to the absolute nature, are performed to please the Supreme Person, O son of Prithā.
శ్లోకః
అశ్రద్ధయా హుతం దత్తం తపస్తప్‍తం కృతం చ యత్ ।
అసదిత్యుచ్యతే పార్థ న చ తత్ప్రేత్య నో ఇహ ॥ 28 ॥
Meaning
అశ్రద్ధయా — without faith; హుతమ్ — offered in sacrifice; దత్తమ్ — given; తపః — penance; తప్తమ్ — executed; కృతమ్ — performed; చ — also; యత్ — that which; అసత్ — false; ఇతి — thus; ఉచ్యతే — is said to be; పార్థ — O son of Prithā; న — never; చ — also; తత్ — that; ప్రేత్య — after death; న ఉ — nor; ఇహ — in this life.
Translation
Anything done as sacrifice, charity or penance without faith in the Supreme, O son of Prithā, is impermanent. It is called asat and is useless both in this life and the next.
Browse Related Categories:
