View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in శుద్ధ తెలుగు with the right anusvaras marked. View this in సరళ తెలుగు, with simplified anusvaras for easier reading.

శివానన్ద లహరి

కళాభ్యాం చూడాలఙ్కృత-శశికళాభ్యాం నిజతపః-
-ఫలాభ్యాం భక్తేషు ప్రకటిత-ఫలాభ్యాం భవతు మే ।
శివాభ్యా-మస్తోక-త్రిభువన-శివాభ్యాం హృది పున-
-ర్భవాభ్యా-మానన్ద-స్ఫురదనుభవాభ్యాం నతిరియమ్ ॥ 1 ॥

గళన్తీ శమ్భో త్వచ్చరిత-సరితః కిల్బిషరజో
దళన్తీ ధీకుల్యా-సరణిషు పతన్తీ విజయతామ్ ।
దిశన్తీ సంసార-భ్రమణ-పరితాపోపశమనం
వసన్తీ మచ్చేతోహ్రదభువి శివానన్దలహరీ ॥ 2 ॥

త్రయీవేద్యం హృద్యం త్రిపుర-హరమాద్యం త్రినయనం
జటాభారోదారం చలదురగహారం మృగధరమ్ ।
మహాదేవం దేవం మయి సదయభావం పశుపతిం
చిదాలమ్బం సామ్బం శివమతి-విడమ్బం హృది భజే ॥ 3 ॥

సహస్రం వర్తన్తే జగతి విబుధాః క్షుద్రఫలదా
న మన్యే స్వప్నే వా తదనుసరణం తత్కృతఫలమ్ ।
హరి-బ్రహ్మాదీనా-మపి నికట-భాజామసులభం
చిరం యాచే శమ్భో శివ తవ పదామ్భోజ-భజనమ్ ॥ 4 ॥

స్మృతౌ శాస్త్రే వైద్యే శకున-కవితా-గానఫణితౌ
పురాణే మన్త్రే వా స్తుతి-నటన-హాస్యేష్వచతురః ।
కథం రాజ్ఞాం ప్రీతిర్భవతి మయి కోఽహం పశుపతే
పశుం మాం సర్వజ్ఞ ప్రథిత కృపయా పాలయ విభో ॥ 5 ॥

ఘటో వా మృత్పిణ్డో-ఽప్యణురపి చ ధూమోఽగ్నిరచలః
పటో వా తన్తుర్వా పరిహరతి కిం ఘోరశమనమ్ ।
వృథా కణ్ఠక్షోభం వహసి తరసా తర్కవచసా
పదామ్భోజం శమ్భోర్భజ పరమసౌఖ్యం వ్రజ సుధీః ॥ 6 ॥

మనస్తే పాదాబ్జే నివసతు వచః స్తోత్రఫణితౌ
కరౌ చాభ్యర్చాయాం శ్రుతిరపి కథా కర్ణనవిధౌ ।
తవ ధ్యానే బుద్ధిర్నయనయుగళం మూర్తివిభవే [బుద్ధిః నయనయుగళం]
పర-గ్రన్థాన్కైర్వా పరమశివ జానే పరమతః ॥ 7 ॥

యథా బుద్ధిః శుక్తౌ రజతమితి కాచాశ్మని మణి- [మణిః జలే]
-ర్జలే పైష్టే క్షీరం భవతి మృగతృష్ణా-సు సలిలమ్ ।
తథా దేవభ్రాన్త్యా భజతి భవదన్యం జడజనో
మహాదేవేశం త్వాం మనసి చ న మత్వా పశుపతే ॥ 8 ॥

గభీరే కాసారే విశతి విజనే ఘోరవిపినే
విశాలే శైలే చ భ్రమతి కుసుమార్థం జడమతిః ।
సమర్ప్యైకం చేతః సరసిజము-మానాథ భవతే
సుఖే-నావస్థాతుం జన ఇహ న జానాతి కిమహో ॥ 9 ॥

నరత్వం దేవత్వం నగవన-మృగత్వం మశకతా
పశుత్వం కీటత్వం భవతు విహగత్వాది జననమ్ ।
సదా త్వత్పాదాబ్జ-స్మరణ-పరమానన్దలహరీ-
-విహారాసక్తం చేద్ధృదయమిహ కిం తేన వపుషా ॥ 10 ॥

వటుర్వా గేహీ వా యతిరపి జటీ వా తదితరో
నరో వా యః కశ్చిద్భవతు భవ కిం తేన భవతి ।
యదీయం హృత్పద్మం యది భవదధీనం పశుపతే
తదీయస్త్వం శమ్భో భవసి భవభారం చ వహసి ॥ 11 ॥

గుహాయాం గేహే వా బహిరపి వనే వాఽద్రిశిఖరే
జలే వా వహ్నౌ వా వసతు వసతేః కిం వద ఫలమ్ ।
సదా యస్యైవాన్తః-కరణమపి శమ్భో తవ పదే
స్థితం చేద్యోగోఽసౌ స చ పరమయోగీ స చ సుఖీ ॥ 12 ॥

అసారే సంసారే నిజ-భజనదూరే జడధియా
భ్రమన్తం మామన్ధం పరమకృపయా పాతుముచితమ్ ।
మదన్యః కో దీనస్తవ కృపణ-రక్షాతినిపుణ- [రక్షాతినిపుణః త్వదన్యః]
-స్త్వదన్యః కో వా మే త్రిజగతి శరణ్యః పశుపతే ॥ 13 ॥

ప్రభుస్త్వం దీనానాం ఖలు పరమబన్ధుః పశుపతే
ప్రముఖ్యోఽహం తేషామపి కిముత బన్ధుత్వమనయోః ।
త్వయైవ క్షన్తవ్యాః శివ మదపరాధాశ్చ సకలాః
ప్రయత్నా-త్కర్తవ్యం మదవనమియం బన్ధుసరణిః ॥ 14 ॥

ఉపేక్షా నో చేత్కిం న హరసి భవద్ధ్యాన-విముఖాం
దురాశా-భూయిష్ఠాం విధిలిపి-మశక్తో యది భవాన్ ।
శిరస్తద్వైధాత్రం ననఖలు సువృత్తం పశుపతే
కథం వా నిర్యత్నం కరనఖ-ముఖేనైవ లులితమ్ ॥ 15 ॥

విరిఞ్చి-ర్దీర్ఘాయు-ర్భవతు భవతా తత్పరశిర- [తత్పరశిరః చతుష్కం]
-శ్చతుష్కం సంరక్ష్యం స ఖలు భువి దైన్యం లిఖితవాన్ ।
విచారః కో వా మాం విశద కృపయా పాతి శివ తే
కటాక్షవ్యాపారః స్వయమపి చ దీనావనపరః ॥ 16 ॥

ఫలాద్వా పుణ్యానాం మయి కరుణయా వా త్వయి విభో
ప్రసన్నేఽపి స్వామిన్ భవదమల-పాదాబ్జ-యుగళమ్ ।
కథం పశ్యేయం మాం స్థగయతి నమః సమ్భ్రమజుషాం
నిలిమ్పానాం శ్రేణి-ర్నిజ-కనక-మాణిక్య-మకుటైః ॥ 17 ॥

త్వమేకో లోకానాం పరమఫలదో దివ్యపదవీం
వహన్తస్త్వన్మూలాం పునరపి భజన్తే హరిముఖాః ।
కియద్వా దాక్షిణ్యం తవ శివ మదాశా చ కియతీ
కదా వా మద్రక్షాం వహసి కరుణా-పూరితదృశా ॥ 18 ॥

దురాశా-భూయిష్ఠే దురధిప-గృహద్వార-ఘటకే
దురన్తే సంసారే దురితనిలయే దుఃఖజనకే ।
మదాయాసం కిం న వ్యపనయసి కస్యోప-కృతయే
వదేయం ప్రీతిశ్చేత్తవ శివ కృతార్థాః ఖలు వయమ్ ॥ 19 ॥

సదా మోహాటవ్యాం చరతి యువతీనాం కుచగిరౌ
నటత్యాశా-శాఖా-స్వటతి ఝటితి స్వైరమభితః ।
కపాలిన్ భిక్షో మే హృదయ-కపిమత్యన్త-చపలం
దృఢం భక్త్యా బద్ధ్వా శివ భవదధీనం కురు విభో ॥ 20 ॥

ధృతి-స్తమ్భాధారాం దృఢ-గుణ-నిబద్ధాం సగమనాం
విచిత్రాం పద్మాఢ్యాం ప్రతిదివస-సన్మార్గ-ఘటితామ్ ।
స్మరారే మచ్చేతః-స్ఫుట-పటకుటీం ప్రాప్య విశదాం
జయ స్వామిన్ శక్త్యా సహ శివ గణైః సేవిత విభో ॥ 21 ॥

ప్రలోభాద్యైరర్థాహరణ-పరతన్త్రో ధనిగృహే [ప్రలోభాద్యైః అర్థాహరణ-పరతన్త్రో]
ప్రవేశోద్యుక్తః సన్ భ్రమతి బహుధా తస్కరపతే ।
ఇమం చేతశ్చోరం కథమిహ సహే శఙ్కర విభో
తవాధీనం కృత్వా మయి నిరపరాధే కురు కృపామ్ ॥ 22 ॥

కరోమి త్వత్పూజాం సపది సుఖదో మే భవ విభో
విధిత్వం విష్ణుత్వం దిశసి ఖలు తస్యాః ఫలమితి ।
పునశ్చ త్వాం ద్రష్టుం దివి భువి వహన్పక్షి-మృగతా-
-మదృష్ట్వా తత్ఖేదం కథమిహ సహే శఙ్కర విభో ॥ 23 ॥

కదా వా కైలాసే కనకమణిసౌధే సహ గణై- [సహ గణైః వసన్]
-ర్వసన్ శమ్భోరగ్రే స్ఫుట-ఘటిత-మూర్ధాఞ్జలిపుటః ।
విభో సామ్బ స్వామి-న్పరమశివ పాహీతి నిగద-
-న్విధాతౄణాం కల్పాన్ క్షణమివ వినేష్యామి సుఖతః ॥ 24 ॥

స్తవై-ర్బ్రహ్మాదీనాం జయజయ-వచోభిర్నియమినాం
గణానాం కేళీభిర్మదకలమహోక్షస్య కకుది । [కేళీభిః మదకల-మహోక్షస్య]
స్థితం నీలగ్రీవం త్రినయన-ముమాశ్లిష్ట-వపుషం
కదా త్వాం పశ్యేయం కరధృత-మృగం ఖణ్డ-పరశుమ్ ॥ 25 ॥

కదా వా త్వాం దృష్ట్వా గిరిశ తవ భవ్యాఙ్ఘ్రి యుగళం
గృహీత్వా హస్తాభ్యాం శిరసి నయనే వక్షసి వహన్ ।
సమా శ్లిష్యా ఘ్రాయ స్ఫుట జలజ గన్ధాన్ పరిమలా-
-నలాభ్యాం బ్రహ్మాద్యైర్ముదమనుభవిష్యామి హృదయే ॥ 26 ॥ [బ్రహ్మాద్యైః ముద-మనుభవిష్యామి]

కరస్థే హేమాద్రౌ గిరిశ నికటస్థే ధనపతౌ
గృహస్థే స్వర్భూజా మర సురభి చిన్తామణిగణే ।
శిరఃస్థే శీతాంశౌ చరణయుగళస్థేఽఖిలశుభే
కమర్థం దాస్యేఽహం భవతు భవదర్థం మమ మనః ॥ 27 ॥

సారూప్యం తవ పూజనే శివ మహాదేవేతి సఙ్కీర్తనే
సామీప్యం శివభక్తి-ధుర్యజనతా-సాఙ్గత్య-సమ్భాషణే ॥
సాలోక్యం చ చరాచరాత్మకతనుధ్యానే భవానీపతే
సాయుజ్యం మమ సిద్ధమత్ర భవతి స్వామిన్ కృతార్థోఽస్మ్యహమ్ ॥ 28 ॥

త్వత్పాదామ్బుజమర్చయామి పరమం త్వాం చిన్తయామ్యన్వహం
త్వామీశం శరణం వ్రజామి వచసా త్వామేవ యాచే విభో ।
వీక్షాం మే దిశ చాక్షుషీం సకరుణాం దివ్యైశ్చిరం ప్రార్థితాం
శమ్భో లోకగురో మదీయమనసః సౌఖ్యోపదేశం కురు ॥ 29 ॥

వస్త్రోద్ధూతవిధౌ సహస్రకరతా పుష్పార్చనే విష్ణుతా
గన్ధే గన్ధవహాత్మతాఽన్నపచనే బర్హిర్ముఖాధ్యక్షతా ।
పాత్రే కాఞ్చనగర్భతాస్తి మయి చేద్బాలేన్దుచూడామణే
శుశ్రూషాం కరవాణి తే పశుపతే స్వామింస్త్రిలోకీగురో ॥ 30 ॥

నాలం వా పరమోపకారకమిదం త్వేకం పశూనాం పతే
పశ్యన్ కుక్షిగతాంశ్చరాచరగణాన్ బాహ్యస్థితాన్ రక్షితుమ్ ।
సర్వామర్త్యపలాయనౌషధమతిజ్వాలాకరం భీకరం
నిక్షిప్తం గరళం గళే న గిళితం నోద్గీర్ణమేవ త్వయా ॥ 31 ॥

జ్వాలోగ్రః సకలామరాతిభయదః క్ష్వేళః కథం వా త్వయా
దృష్టః కిం చ కరే ధృతః కరతలే కిం పక్వజమ్బూఫలమ్ ।
జిహ్వాయాం నిహితశ్చ సిద్ధఘుటికా వా కణ్ఠదేశే భృతః
కిం తే నీలమణిర్విభూషణమయం శమ్భో మహాత్మన్ వద ॥ 32 ॥

నాలం వా సకృదేవ దేవ భవతః సేవా నతిర్వా నుతిః
పూజా వా స్మరణం కథాశ్రవణమప్యాలోకనం మాదృశామ్ ।
స్వామిన్నస్థిరదేవతానుసరణాయాసేన కిం లభ్యతే
కా వా ముక్తిరితః కుతో భవతి చేత్కిం ప్రార్థనీయం తదా ॥ 33 ॥

కిం బ్రూమస్తవ సాహసం పశుపతే కస్యాస్తి శమ్భో భవ-
-ద్ధైర్యం చేదృశమాత్మనః స్థితిరియం చాన్యైః కథం లభ్యతే ।
భ్రశ్యద్దేవగణం త్రసన్మునిగణం నశ్యత్ప్రపఞ్చం లయం
పశ్యన్నిర్భయ ఏక ఏవ విహరత్యానన్దసాన్ద్రో భవాన్ ॥ 34 ॥

యోగక్షేమధురన్ధరస్య సకలశ్రేయఃప్రదోద్యోగినో
దృష్టాదృష్టమతోపదేశకృతినో బాహ్యాన్తరవ్యాపినః ।
సర్వజ్ఞస్య దయాకరస్య భవతః కిం వేదితవ్యం మయా
శమ్భో త్వం పరమాన్తరఙ్గ ఇతి మే చిత్తే స్మరామ్యన్వహమ్ ॥ 35 ॥

భక్తో భక్తిగుణావృతే ముదమృతాపూర్ణే ప్రసన్నే మనః
కుమ్భే సామ్బ తవాఙ్ఘ్రిపల్లవయుగం సంస్థాప్య సంవిత్ఫలమ్ ।
సత్వం మన్త్రముదీరయన్నిజశరీరాగారశుద్ధిం వహన్
పుణ్యాహం ప్రకటీకరోమి రుచిరం కళ్యాణమాపాదయన్ ॥ 36 ॥

ఆమ్నాయామ్బుధిమాదరేణ సుమనఃసఙ్ఘాః సముద్యన్మనో [సముద్యన్మనః]
మన్థానం దృఢభక్తిరజ్జుసహితం కృత్వా మథిత్వా తతః ।
సోమం కల్పతరుం సుపర్వసురభిం చిన్తామణిం ధీమతాం
నిత్యానన్దసుధాం నిరన్తరరమాసౌభాగ్యమాతన్వతే ॥ 37 ॥

ప్రాక్పుణ్యాచలమార్గదర్శితసుధామూర్తిః ప్రసన్నః శివః
సోమః సద్గణసేవితో మృగధరః పూర్ణస్తమోమోచకః ।
చేతః పుష్కరలక్షితో భవతి చేదానన్దపాథోనిధిః
ప్రాగల్భ్యేన విజృమ్భతే సుమనసాం వృత్తిస్తదా జాయతే ॥ 38 ॥

ధర్మో మే చతురఙ్ఘ్రికః సుచరితః పాపం వినాశం గతం
కామక్రోధమదాదయో విగళితాః కాలాః సుఖావిష్కృతాః ।
జ్ఞానానన్దమహౌషధిః సుఫలితా కైవల్యనాథే సదా
మాన్యే మానసపుణ్డరీకనగరే రాజావతంసే స్థితే ॥ 39 ॥

ధీయన్త్రేణ వచోఘటేన కవితాకుల్యోపకుల్యాక్రమై- [కవితాకుల్యోపకుల్యాక్రమైః]
-రానీతైశ్చ సదాశివస్య చరితామ్భోరాశిదివ్యామృతైః ।
హృత్కేదారయుతాశ్చ భక్తికలమాః సాఫల్యమాతన్వతే
దుర్భిక్షాన్మమ సేవకస్య భగవన్విశ్వేశ భీతిః కుతః ॥ 40 ॥

పాపోత్పాతవిమోచనాయ రుచిరైశ్వర్యాయ మృత్యుఞ్జయ
స్తోత్రధ్యాననతిప్రదక్షిణసపర్యాలోకనాకర్ణనే ।
జిహ్వాచిత్తశిరోఙ్ఘ్రిహస్తనయనశ్రోత్రైరహం ప్రార్థితో
మామాజ్ఞాపయ తన్నిరూపయ ముహుర్మామేవ మా మేఽవచః ॥ 41 ॥

గామ్భీర్యం పరిఖాపదం ఘనధృతిః ప్రాకార ఉద్యద్గుణ- [ఉద్యద్గుణస్తొమః]
-స్తోమశ్చాప్తబలం ఘనేన్ద్రియచయో ద్వారాణి దేహే స్థితః ।
విద్యా వస్తుసమృద్ధిరిత్యఖిలసామగ్రీసమేతే సదా
దుర్గాతిప్రియదేవ మామకమనోదుర్గే నివాసం కురు ॥ 42 ॥

మా గచ్ఛ త్వమితస్తతో గిరిశ భో మయ్యేవ వాసం కురు
స్వామిన్నాదికిరాత మామకమనఃకాన్తారసీమాన్తరే ।
వర్తన్తే బహుశో మృగా మదజుషో మాత్సర్యమోహాదయ- [ మాత్సర్యమోహాదయః]
-స్తాన్హత్వా మృగయావినోదరుచితా లాభం చ సమ్ప్రాప్స్యసి ॥ 43 ॥

కరలగ్నమృగః కరీన్ద్రభఙ్గో
ఘనశార్దూలవిఖణ్డనోఽస్తజన్తుః ।
గిరిశో విశదాకృతిశ్చ చేతః-
-కుహరే పఞ్చముఖోఽస్తి మే కుతో భీః ॥ 44 ॥

ఛన్దః శాఖిశిఖాన్వితైర్ [శాఖిశిఖాన్వితైరః] ద్విజవరైః సంసేవితే శాశ్వతే
సౌఖ్యాపాదిని ఖేదభేదిని సుధాసారైః ఫలైర్దీపితే ।
చేతఃపక్షిశిఖామణే త్యజ వృథా అఞ్చారమన్యైరలం
నిత్యం శఙ్కర పాదపద్మయుగళీనీడే విహారం కురు ॥ 45 ॥

ఆకీర్ణే నఖరాజికాన్తివిభవై [నఖరాజికాన్తివిభవైః] రుద్యత్సుధావైభవై-[రుద్యత్సుధావైభవైః]
-రాధౌతేఽపి చ పద్మరాగలలితే హంసవ్రజైరాశ్రితే ।
నిత్యం భక్తివధూగణైశ్చ రహసి స్వేచ్ఛావిహారం కురు
స్థిత్వా మానసరాజహంస గిరిజానాథాఙ్ఘ్రిసౌధాన్తరే ॥ 46 ॥

శమ్భుధ్యాన వసన్తసఙ్గిని హృదారామేఽఘజీర్ణచ్ఛదాః
స్రస్తా భక్తిలతాచ్ఛటా విలసితాః పుణ్యప్రవాళశ్రితాః ।
దీప్యన్తే గుణకోరకా జపవచఃపుష్పాణి సద్వాసనా
జ్ఞానానన్ద సుధామరన్దలహరీ సంవిత్ఫలాభ్యున్నతిః ॥ 47 ॥

నిత్యానన్దరసాలయం సురమునిస్వాన్తామ్బుజాతాశ్రయం
స్వచ్ఛం సద్ద్విజసేవితం కలుషహృత్సద్వాసనా విష్కృతమ్ ।
శమ్భుధ్యాన సరోవరం వ్రజ మనోహం సావతంస స్థిరం
కిం క్షుద్రా శ్రయపల్వల భ్రమణ సఞ్జాతశ్రమం ప్రాప్స్యసి ॥ 48 ॥

ఆనన్దామృత పూరితా హరపదాం భోజా లవాలోద్యతా
స్థైర్యోపఘ్నముపేత్య భక్తిలతికా శాఖోప శాఖాన్వితా ।
ఉచ్ఛైర్ మానస కాయమాన పటలీమాక్రమ్య నిష్కల్మషా
నిత్యాభీష్ట ఫలప్రదా భవతు మే సత్కర్మ సంవర్ధితా ॥ 49 ॥

సన్ధ్యా రమ్భ విజృమ్భితం శ్రుతిశిరః స్థానాన్తరాధి ష్ఠితం
సప్రేమ భ్రమరాభిరామం అసకృత్ సద్వాసనా శోభితమ్ ।
భోగీన్ద్రా భరణం సమస్తసుమనః పూజ్యం గుణావిష్కృతం
సేవే శ్రీగిరి మల్లికార్జున మహాలిఙ్గం శివాలిఙ్గితమ్ ॥ 50 ॥

భృఙ్గీచ్ఛా నటనోత్కటః కరమదగ్రాహీ స్ఫురన్ మాధవా- [స్ఫురన్ మాధవావ్హ్లాదో]
-హ్లాదో నాదయుతో మహాసితవపుః పఞ్చేషుణా చాదృతః ।
సత్పక్షః సుమనో వనేషు స పునః సాక్షాన్మదీయే మనో-
-రాజీవే భ్రమరాధిపో విహరతాం శ్రీశైలవాసీ విభుః ॥ 51 ॥

కారుణ్యామృత వర్షిణం ఘనవిపద్గ్రీష్మచ్ ఛిదాకర్మఠం
విద్యాసస్య ఫలోదయాయ సుమనః సంసేవ్య మిచ్ఛాకృతిమ్ ।
నృత్యద్ భక్త మయూరమద్రి నిలయం చఞ్చజ్జటామణ్డలం
శమ్భో వాఞ్ఛతి నీలకన్ధర సదా త్వాం మే మనశ్చాతకః ॥ 52 ॥

ఆకాశేన శిఖీ సమస్తఫణినాం నేత్రా కలాపీ నతా-[నతానుగ్రాహి]
-నుగ్రాహి ప్రణవోపదే శనినదైః కేకీతి యో గీయతే ।
శ్యామాం శైలసముద్భవాం ఘనరుచిం దృష్ట్వా నటన్తం ముదా
వేదాన్తోపవనే విహారరసికం తం నీలకణ్ఠం భజే ॥ 53 ॥

సన్ధ్యా ఘర్మదినాత్యయో హరికరాఘాత ప్రభూతానక- [ప్రభూతానకధ్వానో ]
-ధ్వానో వారిదగర్జితం దివిషదాం దృష్టిచ్ఛటా చఞ్చలా ।
భక్తానాం పరితోషబాష్ప వితతిర్ వృష్టిర్ మయూరీ శివా
యస్మిన్నుజ్జ్వల తాణ్డవం విజయతే తం నీలకణ్ఠం భజే ॥ 54 ॥

ఆద్యాయామిత తేజసే శ్రుతిపదైర్వేద్యాయ సాధ్యాయ తే
విద్యానన్దమయాత్మనే త్రిజగతః సంరక్షణోద్యోగినే ।
ధ్యేయాయాఖిలయోగిభిః సురగణైర్గేయాయ మాయావినే
సమ్యక్తాణ్డవ సమ్భ్రమాయ జటినే సేయం నతిః శమ్భవే ॥ 55 ॥

నిత్యాయ త్రిగుణాత్మనే పురజితే కాత్యాయనీ శ్రేయసే
సత్యాయాది కుటుమ్బినే మునిమనః ప్రత్యక్ష చిన్మూర్తయే ।
మాయాసృష్ట జగత్త్రయాయ సకలామ్నాయాన్తసఞ్చారిణే
సాయం తాణ్డవ సమ్భ్రమాయ జటినే సేయం నతిః శమ్భవే ॥ 56 ॥

నిత్యం స్వోదరపోషణాయ సకలానుద్దిశ్య విత్తాశయా
వ్యర్థం పర్యటనం కరోమి భవతః సేవాం న జానే విభో ।
మజ్జన్మాన్తర పుణ్య పాక బలతస్త్వం శర్వ సర్వాన్తర- [సర్వాన్తరః]
-స్తిష్ఠస్యేవ హి తేన వా పశుపతే తే రక్షణీయోఽస్మ్యహమ్ ॥ 57 ॥

ఏకో వారిజ బాన్ధవః క్షితినభో వ్యాప్తం తమో మణ్డలం
భిత్త్వా లోచన గోచరోఽపి భవతి త్వం కోటి సూర్యప్రభః ।
వేద్యః కిం న భవస్యహో ఘనతరం కీదృగ్భవేన్మత్తమ- [కీదృగ్భవేన్మత్తమః]
-స్తత్సర్వం [తత్సర్వం] వ్యపనీయ మే పశుపతే సాక్షాత్ప్రసన్నో భవ ॥ 58 ॥

హంసః పద్మవనం సమిచ్ఛతి యథా నీలామ్బుదం చాతకః
కోకః కోకనదప్రియం ప్రతిదినం చన్ద్రం చకోరస్తథా ।
చేతో వాఞ్ఛతి మామకం పశుపతే చిన్మార్గమృగ్యం విభో
గౌరీనాథ భవత్పదాబ్జ యుగళం కైవల్య సౌఖ్యప్రదమ్ ॥ 59 ॥

రోధస్తోయహృతః శ్రమేణ పథికశ్ఛాయాం తరోర్వృష్టితో [తరోర్వృష్టితః]
భీతః స్వస్థగృహం గృహస్థమతిథిర్ దీనః ప్రభుం ధార్మికమ్ ।
దీపం సన్తమసాకులశ్చ శిఖినం శీతా వృతస్త్వం తథా
చేతః సర్వభయాపహం వ్రజ సుఖం శమ్భోః పదామ్భోరుహమ్ ॥ 60 ॥

అఙ్కోలం నిజ-బీజ-సన్తతిరయస్కాన్తోపలం [సన్తతిః అయస్కాన్తోపలం] సూచికా
సాధ్వీ నైజవిభుం లతా క్షితిరుహం సిన్ధుః సరిద్ వల్లభమ్ ।
ప్రాప్నోతీహ యథా తథా పశుపతేః పాదారవిన్ద ద్వయం
చేతోవృత్తి రుపేత్య తిష్ఠతి సదా సా భక్తి రిత్యుచ్యతే ॥ 61 ॥

ఆనన్దాశ్రుభిరాతనోతి పులకం నైర్మల్యతశ్ఛాదనం
వాచా-శఙ్ఖముఖే స్థితైశ్చ జఠరాపూర్తిం చరిత్రామృతైః ।
రుద్రాక్షైర్ హసితేన దేవ వపుషో రక్షాం భవద్భావనా-
-పర్యఙ్కే వినివేశ్య భక్తిజననీ భక్తార్భకం రక్షతి ॥ 62 ॥

మార్గావర్తితపాదుకా పశుపతేరఙ్గస్య కూర్చాయతే
గణ్డూషామ్బునిషేచనం పురరిపోర్దివ్యాభిషేకాయతే ।
కిఞ్చి-ద్భక్షిత-మాంస-శేషకబళం నవ్యోపహారాయతే
భక్తిః కిం న కరోత్యహో వనచరో భక్తావతంసాయతే ॥ 63 ॥

వక్షస్తాడనమన్తకస్య కఠినాపస్మారసమ్మర్దనం
భూభృత్పర్యటనం నమత్సురశిరఃకోటీరసఙ్ఘర్షణమ్ ।
కర్మేదం మృదులస్య తావకపదద్వన్ద్వస్య కిం వోచితం
మచ్చేతోమణిపాదుకావిహరణం శమ్భో సదాఙ్గీకురు ॥ 64 ॥

వక్షస్తాడనశఙ్కయా విచలితో వైవస్వతో నిర్జరాః
కోటీరోజ్జ్వలరత్నదీపకలికానీరాజనం కుర్వతే ।
దృష్ట్వా ముక్తివధూస్తనోతి నిభృతాశ్లేషం భవానీపతే
యచ్చేతస్తవ పాదపద్మభజనం తస్యేహ కిం దుర్లభమ్ ॥ 65 ॥

క్రీడార్థం సృజసి ప్రపఞ్చమఖిలం క్రీడామృగాస్తే జనాః
యత్కర్మాచరితం మయా చ భవతః ప్రీత్యై భవత్యేవ తత్ ।
శమ్భో స్వస్య కుతూహలస్య కరణం మచ్చేష్టితం నిశ్చితం
తస్మాన్మామకరక్షణం పశుపతే కర్తవ్యమేవ త్వయా ॥ 66 ॥

బహువిధపరితోషబాష్పపూర-
-స్ఫుటపులకాఙ్కితచారుభోగభూమిమ్ ।
చిరపదఫలకాఙ్క్షిసేవ్యమానాం
పరమసదాశివభావనాం ప్రపద్యే ॥ 67 ॥

అమితముదమృతం ముహుర్దుహన్తీం
విమలభవత్పదగోష్ఠమావసన్తీమ్ ।
సదయ పశుపతే సుపుణ్యపాకాం
మమ పరిపాలయ భక్తిధేనుమేకామ్ ॥ 68 ॥

జడతా పశుతా కళఙ్కితా
కుటిలచరత్వం చ నాస్తి మయి దేవ ।
అస్తి యది రాజమౌళే
భవదాభరణస్య నాస్మి కిం పాత్రమ్ ॥ 69 ॥

అరహసి రహసి స్వతన్త్రబుద్ధ్యా
వరివసితుం సులభః ప్రసన్నమూర్తిః ।
అగణితఫలదాయకః ప్రభుర్మే
జగదధికో హృది రాజశేఖరోఽస్తి ॥ 70 ॥

రూఢభక్తిగుణకుఞ్చితభావచాప-
5యుక్తైః శివస్మరణబాణగణైరమోఘైః ।
5ఇర్జిత్య కిల్బిషరిపూన్విజయీ సుధీన్ద్రః
సానన్దమావహతి సుస్థిరరాజలక్ష్మీమ్ ॥ 71 ॥

ధ్యానాఞ్జనేన సమవేక్ష్య తమఃప్రదేశం
భిత్త్వా మహాబలిభిరీశ్వరనామమన్త్రైః ।
దివ్యాశ్రితం భుజగభూషణముద్వహన్తి
యే పాదపద్మమిహ తే శివ తే కృతార్థాః ॥ 72 ॥

భూదారతాముదవహద్యదపేక్షయా శ్రీ-
-భూదార ఏవ కిమతః సుమతే లభస్వ ।
కేదారమాకలితముక్తిమహౌషధీనాం
పాదారవిన్దభజనం పరమేశ్వరస్య ॥ 73 ॥

ఆశాపాశక్లేశదుర్వాసనాది-
-భేదోద్యుక్తైర్దివ్యగన్ధైరమన్దైః ।
ఆశాశాటీకస్య పాదారవిన్దం
చేతఃపేటీం వాసితాం మే తనోతు ॥ 74 ॥

కళ్యాణినం సరసచిత్రగతిం సవేగం
సర్వేఙ్గితజ్ఞమనఘం ధ్రువలక్షణాఢ్యమ్ ।
చేతస్తురఙ్గమధిరుహ్య చర స్మరారే
నేతః సమస్తజగతాం వృషభాధిరూఢ ॥ 75 ॥

భక్తిర్మహేశపదపుష్కరమావసన్తీ
కాదమ్బినీవ కురుతే పరితోషవర్షమ్ ।
సమ్పూరితో భవతి యస్య మనస్తటాక-
-స్తజ్జన్మసస్యమఖిలం సఫలం చ నాన్యత్ ॥ 76 ॥

బుద్ధిః స్థిరా భవితుమీశ్వరపాదపద్మ-
-సక్తా వధూర్విరహిణీవ సదా స్మరన్తీ ।
సద్భావనాస్మరణదర్శనకీర్తనాది
సమ్మోహితేవ శివమన్త్రజపేన విన్తే ॥ 77 ॥

సదుపచారవిధిష్వనుబోధితాం
సవినయాం సుహృదం సముపాశ్రితామ్ ।
మమ సముద్ధర బుద్ధిమిమాం ప్రభో
వరగుణేన నవోఢవధూమివ ॥ 78 ॥

నిత్యం యోగిమనః సరోజదళసఞ్చారక్షమస్త్వత్క్రమః
శమ్భో తేన కథం కఠోరయమరాడ్వక్షఃకవాటక్షతిః ।
అత్యన్తం మృదులం త్వదఙ్ఘ్రియుగళం హా మే మనశ్చిన్తయ-
-త్యేతల్లోచనగోచరం కురు విభో హస్తేన సంవాహయే ॥ 79 ॥

ఏష్యత్యేష జనిం మనోఽస్య కఠినం తస్మిన్నటానీతి మ-
-ద్రక్షాయై గిరిసీమ్ని కోమలపదన్యాసః పురాభ్యాసితః ।
నో చేద్దివ్యగృహాన్తరేషు సుమనస్తల్పేషు వేద్యాదిషు
ప్రాయః సత్సు శిలాతలేషు నటనం శమ్భో కిమర్థం తవ ॥ 80 ॥

కఞ్చిత్కాలముమామహేశ భవతః పాదారవిన్దార్చనైః
కఞ్చిద్ధ్యానసమాధిభిశ్చ నతిభిః కఞ్చిత్కథాకర్ణనైః ।
కఞ్చిత్కఞ్చిదవేక్షణైశ్చ నుతిభిః కఞ్చిద్దశామీదృశీం
యః ప్రాప్నోతి ముదా త్వదర్పితమనా జీవన్ స ముక్తః ఖలు ॥ 81 ॥

బాణత్వం వృషభత్వమర్ధవపుషా భార్యాత్వమార్యాపతే
ఘోణిత్వం సఖితా మృదఙ్గవహతా చేత్యాది రూపం దధౌ ।
త్వత్పాదే నయనార్పణం చ కృతవాంస్త్వద్దేహభాగో హరిః
పూజ్యాత్పూజ్యతరః స ఏవ హి న చేత్కో వా తదన్యోఽధికః ॥ 82 ॥

జననమృతియుతానాం సేవయా దేవతానాం
న భవతి సుఖలేశః సంశయో నాస్తి తత్ర ।
అజనిమమృతరూపం సామ్బమీశం భజన్తే
య ఇహ పరమసౌఖ్యం తే హి ధన్యా లభన్తే ॥ 83 ॥

శివ తవ పరిచర్యాసన్నిధానాయ గౌర్యా
భవ మమ గుణధుర్యాం బుద్ధికన్యాం ప్రదాస్యే ।
సకలభువనబన్ధో సచ్చిదానన్దసిన్ధో
సదయ హృదయగేహే సర్వదా సంవస త్వమ్ ॥ 84 ॥

జలధిమథనదక్షో నైవ పాతాళభేదీ
న చ వనమృగయాయాం నైవ లుబ్ధః ప్రవీణః ।
అశనకుసుమభూషావస్త్రముఖ్యాం సపర్యాం
కథయ కథమహం తే కల్పయానీన్దుమౌళే ॥ 85 ॥

పూజాద్రవ్యసమృద్ధయో విరచితాః పూజాం కథం కుర్మహే
పక్షిత్వం న చ వా కిటిత్వమపి న ప్రాప్తం మయా దుర్లభమ్ ।
జానే మస్తకమఙ్ఘ్రిపల్లవముమాజానే న తేఽహం విభో
న జ్ఞాతం హి పితామహేన హరిణా తత్త్వేన తద్రూపిణా ॥ 86 ॥

అశనం గరళం ఫణీ కలాపో
వసనం చర్మ చ వాహనం మహోక్షః ।
మమ దాస్యసి కిం కిమస్తి శమ్భో
తవ పాదామ్బుజభక్తిమేవ దేహి ॥ 87 ॥

యదా కృతామ్భోనిధిసేతుబన్ధనః
కరస్థలాధఃకృతపర్వతాధిపః ।
భవాని తే లఙ్ఘితపద్మసమ్భవ-
-స్తదా శివార్చాస్తవభావనక్షమః ॥ 88 ॥

నతిభిర్నుతిభిస్త్వమీశ పూజా-
-విధిభిర్ధ్యానసమాధిభిర్న తుష్టః ।
ధనుషా ముసలేన చాశ్మభిర్వా
వద తే ప్రీతికరం తథా కరోమి ॥ 89 ॥

వచసా చరితం వదామి శమ్భో-
-రహముద్యోగవిధాసు తేఽప్రసక్తః ।
మనసాకృతిమీశ్వరస్య సేవే
శిరసా చైవ సదాశివం నమామి ॥ 90 ॥

ఆద్యావిద్యా హృద్గతా నిర్గతాసీ-
-ద్విద్యా హృద్యా హృద్గతా త్వత్ప్రసాదాత్ ।
సేవే నిత్యం శ్రీకరం త్వత్పదాబ్జం
భావే ముక్తేర్భాజనం రాజమౌళే ॥ 91 ॥

దూరీకృతాని దురితాని దురక్షరాణి
దౌర్భాగ్యదుఃఖదురహఙ్కృతిదుర్వచాంసి ।
సారం త్వదీయచరితం నితరాం పిబన్తం
గౌరీశ మామిహ సముద్ధర సత్కటాక్షైః ॥ 92 ॥

సోమకళాధరమౌళౌ
కోమలఘనకన్ధరే మహామహసి ।
స్వామిని గిరిజానాథే
మామకహృదయం నిరన్తరం రమతామ్ ॥ 93 ॥

సా రసనా తే నయనే
తావేవ కరౌ స ఏవ కృతకృత్యః ।
యా యే యౌ యో భర్గం
వదతీక్షేతే సదార్చతః స్మరతి ॥ 94 ॥

అతిమృదులౌ మమ చరణా-
-వతికఠినం తే మనో భవానీశ ।
ఇతి విచికిత్సాం సన్త్యజ
శివ కథమాసీద్గిరౌ తథా వేశః ॥ 95 ॥

ధైర్యాఙ్కుశేన నిభృతం
రభసాదాకృష్య భక్తిశృఙ్ఖలయా ।
పురహర చరణాలానే
హృదయమదేభం బధాన చిద్యన్త్రైః ॥ 96 ॥

ప్రచరత్యభితః ప్రగల్భవృత్త్యా
మదవానేష మనః కరీ గరీయాన్ ।
రిగృహ్య నయేన భక్తిరజ్వా
పరమ స్థాణు పదం దృఢం నయాముమ్ ॥ 97 ॥
సర్వాలఙ్కారయుక్తాం సరళపదయుతాం సాధువృత్తాం సువర్ణాం
సద్భిః సంస్తూయమానాం సరసగుణయుతాం లక్షితాం లక్షణాఢ్యామ్ ।
ఉద్యద్భూషావిశేషాముపగతవినయాం ద్యోతమానార్థరేఖాం
కల్యాణీం దేవ గౌరీప్రియ మమ కవితాకన్యకాం త్వం గృహాణ ॥ 98 ॥

ఇదం తే యుక్తం వా పరమశివ కారుణ్యజలధే
గతౌ తిర్యగ్రూపం తవ పదశిరోదర్శనధియా ।
హరిబ్రహ్మాణౌ తౌ దివి భువి చరన్తౌ శ్రమయుతౌ
కథం శమ్భో స్వామిన్కథయ మమ వేద్యోఽసి పురతః ॥ 99 ॥

స్తోత్రేణాలమహం ప్రవచ్మి న మృషా దేవా విరిఞ్చాదయః
స్తుత్యానాం గణనాప్రసఙ్గసమయే త్వామగ్రగణ్యం విదుః ।
మాహాత్మ్యాగ్రవిచారణప్రకరణే ధానాతుషస్తోమవ-
-ద్ధూతాస్త్వాం విదురుత్తమోత్తమఫలం శమ్భో భవత్సేవకాః ॥ 100 ॥

ఇతి శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యస్య శ్రీగోవిన్దభగవత్పూజ్యపాదశిష్యస్య శ్రీమచ్ఛఙ్కరభగవతః కృతౌ శివానన్దలహరీ ॥




Browse Related Categories: