ශ්ලෝකඃ
අර්ජුන උවාච
ප්රකෘතිං පුරුෂං චෛව ක්ෂේත්රං ක්ෂේත්රජ්ඤමේව ච ।
ඒතද්වේදිතුමිච්ඡාමි ජ්ඤානං ජ්ඤේයං ච කේශව ॥ 1 ॥
ශ්රීභගවානුවාච
ඉදං ශරීරං කෞංතේය ක්ෂේත්රමිත්යභිධීයතේ ।
ඒතද්යෝ වේත්ති තං ප්රාහුඃ ක්ෂේත්රජ්ඤ ඉති තද්විදඃ ॥ 2 ॥
Meaning
අර්ජුනඃ උවාච — Arjuna said; ප්රකෘතිම් — nature; පුරුෂම් — the enjoyer; ච — also; ඒව — certainly; ක්ෂේත්රම් — the field; ක්ෂේත්ර-ජ්ඤම් — the knower of the field; ඒව — certainly; ච — also; ඒතත් — all this; වේදිතුම් — to understand; ඉච්චාමි — I wish; ජ්ඤානම් — knowledge; ජ්ඤේයම් — the object of knowledge; ච — also; කේශව — O Kriṣṇa; ශ්රී-භගවාන් උවාච — the Personality of Godhead said; ඉදම් — this; ශරීරම් — body; කෞංතේය — O son of Kuntī; ක්ෂේත්රම් — the field; ඉති — thus; අභිධීයතේ — is called; ඒතත් — this; යඃ — one who; වේත්ති — knows; තම් — he; ප්රාහුඃ — is called; ක්ෂේත්ර-ජ්ඤඃ — the knower of the field; ඉති — thus; තත්-විදඃ — by those who know this.
Translation
Arjuna said: O my dear Kriṣṇa, I wish to know about prakriti [nature], puruṣa [the enjoyer], and the field and the knower of the field, and of knowledge and the object of knowledge. Bhagavan Sri Krishna said: This body, O son of Kuntī, is called the field, and one who knows this body is called the knower of the field.
ශ්ලෝකඃ
ක්ෂේත්රජ්ඤං චාපි මාං විද්ධි සර්වක්ෂේත්රේෂු භාරත ।
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රජ්ඤයෝර්ජ්ඤානං යත්තජ්ජ්ඤානං මතං මම ॥ 3 ॥
Meaning
ක්ෂේත්ර-ජ්ඤම් — the knower of the field; ච — also; අපි — certainly; මාම් — Me; විද්ධි — know; සර්ව — all; ක්ෂේත්රේෂු — in bodily fields; භාරත — O son of Bharata; ක්ෂේත්ර — the field of activities (the body); ක්ෂේත්ර-ජ්ඤයෝඃ — and the knower of the field; ජ්ඤානම් — knowledge of; යත් — that which; තත් — that; ජ්ඤානම් — knowledge; මතම් — opinion; මම — My.
Translation
O scion of Bharata, you should understand that I am also the knower in all bodies, and to understand this body and its knower is called knowledge. That is My opinion.
ශ්ලෝකඃ
තත්ක්ෂේත්රං යච්ච යාදෘක්‍ච යද්විකාරි යතශ්ච යත් ।
ස ච යෝ යත්ප්රභාවශ්ච තත්සමාසේන මේ ශ‍ඍණු ॥ 4 ॥
Meaning
තත් — that; ක්ෂේත්රම් — field of activities; යත් — what; ච — also; යාදෘක් — as it is; ච — also; යත් — having what; විකාරි — changes; යතඃ — from which; ච — also; යත් — what; සඃ — he; ච — also; යඃ — who; යත් — having what; ප්රභාවඃ — influence; ච — also; තත් — that; සමාසේන — in summary; මේ — from Me; ශෘණු — understand.
Translation
Now please hear My brief description of this field of activity and how it is constituted, what its changes are, whence it is produced, who that knower of the field of activities is, and what his influences are.
ශ්ලෝකඃ
ඍෂිභිර්බහුධා ගීතං ඡංදෝභිර්විවිධෛඃ පෘථක් ।
බ්රහ්මසූත්රපදෛශ්චෛව හේතුමද්භ‍ඉර්විනිශ්චිතෛඃ ॥ 5 ॥
Meaning
ඍෂිභිඃ — by the wise sages; බහුධා — in many ways; ගීතම් — described; චංදෝභිඃ — by Vedic hymns; විවිධෛඃ — various; පෘථක් — variously; බ්රහ්ම-සූත්ර — of the Vedānta; පදෛඃ — by the aphorisms; ච — also; ඒව — certainly; හේතු-මද්භිඃ — with cause and effect; විනිශ්චිතෛඃ — certain.
Translation
That knowledge of the field of activities and of the knower of activities is described by various sages in various Vedic writings. It is especially presented in Vedānta-sūtra with all reasoning as to cause and effect.
ශ්ලෝකඃ
මහාභූතාන්යහංකාරෝ බුද්ධිරව්යක්තමේව ච ।
ඉංද්රියාණි දශෛකං ච පංච චේංද්රියගෝචරාඃ ॥ 6 ॥
ඉච්ඡා ද්වේෂඃ සුඛං දුඃඛං සංඝාතශ්චේතනා ධෘතිඃ ।
ඒතත්ක්ෂේත්රං සමාසේන සවිකාරමුදාහෘතම් ॥ 7 ॥
Meaning
මහා-භූතානි — the great elements; අහංකාරඃ — false ego; බුද්ධිඃ — intelligence; අව්යක්තම් — the unmanifested; ඒව — certainly; ච — also; ඉංද්රියාණි — the senses; දශ-ඒකම් — eleven; ච — also; පංච — five; ච — also; ඉංද්රිය-ගෝ-චරාඃ — the objects of the senses; ඉච්චා — desire; ද්වේෂඃ — hatred; සුඛම් — happiness; දුඃඛම් — distress; සංඝාතඃ — the aggregate; චේතනා — living symptoms; ධෘතිඃ — conviction; ඒතත් — all this; ක්ෂේත්රම් — the field of activities; සමාසේන — in summary; ස-විකාරම් — with interactions; උදාහෘතම් — exemplified.
Translation
The five great elements, false ego, intelligence, the unmanifested, the ten senses and the mind, the five sense objects, desire, hatred, happiness, distress, the aggregate, the life symptoms, and convictions – all these are considered, in summary, to be the field of activities and its interactions.
ශ්ලෝකඃ
අමානිත්වමදංභිත්වමහිංසා ක්ෂාංතිරාර්ජවම් ।
ආචාර්යෝපාසනං ශෞචං ස්ථෛර්යමාත්මවිනිග්රහඃ ॥ 8 ॥
ඉංද්රියාර්ථේෂු වෛරාග්යමනහංකාර ඒව ච ।
ජන්මමෘත්යුජරාව්යාධිදුඃඛදෝෂානුදර්ශනම් ॥ 9 ॥
අසක්තිරනභිෂ්වංගඃ පුත්රදාරගෘහාදිෂු ।
නිත්යං ච සමචිත්තත්වමිෂ්ටානිෂ්ටෝපපත්තිෂු ॥ 10 ॥
මයි චානන්යයෝගේන භක්තිරව්යභිචාරිණී ।
විවික්තදේශසේවිත්වමරතිර්ජනසංසදි ॥ 11 ॥
අධ්යාත්මජ්ඤානනිත්යත්වං තත්ත්වජ්ඤානාර්ථදර්ශනම් ।
ඒතජ්ජ්ඤානමිති ප්රෝක්තමජ්ඤානං යදතෝऽන්යථා ॥ 12 ॥
Meaning
අමානිත්වම් — humility; අදංභිත්වම් — pridelessness; අහිංසා — nonviolence; ක්ෂාංතිඃ — tolerance; ආර්ජවම් — simplicity; ආචාර්ය-උපාසනම් — approaching a bona fide spiritual master; ශෞචම් — cleanliness; ස්ථෛර්යම් — steadfastness; ආත්ම-විනිග්රහඃ — self-control; ඉංද්රිය-අර්ථේෂු — in the matter of the senses; වෛරාග්යම් — renunciation; අනහංකාරඃ — being without false egoism; ඒව — certainly; ච — also; ජන්ම — of birth; මෘත්යු — death; ජරා — old age; ව්යාධි — and disease; දුඃඛ — of the distress; දෝෂ — the fault; අනුදර්ශනම් — observing; අසක්තිඃ — being without attachment; අනභිෂ්වංගඃ — being without association; පුත්ර — for son; දාර — wife; ගෘහ-ආදිෂු — home, etc.; නිත්යම් — constant; ච — also; සම-චිත්තත්වම් — equilibrium; ඉෂ්ට — the desirable; අනිෂ්ට — and undesirable; උපපත්තිෂු — having obtained; මයි — unto Me; ච — also; අනන්ය-යෝගේන — by unalloyed devotional service; භක්තිඃ — devotion; අව්යභිචාරිණී — without any break; විවික්ත — to solitary; දේශ — places; සේවිත්වම් — aspiring; අරතිඃ — being without attachment; ජන-සංසදි — to people in general; අධ්යාත්ම — pertaining to the self; ජ්ඤාන — in knowledge; නිත්යත්වම් — constancy; තත්ත්ව-ජ්ඤාන — of knowledge of the truth; අර්ථ — for the object; දර්ශනම් — philosophy; ඒතත් — all this; ජ්ඤානම් — knowledge; ඉති — thus; ප්රෝක්තම් — declared; අජ්ඤානම් — ignorance; යත් — that which; අතඃ — from this; අන්යථා — other.
Translation
Humility; pridelessness; nonviolence; tolerance; simplicity; approaching a bona fide spiritual master; cleanliness; steadiness; self-control; renunciation of the objects of sense gratification; absence of false ego; the perception of the evil of birth, death, old age and disease; detachment; freedom from entanglement with children, wife, home and the rest; even-mindedness amid pleasant and unpleasant events; constant and unalloyed devotion to Me; aspiring to live in a solitary place; detachment from the general mass of people; accepting the importance of self-realization; and philosophical search for the Absolute Truth – all these I declare to be knowledge, and besides this whatever there may be is ignorance.
ශ්ලෝකඃ
ජ්ඤේයං යත්තත්ප්රවක්ෂ්යාමි යජ්ජ්ඤාත්වාමෘතමශ්න‍උතේ ।
අනාදිමත්පරං බ්රහ්ම න සත්තන්නාසදුච්යතේ ॥ 13 ॥
Meaning
ජ්ඤේයම් — the knowable; යත් — which; තත් — that; ප්රවක්ෂ්යාමි — I shall now explain; යත් — which; ජ්ඤාත්වා — knowing; අමෘතම් — nectar; අශ්නුතේ — one tastes; අනාදි — beginningless; මත්-පරම් — subordinate to Me; බ්රහ්ම — spirit; න — neither; සත් — cause; තත් — that; න — nor; අසත් — effect; උච්යතේ — is said to be.
Translation
I shall now explain the knowable, knowing which you will taste the eternal. Brahman, the spirit, beginningless and subordinate to Me, lies beyond the cause and effect of this material world.
ශ්ලෝකඃ
සර්වතඃ පාණිපාදං තත්සර්වතෝऽක්ෂිශිරෝමුඛම් ।
සර්වතඃශ්රුතිමල්ලෝකේ සර්වමාවෘත්ය තිෂ්ඨති ॥ 14 ॥
Meaning
සර්වතඃ — everywhere; පාණි — hands; පාදම් — legs; තත් — that; සර්වතඃ — everywhere; අක්ෂි — eyes; ශිරඃ — heads; මුඛම් — faces; සර්වතඃ — everywhere; ශ්රුති-මත් — having ears; ලෝකේ — in the world; සර්වම් — everything; ආවෘත්ය — covering; තිෂ්ඨති — exists.
Translation
Everywhere are His hands and legs, His eyes, heads and faces, and He has ears everywhere. In this way the Supersoul exists, pervading everything.
ශ්ලෝකඃ
සර්වේංද්රියගුණාභාසං සර්වේංද්රියවිවර්ජිතම් ।
අසක්තං සර්වභෘච්ච‍ඓව නිර්ගුණං ගුණභෝක්තෘ ච ॥ 15 ॥
Meaning
සර්ව — of all; ඉංද්රිය — senses; ගුණ — of the qualities; ආභාසම් — the original source; සර්ව — all; ඉංද්රිය — senses; විවර්ජිතම් — being without; අසක්තම් — without attachment; සර්ව-භෘත් — the maintainer of everyone; ච — also; ඒව — certainly; නිර්ගුණම් — without material qualities; ගුණ-භෝක්තෘ — master of the guṇas; ච — also.
Translation
The Supersoul is the original source of all senses, yet He is without senses. He is unattached, although He is the maintainer of all living beings. He transcends the modes of nature, and at the same time He is the master of all the modes of material nature.
ශ්ලෝකඃ
බහිරංතශ්ච භූතානාමචරං චරමේව ච ।
සූක්ෂ්මත්වාත්තදවිජ්ඤේයං දූරස්ථං චාංතිකේ ච තත් ॥ 16 ॥
Meaning
බහිඃ — outside; අංතඃ — inside; ච — also; භූතානාම් — of all living entities; අචරම් — not moving; චරම් — moving; ඒව — also; ච — and; සූක්ෂ්මත්වාත් — on account of being subtle; තත් — that; අවිජ්ඤේයම් — unknowable; දූර-ස්ථම් — far away; ච — also; අංතිකේ — near; ච — and; තත් — that.
Translation
The Supreme Truth exists outside and inside of all living beings, the moving and the nonmoving. Because He is subtle, He is beyond the power of the material senses to see or to know. Although far, far away, He is also near to all.
ශ්ලෝකඃ
අවිභක්තං ච භූතේෂු විභක්තමිව ච ස්ථිතම් ।
භූතභර්තෘ ච තජ්ජ්ඤේයං ග්රසිෂ්ණු ප්රභවිෂ්ණු ච ॥ 17 ॥
Meaning
අවිභක්තම් — without division; ච — also; භූතේෂු — in all living beings; විභක්තම් — divided; ඉව — as if; ච — also; ස්ථිතම් — situated; භූත-භර්තෘ — the maintainer of all living entities; ච — also; තත් — that; ජ්ඤේයම් — to be understood; ග්රසිෂ්ණු — devouring; ප්රභවිෂ්ණු — developing; ච — also.
Translation
Although the Supersoul appears to be divided among all beings, He is never divided. He is situated as one. Although He is the maintainer of every living entity, it is to be understood that He devours and develops all.
ශ්ලෝකඃ
ජ්යෝතිෂාමපි තජ්ජ්යෝතිස්තමසඃ පරමුච්යතේ ।
ජ්ඤානං ජ්ඤේයං ජ්ඤානගම්යං හෘදි සර්වස්ය විෂ්ඨිතම් ॥ 18 ॥
Meaning
ජ්යෝතිෂාම් — in all luminous objects; අපි — also; තත් — that; ජ්යෝතිඃ — the source of light; තමසඃ — the darkness; පරම් — beyond; උච්යතේ — is said; ජ්ඤානම් — knowledge; ජ්ඤේයම් — to be known; ජ්ඤාන-ගම්යම් — to be approached by knowledge; හෘදි — in the heart; සර්වස්ය — of everyone; විෂ්ඨිතම් — situated.
Translation
He is the source of light in all luminous objects. He is beyond the darkness of matter and is unmanifested. He is knowledge, He is the object of knowledge, and He is the goal of knowledge. He is situated in everyone’s heart.
ශ්ලෝකඃ
ඉති ක්ෂේත්රං තථා ජ්ඤානං ජ්ඤේයං චෝක්තං සමාසතඃ ।
මද්භ‍ක්ත ඒතද්විජ්ඤාය මද්භ‍ආවායෝපපද්යතේ ॥ 19 ॥
Meaning
ඉති — thus; ක්ෂේත්රම් — the field of activities (the body); තථා — also; ජ්ඤානම් — knowledge; ජ්ඤේයම් — the knowable; ච — also; උක්තම් — described; සමාසතඃ — in summary; මත්-භක්තඃ — My devotee; ඒතත් — all this; විජ්ඤාය — after understanding; මත්-භාවාය — to My nature; උපපද්යතේ — attains.
Translation
Thus the field of activities [the body], knowledge and the knowable have been summarily described by Me. Only My devotees can understand this thoroughly and thus attain to My nature.
ශ්ලෝකඃ
ප්රකෘතිං පුරුෂං චෛව විද්ධ්යනාදී උභාවපි ।
විකාරාංශ්ච ගුණාංශ්චෛව විද්ධි ප්රකෘතිසංභවාන් ॥ 20 ॥
Meaning
ප්රකෘතිම් — material nature; පුරුෂම් — the living entities; ච — also; ඒව — certainly; විද්ධි — you must know; අනාදී — without beginning; උභෞ — both; අපි — also; විකාරාන් — transformations; ච — also; ගුණාන් — the three modes of nature; ච — also; ඒව — certainly; විද්ධි — know; ප්රකෘති — material nature; සංභවාන් — produced of.
Translation
Material nature and the living entities should be understood to be beginningless. Their transformations and the modes of matter are products of material nature.
ශ්ලෝකඃ
කාර්යකාරණකර්තෘත්වේ හේතුඃ ප්රකෘතිරුච්යතේ ।
පුරුෂඃ සුඛදුඃඛානාං භෝක්තෘත්වේ හේතුරුච්යතේ ॥ 21 ॥
Meaning
කාර්ය — of effect; කාරණ — and cause; කර්තෘත්වේ — in the matter of creation; හේතුඃ — the instrument; ප්රකෘතිඃ — material nature; උච්යතේ — is said to be; පුරුෂඃ — the living entity; සුඛ — of happiness; දුඃඛානාම් — and distress; භෝක්තෘත්වේ — in enjoyment; හේතුඃ — the instrument; උච්යතේ — is said to be.
Translation
Nature is said to be the cause of all material causes and effects, whereas the living entity is the cause of the various sufferings and enjoyments in this world.
ශ්ලෝකඃ
පුරුෂඃ ප්රකෘතිස්ථෝ හි භුංක්තේ ප්රකෘතිජාන්ගුණාන් ।
කාරණං ගුණසංගෝऽස්ය සදසද්යෝනිජන්මසු ॥ 22 ॥
Meaning
පුරුෂඃ — the living entity; ප්රකෘති-ස්ථඃ — being situated in the material energy; හි — certainly; භුංක්තේ — enjoys; ප්රකෘති-ජාන් — produced by the material nature; ගුණාන් — the modes of nature; කාරණම් — the cause; ගුණ-සංගඃ — the association with the modes of nature; අස්ය — of the living entity; සත්-අසත් — in good and bad; යෝනි — species of life; ජන්මසු — in births.
Translation
The living entity in material nature thus follows the ways of life, enjoying the three modes of nature. This is due to his association with that material nature. Thus he meets with good and evil among various species.
ශ්ලෝකඃ
උපද්රෂ්ටානුමංතා ච භර්තා භෝක්තා මහේශ්වරඃ ।
පරමාත්මේති චාප්යුක්තෝ දේහේऽස්මින්පුරුෂඃ පරඃ ॥ 23 ॥
Meaning
උපද්රෂ්ටා — overseer; අනුමංතා — permitter; ච — also; භර්තා — master; භෝක්තා — supreme enjoyer; මහා-ඊශ්වරඃ — the Supreme Lord; පරම-ආත්මා — the Supersoul; ඉති — also; ච — and; අපි — indeed; උක්තඃ — is said; දේහේ — in the body; අස්මින් — this; පුරුෂඃ — enjoyer; පරඃ — transcendental.
Translation
Yet in this body there is another, a transcendental enjoyer, who is the Lord, the supreme proprietor, who exists as the overseer and permitter, and who is known as the Supersoul.
ශ්ලෝකඃ
ය ඒවං වේත්ති පුරුෂං ප්රකෘතිං ච ගුණෛඃ සහ ।
සර්වථා වර්තමානෝऽපි න ස භූයෝऽභිජායතේ ॥ 24 ॥
Meaning
යඃ — anyone who; ඒවම් — thus; වේත්ති — understands; පුරුෂම් — the living entity; ප්රකෘතිම් — material nature; ච — and; ගුණෛඃ — the modes of material nature; සහ — with; සර්වථා — in all ways; වර්තමානඃ — being situated; අපි — in spite of; න — never; සඃ — he; භූයඃ — again; අභිජායතේ — takes his birth.
Translation
One who understands this philosophy concerning material nature, the living entity and the interaction of the modes of nature is sure to attain liberation. He will not take birth here again, regardless of his present position.
ශ්ලෝකඃ
ධ්යානේනාත්මනි පශ්යංති කේචිදාත්මානමාත්මනා ।
අන්යේ සාංඛ්යේන යෝගේන කර්මයෝගේන චාපරේ ॥ 25 ॥
Meaning
ධ්යානේන — by meditation; ආත්මනි — within the self; පශ්යංති — see; කේචිත් — some; ආත්මානම් — the Supersoul; ආත්මනා — by the mind; අන්යේ — others; සාංඛ්යේන — of philosophical discussion; යෝගේන — by the yoga system; කර්ම-යෝගේන — by activities without fruitive desire; ච — also; අපරේ — others.
Translation
Some perceive the Supersoul within themselves through meditation, others through the cultivation of knowledge, and still others through working without fruitive desires.
ශ්ලෝකඃ
අන්යේ ත්වේවමජානංතඃ ශ්රුත්වාන්යේභ්ය උපාසතේ ।
තේऽපි චාතිතරංත්යේව මෘත්යුං ශ්රුතිපරායණාඃ ॥ 26 ॥
Meaning
අන්යේ — others; තු — but; ඒවම් — thus; අජානංතඃ — without spiritual knowledge; ශ්රුත්වා — by hearing; අන්යේභ්යඃ — from others; උපාසතේ — begin to worship; තේ — they; අපි — also; ච — and; අතිතරංති — transcend; ඒව — certainly; මෘත්යුම් — the path of death; ශ්රුති-පරායණාඃ — inclined to the process of hearing.
Translation
Again there are those who, although not conversant in spiritual knowledge, begin to worship the Supreme Person upon hearing about Him from others. Because of their tendency to hear from authorities, they also transcend the path of birth and death.
ශ්ලෝකඃ
යාවත්සංජායතේ කිංචිත්සත්ත්වං ස්ථාවරජංගමම් ।
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රජ්ඤසංයෝගාත්තද්විද්ධි භරතර්ෂභ ॥ 27 ॥
Meaning
යාවත් — whatever; සංජායතේ — comes into being; කිංචිත් — anything; සත්ත්වම් — existence; ස්ථාවර — not moving; ජංගමම් — moving; ක්ෂේත්ර — of the body; ක්ෂේත්ර-ජ්ඤ — and the knower of the body; සංයෝගාත් — by the union between; තත් විද්ධි — you must know it; භරත-ඍෂභ — O chief of the Bhāratas.
Translation
O chief of the Bhāratas, know that whatever you see in existence, both the moving and the nonmoving, is only a combination of the field of activities and the knower of the field.
ශ්ලෝකඃ
සමං සර්වේෂු භූතේෂු තිෂ්ඨංතං පරමේශ්වරම් ।
විනශ්යත්ස්වවිනශ්යංතං යඃ පශ්යති ස පශ්යති ॥ 28 ॥
Meaning
සමම් — equally; සර්වේෂු — in all; භූතේෂු — living entities; තිෂ්ඨන් තම් — residing; පරම-ඊශ්වරම් — the Supersoul; විනශ්යත්සු — in the destructible; අවිනශ්යංතම් — not destroyed; යඃ — anyone who; පශ්යති — sees; සඃ — he; පශ්යති — actually sees.
Translation
One who sees the Supersoul accompanying the individual soul in all bodies, and who understands that neither the soul nor the Supersoul within the destructible body is ever destroyed, actually sees.
ශ්ලෝකඃ
සමං පශ්යන්හි සර්වත්ර සමවස්ථිතමීශ්වරම් ।
න හිනස්ත්යාත්මනාත්මානං තතෝ යාති පරාං ගතිම් ॥ 29 ॥
Meaning
සමම් — equally; පශ්යන් — seeing; හි — certainly; සර්වත්ර — everywhere; සමවස්ථිතම් — equally situated; ඊශ්වරම් — the Supersoul; න — does not; හිනස්ති — degrade; ආත්මනා — by the mind; ආත්මානම් — the soul; තතඃ — then; යාති — reaches; පරාම් — the transcendental; ගතිම් — destination.
Translation
One who sees the Supersoul equally present everywhere, in every living being, does not degrade himself by his mind. Thus he approaches the transcendental destination.
ශ්ලෝකඃ
ප්රකෘත්යෛව ච කර්මාණි ක්රියමාණානි සර්වශඃ ।
යඃ පශ්යති තථාත්මානමකර්තාරං ස පශ්යති ॥ 30 ॥
Meaning
ප්රකෘත්යා — by material nature; ඒව — certainly; ච — also; කර්මාණි — activities; ක්රියමාණානි — being performed; සර්වශඃ — in all respects; යඃ — anyone who; පශ්යති — sees; තථා — also; ආත්මානම් — himself; අකර්තාරම් — the nondoer; සඃ — he; පශ්යති — sees perfectly.
Translation
One who can see that all activities are performed by the body, which is created of material nature, and sees that the self does nothing, actually sees.
ශ්ලෝකඃ
යදා භූතපෘථග්භාවමේකස්ථමනුපශ්යති ।
තත ඒව ච විස්තාරං බ්රහ්ම සංපද්යතේ තදා ॥ 31 ॥
Meaning
යදා — when; භූත — of living entities; පෘථක්-භාවම් — separated identities; ඒක-ස්ථම් — situated in one; අනුපශ්යති — one tries to see through authority; තතඃ ඒව — thereafter; ච — also; විස්තාරම් — the expansion; බ්රහ්ම — the Absolute; සංපද්යතේ — he attains; තදා — at that time.
Translation
When a sensible man ceases to see different identities due to different material bodies and he sees how beings are expanded everywhere, he attains to the Brahman conception.
ශ්ලෝකඃ
අනාදිත්වාන්නිර්ගුණත්වාත්පරමාත්මායමව්යයඃ ।
ශරීරස්ථෝऽපි කෞංතේය න කරෝති න ලිප්යතේ ॥ 32 ॥
Meaning
අනාදිත්වාත් — due to eternity; නිර්ගුණත්වාත් — due to being transcendental; පරම — beyond material nature; ආත්මා — spirit; අයම් — this; අව්යයඃ — inexhaustible; ශරීර-ස්ථඃ — dwelling in the body; අපි — though; කෞංතේය — O son of Kuntī; න කරෝති — never does anything; න ලිප්යතේ — nor is he entangled.
Translation
Those with the vision of eternity can see that the imperishable soul is transcendental, eternal, and beyond the modes of nature. Despite contact with the material body, O Arjuna, the soul neither does anything nor is entangled.
ශ්ලෝකඃ
යථා සර්වගතං සෞක්ෂ්ම්යාදාකාශං නෝපලිප්යතේ ।
සර්වත්රාවස්ථිතෝ දේහේ තථාත්මා නෝපලිප්යතේ ॥ 33 ॥
Meaning
යථා — as; සර්ව-ගතම් — all-pervading; සෞක්ෂ්ම්යාත් — due to being subtle; ආකාශම් — the sky; න — never; උපලිප්යතේ — mixes; සර්වත්ර — everywhere; අවස්ථිතඃ — situated; දේහේ — in the body; තථා — so; ආත්මා — the self; න — never; උපලිප්යතේ — mixes.
Translation
The sky, due to its subtle nature, does not mix with anything, although it is all-pervading. Similarly, the soul situated in Brahman vision does not mix with the body, though situated in that body.
ශ්ලෝකඃ
යථා ප්රකාශයත්යේකඃ කෘත්ස්නං ලෝකමිමං රවිඃ ।
ක්ෂේත්රං ක්ෂේත්රී තථා කෘත්ස්නං ප්රකාශයති භාරත ॥ 34 ॥
Meaning
යථා — as; ප්රකාශයති — illuminates; ඒකඃ — one; කෘත්ස්නම් — the whole; ලෝකම් — universe; ඉමම් — this; රවිඃ — sun; ක්ෂේත්රම් — this body; ක්ෂේත්රී — the soul; තථා — similarly; කෘත්ස්නම් — all; ප්රකාශයති — illuminates; භාරත — O son of Bharata.
Translation
O son of Bharata, as the sun alone illuminates all this universe, so does the living entity, one within the body, illuminate the entire body by consciousness.
ශ්ලෝකඃ
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රජ්ඤයෝරේවමංතරං ජ්ඤානචක්ෂුෂා ।
භූතප්රකෘතිමෝක්ෂං ච යේ විදුර්යාංති තේ පරම් ॥ 35 ॥
Meaning
ක්ෂේත්ර — of the body; ක්ෂේත්ර-ජ්ඤයෝඃ — of the proprietor of the body; ඒවම් — thus; අංතරම් — the difference; ජ්ඤාන-චක්ෂුෂා — by the vision of knowledge; භූත — of the living entity; ප්රකෘති — from material nature; මෝක්ෂම් — the liberation; ච — also; යේ — those who; විදුඃ — know; යාංති — approach; තේ — they; පරම් — the Supreme.
Translation
Those who see with eyes of knowledge the difference between the body and the knower of the body, and can also understand the process of liberation from bondage in material nature, attain to the supreme goal.
Browse Related Categories:
