ശ്ലോകഃ
ഗത്വാ സാംദീപനിമഥ ചതുഷ്ഷഷ്ടിമാത്രൈരഹോഭിഃ
സർവജ്ഞസ്ത്വം സഹ മുസലിനാ സർവവിദ്യാ ഗൃഹീത്വാ ।
പുത്രം നഷ്ടം യമനിലയനാദാഹൃതം ദക്ഷിണാര്ഥം
ദത്വാ തസ്മൈ നിജപുരമഗാ നാദയന് പാംചജന്യമ് ॥1॥
Meaning
ഗത്വാ സാംദീപനിമ്-അഥ - going to the sage Saandipani, then; ചതുഃ-ഷഷ്ടി-മാത്രൈഃ-അഹോഭിഃ - in 64 days only; സർവജ്ഞഃ-ത്വം - Omniscient Thou; സഹ മുസലിനാ - along with Balaraama; സർവ-വിദ്യാ ഗൃഹീത്വാ - all knowledge mastering; പുത്രം നഷ്ടം - the dead son; യമ-നിലയനാത്-ആഹൃതം - from Yama's abode bringing; ദക്ഷിണാ-അര്ഥം - by way of dakshinaa (to the teacher Sandipini); ദത്വാ തസ്മൈ - giving him; നിജ-പുരമ്-അഗാ - to Thy city went back; നാദയന് പാംചജന്യമ് - sounding the conch Paanchajanya;
Translation
Along with Balaraama Thou went to sage Sandipani's aashram and mastered all knowledge in just 64 days. Thou brought back Thy guru Sandipani's dead son from Yama's abode and gave him by way of Guru-dakshinaa. Thou then went back to Thy city sounding the conch Paanchajanya.
ശ്ലോകഃ
സ്മൃത്വാ സ്മൃത്വാ പശുപസുദൃശഃ പ്രേമഭാരപ്രണുന്നാഃ
കാരുണ്യേന ത്വമപി വിവശഃ പ്രാഹിണോരുദ്ധവം തമ് ।
കിംചാമുഷ്മൈ പരമസുഹൃദേ ഭക്തവര്യായ താസാം
ഭക്ത്യുദ്രേകം സകലഭുവനേ ദുര്ലഭം ദര്ശയിഷ്യന് ॥2॥
Meaning
സ്മൃത്വാ സ്മൃത്വാ - remembering again and again; പശുപ-സുദൃശഃ - the beautiful Gopikas; പ്രേമ-ഭാര-പ്രണുന്നാഃ - who were overwhelmed with love for Thee; കാരുണ്യേന - with compassion; ത്വമ്-അപി വിവശഃ - Thou also were overcome; പ്രാഹിണോഃ-ഉദ്ധവം തമ് - (Thou) sent that Uddhava; കിമ്-ച-അമുഷ്മൈ - and besides to him; പരമ-സുഹൃദേ - (Thy) very dear friend; ഭക്തവര്യായ താസാം - those great devotees; ഭക്തി-ഉദ്രേകം - intense devotion; സ്കല-ഭുവനേ ദുര്ലഭം - rare in the whole world; ദര്ശയിഷ്യന് - wishing to show;
Translation
Again and again Thou remembered the overwhelming love of the beautiful Gopikas for Thee. Thou were also overpowered with compassion for them. Thou sent Thy very dear friend Uddhava to them with a message. Also with the desire to demonstrate to him the intense devotion of those great devotees which was rare in the whole world.
ശ്ലോകഃ
ത്വന്മാഹാത്മ്യപ്രഥിമപിശുനം ഗോകുലം പ്രാപ്യ സായം
ത്വദ്വാര്താഭിര്ബഹു സ രമയാമാസ നംദം യശോദാമ് ।
പ്രാതര്ദ്ദൃഷ്ട്വാ മണിമയരഥം ശംകിതാഃ പംകജാക്ഷ്യഃ
ശ്രുത്വാ പ്രാപ്തം ഭവദനുചരം ത്യക്തകാര്യാഃ സമീയുഃ ॥3॥
Meaning
ത്വത്-മാഹാത്മ്യ- - Thy greatness (and); പ്രഥിമ-പിശുനം - magnitude indicating; ഗോകുലം പ്രാപ്യ സായം - to Gokula reaching in the evening; ത്വത്-വാര്താഭിഃ-ബഹു - with Thy many news; സ രമയാമാസ - he (Uddhava) delighted; നംദം യശോദാമ് - Nanda and Yashodaa; പ്രാതഃ-ദൃഷ്ട്വാ - in the morning seeing; മണിമയ-രഥം - the bejewelled chariot; ശംകിതാഃ പംകജാക്ഷ്യഃ - suspecting, the lotus eyed women; ശ്രുത്വാ പ്രാപ്തം - hearing (that) had come; ഭവത്-അനുചരം - Thy emissary (follower); ത്യക്ത-കാര്യാഃ - abandoning their work; സമീയുഃ - gathered;
Translation
Gokula's prosperity was an indication of the magnitude of Thy greatness. Reaching there in the evening, Uddhava delighted Nanda and Yashodaa with Thy many news. In the morning the lotus eyed women of Gokula saw the bejewelled chariot and suspected Thy arrival. They came to know that one of Thy emissaries had come. Abandoning their work, they gathered at the house of Nandagopa.
ശ്ലോകഃ
ദൃഷ്ട്വാ ചൈനം ത്വദുപമലസദ്വേഷഭൂഷാഭിരാമം
സ്മൃത്വാ സ്മൃത്വാ തവ വിലസിതാന്യുച്ചകൈസ്താനി താനി ।
രുദ്ധാലാപാഃ കഥമപി പുനര്ഗദ്ഗദാം വാചമൂചുഃ
സൌജന്യാദീന് നിജപരഭിദാമപ്യലം വിസ്മരംത്യഃ ॥4॥
Meaning
ദൃഷ്ട്വാ ച-ഏനം - and seeing him; ത്വത്-ഉപമ- - similar to Thee; ലസത്-വേഷ-ഭൂഷാ-അഭിരാമം - donning clothes and ornaments charming; സ്മൃത്വാ സ്മൃത്വാ - remembering again and again; തവ വിലസിതാനി- - Thy various deeds; ഉച്ചകൈഃ-താനി താനി - thoroughly all of them; രുദ്ധ-ആലാപാഃ - choking for words; കഥമ്-അപി - somehow; പുനഃ-ഗദ്ഗദാം - again with faltering; വാചമ്-ഊചുഃ - words spoke; സൌജന്യ-ആദീന് - behaviour etc.,; നിജ-പര-ഭിദാമ്- - self and others' difference; അപി-അലം - also completely; വിസ്മരംത്യഃ - forgetting;
Translation
The Gopikas saw Uddhava donning charming clothes and ornaments similar to Thine. They remembered Thee again and again and Thy various deeds and sports very thoroughly. They were full of emotions and were choking for words, and somehow managed to speak to Uddhava with faltering words. They had forgotten to observe the norms of behaviour and courtesies, and the differences between themselves and others.
ശ്ലോകഃ
ശ്രീമാന് കിം ത്വം പിതൃജനകൃതേ പ്രേഷിതോ നിര്ദയേന
ക്വാസൌ കാംതോ നഗരസുദൃശാം ഹാ ഹരേ നാഥ പായാഃ ।
ആശ്ലേഷാണാമമൃതവപുഷോ ഹംത തേ ചുംബനാനാ-
മുന്മാദാനാം കുഹകവചസാം വിസ്മരേത് കാംത കാ വാ ॥5॥
Meaning
ശ്രീമാന് കിം ത്വം - O Sir! Is it (that) you; പിതൃജന-കൃതേ - for the sake of the parents; പ്രേഷിതഃ നിര്ദയേന - are sent by the heart-less one; ക്വ-അസൌ കാംതഃ - where is that (Krishna) beloved; നഗര-സുദൃശാം - of the city beauties; ഹാ ഹരേ നാഥ പായാഃ - O Hari! O Lord! protect us; ആശ്ലേഷാണാമ്- - of the embraces; അമൃത-വപുഷഃ - of that nectarine form; ഹംത തേ - alas! Of Thee; ചുംബനാനാമ് - the kisses; ഉന്മാദാനാം - the intense love; കുഹക-വചസാം - and sly words; വിസ്മരേത് കാംത - will forget O beloved; കാ വാ - which one (woman);
Translation
O Sir! Is it that you are sent by the heartless Krishna for the sake of his parents? Where is the beloved one of the beauties of the city? O Lord! O Hari! Protect us. Alas which one of us women can forget the embrace of the nectarine form, the kisses of intense love and the frolicsome words of the beloved one?'
ശ്ലോകഃ
രാസക്രീഡാലുലിതലലിതം വിശ്ലഥത്കേശപാശം
മംദോദ്ഭിന്നശ്രമജലകണം ലോഭനീയം ത്വദംഗമ് ।
കാരുണ്യാബ്ധേ സകൃദപി സമാലിംഗിതും ദര്ശയേതി
പ്രേമോന്മാദാദ്ഭുവനമദന ത്വത്പ്രിയാസ്ത്വാം വിലേപുഃ ॥6॥
Meaning
രാസ-ക്രീഡാ - during the Raasa dance; ലുലിത-ലലിതം - which was done up, the beautiful; വിശ്ലഥത്-കേശ-പാശം - dishevelled untied (loosened) hair; മംദ-ഉദ്ഭിന്ന- - the slight appearance (of); ശ്രമജല-കണം - of the sweat drops due to exertion; ലോഭനീയം ത്വത്-അംഗമ് - enchanting Thy form; കാരുണ്യ-അബ്ധേ - O Ocean of Compassion!; സകൃത്-അപി - at least once; സമാലിംഗിതും ദര്ശയ- - to embrace (kindly) show; ഇതി പ്രേമ-ഉന്മാദാത്- - thus out of intense love; ഭുവനമദന - O Enchanter of all the worlds!; ത്വത്-പ്രിയാഃ- - Thy dear ones; ത്വാം വിലേപുഃ - implored Thee;
Translation
During the Raasa dance the done up beautiful hair which were dishevelled and had loosened, and with the appearance of sweat drops, Thy form was rendered enchanting. O Ocean of Compassion! Reveal to us once that form, so that we may once more embrace that form of Thee! O Enchanter of all the worlds!', thus Thy dear ones implored Thee out of intense love.
ശ്ലോകഃ
ഏവംപ്രായൈർവിവശവചനൈരാകുലാ ഗോപികാസ്താ-
സ്ത്വത്സംദേശൈഃ പ്രകൃതിമനയത് സോഽഥ വിജ്ഞാനഗര്ഭൈഃ ।
ഭൂയസ്താഭിര്മുദിതമതിഭിസ്ത്വന്മയീഭിർവധൂഭി-
സ്തത്തദ്വാര്താസരസമനയത് കാനിചിദ്വാസരാണി ॥7॥
Meaning
ഏവം-പ്രായൈഃ- - of such kind; വിവശ-വചനൈഃ- - of despairful words; ആകുലാഃ ഗോപികാഃ-താഃ- - overwhelmed with grief, those Gopikaas; ത്വത്-സംദേശൈഃ - with Thy messages (of deep knowledge); പ്രകൃതിമ്-അനയത് - came to their own selves (became normal); സഃ-അഥ - he (Uddhava) then; വിജ്ഞാന-ഗര്ഭൈഃ - with knowledge of self full of; ഭൂയഃ- - thereafter; താഭിഃ-മുദിതമതിഭിഃ- - with them who were delighted; ത്വത്-മയീഭിഃ-വധൂഭിഃ- - and who were absorbed in Thee, with (those) women; തത്-തത്-വാര്താ- - all those tales; സരസമ്-അനയത് - happily narrating spent; കാനിചിത്-വാസരാണി - some days;
Translation
The Gopikas bemoaned their fate with such words of despair and were overwhelmed with grief. Uddhava comforted them with Thy message of deep spiritual import. They came to their normal selves and thereafter experienced Thy inner presence. Uddhava spent some days with the totally devoted Gopikas joyfully and happily narrating various incidents about Thee.
ശ്ലോകഃ
ത്വത്പ്രോദ്ഗാനൈഃ സഹിതമനിശം സർവതോ ഗേഹകൃത്യം
ത്വദ്വാര്തൈവ പ്രസരതി മിഥഃ സൈവ ചോത്സ്വാപലാപാഃ ।
ചേഷ്ടാഃ പ്രായസ്ത്വദനുകൃതയസ്ത്വന്മയം സർവമേവം
ദൃഷ്ട്വാ തത്ര വ്യമുഹദധികം വിസ്മയാദുദ്ധവോഽയമ് ॥8॥
Meaning
ത്വത്-പ്രോദ്ഗാനൈഃ സഹിതമ്- - with songs about Thee; അനിശം സർവതഃ - always everywhere; ഗേഹ-കൃത്യം - household chores; ത്വത്-വാര്താ-ഏവ - Thy tale alone; പ്രസരതി - goes on; മിഥഃ സാ-ഏവ - amongst them that alone; ച-ഉത്സ്വ-അപലാപാഃ - in dreams speaking; ചേഷ്ടാഃ പ്രായഃ- - actions mostly; ത്വത്-അനുകൃതയഃ- - were Thy imitations; ത്വത്-മയം - Thyself personified; സർവമ്-ഏവം - everything altogether; ദൃഷ്ട്വാ തത്ര - seeing there; വ്യമുഹത്-അധികം - was stunned very greatly; വിസ്മയാത്-ഉദ്ധവഃ-അയമ് - with wonder.that Uddhava;
Translation
The Gopikas always sang songs about Thee. Everywhere while doing their household chores, they narrated Thine tales, amongst themselves. They even spoke about Thee in their dreams.Their actions were mostly imitations of Thy actions as they tried to personify Thee. Everything that there, was permeated by Thy presence. Observing all this that great devotee Uddhava was wonderstruck and left stunned.
ശ്ലോകഃ
രാധായാ മേ പ്രിയതമമിദം മത്പ്രിയൈവം ബ്രവീതി
ത്വം കിം മൌനം കലയസി സഖേ മാനിനീമത്പ്രിയേവ।
ഇത്യാദ്യേവ പ്രവദതി സഖി ത്വത്പ്രിയോ നിര്ജനേ മാ-
മിത്ഥംവാദൈരരമദയം ത്വത്പ്രിയാമുത്പലാക്ഷീമ് ॥9॥
Meaning
രാധായാഃ മേ - for Raadhaa of Mine; പ്രിയതമമ്-ഇദം - this is the favourite; മത്-പ്രിയാ-ഏവം ബ്രവീതി - my dear one speaks like this; ത്വം കിം മൌനം കലയസി - you are why silence maintaining; സഖേ - Oh! Friend; മാനിനീ-മത്-പ്രിയാ-ഇവ - like my dear and proud one (Raadhaa); ഇതി-ആദി-ഏവ - in this way only; പ്രവദതി സഖി - says O friend (Raadhaa); ത്വത്-പ്രിയഃ - your beloved (Krishna); നിര്ജനേ മാമ്- - when alone, to me; ഇത്ഥം-വാദൈഃ- - with such words; അരമത്-അയം - gladdened he (Uddhava); ത്വത്-പ്രിയാമ്- - Thy dear one (Raadhaa); ഉത്പല-ആക്ഷീമ് - the lotus eyed;
Translation
This is my Raadhaa's favourite. My dear one speaks like this. My dear friend! Why are you silent like my dear proud one (Raadhaa)?' 'In this way O dear friend (Raadhaa) your beloved (Krishna) speaks to me when we are alone.' With these words Uddhava gladdened Thy dear lotus eyed Raadhaa.
ശ്ലോകഃ
ഏഷ്യാമി ദ്രാഗനുപഗമനം കേവലം കാര്യഭാരാ-
ദ്വിശ്ലേഷേഽപി സ്മരണദൃഢതാസംഭവാന്മാസ്തു ഖേദഃ ।
ബ്രഹ്മാനംദേ മിലതി നചിരാത് സംഗമോ വാ വിയോഗ-
സ്തുല്യോ വഃ സ്യാദിതി തവ ഗിരാ സോഽകരോന്നിർവ്യഥാസ്താഃ ॥10॥
Meaning
ഏഷ്യാമി ദ്രാക്- - I will come soon; അനുപഗമനം - (my) not coming is; കേവലം കാര്യഭാരാത്- - only due to work pressure; വിശ്ലേഷേ-അപി - in separation also; സ്മരണ-ദൃഢതാ-സംഭവാത്- - because of firm remembrance; മാ-അസ്തു ഖേദഃ - let there be no grief; ബ്രഹ്മാനംദേ മിലതി - when Brahmaananda is attained; ന-ചിരാത് - without long (soon); സംഗമഃ വാ വിയോഗഃ- - meeting or separation; തുല്യഃ വഃ സ്യാത്- - same for you will be; ഇതി തവ ഗിരാ - thus by Thy words; സഃ-അകരോത്- - he made; നിർവ്യഥാഃ-താഃ - them free of sorrow;
Translation
I shall come soon. My not coming is only due to work pressure. When there is firm remembrance, in separation also there is no grief. Before long when Brahmaananda is attained, you will experience the separation and union equally blissful.' By such words of Thine Uddhava appeased them.
ശ്ലോകഃ
ഏവം ഭക്തി സകലഭുവനേ നേക്ഷിതാ ന ശ്രുതാ വാ
കിം ശാസ്ത്രൌഘൈഃ കിമിഹ തപസാ ഗോപികാഭ്യോ നമോഽസ്തു ।
ഇത്യാനംദാകുലമുപഗതം ഗോകുലാദുദ്ധവം തം
ദൃഷ്ട്വാ ഹൃഷ്ടോ ഗുരുപുരപതേ പാഹി മാമാമയൌഘാത് ॥11॥
Meaning
ഏവം ഭക്തിഃ - such devotion; സകല-ഭുവനേ - in the whole world; ന-ഈക്ഷിതാ - is not seen; ന ശ്രുതാ വാ - or is not heard of; കിം ശാസ്ത്ര-ഔഘൈഃ - of what use are so many scriptures; കിമ്-ഇഹ തപസാ - of what use here is penance; ഗോപികാഭ്യഃ നമഃ-അസ്തു - for the Gopikaasa may there be salutations; ഇതി-ആദി- - thus and so; ആനംദ-ആകുലമ്- - overwhelmed with joy; ഉപഗതം ഗോകുലാത്- - who had returned from Gokula; ഉദ്ധവം തം - that Uddhava; ദൃഷ്ട്വാ ഹൃഷ്ടഃ - seeing, very happy (Thou); ഗുരുപുരപതേ പാഹി - O Lord of Guruvaayur! Save me; മാമ്-ആമയ-ഔഘാത് - from my so many afflictions;
Translation
Such devotion is neither seen nor heard of in the whole world. Of what use is the study of so many scriptures and the practices there in. And what is the use here of all penances. May there be salutations to the Gopikaas.' Thus Uddhava joyfully exclaimed when he returned from Gokula and met Thee. O Lord of Guruvaayur! Who were happy to see Uddhava, save me from so many of my afflictions.
Browse Related Categories:
