ശ്ലോകഃ
ഭവത്പ്രഭാവാവിദുരാ ഹി ഗോപാസ്തരുപ്രപാതാദികമത്ര ഗോഷ്ഠേ ।
അഹേതുമുത്പാതഗണം വിശംക്യ പ്രയാതുമന്യത്ര മനോ വിതേനുഃ ॥1॥
Meaning
ഭവത്-പ്രഭാവ- - Thy glory; അവിദുരാഃ ഹി ഗോപാഃ- - not knowing, so indeed, the Gopas; തരു-പ്രപാത-ആദികമ്- - the trees' falling and other such (incidents); അത്ര ഗോഷ്ഠേ - here in Gokula; അഹേതുമ്-ഉത്പാത-ഗണമ് - unreasonable ill-omens; വിശംക്യ - suspecting; പ്രയാതുമ്-അന്യത്ര - to move, somewhere else; മനഃ വിതേനുഃ - minds made up (decided);
Translation
The Gopas who were not aware of Thy glory and greatness, interpreted the falling of the trees and such other occurrences as unaccountable ill-omens. So they made up their minds and decided to migrate to some other place.
ശ്ലോകഃ
തത്രോപനംദാഭിധഗോപവര്യോ ജഗൌ ഭവത്പ്രേരണയൈവ നൂനമ് ।
ഇതഃ പ്രതീച്യാം വിപിനം മനോജ്ഞം വൃംദാവനം നാമ വിരാജതീതി ॥2॥
Meaning
തത്ര-ഉപനംദ-അഭിധ- - there, by the name of Upananda; ഗോപവര്യഃ ജഗൌ - the leading Gopa said; ഭവത്-പ്രേരണയാ-ഏവ - by Thy prompting alone; നൂനമ് - certainly; ഇതഃ പ്രതീച്യാമ് - from here to the West; വിപിനം മനോജ്ഞം - a pleasant forest land; വൃംദാവനം നാമ - Vrindaavana by name; വിരാജതി-ഇതി - is situated, thus (he said);
Translation
Indeed by Thy prompting alone, a leading Gopa named Upananda brought to their notice the beautiful forest country side called Vrindaavana, situated to the west of Gokula, as a proper location for their settlement.
ശ്ലോകഃ
ബൃഹദ്വനം തത് ഖലു നംദമുഖ്യാ വിധായ ഗൌഷ്ഠീനമഥ ക്ഷണേന ।
ത്വദന്വിതത്വജ്ജനനീനിവിഷ്ടഗരിഷ്ഠയാനാനുഗതാ വിചേലുഃ ॥3॥
Meaning
ബൃഹദ്വനം തത് ഖലു - Vrihadvana, that indeed; നംദ-മുഖ്യാ വിധായ - Nanda and others making; ഗൌഷ്ഠീനമ്-അഥ - a cowshed then; ക്ഷണേന - in no time; ത്വത്-അന്വിത- - carrying Thee; ത്വത്-ജനനീ-നിവിഷ്ട- - (and) Thy mother sitting; ഗരിഷ്ഠ-യാന-അനുഗതാ - in the imposing vehicle, following; വിചേലുഃ - proceeded;
Translation
Nanda and the others soon abandoned the Vrihadvana settlement and made it as a cowshed. They proceeded following the imposing vehicle which was carrying Thee and in which Thy mother was sitting.
ശ്ലോകഃ
അനോമനോജ്ഞധ്വനിധേനുപാലീഖുരപ്രണാദാംതരതോ വധൂഭിഃ ।
ഭവദ്വിനോദാലപിതാക്ഷരാണി പ്രപീയ നാജ്ഞായത മാര്ഗദൈര്ഘ്യമ് ॥4॥
Meaning
അനഃ-മനോജ്ഞ-ധ്വനി- - of the cart, the pleasant sound; ധേനു-പാലീ- - of the rows of the cows; ഖുര-പ്രണാദ-അംതരതഃ - trampling of the hooves, interspersed,; വധൂഭിഃ - by the ladies; ഭവത്-വിനോദ- - Thy playfully; ആലപിത-അക്ഷരാണി - spoken words; പ്രപീയ ന-അജ്ഞായത - drinking in, did not feel; മാര്ഗ-ദൈര്ഘ്യമ് - the path's distance;
Translation
The Gopikaas did not feel the distance of the path covered, as they were fully engrossed in Thy playful prattle. The pleasant sound of the cart was interspersed by the trampling sound of the hooves of the rows of the cows.
ശ്ലോകഃ
നിരീക്ഷ്യ വൃംദാവനമീശ നംദത്പ്രസൂനകുംദപ്രമുഖദ്രുമൌഘമ് ।
അമോദഥാഃ ശാദ്വലസാംദ്രലക്ഷ്മ്യാ ഹരിന്മണീകുട്ടിമപുഷ്ടശോഭമ് ॥5॥
Meaning
നിരീക്ഷ്യ വൃംദാവനമ്- - on seeing Vrindaavana; ഈശ - O Lord!; നംദത്-പ്രസൂന- - with flowers blossoming; കുംദ-പ്രമുഖ-ദ്രുമ-ഔഘമ് - mainly Kunda and clusters of trees; അമോദഥാഃ - (Thou were) delighted; ശാദ്വല-സാംദ്ര-ലക്ഷ്മ്യാ - the thick grass with its intense beauty; ഹരിന്-മണീ-കുട്ടിമ- - (as though) green emerald inlaid; പുഷ്ട-ശോഭമ് - (hence) adding to the beauty;
Translation
O Lord! Thou were delighted to see Vrindaavana. The Kunda flowers were in full bloom and there were clusters of trees all around. Its expansive grass lands had the intense beauty as though green emerald was inlaid.
ശ്ലോകഃ
നവാകനിർവ്യൂഢനിവാസഭേദേഷ്വശേഷഗോപേഷു സുഖാസിതേഷു ।
വനശ്രിയം ഗോപകിശോരപാലീവിമിശ്രിതഃ പര്യഗലോകഥാസ്ത്വമ് ॥6॥
Meaning
നവാക-നിർവ്യൂഢ- - in the form of a half moon (semi circle), having built; നിവാസ-ഭേദേഷു- - the houses differently; അശേഷ-ഗോപേഷു - when all the Gopas; സുഖ-ആസിതേഷു - were sitting comfortably; വനശ്രിയം - the beauty of the forest; ഗോപ-കിശോര-പാലീ- - with the group of the young boys of the Gopas; വിമിശ്രിതഃ - (Thou) mingling with them; പര്യക്-അലോകഥാഃ-ത്വമ് - all around admiringly saw Thou;
Translation
The Gopas built their new houses forming a semi-circle, and settled down there and were sitting peacefully and comfortably. Along with the young boys of the Gopas, Thou went about the whole place looking around admiringly, and enjoying the beauty of the forest.
ശ്ലോകഃ
അരാലമാര്ഗാഗതനിര്മലാപാം മരാലകൂജാകൃതനര്മലാപാമ് ।
നിരംതരസ്മേരസരോജവക്ത്രാം കലിംദകന്യാം സമലോകയസ്ത്വമ് ॥7॥
Meaning
അരാല-മാര്ഗ- - in winding ways; ആഗത്-നിര്മല-ആപാം - flowing with clear waters; മരാല-കൂജ- - by the swans' cooings; ആകൃത-നര്മ-ലാപാമ് - making the river sound sweet; നിരംതര-സ്മേര- - ever smiling; സരോജ-വക്ത്രാമ് - lotus faced; കലിംദ-കന്യാമ് - the daughter of Kalinda; സമലോകയഃ-ത്വമ് - Thou saw;
Translation
Thou saw the daughter of Kalinda, Kaalindi or Yamunaa river which was flowing with clear waters through winding ways. The echoes of the cooing of the swans enhanced the sweet sound of the river. The thick growth of the full blown lotuses was like her ever smiling face.
ശ്ലോകഃ
മയൂരകേകാശതലോഭനീയം മയൂഖമാലാശബലം മണീനാമ് ।
വിരിംചലോകസ്പൃശമുച്ചശൃംഗൈര്ഗിരിം ച ഗോവര്ധനമൈക്ഷഥാസ്ത്വമ് ॥8॥
Meaning
മയൂര-കേകാ-ശത- - with the peacocks' many calls; ലോഭനീയം - (which was) resonant; മയൂഖ-മാലാ-ശബലമ് - by the rays of light's multi colored radiance; മണീനാമ് - of the gems; വിരിംച-ലോക- - Brahma's abode; സ്പൃശമ്-ഉച്ച-ശൃംഗൈഃ - as though touching with its high peaks; ഗിരിം ച ഗോവര്ധനമ്- - and such a mountain Govardhana; ഐക്ഷഥാഃ-ത്വമ് - saw Thou;
Translation
Thou also saw the majestic Govardhana mountain. It was attractive by the resonant sound of the calls of the peacocks. It was radiant by the multi colored rays of the gems it contained. Its high peaks were as though touching the abode of Brahmaa.
ശ്ലോകഃ
സമം തതോ ഗോപകുമാരകൈസ്ത്വം സമംതതോ യത്ര വനാംതമാഗാഃ ।
തതസ്തതസ്താം കുടിലാമപശ്യഃ കലിംദജാം രാഗവതീമിവൈകാമ് ॥9॥
Meaning
സമം തതഃ - with, then,; ഗോപകുമാരകൈഃ- - the Gopa boys; ത്വം സമംതതഃ യത്ര - Thou all around where ever; വനാംതമ്-ആഗാഃ - to the end of the forest went; തതഃ-തതഃ- - there, there; താം കുടിലാമ്- - her winding; അപശ്യഃ കലിംദജാമ് - Thou saw the river Yamunaa; രാഗവതീമ്-ഇവ-ഐകാമ് - love-lorn like, in solitude;
Translation
Then with the Gopa boys where ever Thou went, even to the end of the forest, Thou came across the winding course of the Yamunaa river, as though she was a love-lorn damsel, waiting to meet Thee in solitude.
ശ്ലോകഃ
തഥാവിധേഽസ്മിന് വിപിനേ പശവ്യേ സമുത്സുകോ വത്സഗണപ്രചാരേ ।
ചരന് സരാമോഽഥ കുമാരകൈസ്ത്വം സമീരഗേഹാധിപ പാഹി രോഗാത് ॥10॥
Meaning
തഥാ-വിധേ- - in that kind of; അസ്മിന് വിപിനേ - this forest; പശവ്യേ - suited for the cattle; സമുത്സുകഃ - very excited; വത്സഗണ-പ്രചാരേ - in the calves's tending; ചരന്-സരാമഃ-അഥ - moving about with Balaraama, then; കുമാരകൈഃ-ത്വം - and with the young boys, Thou; സമീരഗേഹാധിപ - O Lord of Guruvaayur!; പാഹി രോഗാത് - protect me from illness;
Translation
Thou then with Balaraam and the other young boys with great excitement tended the calves in this forest which was well suited for the cattle. O Lord of Guruvaayur! Protect me from illness.
Browse Related Categories:
