શ્લોકઃ
વિષ્ણોર્વીર્યાણિ કો વા કથયતુ ધરણેઃ કશ્ચ રેણૂન્મિમીતે
યસ્યૈવાંઘ્રિત્રયેણ ત્રિજગદભિમિતં મોદતે પૂર્ણસંપત્
યોસૌ વિશ્વાનિ ધત્તે પ્રિયમિહ પરમં ધામ તસ્યાભિયાયાં
ત્વદ્ભક્તા યત્ર માદ્યંત્યમૃતરસમરંદસ્ય યત્ર પ્રવાહઃ ॥1॥
Meaning
વિષ્ણોઃ-વીર્યાણિ - the glories of Vishnu; કઃ વા કથયતુ - who can recount; ધરણેઃ કઃ-ચ રેણૂન્-મિમીતે - and of the earth, who, the sand particles, can count,; યસ્ય-એવ-અંઘ્રિ-ત્રયેણ - by the three strides of whose feet alone; ત્રિ-જગત્-અભિમિતં - the three worlds were measured; મોદતે પૂર્ણ-સંપત્ - and is joyous all wealth and prosperities; યઃ-અસૌ વિશ્વાનિ ધત્તે - who this world supports; પ્રિયમ્-ઇહ પરમં ધામ - this loving, to me, the supreme abode; તસ્ય-અભિયાયાં - of His, may I attain; ત્વત્-ભક્તાઃ-યત્ર માદ્યંતિ- - Thy devotees where are blissful; અમૃત-રસ-મરંદસ્ય - and the immortality juice honey; યત્ર પ્રવાહઃ - where flows;
Translation
Who can recount the glories of the All Pervading Lord Vishnu or count the sand particles of the universe? The three strides of His feet alone measured the three worlds, and the worlds are full of joy with wealth and prosperity because of the touch of His feet. He alone is the support of the worlds. His supreme abode is dear to me and may I attain it, where Thy devotees enjoy bliss and the honey juice of immortality flows free.
શ્લોકઃ
આદ્યાયાશેષકર્ત્રે પ્રતિનિમિષનવીનાય ભર્ત્રે વિભૂતે-
ર્ભક્તાત્મા વિષ્ણવે યઃ પ્રદિશતિ હવિરાદીનિ યજ્ઞાર્ચનાદૌ ।
કૃષ્ણાદ્યં જન્મ યો વા મહદિહ મહતો વર્ણયેત્સોઽયમેવ
પ્રીતઃ પૂર્ણો યશોભિસ્ત્વરિતમભિસરેત્ પ્રાપ્યમંતે પદં તે ॥2॥
Meaning
આદ્યાય-અશેષ-કર્ત્રે - for the Eternal, (the one) who created everything; પ્રતિ-નિમિષ-નવીનાય - (one who is) every moment new; ભર્ત્રે વિભૂતેઃ- - (one who is) Lord of all majesties; ભક્તાત્મા વિષ્ણવે યઃ - a devotee, to Vishnu, who; પ્રદિશતિ હવિઃ-આદીનિ - offers sacrifices etc.,; યજ્ઞ-અર્ચન-આદૌ - through Yangya worship etc.,; કૃષ્ણાદ્યં જન્મ યઃ વા - Krishna and other (incarnations) birth, or who; મહત્-ઇહ મહતઃ - great among the greatest here; વર્ણયેત્-સઃ-અયમ્-એવ - describes, he such alone; પ્રીતઃ પૂર્ણઃ - happy and full; યશોભિઃ-ત્વરિતમ્- - of renown, quickly; અભિસરેત્ પ્રાપ્યમ્- - attains, the to be attained; અંતે પદં તે - in the end, abode of Thine;
Translation
A devotee who offers sacrifices through Yangya worship etc., to Vishnu, the one who existed before the creation, one who created everything, one who is every moment new, who is Lord of all majesties, or a devotee who describes the incarnations of Lord, like that of Krishna, which is the greatest, he alone will be happy and full of renown, and at the end of his life will quickly attain the abode which is to be attained in the end - Thy abode.
શ્લોકઃ
હે સ્તોતારઃ કવીંદ્રાસ્તમિહ ખલુ યથા ચેતયધ્વે તથૈવ
વ્યક્તં વેદસ્ય સારં પ્રણુવત જનનોપાત્તલીલાકથાભિઃ ।
જાનંતશ્ચાસ્ય નામાન્યખિલસુખકરાણીતિ સંકીર્તયધ્વં
હે વિષ્ણો કીર્તનાદ્યૈસ્તવ ખલુ મહતસ્તત્ત્વબોધં ભજેયમ્ ॥3॥
Meaning
હે સ્તોતારઃ કવીંદ્રાઃ- - O you poet laudators; તમ્-ઇહ ખલુ - Him, here indeed; યથા ચેતયધ્વે તથા-એવ - in which ever way you understand, in that way only; વ્યક્તં વેદસ્ય સારં પ્રણુવત - the clear essence of the Vedas, praise; જનન-ઉપાત્ત-લીલા-કથાભિઃ - incarnation including sportive deeds narrations; જાનંતઃ-ચ-અસ્ય - and understanding His; નામાનિ-અખિલ- - names, limitless; સુખ-કરાણી-ઇતિ - happiness conferring, thus; સંકીર્તયધ્વં - chant whole heartedly; હે વિષ્ણો - O Lord Vishnu!; કીર્તન-આદ્યૈઃ-તવ - by chanting etc of Thy (names etc.,); ખલુ મહતઃ-તત્ત્વ-બોધં - indeed, the Great, the knowledge of Truth; ભજેયમ્ - will attain;
Translation
O you poets, who sing the praise of the kings women etc., in whatever way you know, sing the praise of the Lord who is clear essence of all the Vedas, narrating His deeds in various incarnations. Understand that the chanting of His names confers limitless happiness, and so chant them whole heartedly. O Lord Vishnu! by chanting the names of Thee The Great, I will attain the knowledge of the Truth.
શ્લોકઃ
વિષ્ણોઃ કર્માણિ સંપશ્યત મનસિ સદા યૈઃ સ ધર્માનબધ્નાદ્
યાનીંદ્રસ્યૈષ ભૃત્યઃ પ્રિયસખ ઇવ ચ વ્યાતનોત્ ક્ષેમકારી ।
વીક્ષંતે યોગસિદ્ધાઃ પરપદમનિશં યસ્ય સમ્યક્પ્રકાશં
વિપ્રેંદ્રા જાગરૂકાઃ કૃતબહુનુતયો યચ્ચ નિર્ભાસયંતે ॥4॥
Meaning
વિષ્ણોઃ કર્માણિ - Mahaa Vishnu's deeds; સંપશ્યત મનસિ - reflect on, in the mind; સદા યૈઃ સ - always, by which He; ધર્માન્-અબધ્નાત્- - Dharma (righteousness) established; યાનિ-ઇંદ્રસ્ય-એષ - which (deeds) for Indra, He; ભૃત્યઃ પ્રિયસખ ઇવ ચ - as a servant and as a friend; વ્યાતનોત્ ક્ષેમકારી - carried out, welfare bringing,; વીક્ષંતે યોગસિદ્ધાઃ - is experienced by Yogis and Siddhaas; પરપદમ્-અનિશં - the transcendent Supreme state, always; યસ્ય સમ્યક્-પ્રકાશં - whose, well illumined; વિપ્રેંદ્રાઃ-જાગરૂકાઃ - great holy men, and scholars; કૃત-બહુ-નુતયઃ - composing many hymns; યત્-ચ નિર્ભાસયંતે - whom try to expound;
Translation
One should always meditate on the great deeds of Lord Mahaa Vishnu, by which He established righteousness, and by which He helped Indra sometimes as a servant, and some times as a friend, bringing welfare to him and to the whole world. The Lord's supreme state and well illumined Pure Consciousness is experienced by Yogis and Siddhas. Whose greatness great holy men and scholars try to expound by composing many hymns of praise.
શ્લોકઃ
નો જાતો જાયમાનોઽપિ ચ સમધિગતસ્ત્વન્મહિમ્નોઽવસાનં
દેવ શ્રેયાંસિ વિદ્વાન્ પ્રતિમુહુરપિ તે નામ શંસામિ વિષ્ણો ।
તં ત્વાં સંસ્તૌમિ નાનાવિધનુતિવચનૈરસ્ય લોકત્રયસ્યા-
પ્યૂર્ધ્વં વિભ્રાજમાને વિરચિતવસતિં તત્ર વૈકુંઠલોકે ॥5॥
Meaning
નો જાતઃ-જાયમાનઃ-અપિ ચ - not,those born and also those being born now; સમધિગતઃ-ત્વત્-મહિમ્નઃ- - have understood Thy majesty (glory); અવસાનં - the limit (limitlessness); દેવ શ્રેયાંસિ વિદ્વાન્ - O Lord! Welfare promoting, knowing; પ્રતિ-મુહુઃ-અપિ - every moment also; તે નામ શંસામિ વિષ્ણો - Thy name I will chant O Vishnu!; તં ત્વાં સંસ્તૌમિ - That Thee, I will prise; નાનાવિધ-નુતિ-વચનૈઃ- - by various different hymns invoking; અસ્ય લોક-ત્રયસ્ય- - of these three world's; અપિ-ઊર્ધ્વં વિભ્રાજમાને - also above shining; વિરચિત-વસતિં - created and residing in; તત્ર વૈકુંઠલોકે - that Vaikunthloka;
Translation
Those born and those being born now, have not understood Thy limitless majesty and glory. O Lord! Knowing that the chanting of Thy names is welfare promoting, I will every moment chant Thy names. O Vishnu! I will praise Thee by various different hymns invoking Thee who do reside in the Vaikunthaloka which shines transcending the three worlds.
શ્લોકઃ
આપઃ સૃષ્ટ્યાદિજન્યાઃ પ્રથમમયિ વિભો ગર્ભદેશે દધુસ્ત્વાં
યત્ર ત્વય્યેવ જીવા જલશયન હરે સંગતા ઐક્યમાપન્ ।
તસ્યાજસ્ય પ્રભો તે વિનિહિતમભવત્ પદ્મમેકં હિ નાભૌ
દિક્પત્રં યત્ કિલાહુઃ કનકધરણિભૃત્ કર્ણિકં લોકરૂપમ્ ॥6॥
Meaning
આપઃ સૃષ્ટિ-આદિ-જન્યાઃ - water, in the creations beginning was created; પ્રથમમ્-અયિ વિભો - at first, O Lord of the Universe!; ગર્ભ-દેશે દધુઃ-ત્વાં - inside themselves held Thee; યત્ર ત્વયિ-એવ જીવાઃ - where, in Thee alone, the jeevas; જલશયન હરે - O Lord Reclining in the Waters!; સંગતાઃ-ઐક્યમ્-આપન્ - came together and merger getting; તસ્ય-અજસ્ય પ્રભો તે - of that birthless Lord! Of Thee; વિનિહિતમ્-અભવત્ - placed remained; પદ્મમ્-એકં હિ નાભૌ - lotus one, indeed in (Thy) naval; દિક્-પત્રં યત્ કિલ-આહુઃ - the quarters were petals of which, indeed is said; કનકધરણિભૃત્ - the golden mountain; કર્ણિકં લોક-રૂપમ્ - the pericarp constituting the worlds;
Translation
O Lord of the Universe! At first, at the beginning of the creation water came into existence and held Thee into themselves. O Lord Reclining on the Waters! All the jeevas then were merged and held in Thy being. On Thee the Birthless Lord! There rose one lone lotus from Thy naval with eight petals representing the eight quarters and the golden mountain (Mahaameru) as its pericarp representing all the worlds.
શ્લોકઃ
હે લોકા વિષ્ણુરેતદ્ભુવનમજનયત્તન્ન જાનીથ યૂયં
યુષ્માકં હ્યંતરસ્થં કિમપિ તદપરં વિદ્યતે વિષ્ણુરૂપમ્ ।
નીહારપ્રખ્યમાયાપરિવૃતમનસો મોહિતા નામરૂપૈઃ
પ્રાણપ્રીત્યેકતૃપ્તાશ્ચરથ મખપરા હંત નેચ્છા મુકુંદે ॥7॥
Meaning
હે લોકા - O men!; વિષ્ણુઃ-એતત્-ભુવનમ્-અજનયત્- - Vishnu this world created; તત્-ન જાનીથ યૂયં - that do not know you all; યુષ્માકં હિ-અંતરસ્થં - of you all inside resides; કિમપિ તત્-પરં - another indescribable; વિદ્યતે વિષ્ણુરૂપં - there remains Vishnu's form; નીહાર-પ્રખ્ય-માયા- - mist like Maayaa; પરિવૃત-મનસઃ - covered minds; મોહિતાઃ નામ-રૂપૈઃ - infatuated by names and shapes; પ્રાણ-પ્રીતિ-એક-તૃપ્તાઃ- - sense enjoyments alone satisfied with; ચરથ મખપરા - you are living inclined towards sacrifices; હંત ન-ઇચ્છા મુકુંદે - alas! (you) do not covet Mukund;
Translation
O men! You all do not know that Vishnu is the creator of this world. You also do not know that he resides in a subtle form within you. With your minds covered with the mist of Maayaa, you are infatuated by names and shapes, performing sacrifices with the aim of living a life deeming sense satisfaction the sole meaning of life. Alas! you do not covet Mukunda (Krishna).
શ્લોકઃ
મૂર્ધ્નામક્ષ્ણાં પદાનાં વહસિ ખલુ સહસ્રાણિ સંપૂર્ય વિશ્વં
તત્પ્રોત્ક્રમ્યાપિ તિષ્ઠન્ પરિમિતવિવરે ભાસિ ચિત્તાંતરેઽપિ ।
ભૂતં ભવ્યં ચ સર્વં પરપુરુષ ભવાન્ કિંચ દેહેંદ્રિયાદિ-
ષ્વાવિષ્ટોઽપ્યુદ્ગતત્વાદમૃતસુખરસં ચાનુભુંક્ષે ત્વમેવ ॥8॥
Meaning
મૂર્ધ્નામ્-અક્ષ્ણાં - of heads, of eyes; પદાનાં વહસિ ખલુ - of feet, undertake indeed; સહસ્રાણિ - thousands; સંપૂર્ય વિશ્વં - filling the universe; તત્-પ્રોત્ક્રમ્ય-અપિ - that transcending also; તિષ્ઠન્ પરિમિત-વિવરે - established in a limited cavity; ભાસિ-ચિત્ત-અંતરે-અપિ - (Thou) do shine inside the hearts also (of beings); ભૂતં ભવ્યં ચ સર્વં - past future and everything; પરપુરુષ ભવાન્ - O Supreme Being Thou!; કિંચ દેહ-ઇંદ્રિય-આદિષુ- - what more, in body, senses etc.,; આવિષ્ટઃ-અપિ- - entering also; ઉદ્ગતત્વાત્- - being beyond all that; અમૃત-સુખ-રસં - liberation bliss nectar; ચ-અનુભુંક્ષે ત્વમ્-એવ - do enjoy Thou alone;
Translation
O Supreme Being! Thou do have thousands of heads eyes and feet which fill the whole world, yet transcending it all, Thou do reside in the limited cavity of the inner most heart of beings. Thou are everything in the past future and now. Besides, what more, though Thou have entered the body senses etc., Thou alone transcend all this and enjoy the bliss of the liberation nectar.
શ્લોકઃ
યત્તુ ત્રૈલોક્યરૂપં દધદપિ ચ તતો નિર્ગતોઽનંતશુદ્ધ-
જ્ઞાનાત્મા વર્તસે ત્વં તવ ખલુ મહિમા સોઽપિ તાવાન્ કિમન્યત્ ।
સ્તોકસ્તે ભાગ એવાખિલભુવનતયા દૃશ્યતે ત્ર્યંશકલ્પં
ભૂયિષ્ઠં સાંદ્રમોદાત્મકમુપરિ તતો ભાતિ તસ્મૈ નમસ્તે ॥9॥
Meaning
યત્-તુ ત્રૈલોક્ય-રૂપં દધત્- - because of, the three world's form, taking on; અપિ ચ તતઃ નિર્ગતઃ- - and also from that transcending; અનંત-શુદ્ધ-જ્ઞાન-આત્મા - Eternal Pure Knowledge Consciousness; વર્તસે ત્વં તવ ખલુ - do remain Thou, Thy indeed; મહિમા સઃ-અપિ - greatness that also; તાવાન્ કિમ્-અન્યત્ - is so great, what more; સ્તોકઃ-તે ભાગઃ - a small of Thy part; એવ અખિલ-ભુવન-તયા - alone is whole world encompassing; દૃશ્યતે ત્ર્યંશ-કલ્પં - is seen, three parts, about; ભૂયિષ્ઠં સાંદ્ર-મોદ-આત્મકમ્- - the major, intense bliss bearing; ઉપરિ તતઃ ભાતિ - above all that shines; તસ્મૈ નમઃ-તે - for That Thee salutation to Thee;
Translation
O Infinite Being! Having taken on the form of the three worlds, Thou do transcend all that. Thou remain the Eternal Pure Knowledge Consciousness. What more, Thy greatness is so great that only a small part of it is seen as encompassing the whole world. The major three fourth part is intense bliss bearing, and shines above and beyond all. To That Thee salutations.
શ્લોકઃ
અવ્યક્તં તે સ્વરૂપં દુરધિગમતમં તત્તુ શુદ્ધૈકસત્ત્વં
વ્યક્તં ચાપ્યેતદેવ સ્ફુટમમૃતરસાંભોધિકલ્લોલતુલ્યમ્ ।
સર્વોત્કૃષ્ટામભીષ્ટાં તદિહ ગુણરસેનૈવ ચિત્તં હરંતીં
મૂર્તિં તે સંશ્રયેઽહં પવનપુરપતે પાહિ માં કૃષ્ણ રોગાત્ ॥10॥
Meaning
અવ્યક્તં તે સ્વરૂપં - non-manifested Thy nature (the Nirguna form); દુરધિગમતમં - is very difficult to grasp; તત્-તુ શુદ્ધ-એક-સત્ત્વં - that also pure and Sattvic; વ્યક્તં ચ-અપિ- - graspable and also; એતત્-એવ સ્ફુટમ્- - this alone is clear (manifested form); અમૃત-રસ-અંભોધિ- - liberation nectar's ocean; કલ્લોલ-તુલ્યમ્ - waves like; સર્વોત્કૃષ્ટામ્-અભીષ્ટાં તત્-ઇહ - the most superior, most dear/lovable that here; ગુણ-રસેન-એવ ચિત્તં હરંતીં - by its qualities and attribute, attract the mind; મૂર્તિં તે સંશ્રયે-અહં - Thy idol (form) resort to I; પવનપુરપતે પાહિ માં - O Lord of Guruvaayur! Save me; કૃષ્ણ રોગાત્ - O Krishna! From disease;
Translation
Thy unmanifested formless Being (Nirguna) is very difficult to grasp, whereas Thy form of pure Satva (Saguna) can easily be grasped. This form is clear and is like a wave on the ocean of liberation nectar. It is the most superior dear and lovable, with its attributes and qualities attracting the mind. To That Thy idol form I resort to. O Lord of Guruvaayur! Shri Krishna! save me from all diseases.
Browse Related Categories:
