ஶ்லோக:
ஸஞ்ஜய உவாச
தம் ததா² க்ருபயாவிஷ்டமஶ்ருபூர்ணாகுலேக்ஷணம் ।
விஷீத³ந்தமித³ம் வாக்யமுவாச மது⁴ஸூத³ன: ॥ 1 ॥
Meaning
ஸஞ்ஜய: உவாச — Sañjaya said; தம் — unto Arjuna; ததா² — thus; க்ருபயா — by compassion; ஆவிஷ்டம் — overwhelmed; அஶ்ரு-பூர்ண-ஆகுல — full of tears; ஈக்ஷணம் — eyes; விஷீத³ந்தம் — lamenting; இத³ம் — these; வாக்யம் — words; உவாச — said; மது⁴-ஸூத³ன: — the killer of Madhu.
Translation
Sañjaya said: Seeing Arjuna full of compassion, his mind depressed, his eyes full of tears, Madhusūdana, Kriṣṇa, spoke the following words.
ஶ்லோக:
ஶ்ரீ ப⁴க³வானுவாச
குதஸ்த்வா கஶ்மலமித³ம் விஷமே ஸமுபஸ்தி²தம் ।
அனார்யஜுஷ்டமஸ்வர்க்³யகீர்திகரமர்ஜுன ॥ 2 ॥
Meaning
ஶ்ரீ-ப⁴க³வான் உவாச — Bhagavan Sri Krishna said; குத: — wherefrom; த்வா — unto you; கஶ்மலம் — dirtiness; இத³ம் — this lamentation; விஷமே — in this hour of crisis; ஸமுபஸ்தி²தம் — arrived; அனார்ய — persons who do not know the value of life; ஜுஷ்டம் — practiced by; அஸ்வர்க்³யம் — which does not lead to higher planets; அகீர்தி — infamy; கரம் — the cause of; அர்ஜுன — O Arjuna.
Translation
Bhagavan Sri Krishna said: My dear Arjuna, how have these impurities come upon you? They are not at all befitting a man who knows the value of life. They lead not to higher planets but to infamy.
ஶ்லோக:
க்லஐப்³யம் மா ஸ்ம க³ம: பார்த² நைதத்த்வய்யுபபத்³யதே ।
க்ஷுத்³ரம் ஹ்ருத³யதௌ³ர்ப³ல்யம் த்யக்த்வோத்திஷ்ட² பரந்தப ॥ 3 ॥
Meaning
க்லைப்³யம் — impotence; மா ஸ்ம — do not; க³ம: — take to; பார்த² — O son of Prithā; ந — never; ஏதத் — this; த்வயி — unto you; உபபத்³யதே — is befitting; க்ஷுத்³ரம் — petty; ஹ்ருதய³ — of the heart; தௌ³ர்ப³ல்யம் — weakness; த்யக்த்வா — giving up; உத்திஷ்ட² — get up; பரம்-தப — O chastiser of the enemies.
Translation
O son of Prithā, do not yield to this degrading impotence. It does not become you. Give up such petty weakness of heart and arise, O chastiser of the enemy.
ஶ்லோக:
அர்ஜுன உவாச
கத²ம் பீ⁴ஷ்மமஹம் ஸங்க்³யே த்³ரோணம் ச மது⁴ஸூத³ன ।
இஷுபி⁴: ப்ரதியோத்ஸ்யாமி பூஜார்ஹாவரிஸூத³ன ॥ 4 ॥
Meaning
அர்ஜுன: உவாச — Arjuna said; கத²ம் — how; பீ⁴ஷ்மம் — Bhīṣma; அஹம் — I; ஸங்க்²யே — in the fight; த்³ரோணம் — Droṇa; ச — also; மது⁴-ஸூதன³ — O killer of Madhu; இஷுபி⁴: — with arrows; ப்ரதியோத்ஸ்யாமி — shall counterattack; பூஜா-அர்ஹௌ — those who are worshipable; அரி-ஸூதன³ — O killer of the enemies.
Translation
Arjuna said: O killer of enemies, O killer of Madhu, how can I counterattack with arrows in battle men like Bhīṣma and Droṇa, who are worthy of my worship?
ஶ்லோக:
கு³ரூனஹத்வா ஹி மஹானுபா⁴வான்
ஶ்ரேயோ போ⁴க்தும் பை⁴க்ஷ்யமபீஹ லோகே ।
ஹத்வார்த²காமாம்ஸ்து கு³ரூனிஹைவ
பு⁴ஜ்ஜஈய போ⁴கா³ன்ருதி⁴ரப்ரதி³க்³தா⁴ன் ॥ 5 ॥
Meaning
கு³ரூன் — the superiors; அஹத்வா — not killing; ஹி — certainly; மஹா-அனுபா⁴வான் — great souls; ஶ்ரேய: — it is better; போ⁴க்தும் — to enjoy life; பை⁴க்ஷ்யம் — by begging; அபி — even; இஹ — in this life; லோகே — in this world; ஹத்வா — killing; அர்த² — gain; காமான் — desiring; து — but; கு³ரூன் — superiors; இஹ — in this world; ஏவ — certainly; பு⁴ஞ்ஜீய — one has to enjoy; போ⁴கா³ன் — enjoyable things; ருதி⁴ர — blood; ப்ரதி³க்³தா⁴ன் — tainted with.
Translation
It would be better to live in this world by begging than to live at the cost of the lives of great souls who are my teachers. Even though desiring worldly gain, they are superiors. If they are killed, everything we enjoy will be tainted with blood.
ஶ்லோக:
ந சைதத்³வித்³ம: கதரன்னோ க³ரீயோ
யத்³வா ஜயேம யதி³ வா நோ ஜயேயு: ।
யானேவ ஹத்வா ந ஜிஜீவிஷாம-
ஸ்தேவஸ்தி²தா: ப்ரமுகே² தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ॥ 6 ॥
Meaning
ந — nor; ச — also; ஏதத் — this; வித்³ம: — do we know; கதரத் — which; ந: — for us; க³ரீய: — better; யத் வா — whether; ஜயேம — we may conquer; யதி³ — if; வா — or; ந: — us; ஜயேயு: — they conquer; யான் — those who; ஏவ — certainly; ஹத்வா — by killing; ந — never; ஜிஜீவிஷாம: — we would want to live; தே — all of them; அவஸ்தி²தா: — are situated; ப்ரமுகே² — in the front; தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: — the sons of Dhritarāṣṭra.
Translation
Nor do we know which is better – conquering them or being conquered by them. If we killed the sons of Dhritarāṣṭra, we should not care to live. Yet they are now standing before us on the battlefield.
ஶ்லோக:
கார்பண்யதோ³ஷோபஹதஸ்வபா⁴வ:
ப்ருச்சா²மி த்வாம் த⁴ர்மஸம்மூட⁴சேதா: ।
யச்ச்²ரேய: ஸ்யான்னிஶ்சிதம் ப்³ரூஹி தன்மே
ஶிஷ்யஸ்தேஹம் ஶாதி⁴ மாம் த்வாம் ப்ரபன்னம் ॥ 7 ॥
Meaning
கார்பண்ய — of miserliness; தோ³ஷ — by the weakness; உபஹத — being afflicted; ஸ்வபா⁴வ: — characteristics; ப்ருச்சாமி — I am asking; த்வாம் — unto You; த⁴ர்ம — religion; ஸம்மூட⁴ — bewildered; சேதா: — in heart; யத் — what; ஶ்ரேய: — all-good; ஸ்யாத் — may be; நிஶ்சிதம் — confidently; ப்³ரூஹி — tell; தத் — that; மே — unto me; ஶிஷ்ய: — disciple; தே — Your; அஹம் — I am; ஶாதி⁴ — just instruct; மாம் — me; த்வாம் — unto You; ப்ரபன்னம் — surrendered.
Translation
Now I am confused about my duty and have lost all composure because of miserly weakness. In this condition I am asking You to tell me for certain what is best for me. Now I am Your disciple, and a soul surrendered unto You. Please instruct me.
ஶ்லோக:
ந ஹி ப்ரபஶ்யாமி மமாபனுத்³யாத்³ -
யச்சோ²கமுச்சோ²ஷணமிந்த்³ரியாணாம் ।
அவாப்ய பூ⁴பா⁴வஸபத்னம்ருத்³த⁴ம்
ராஜ்யம் ஸுராணாமபி சாதி⁴பத்யம் ॥ 8 ॥
Meaning
ந — do not; ஹி — certainly; ப்ரபஶ்யாமி — I see; மம — my; அபனுத்³யாத் — can drive away; யத் — that which; ஶோகம் — lamentation; உச்சோஷணம் — drying up; இந்த்³ரியாணாம் — of the senses; அவாப்ய — achieving; பூ⁴மௌ — on the earth; அஸபத்னம் — without rival; ருத்³த⁴ம் — prosperous; ராஜ்யம் — kingdom; ஸுராணாம் — of the demigods; அபி — even; ச — also; ஆதி⁴பத்யம் — supremacy.
Translation
I can find no means to drive away this grief which is drying up my senses. I will not be able to dispel it even if I win a prosperous, unrivaled kingdom on earth with sovereignty like the demigods in heaven.
ஶ்லோக:
ஸஞ்ஜய உவாச
ஏவமுக்த்வா ஹ்ருஷீகேஶம் கு³டா³கேஶ: பரந்தப: ।
ந யோத்ஸ்ய இதி கோ³விந்தா³முக்த்வா தூஷ்ணீம் ப³பூ⁴வ ஹ ॥ 9 ॥
Meaning
ஸஞ்ஜய: உவாச — Sañjaya said; ஏவம் — thus; உக்த்வா — speaking; ஹ்ருஷீகேஶம் — unto Kriṣṇa, the master of the senses; கு³டா³கேஶ: — Arjuna, the master of curbing ignorance; பரம்-தப: — the chastiser of the enemies; ந யோத்ஸ்யே — I shall not fight; இதி — thus; கோ³விந்த³ம் — unto Kriṣṇa, the giver of pleasure to the senses; உக்த்வா — saying; தூஷ்ணீம் — silent; ப³பூ⁴வ — became; ஹ — certainly.
Translation
Sañjaya said: Having spoken thus, Arjuna, chastiser of enemies, told Kriṣṇa, “Govinda, I shall not fight,” and fell silent.
ஶ்லோக:
தமுவாச ஹ்ருஷீகேஶ: ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத ।
ஸேனயோரூப⁴யோர்மத்⁴யே விஷீத³ந்தமித³ம் வச: ॥ 1௦ ॥
Meaning
தம் — unto him; உவாச — said; ஹ்ருஷீகேஶ: — the master of the senses, Kriṣṇa; ப்ரஹஸன் — smiling; இவ — like that; பா⁴ரத — O Dhritarāṣṭra, descendant of Bharata; ஸேனயோ: — of the armies; உப⁴யோ: — of both parties; மத்⁴யே — between; விஷீத³ந்தம் — unto the lamenting one; இத³ம் — the following; வச: — words.
Translation
O descendant of Bharata, at that time Kriṣṇa, smiling, in the midst of both the armies, spoke the following words to the grief-stricken Arjuna.
ஶ்லோக:
ஶ்ரீ ப⁴க³வானுவாச
அஶோச்யனந்வஶோசஸ்த்வம் ப்ரஜ்ஞாவாதா³ம்ஶ்ச பா⁴ஷஸே ।
க³தாஸூனக³தாஸூம்ஶ்ச நானுஶோசந்தி பண்டி³தா: ॥ 11 ॥
Meaning
ஶ்ரீ-ப⁴க³வான் உவாச — Bhagavan Sri Krishna said; அஶோச்யான் — not worthy of lamentation; அன்வஶோச: — you are lamenting; த்வம் — you; ப்ரஜ்ஞா-வாதா³ன் — learned talks; ச — also; பா⁴ஷஸே — speaking; கத³ — lost; அஸூன் — life; அகத³ — not passed; அஸூன் — life; ச — also; ந — never; அனுஶோசந்தி — lament; பண்டி³தா: — the learned.
Translation
Bhagavan Sri Krishna said: While speaking learned words, you are mourning for what is not worthy of grief. Those who are wise lament neither for the living nor for the dead.
ஶ்லோக:
ந த்வேவாஹம் ஜாது நாஸம் ந த்வம் நேமே ஜனாதி⁴பா: ।
ந சைவ நப⁴விஷ்யாம: ஸர்வே வயமத: பரம் ॥ 12 ॥
Meaning
ந — never; து — but; ஏவ — certainly; அஹம் — I; ஜாது — at any time; ந — did not; ஆஸம் — exist; ந — not; த்வம் — you; ந — not; இமே — all these; ஜன-அதி⁴பா: — kings; ந — never; ச — also; ஏவ — certainly; ந — not; ப⁴விஷ்யாம: — shall exist; ஸர்வே வயம் — all of us; அத: பரம் — hereafter.
Translation
Never was there a time when I did not exist, nor you, nor all these kings; nor in the future shall any of us cease to be.
ஶ்லோக:
தே³ஹினோஸ்மின்யதா² தே³ஹே கௌமாரம் யௌவனம் ஜரா ।
ததா² தே³ஹாந்தரப்ராப்திர்தீ⁴ரஸ்தத்ர ந முஹ்யதி ॥ 13 ॥
Meaning
தே³ஹின: — of the embodied; அஸ்மின் — in this; யதா² — as; தே³ஹே — in the body; கௌமாரம் — boyhood; யௌவனம் — youth; ஜரா — old age; ததா² — similarly; தே³ஹ-அந்தர — of transference of the body; ப்ராப்தி: — achievement; தீ⁴ர: — the sober; தத்ர — thereupon; ந — never; முஹ்யதி — is deluded.
Translation
As the embodied soul continuously passes, in this body, from boyhood to youth to old age, the soul similarly passes into another body at death. A sober person is not bewildered by such a change.
ஶ்லோக:
மாத்ராஸ்பர்ஶாஸ்து கௌந்தேய ஶீதோஷ்ணஸுக²து³:க²தா³: ।
ஆக³மாபாயினோனித்யாஸ்தாம்ஸ்திதிக்ஷஸ்வ பா⁴ரத ॥ 14 ॥
Meaning
மாத்ரா-ஸ்பர்ஶா: — sensory perception; து — only; கௌந்தேய — O son of Kuntī; ஶீத — winter; உஷ்ண — summer; ஸுக² — happiness; து³:க² — and pain; தா³: — giving; ஆகம³ — appearing; அபாயின: — disappearing; அனித்யா: — nonpermanent; தான் — all of them; திதிக்ஷஸ்வ — just try to tolerate; பா⁴ரத — O descendant of the Bharata dynasty.
Translation
O son of Kuntī, the nonpermanent appearance of happiness and distress, and their disappearance in due course, are like the appearance and disappearance of winter and summer seasons. They arise from sense perception, O scion of Bharata, and one must learn to tolerate them without being disturbed.
ஶ்லோக:
யம் ஹி ந வ்யத²யந்த்யேதே புருஷம் புருஷர்ஷப⁴ ।
ஸமது³:க²ஸுக²ம் தீ⁴ரம் ஸோம்ருதத்வாய கல்பதே ॥ 15 ॥
Meaning
யம் — one to whom; ஹி — certainly; ந — never; வ்யத²யந்தி — are distressing; ஏதே — all these; புருஷம் — to a person; புருஷ-ருஷப⁴ — O best among men; ஸம — unaltered; து³:க² — in distress; ஸுக²ம் — and happiness; தீ⁴ரம் — patient; ஸ: — he; அம்ருதத்வாய — for liberation; கல்பதே — is considered eligible.
Translation
O best among men [Arjuna], the person who is not disturbed by happiness and distress and is steady in both is certainly eligible for liberation.
ஶ்லோக:
நாஸதோ வித்³யதே பா⁴வோ நாபா⁴வோ வித்³யதே ஸத: ।
உப⁴யோரபி த்³ருஷ்டோந்தஸ்த்வனயோஸ்தத்த்வத³ர்ஶிபி⁴: ॥ 16 ॥
Meaning
ந — never; அஸத: — of the nonexistent; வித்³யதே — there is; பா⁴வ: — endurance; ந — never; அபா⁴வ: — changing quality; வித்³யதே — there is; ஸத: — of the eternal; உப⁴யோ: — of the two; அபி — verily; த்³ருஷ்ட: — observed; அந்த: — conclusion; து — indeed; அனயோ: — of them; தத்த்வ — of the truth; த³ர்ஶிபி⁴: — by the seers.
Translation
Those who are seers of the truth have concluded that of the nonexistent [the material body] there is no endurance and of the eternal [the soul] there is no change. This they have concluded by studying the nature of both.
ஶ்லோக:
அவினாஶி து தத்³வித்³தி⁴ யேன ஸர்வமித³ம் ததம் ।
வினாஶமவ்யயஸ்யாஸ்ய ந கஶ்சித்கர்துமர்ஹதி ॥ 17 ॥
Meaning
அவினாஶி — imperishable; து — but; தத் — that; வித்³தி⁴ — know it; யேன — by whom; ஸர்வம் — all of the body; இத³ம் — this; ததம் — pervaded; வினாஶம் — destruction; அவ்யயஸ்ய — of the imperishable; அஸ்ய — of it; ந கஶ்சித் — no one; கர்தும் — to do; அர்ஹதி — is able.
Translation
That which pervades the entire body you should know to be indestructible. No one is able to destroy that imperishable soul.
ஶ்லோக:
அந்தவந்த இமே தே³ஹா நித்யஸ்யோக்தா: ஶரீரிண: ।
அனாஶினோப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத்³யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 18 ॥
Meaning
அந்த-வந்த: — perishable; இமே — all these; தே³ஹா: — material bodies; நித்யஸ்ய — eternal in existence; உக்தா: — are said; ஶரீரிண: — of the embodied soul; அனாஶின: — never to be destroyed; அப்ரமேயஸ்ய — immeasurable; தஸ்மாத் — therefore; யுத்⁴யஸ்வ — fight; பா⁴ரத — O descendant of Bharata.
Translation
The material body of the indestructible, immeasurable and eternal living entity is sure to come to an end; therefore, fight, O descendant of Bharata.
ஶ்லோக:
ய ஏனம் வேத்தி ஹந்தாரம் யஶ்சைனம் மன்யதே ஹதம் ।
உபௌ⁴ தௌ ந விஜானீதோ நாயம் ஹந்தி ந ஹன்யதே ॥ 19 ॥
Meaning
ய: — anyone who; ஏனம் — this; வேத்தி — knows; ஹந்தாரம் — the killer; ய: — anyone who; ச — also; ஏனம் — this; மன்யதே — thinks; ஹதம் — killed; உபௌ⁴ — both; தௌ — they; ந — never; விஜானீத: — are in knowledge; ந — never; அயம் — this; ஹந்தி — kills; ந — nor; ஹன்யதே — is killed.
Translation
Neither he who thinks the living entity the slayer nor he who thinks it slain is in knowledge, for the self slays not nor is slain.
ஶ்லோக:
ந ஜாயதே ம்ரியதே வா கதா³சி-
ந்னாயம் பூ⁴த்வா ப⁴விதா வா ந பூ⁴ய: ।
அஜோ நித்ய: ஶாஶ்வதோயம் புராணோ
ந ஹன்யதே ஹன்யமானே ஶரீரே ॥ 2௦ ॥
Meaning
ந — never; ஜாயதே — takes birth; ம்ரியதே — dies; வா — either; கதா³சித் — at any time (past, present or future); ந — never; அயம் — this; பூ⁴த்வா — having come into being; ப⁴விதா — will come to be; வா — or; ந — not; பூ⁴ய: — or is again coming to be; அஜ: — unborn; நித்ய: — eternal; ஶாஶ்வத: — permanent; அயம் — this; புராண: — the oldest; ந — never; ஹன்யதே — is killed; ஹன்யமானே — being killed; ஶரீரே — the body.
Translation
For the soul there is neither birth nor death at any time. He has not come into being, does not come into being, and will not come into being. He is unborn, eternal, ever-existing and primeval. He is not slain when the body is slain.
ஶ்லோக:
வேதா³வினாஶினம் நித்யம் ய ஏனமஜமவ்யயம் ।
கத²ம் ஸ புருஷ: பார்த² கம் கா⁴தயதி ஹந்தி கம் ॥ 21 ॥
Meaning
வேத³ — knows; அவினாஶினம் — indestructible; நித்யம் — always existing; ய: — one who; ஏனம் — this (soul); அஜம் — unborn; அவ்யயம் — immutable; கத²ம் — how; ஸ: — that; புருஷ: — person; பார்த² — O Pārtha (Arjuna); கம் — whom; கா⁴தயதி — causes to hurt; ஹந்தி — kills; கம் — whom.
Translation
O Pārtha, how can a person who knows that the soul is indestructible, eternal, unborn and immutable kill anyone or cause anyone to kill?
ஶ்லோக:
வாஸாம்ஸி ஜீர்ணானி யதா² விஹாய
நவானி க்³ருஹ்ணாதி நரோபராணி ।
ததா² ஶரீராணி விஹாய ஜீர்ணா-
ந்யன்யானி ஸம்யாதி நவானி தே³ஹீ ॥ 22 ॥
Meaning
வாஸாம்ஸி — garments; ஜீர்ணானி — old and worn out; யதா² — just as; விஹாய — giving up; நவானி — new garments; க்³ருஹ்ணாதி — does accept; நர: — a man; அபராணி — others; ததா² — in the same way; ஶரீராணி — bodies; விஹாய — giving up; ஜிர்ணானி — old and useless; அன்யானி — different; ஸம்யாதி — verily accepts; நவானி — new sets; தே³ஹீ — the embodied.
Translation
As a person puts on new garments, giving up old ones, the soul similarly accepts new material bodies, giving up the old and useless ones.
ஶ்லோக:
நைனம் சி²ந்த³ந்தி ஶஸ்த்ராணி நைனம் த³ஹதி பாவக: ।
ந சைனம் க்லஏத³யந்த்யாபோ ந ஶோஷயதி மாருத: ॥ 23 ॥
Meaning
ந — never; ஏனம் — this soul; சிந்த³ந்தி — can cut to pieces; ஶஸ்த்ராணி — weapons; ந — never; ஏனம் — this soul; த³ஹதி — burns; பாவக: — fire; ந — never; ச — also; ஏனம் — this soul; க்லேத³யந்தி — moistens; ஆப: — water; ந — never; ஶோஷயதி — dries; மாருத: — wind.
Translation
The soul can never be cut to pieces by any weapon, nor burned by fire, nor moistened by water, nor withered by the wind.
ஶ்லோக:
அச்சே²த்³யோயமதா³ஹ்யோயமக்லஏத்³யோஶோஷ்ய ஏவ ச ।
நித்ய: ஸர்வக³த: ஸ்தா²ணுரசலோயம் ஸனாதன: ॥ 24 ॥
Meaning
அச்சேத்³ய: — unbreakable; அயம் — this soul; அதா³ஹ்ய: — unable to be burned; அயம் — this soul; அக்லேத்³ய: — insoluble; அஶோஷ்ய: — not able to be dried; ஏவ — certainly; ச — and; நித்ய: — everlasting; ஸர்வ-க³த: — all-pervading; ஸ்தா²ணு: — unchangeable; அசல: — immovable; அயம் — this soul; ஸனாதன: — eternally the same.
Translation
This individual soul is unbreakable and insoluble, and can be neither burned nor dried. He is everlasting, present everywhere, unchangeable, immovable and eternally the same.
ஶ்லோக:
அவ்யக்தோயமசிந்த்யோயமவிகார்யோயமுச்யதே ।
தஸ்மாதே³வம் விதி³த்வைனம் நானுஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 25 ॥
Meaning
அவ்யக்த: — invisible; அயம் — this soul; அசிந்த்ய: — inconceivable; அயம் — this soul; அவிகார்ய: — unchangeable; அயம் — this soul; உச்யதே — is said; தஸ்மாத் — therefore; ஏவம் — like this; விதி³த்வா — knowing it well; ஏனம் — this soul; ந — do not; அனுஶோசிதும் — to lament; அர்ஹஸி — you deserve.
Translation
It is said that the soul is invisible, inconceivable and immutable. Knowing this, you should not grieve for the body.
ஶ்லோக:
அத² சைனம் நித்யஜாதம் நித்யம் வா மன்யஸே ம்ருதம் ।
ததா²பி த்வம் மஹாபா³ஹோ நைனம் ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 26 ॥
Meaning
அத² — if, however; ச — also; ஏனம் — this soul; நித்ய-ஜாதம் — always born; நித்யம் — forever; வா — either; மன்யஸே — you so think; ம்ருதம் — dead; ததா² அபி — still; த்வம் — you; மஹா-பா³ஹோ — O mighty-armed one; ந — never; ஏனம் — about the soul; ஶோசிதும் — to lament; அர்ஹஸி — deserve.
Translation
If, however, you think that the soul [or the symptoms of life] will always be born and die forever, you still have no reason to lament, O mighty-armed.
ஶ்லோக:
ஜாதஸ்ய ஹி த்⁴ருவோ ம்ருத்யுர்த்⁴ருவம் ஜன்ம ம்ருதஸ்ய ச ।
தஸ்மாத³பரிஹார்யேர்தே² ந த்வம் ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 27 ॥
Meaning
ஜாதஸ்ய — of one who has taken his birth; ஹி — certainly; த்⁴ருவ: — a fact; ம்ருத்யு: — death; த்⁴ருவம் — it is also a fact; ஜன்ம — birth; ம்ருதஸ்ய — of the dead; ச — also; தஸ்மாத் — therefore; அபரிஹார்யே — of that which is unavoidable; அர்தே² — in the matter; ந — do not; த்வம் — you; ஶோசிதும் — to lament; அர்ஹஸி — deserve.
Translation
One who has taken his birth is sure to die, and after death one is sure to take birth again. Therefore, in the unavoidable discharge of your duty, you should not lament.
ஶ்லோக:
அவ்யக்தாதீ³னி பூ⁴தானி வ்யக்தமத்⁴யானி பா⁴ரத ।
அவ்யக்தனித⁴னான்யேவ தத்ர கா பரிதே³வனா ॥ 28 ॥
Meaning
அவ்யக்த-ஆதீ³னி — in the beginning unmanifested; பூ⁴தானி — all that are created; வ்யக்த — manifested; மத்⁴யானி — in the middle; பா⁴ரத — O descendant of Bharata; அவ்யக்த — nonmanifested; நித⁴னானி — when vanquished; ஏவ — it is all like that; தத்ர — therefore; கா — what; பரிதே³வனா — lamentation.
Translation
All created beings are unmanifest in their beginning, manifest in their interim state, and unmanifest again when annihilated. So what need is there for lamentation?
ஶ்லோக:
ஆஶ்சர்யவத்பஶ்யதி கஶ்சிதே³ன -
மாஶ்சர்யவத்³வத³தி ததை²வ சான்ய: ।
ஆஶ்சர்யவச்சஐனமன்ய: ஶருணோதி
ஶ்ருத்வாப்யேனம் வேத³ ந சைவ கஶ்சித் ॥ 29 ॥
Meaning
ஆஶ்சர்ய-வத் — as amazing; பஶ்யதி — sees; கஶ்சித் — someone; ஏனம் — this soul; ஆஶ்சர்ய-வத் — as amazing; வத³தி — speaks of; ததா² — thus; ஏவ — certainly; ச — also; அன்ய: — another; ஆஶ்சர்ய-வத் — similarly amazing; ச — also; ஏனம் — this soul; அன்ய: — another; ஶ்ருணோதி — hears of; ஶ்ருத்வா — having heard; அபி — even; ஏனம் — this soul; வேத³ — knows; ந — never; ச — and; ஏவ — certainly; கஶ்சித் — someone.
Translation
Some look on the soul as amazing, some describe him as amazing, and some hear of him as amazing, while others, even after hearing about him, cannot understand him at all.
ஶ்லோக:
தே³ஹீ நித்யமவத்⁴யோயம் தே³ஹே ஸர்வஸ்ய பா⁴ரத ।
தஸ்மாத்ஸர்வாணி பூ⁴தானி ந த்வம் ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 3௦ ॥
Meaning
தே³ஹீ — the owner of the material body; நித்யம் — eternally; அவத்⁴ய: — cannot be killed; அயம் — this soul; தே³ஹே — in the body; ஸர்வஸ்ய — of everyone; பா⁴ரத — O descendant of Bharata; தஸ்மாத் — therefore; ஸர்வாணி — all; பூ⁴தானி — living entities (that are born); ந — never; த்வம் — you; ஶோசிதும் — to lament; அர்ஹஸி — deserve.
Translation
O descendant of Bharata, he who dwells in the body can never be slain. Therefore you need not grieve for any living being.
ஶ்லோக:
ஸ்வத⁴ர்மமபி சாவேக்ஷ்ய ந விகம்பிதுமர்ஹஸி ।
த⁴ர்ம்யாத்³தி⁴ யுத்³தா⁴ச்ச்²ரேயோன்யத்க்ஷத்ரியஸ்ய ந வித்³யதே ॥ 31 ॥
Meaning
ஸ்வ-த⁴ர்மம் — one’s own religious principles; அபி — also; ச — indeed; அவேக்ஷ்ய — considering; ந — never; விகம்பிதும் — to hesitate; அர்ஹஸி — you deserve; த⁴ர்ம்யாத் — for religious principles; ஹி — indeed; யுத்³தா⁴த் — than fighting; ஶ்ரேய: — better engagement; அன்யத் — any other; க்ஷத்ரியஸ்ய — of the kṣatriya; ந — does not; வித்³யதே — exist.
Translation
Considering your specific duty as a kṣatriya, you should know that there is no better engagement for you than fighting on religious principles; and so there is no need for hesitation.
ஶ்லோக:
யத்³ருச்ச²யா சோபபன்னம் ஸ்வர்க³த்³வாரமபாவ்ருதம் ।
ஸுகி²ன: க்ஷத்ரியா: பார்த² லப⁴ந்தே யுத்³த⁴மீத்³ருஶம் ॥ 32 ॥
Meaning
யத்³ருச்சயா — by its own accord; ச — also; உபபன்னம் — arrived at; ஸ்வர்க³ — of the heavenly planets; த்³வாரம் — door; அபாவ்ருதம் — wide open; ஸுகி²ன: — very happy; க்ஷத்ரியா: — the members of the royal order; பார்த² — O son of Prithā; லப⁴ந்தே — do achieve; யுத்³த⁴ம் — war; ஈத்³ருஶம் — like this.
Translation
O Pārtha, happy are the kṣatriyas to whom such fighting opportunities come unsought, opening for them the doors of the heavenly planets.
ஶ்லோக:
அத² சேத்த்வமிமம் த⁴ர்ம்யம் ஸங்க்³ராமம் ந கரிஷ்யஸி ।
தத: ஸ்வத⁴ர்மம் கீர்திம் ச ஹித்வா பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 33 ॥
Meaning
அத² — therefore; சேத் — if; த்வம் — you; இமம் — this; த⁴ர்ம்யம் — as a religious duty; ஸங்க்³ராமம் — fighting; ந — do not; கரிஷ்யஸி — perform; தத: — then; ஸ்வ-த⁴ர்மம் — your religious duty; கீர்திம் — reputation; ச — also; ஹித்வா — losing; பாபம் — sinful reaction; அவாப்ஸ்யஸி — will gain.
Translation
If, however, you do not perform your religious duty of fighting, then you will certainly incur sins for neglecting your duties and thus lose your reputation as a fighter.
ஶ்லோக:
அகீர்திம் சாபி பூ⁴தானி கத²யிஷ்யந்தி தேவ்யயாம் ।
ஸம்பா⁴விதஸ்ய சாகீர்திர்மரணாத³திரிச்யதே ॥ 34 ॥
Meaning
அகீர்திம் — infamy; ச — also; அபி — over and above; பூ⁴தானி — all people; கத²யிஷ்யந்தி — will speak; தே — of you; அவ்யயாம் — forever; ஸம்பா⁴விதஸ்ய — for a respectable man; ச — also; அகீர்தி: — ill fame; மரணாத் — than death; அதிரிச்யதே — becomes more.
Translation
People will always speak of your infamy, and for a respectable person, dishonor is worse than death.
ஶ்லோக:
ப⁴யாத்³ரணாது³பரதம் மம்ஸ்யந்தே த்வாம் மஹாரதா²: ।
யேஷாம் ச த்வம் ப³ஹுமதோ பூ⁴த்வா யாஸ்யஸி லாக⁴வம் ॥ 35 ॥
Meaning
ப⁴யாத் — out of fear; ரணாத் — from the battlefield; உபரதம் — ceased; மம்ஸ்யந்தே — they will consider; த்வாம் — you; மஹா-ரதா²: — the great generals; யேஷாம் — for whom; ச — also; த்வம் — you; ப³ஹு-மத: — in great estimation; பூ⁴த்வா — having been; யாஸ்யஸி — you will go; லாக⁴வம் — decreased in value.
Translation
The great generals who have highly esteemed your name and fame will think that you have left the battlefield out of fear only, and thus they will consider you insignificant.
ஶ்லோக:
அவாச்யவாதா³ம்ஶ்ச ப³ஹூன்வதி³ஷ்யந்தி தவாஹிதா: ।
நிந்த³ந்தஸ்தவ ஸாமர்த்²ய ததோ து³:க²தரம் நு கிம் ॥ 36 ॥
Meaning
அவாச்ய — unkind; வாதா³ன் — fabricated words; ச — also; ப³ஹூன் — many; வதி³ஷ்யந்தி — will say; தவ — your; அஹிதா: — enemies; நிந்த³ந்த: — while vilifying; தவ — your; ஸாமர்த்²யம் — ability; தத: — than that; து³:க-²தரம் — more painful; நு — of course; கிம் — what is there.
Translation
Your enemies will describe you in many unkind words and scorn your ability. What could be more painful for you?
ஶ்லோக:
ஹதோ வா ப்ராப்ஸ்யஸி ஸ்வர்க³ ஜித்வா வா போ⁴க்ஷ்யஸே மஹீம் ।
தஸ்மாது³த்திஷ்ட² கௌந்தேய யுத்³தா⁴ய க்ருதனிஶ்சய: ॥ 37 ॥
Meaning
ஹத: — being killed; வா — either; ப்ராப்ஸ்யஸி — you gain; ஸ்வர்க³ம் — the heavenly kingdom; ஜித்வா — by conquering; வா — or; போ⁴க்ஷ்யஸே — you enjoy; மஹீம் — the world; தஸ்மாத் — therefore; உத்திஷ்ட² — get up; கௌந்தேய — O son of Kuntī; யுத்³தா⁴ய — to fight; க்ருத — determined; நிஶ்சய: — in certainty.
Translation
O son of Kuntī, either you will be killed on the battlefield and attain the heavenly planets, or you will conquer and enjoy the earthly kingdom. Therefore, get up with determination and fight.
ஶ்லோக:
ஸுக²து³:கே² ஸமே க்ருத்வா லாபா⁴லாபௌ⁴ ஜயாஜயௌ ।
ததோ யுத்³தா⁴ய யுஜ்யஸ்வ நைவம் பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 38 ॥
Meaning
ஸுக² — happiness; து³:கே² — and distress; ஸமே — in equanimity; க்ருத்வா — doing so; லாப-⁴அலாபௌ⁴ — both profit and loss; ஜய-அஜயௌ — both victory and defeat; தத: — thereafter; யுத்³தா⁴ய — for the sake of fighting; யுஜ்யஸ்வ — engage (fight); ந — never; ஏவம் — in this way; பாபம் — sinful reaction; அவாப்ஸ்யஸி — you will gain.
Translation
Do thou fight for the sake of fighting, without considering happiness or distress, loss or gain, victory or defeat – and by so doing you shall never incur sin.
ஶ்லோக:
ஏஷா தேபி⁴ஹிதா ஸாங்க்³யே பு³த்³தி⁴ர்யோகே³ த்விமாம் ஶருணு ।
பு³த்³த்⁴யா யுக்தோ யயா பார்த² கர்மப³ந்த⁴ம் ப்ரஹாஸ்யஸி ॥ 39 ॥
Meaning
ஏஷா — all this; தே — unto you; அபி⁴ஹிதா — described; ஸாங்க்²யே — in analytical study; பு³த்³தி⁴: — intelligence; யோகே³ — in work without fruitive result; து — but; இமாம் — this; ஶ்ருணு — just hear; பு³த்³த்⁴யா — by intelligence; யுக்த: — dovetailed; யயா — by which; பார்த² — O son of Prithā; கர்ம-ப³ந்த⁴ம் — bondage of reaction; ப்ரஹாஸ்யஸி — you can be released from.
Translation
Thus far I have described this knowledge to you through analytical study. Now listen as I explain it in terms of working without fruitive results. O son of Prithā, when you act in such knowledge you can free yourself from the bondage of works.
ஶ்லோக:
நேஹாபி⁴க்ரமனாஶோஸ்தி ப்ரத்யவாயோ ந வித்³யதே ।
ஸ்வல்பமப்யஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய த்ராயதே மஹதோ ப⁴யாத் ॥ 4௦ ॥
Meaning
ந — there is not; இஹ — in this yoga; அபி⁴க்ரம — in endeavoring; நாஶ: — loss; அஸ்தி — there is; ப்ரத்யவாய: — diminution; ந — never; வித்³யதே — there is; ஸு-அல்பம் — a little; அபி — although; அஸ்ய — of this; த⁴ர்மஸ்ய — occupation; த்ராயதே — releases; மஹத: — from very great; ப⁴யாத் — danger.
Translation
In this endeavor there is no loss or diminution, and a little advancement on this path can protect one from the most dangerous type of fear.
ஶ்லோக:
வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴ரேகேஹ குரூனந்த³ன ।
ப³ஹுஶாகா² ஹ்யனந்தாஶ்ச பு³த்³த⁴யோவ்யவஸாயினாம் ॥ 41 ॥
Meaning
வ்யவஸாய-ஆத்மிகா — resolute in Kriṣṇa consciousness; பு³த்³தி⁴: — intelligence; ஏகா — only one; இஹ — in this world; குரு-னந்தன³ — O beloved child of the Kurus; ப³ஹு-ஶாகா²: — having various branches; ஹி — indeed; அனந்தா: — unlimited; ச — also; பு³த்³த⁴ய: — intelligence; அவ்யவஸாயினாம் — of those who are not in Kriṣṇa consciousness.
Translation
Those who are on this path are resolute in purpose, and their aim is one. O beloved child of the Kurus, the intelligence of those who are irresolute is many-branched.
ஶ்லோக:
யாமிமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்த்யவிபஶ்சித: ।
வேத³வாத³ரதா: பார்த² நான்யத³ஸ்தீதி வாதி³ன: ॥ 42 ॥
காமாத்மான: ஸ்வர்க³பரா ஜன்மகர்மப²லப்ரதா³ம் ।
க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம் போ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம் ப்ரதி ॥ 43 ॥
Meaning
யாம் இமாம் — all these; புஷ்பிதாம் — flowery; வாசம் — words; ப்ரவத³ந்தி — say; அவிபஶ்சித: — men with a poor fund of knowledge; வேத-³வாத-³ரதா: — supposed followers of the Vedas; பார்த² — O son of Prithā; ந — never; அன்யத் — anything else; அஸ்தி — there is; இதி — thus; வாதி³ன: — the advocates; காம-ஆத்மான: — desirous of sense gratification; ஸ்வர்க-³பரா: — aiming to achieve heavenly planets; ஜன்ம-கர்ம-ப²ல-ப்ரதா³ம் — resulting in good birth and other fruitive reactions; க்ரியா-விஶேஷ — pompous ceremonies; ப³ஹுலாம் — various; போ⁴க³ — in sense enjoyment; ஐஶ்வர்ய — and opulence; க³திம் — progress; ப்ரதி — towards.
Translation
Men of small knowledge are very much attached to the flowery words of the Vedas, which recommend various fruitive activities for elevation to heavenly planets, resultant good birth, power, and so forth. Being desirous of sense gratification and opulent life, they say that there is nothing more than this.
ஶ்லோக:
போ⁴கை³ஶ்வர்யப்ரஸக்தானாம் தயாபஹ்ருதசேதஸாம் ।
வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴: ஸமாதௌ⁴ ந விதீ⁴யதே ॥ 44 ॥
Meaning
போ⁴க³ — to material enjoyment; ஐஶ்வர்ய — and opulence; ப்ரஸக்தானாம் — for those who are attached; தயா — by such things; அபஹ்ருத-சேதஸாம் — bewildered in mind; வ்யவஸாய-ஆத்மிகா — fixed in determination; பு³த்³தி⁴: — devotional service to the Lord; ஸமாதௌ⁴ — in the controlled mind; ந — never; விதீ⁴யதே — does take place.
Translation
In the minds of those who are too attached to sense enjoyment and material opulence, and who are bewildered by such things, the resolute determination for devotional service to the Supreme Lord does not take place.
ஶ்லோக:
த்ரைகு³ண்யவிஷயா வேதா³ நிஸ்த்ரைகு³ண்யோ ப⁴வார்ஜுன ।
நிர்த்³வந்த்³வோ நித்யஸத்த்வஸ்தோ² நிர்யோக³க்ஷேம ஆத்மவான் ॥ 45 ॥
Meaning
த்ரை-கு³ண்ய — pertaining to the three modes of material nature; விஷயா: — on the subject matter; வேதா³: — Vedic literatures; நிஸ்த்ரை-கு³ண்ய: — transcendental to the three modes of material nature; பவ⁴ — be; அர்ஜுன — O Arjuna; நிர்த்³வந்த்³வ: — without duality; நித்ய-ஸத்த்வ-ஸ்த:² — in a pure state of spiritual existence; நிர்யோக-³க்ஷேம: — free from ideas of gain and protection; ஆத்ம-வான் — established in the self.
Translation
The Vedas deal mainly with the subject of the three modes of material nature. O Arjuna, become transcendental to these three modes. Be free from all dualities and from all anxieties for gain and safety, and be established in the self.
ஶ்லோக:
யாவானர்த² உத³பானே ஸர்வத: ஸம்ப்லுதோத³கே ।
தாவான்ஸர்வேஷு வேதே³ஷு ப்³ராஹ்மணஸ்ய விஜானத: ॥ 46 ॥
Meaning
யாவான் — all that; அர்த:² — is meant; உத-³பானே — in a well of water; ஸர்வத: — in all respects; ஸம்ப்லுத-உத³கே — in a great reservoir of water; தாவான் — similarly; ஸர்வேஷு — in all; வேதே³ஷு — Vedic literatures; ப்³ராஹ்மணஸ்ய — of the man who knows the Supreme Brahman; விஜானத: — who is in complete knowledge.
Translation
All purposes served by a small well can at once be served by a great reservoir of water. Similarly, all the purposes of the Vedas can be served to one who knows the purpose behind them.
ஶ்லோக:
கர்மண்யேவாதி⁴காரஸ்தே மா ப²லேஷு கதா³சன ।
மா கர்மப²லஹேதுர்பூ⁴ர்மா தே ஸங்கோ³ஸ்த்வகர்மணி ॥ 47 ॥
Meaning
கர்மணி — in prescribed duties; ஏவ — certainly; அதி⁴கார: — right; தே — of you; மா — never; ப²லேஷு — in the fruits; கதா³சன — at any time; மா — never; கர்ம-பல² — in the result of the work; ஹேது: — cause; பூ⁴: — become; மா — never; தே — of you; ஸங்க:³ — attachment; அஸ்து — there should be; அகர்மணி — in not doing prescribed duties.
Translation
You have a right to perform your prescribed duty, but you are not entitled to the fruits of action. Never consider yourself the cause of the results of your activities, and never be attached to not doing your duty.
ஶ்லோக:
யோக³ஸ்த:² குரு கர்மாணி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா த⁴னஞ்ஜய ।
ஸித்³த்⁴யஸித்³த்⁴யோ: ஸமோ பூ⁴த்வா ஸமத்வம் யோக³ உச்யதே ॥ 48 ॥
Meaning
யோக-³ஸ்த:² — equipoised; குரு — perform; கர்மாணி — your duties; ஸங்க³ம் — attachment; த்யக்த்வா — giving up; த⁴னம்-ஜய — O Arjuna; ஸித்³தி⁴-அஸித்³த்⁴யோ: — in success and failure; ஸம: — equipoised; பூ⁴த்வா — becoming; ஸமத்வம் — equanimity; யோக:³ — yoga; உச்யதே — is called.
Translation
Perform your duty equipoised, O Arjuna, abandoning all attachment to success or failure. Such equanimity is called yoga.
ஶ்லோக:
தூ³ரேண ஹ்யவரம் கர்ம பு³த்³தி⁴யோகா³த்³த⁴னஞ்ஜய ।
பு³த்³தௌ⁴ ஶரணமன்விச்ச² க்ருபணா: ப²லஹேதவ: ॥ 49 ॥
Meaning
தூ³ரேண — discard it at a long distance; ஹி — certainly; அவரம் — abominable; கர்ம — activity; பு³த்³தி⁴-யோகா³த் — on the strength of Kriṣṇa consciousness; த⁴னம்-ஜய — O conqueror of wealth; பு³த்³தௌ⁴ — in such consciousness; ஶரணம் — full surrender; அன்விச்ச — try for; க்ருபணா: — misers; ப²ல-ஹேதவ: — those desiring fruitive results.
Translation
O Dhanañjaya, keep all abominable activities far distant by devotional service, and in that consciousness surrender unto the Lord. Those who want to enjoy the fruits of their work are misers.
ஶ்லோக:
பு³த்³தி⁴யுக்தோ ஜஹாதீஹ உபே⁴ ஸுக்ருதது³ஷ்க்ருதே ।
தஸ்மாத்³யோகா³ய யுஜ்யஸ்வ யோக:³ கர்மஸு கௌஶலம் ॥ 5௦ ॥
Meaning
பு³த்³தி⁴-யுக்த: — one who is engaged in devotional service; ஜஹாதி — can get rid of; இஹ — in this life; உபே⁴ — both; ஸுக்ருத-து³ஷ்க்ருதே — good and bad results; தஸ்மாத் — therefore; யோகா³ய — for the sake of devotional service; யுஜ்யஸ்வ — be so engaged; யோக:³ — Kriṣṇa consciousness; கர்மஸு — in all activities; கௌஶலம் — art.
Translation
A man engaged in devotional service rids himself of both good and bad reactions even in this life. Therefore strive for yoga, which is the art of all work.
ஶ்லோக:
கர்மஜம் பு³த்³தி⁴யுக்தா ஹி ப²லம் த்யக்த்வா மனீஷிண: ।
ஜன்மப³ந்த⁴வினிர்முக்தா: பத³ம் க³ச்ச²ந்த்யனாமயம் ॥ 51 ॥
Meaning
கர்ம-ஜம் — due to fruitive activities; பு³த்³தி⁴-யுக்தா: — being engaged in devotional service; ஹி — certainly; ப²லம் — results; த்யக்த்வா — giving up; மனீஷிண: — great sages or devotees; ஜன்ம-ப³ந்த⁴ — from the bondage of birth and death; வினிர்முக்தா: — liberated; பத³ம் — position; க³ச்சந்தி — they reach; அனாமயம் — without miseries.
Translation
By thus engaging in devotional service to the Lord, great sages or devotees free themselves from the results of work in the material world. In this way they become free from the cycle of birth and death and attain the state beyond all miseries [by going back to Godhead].
ஶ்லோக:
யதா³ தே மோஹகலிலம் பு³த்³தி⁴ர்வ்யதிதரிஷ்யதி ।
ததா³ க³ந்தாஸி நிர்வேத³ம் ஶ்ரோதவ்யஸ்ய ஶ்ருதஸ்ய ச ॥ 52 ॥
Meaning
யதா³ — when; தே — your; மோஹ — of illusion; கலிலம் — dense forest; பு³த்³தி⁴: — transcendental service with intelligence; வ்யதிதரிஷ்யதி — surpasses; ததா³ — at that time; க³ந்தா அஸி — you shall go; நிர்வேத³ம் — callousness; ஶ்ரோதவ்யஸ்ய — toward all that is to be heard; ஶ்ருதஸ்ய — all that is already heard; ச — also.
Translation
When your intelligence has passed out of the dense forest of delusion, you shall become indifferent to all that has been heard and all that is to be heard.
ஶ்லோக:
ஶ்ருதிவிப்ரதிபன்னா தே யதா³ ஸ்தா²ஸ்யதி நிஶ்சலா ।
ஸமாதா⁴வசலா பு³த்³தி⁴ஸ்ததா³ யோக³மவாப்ஸ்யஸி ॥ 53 ॥
Meaning
ஶ்ருதி — of Vedic revelation; விப்ரதிபன்னா — without being influenced by the fruitive results; தே — your; யதா³ — when; ஸ்தா²ஸ்யதி — remains; நிஶ்சலா — unmoved; ஸமாதௌ⁴ — in transcendental consciousness, or Kriṣṇa consciousness; அசலா — unflinching; பு³த்³தி⁴: — intelligence; ததா³ — at that time; யோக³ம் — self-realization; அவாப்ஸ்யஸி — you will achieve.
Translation
When your mind is no longer disturbed by the flowery language of the Vedas, and when it remains fixed in the trance of self-realization, then you will have attained the divine consciousness.
ஶ்லோக:
அர்ஜுன உவாச
ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ய கா பா⁴ஷா ஸமாதி⁴ஸ்த²ஸ்ய கேஶவ ।
ஸ்தி²ததீ⁴: கிம் ப்ரபா⁴ஷேத கிமாஸீத வ்ரஜேத கிம் ॥ 54 ॥
Meaning
அர்ஜுன: உவாச — Arjuna said; ஸ்தி²த-ப்ரஜ்ஞஸ்ய — of one who is situated in fixed Kriṣṇa consciousness; கா — what; பா⁴ஷா — language; ஸமாதி⁴-ஸ்த²ஸ்ய — of one situated in trance; கேஶவ — O Kriṣṇa; ஸ்தி²த-தீ⁴: — one fixed in Kriṣṇa consciousness; கிம் — what; ப்ரபா⁴ஷேத — speaks; கிம் — how; ஆஸீத — does remain still; வ்ரஜேத — walks; கிம் — how.
Translation
Arjuna said: O Kriṣṇa, what are the symptoms of one whose consciousness is thus merged in transcendence? How does he speak, and what is his language? How does he sit, and how does he walk?
ஶ்லோக:
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச
ப்ரஜஹாதி யதா³ காமான்ஸர்வான்பார்த² மனோக³தான் ।
ஆத்மன்யேவாத்மனா துஷ்ட: ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ததோ³ச்யதே ॥ 55 ॥
Meaning
ஶ்ரீ-ப⁴க³வான் உவாச — Bhagavan Sri Krishna said; ப்ரஜஹாதி — gives up; யதா³ — when; காமான் — desires for sense gratification; ஸர்வான் — of all varieties; பார்த² — O son of Prithā; மன:-க³தான் — of mental concoction; ஆத்மனி — in the pure state of the soul; ஏவ — certainly; ஆத்மனா — by the purified mind; துஷ்ட: — satisfied; ஸ்தி²த-ப்ரஜ்ஞ: — transcendentally situated; ததா³ — at that time; உச்யதே — is said.
Translation
Bhagavan Sri Krishna said: O Pārtha, when a man gives up all varieties of desire for sense gratification, which arise from mental concoction, and when his mind, thus purified, finds satisfaction in the self alone, then he is said to be in pure transcendental consciousness.
ஶ்லோக:
து³:கே²ஷ்வனுத்³விக்³னமனா: ஸுகே²ஷு விக³தஸ்ப்ருஹ: ।
வீதராக³ப⁴யக்ரோத:⁴ ஸ்தி²தீ⁴ர்முனிருச்யதே ॥ 56 ॥
Meaning
து³:கே²ஷு — in the threefold miseries; அனுத்³விக்³ன-மனா: — without being agitated in mind; ஸுகே²ஷு — in happiness; விக³த-ஸ்ப்ருஹ: — without being interested; வீத — free from; ராக³ — attachment; பய⁴ — fear; க்ரோத:⁴ — and anger; ஸ்தி²த-தீ⁴: — whose mind is steady; முனி: — a sage; உச்யதே — is called.
Translation
One who is not disturbed in mind even amidst the threefold miseries or elated when there is happiness, and who is free from attachment, fear and anger, is called a sage of steady mind.
ஶ்லோக:
ய: ஸர்வத்ரானபி⁴ஸ்னேஹஸ்தத்தத்ப்ராப்ய ஶஉபா⁴ஶஉப⁴ம் ।
நாபி⁴னந்த³தி ந த்³வேஷ்டி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 57 ॥
Meaning
ய: — one who; ஸர்வத்ர — everywhere; அனபி⁴ஸ்னேஹ: — without affection; தத் — that; தத் — that; ப்ராப்ய — achieving; ஶுப⁴ — good; அஶுப⁴ம் — evil; ந — never; அபி⁴னந்த³தி — praises; ந — never; த்³வேஷ்டி — envies; தஸ்ய — his; ப்ரஜ்ஞா — perfect knowledge; ப்ரதிஷ்டி²தா — fixed.
Translation
In the material world, one who is unaffected by whatever good or evil he may obtain, neither praising it nor despising it, is firmly fixed in perfect knowledge.
ஶ்லோக:
யதா³ ஸம்ஹரதே சாயம் கூர்மோங்கா³னீவ ஸர்வஶ: ।
இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 58 ॥
Meaning
யதா³ — when; ஸம்ஹரதே — winds up; ச — also; அயம் — he; கூர்ம: — tortoise; அங்கா³னி — limbs; இவ — like; ஸர்வஶ: — altogether; இந்த்³ரியாணி — senses; இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய: — from the sense objects; தஸ்ய — his; ப்ரஜ்ஞா — consciousness; ப்ரதிஷ்டி²தா — fixed.
Translation
One who is able to withdraw his senses from sense objects, as the tortoise draws its limbs within the shell, is firmly fixed in perfect consciousness.
ஶ்லோக:
விஷயா வினிவர்தந்தே நிராஹாரஸ்ய தே³ஹின: ।
ரஸவர்ஜம் ரஸோப்யஸ்ய பரம் த்³ருஷ்ட்வா நிவர்ததே ॥ 59 ॥
Meaning
விஷயா: — objects for sense enjoyment; வினிவர்தந்தே — are practiced to be refrained from; நிராஹாரஸ்ய — by negative restrictions; தே³ஹின: — for the embodied; ரஸ-வர்ஜம் — giving up the taste; ரஸ: — sense of enjoyment; அபி — although there is; அஸ்ய — his; பரம் — far superior things; த்³ருஷ்ட்வா — by experiencing; நிவர்ததே — he ceases from.
Translation
Though the embodied soul may be restricted from sense enjoyment, the taste for sense objects remains. But, ceasing such engagements by experiencing a higher taste, he is fixed in consciousness.
ஶ்லோக:
யததோ ஹ்யபி கௌந்தேய புருஷஸ்ய விபஶ்சித: ।
இந்த்³ரியாணி ப்ரமாதீ²னி ஹரந்தி ப்ரஸப⁴ம் மன: ॥ 6௦ ॥
Meaning
யதத: — while endeavoring; ஹி — certainly; அபி — in spite of; கௌந்தேய — O son of Kuntī; புருஷஸ்ய — of a man; விபஶ்சித: — full of discriminating knowledge; இந்த்³ரியாணி — the senses; ப்ரமாதீ²னி — agitating; ஹரந்தி — throw; ப்ரஸப⁴ம் — by force; மன: — the mind.
Translation
The senses are so strong and impetuous, O Arjuna, that they forcibly carry away the mind even of a man of discrimination who is endeavoring to control them.
ஶ்லோக:
தானி ஸர்வாணி ஸம்யம்ய யுக்த ஆஸீத மத்பர: ।
வஶே ஹி யஸ்யேந்த்³ரியாணி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 61 ॥
Meaning
தானி — those senses; ஸர்வாணி — all; ஸம்யம்ய — keeping under control; யுக்த: — engaged; ஆஸீத — should be situated; மத்-பர: — in relationship with Me; வஶே — in full subjugation; ஹி — certainly; யஸ்ய — one whose; இந்த்³ரியாணி — senses; தஸ்ய — his; ப்ரஜ்ஞா — consciousness; ப்ரதிஷ்டி²தா — fixed.
Translation
One who restrains his senses, keeping them under full control, and fixes his consciousness upon Me, is known as a man of steady intelligence.
ஶ்லோக:
த்⁴யாயதோ விஷயான்பும்ஸ: ஸங்க³ஸ்தேஷூபஜாயதே ।
ஸங்கா³த்ஸஞ்ஜாயதே காம: காமாத்க்ரோதோ⁴பி⁴ஜாயதே ॥ 62 ॥
Meaning
த்⁴யாயத: — while contemplating; விஷயான் — sense objects; பும்ஸ: — of a person; ஸங்க:³ — attachment; தேஷு — in the sense objects; உபஜாயதே — develops; ஸங்கா³த் — from attachment; ஸஞ்ஜாயதே — develops; காம: — desire; காமாத் — from desire; க்ரோத:⁴ — anger; அபி⁴ஜாயதே — becomes manifest.
Translation
While contemplating the objects of the senses, a person develops attachment for them, and from such attachment lust develops, and from lust anger arises.
ஶ்லோக:
க்ரோதா⁴த்³ப⁴வதி ஸம்மோஹ: ஸம்மோஹாத்ஸ்ம்ருதிவிப்⁴ரம: ।
ஸ்ம்ருதிப்⁴ரம்ஶாத்³பு³த்³தி⁴னாஶோ பு³த்³தி⁴னாஶாத்ப்ரணஶ்யதி ॥ 63 ॥
Meaning
க்ரோதா⁴த் — from anger; ப⁴வதி — takes place; ஸம்மோஹ: — perfect illusion; ஸம்மோஹாத் — from illusion; ஸ்ம்ருதி — of memory; விப்⁴ரம: — bewilderment; ஸ்ம்ருதி-ப்⁴ரம்ஶாத் — after bewilderment of memory; பு³த்³தி⁴-னாஶ: — loss of intelligence; பு³த்³தி⁴-னாஶாத் — and from loss of intelligence; ப்ரணஶ்யதி — one falls down.
Translation
From anger, complete delusion arises, and from delusion bewilderment of memory. When memory is bewildered, intelligence is lost, and when intelligence is lost one falls down again into the material pool.
ஶ்லோக:
ராக³த்³வேஷவிமுக்தைஸ்து விஷயனிந்த்³ரியைஶ்சரன் ।
ஆத்மவஶ்யைர்விதே⁴யாத்மா ப்ரஸாத³மதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 64 ॥
Meaning
ராக³ — attachment; த்³வேஷ — and detachment; விமுக்தை: — by one who has become free from; து — but; விஷயான் — sense objects; இந்த்³ரியை: — by the senses; சரன் — acting upon; ஆத்ம-வஶ்யை: — under one’s control; விதே⁴ய-ஆத்மா — one who follows regulated freedom; ப்ரஸாத³ம் — the mercy of the Lord; அதி⁴க³ச்சதி — attains.
Translation
But a person free from all attachment and aversion and able to control his senses through regulative principles of freedom can obtain the complete mercy of the Lord.
ஶ்லோக:
ப்ரஸாதே³ ஸர்வது³:கா²னாம் ஹானிரஸ்யோபஜாயதே ।
ப்ரஸன்னசேதஸோ ஹ்யாஶஉ பு³த்³தி⁴: பர்யவதிஷ்ட²தே ॥ 65 ॥
Meaning
ப்ரஸாதே³ — on achievement of the causeless mercy of the Lord; ஸர்வ — of all; து³:கா²னாம் — material miseries; ஹானி: — destruction; அஸ்ய — his; உபஜாயதே — takes place; ப்ரஸன்ன-சேதஸ: — of the happy-minded; ஹி — certainly; ஆஶு — very soon; பு³த்³தி⁴: — intelligence; பரி — sufficiently; அவதிஷ்ட²தே — becomes established.
Translation
For one thus satisfied [in Kriṣṇa consciousness], the threefold miseries of material existence exist no longer; in such satisfied consciousness, one’s intelligence is soon well established.
ஶ்லோக:
நாஸ்தி பு³த்³தி⁴ரயுக்தஸ்ய ந சாயுக்தஸ்ய பா⁴வனா ।
ந சாபா⁴வயத: ஶாந்திரஶாந்தஸ்ய குத: ஸுக²ம் ॥ 66 ॥
Meaning
ந அஸ்தி — there cannot be; பு³த்³தி⁴: — transcendental intelligence; அயுக்தஸ்ய — of one who is not connected (with Kriṣṇa consciousness); ந — not; ச — and; அயுக்தஸ்ய — of one devoid of Kriṣṇa consciousness; பா⁴வனா — fixed mind (in happiness); ந — not; ச — and; அபா⁴வயத: — of one who is not fixed; ஶாந்தி: — peace; அஶாந்தஸ்ய — of the unpeaceful; குத: — where is; ஸுக²ம் — happiness.
Translation
One who is not connected with the Supreme [in Kriṣṇa consciousness] can have neither transcendental intelligence nor a steady mind, without which there is no possibility of peace. And how can there be any happiness without peace?
ஶ்லோக:
இந்த்³ரியாணாம் ஹி சரதாம் யன்மனோனுவிதீ⁴யதே ।
தத³ஸ்ய ஹரதி ப்ரஜ்ஞாம் வாயுர்னாவமிவாம்ப⁴ஸி ॥ 67 ॥
Meaning
இந்த்³ரியாணாம் — of the senses; ஹி — certainly; சரதாம் — while roaming; யத் — with which; மன: — the mind; அனுவிதீ⁴யதே — becomes constantly engaged; தத் — that; அஸ்ய — his; ஹரதி — takes away; ப்ரஜ்ஞாம் — intelligence; வாயு: — wind; நாவம் — a boat; இவ — like; அம்ப⁴ஸி — on the water.
Translation
As a strong wind sweeps away a boat on the water, even one of the roaming senses on which the mind focuses can carry away a man’s intelligence.
ஶ்லோக:
தஸ்மாத்³யஸ்ய மஹாபா³ஹோ நிக்³ருஹீதானி ஸர்வஶ: ।
இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 68 ॥
Meaning
தஸ்மாத் — therefore; யஸ்ய — whose; மஹா-பா³ஹோ — O mighty-armed one; நிக்³ருஹீதானி — so curbed down; ஸர்வஶ: — all around; இந்த்³ரியாணி — the senses; இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய: — from sense objects; தஸ்ய — his; ப்ரஜ்ஞா — intelligence; ப்ரதிஷ்டி²தா — fixed.
Translation
Therefore, O mighty-armed, one whose senses are restrained from their objects is certainly of steady intelligence.
ஶ்லோக:
யா நிஶா ஸர்வபூ⁴தானாம் தஸ்யாம் ஜாக³ர்தி ஸம்யமீ ।
யஸ்யாம் ஜாக்³ரதி பூ⁴தானி ஸா நிஶா பஶ்யதோ முனே: ॥ 69 ॥
Meaning
யா — what; நிஶா — is night; ஸர்வ — all; பூ⁴தானாம் — of living entities; தஸ்யாம் — in that; ஜாக³ர்தி — is wakeful; ஸம்யமீ — the self-controlled; யஸ்யாம் — in which; ஜாக்³ரதி — are awake; பூ⁴தானி — all beings; ஸா — that is; நிஶா — night; பஶ்யத: — for the introspective; முனே: — sage.
Translation
What is night for all beings is the time of awakening for the self-controlled; and the time of awakening for all beings is night for the introspective sage.
ஶ்லோக:
ஆபூர்யமாணமசலப்ரதிஷ்ட²ம்
ஸமுத்³ரமாப: ப்ரவிஶந்தி யத்³வத் ।
தத்³வத்காமா யம் ப்ரவிஶந்தி ஸர்வே
ஸ ஶாந்திமாப்னோதி ந காமகாமீ ॥ 7௦ ॥
Meaning
ஆபூர்யமாணம் — always being filled; அசல-ப்ரதிஷ்ட²ம் — steadily situated; ஸமுத்³ரம் — the ocean; ஆப: — waters; ப்ரவிஶந்தி — enter; யத்³வத் — as; தத்³வத் — so; காமா: — desires; யம் — unto whom; ப்ரவிஶந்தி — enter; ஸர்வே — all; ஸ: — that person; ஶாந்திம் — peace; ஆப்னோதி — achieves; ந — not; காம-காமீ — one who desires to fulfill desires.
Translation
A person who is not disturbed by the incessant flow of desires – that enter like rivers into the ocean, which is ever being filled but is always still – can alone achieve peace, and not the man who strives to satisfy such desires.
ஶ்லோக:
விஹாய காமான்ய: ஸர்வான்புமாம்ஶ்சரதி நி:ஸ்ப்ருஹ: ।
நிர்மமோ நிரஹங்கார ஸ ஶாந்திமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 71 ॥
Meaning
விஹாய — giving up; காமான் — material desires for sense gratification; ய: — who; ஸர்வான் — all; புமான் — a person; சரதி — lives; நி:ஸ்ப்ருஹ: — desireless; நிர்மம: — without a sense of proprietorship; நிரஹங்கார: — without false ego; ஸ: — he; ஶாந்திம் — perfect peace; அதி⁴க³ச்சதி — attains.
Translation
A person who has given up all desires for sense gratification, who lives free from desires, who has given up all sense of proprietorship and is devoid of false ego – he alone can attain real peace.
ஶ்லோக:
ஏஷா ப்³ராஹ்மீ ஸ்தி²தி:பார்த² நைனாம் ப்ராப்ய விமுஹ்யதி ।
ஸ்தி²த்வாஸ்யாமந்தகாலேபி ப்³ரஹ்மனிர்வாணம்ருச்ச²தி ॥ 72 ॥
Meaning
ஏஷா — this; ப்³ராஹ்மீ — spiritual; ஸ்தி²தி: — situation; பார்த² — O son of Prithā; ந — never; ஏனாம் — this; ப்ராப்ய — achieving; விமுஹ்யதி — one is bewildered; ஸ்தி²த்வா — being situated; அஸ்யாம் — in this; அந்த-காலே — at the end of life; அபி — also; ப்³ரஹ்ம-னிர்வாணம் — the spiritual kingdom of God; ருச்சதி — one attains.
Translation
That is the way of the spiritual and godly life, after attaining which a man is not bewildered. If one is thus situated even at the hour of death, one can enter into the kingdom of God.
Browse Related Categories:
